Morgunblaðið - 03.09.1940, Blaðsíða 4

I • BRJEF • |
„Foringjar Frakklands brugðust
landi sinu á hættustund"
Herra ritstjóri!
orgunblaðið 28. ágúst birtir !
grein eina með þessari fyr-
irsögn. Höfundurinn er amerísk-
ur blaðamaður, Ralph Delahaye
Paine Jr., sem sagt er, að dvalið
hafi í Frakklandi meðan á ófriðn-
um stóð, og fylgst með flótta-
mannastraumnum frá París til
Tours, og síðar til Bordeaux. —
Grein þessi lítur helst út fyrir
-að vera skrifuð fyrir “Berlínarút-
varpið, og er auk yfirborðs-
.kendra skýringa á tildrögunum
til ósigurs Frakklands full af
■villandi lýsingum á þeim atburð-
um, er gerðust þar hinn örlaga-
ríka júnímánuð.
Meðal annars virðist það til-
gangur höfundarins að telja les-
«ndum sínum trú um, að franska
þjóðin hafi lagt á flótta án þess
uð vita hvers vegna, og auðvit-
að alveg að ástæðulausu, þar sem
„við heyrðum ekki neinar sögur
af hro'ttaskap Þjóðvrerja“.
Osennilegt er það mjög, að
blaðamaður, er dvaldi’ í Frakk-
landi þenna tíma, hafi aldrei átt
tal við neina þá, er voru á flótta
frá skeífingum þeim, er áttu sjer
stað í nánd við vígstöðvarnar,
sem, eins og allir vita, færðust
með degi hverjum lengra suður
á bóginn. En hitt er gersamlega
óhugsanlegt, að hann hafi komist
hjá að virða fyrir sjer útlit bif-
reiðanna, sem í endalausum þvög
um, dag og nótt, vikum saman,
óku um vegina á leið til Suður-
Frakklands. Flestar þessara bif-
reiða báru greinileg merki þess
að hafa orðið fyrir hörðum árás-
um frá vjelbyssum hinna þýsku
flugkappa, og enginn gat efast
um, hver var ástæðan til flótta
þess fólks, er í þeim sat, eða
hinna, er fengu að hanga utan á
þeim. — Þess skal getið, að sams
konar árásir voru gerðar ura
meiri hluta Frakklands, og vav
vegurinn milli Parísar og Tours
þar engin undantekning. Dag og
uótt fluttu óendanlegar lestir
vagna særða hermenn frá víg-
stöðvunum fyrir norðan París til
Tours, eftir að París var tekin
«g bardagarnir hófust um Tou-
raine og aðra staði í Mið-Frakk-
landi. Tók Bordeaux við ógrynn-
um særðra hermanna og borgara.
frá þessum orustusvæðum, og þá
sá höfundur greinarinnar og þeir,
sem með honum voru, „svo að
segja ekki særða hermenn, og var
þetta skýrt með hinni hröðu
framrás Þjóðverja“.
Fullyrðingar þessa merkilega
sjóndapra manns um, að aðeins
hernaðarlega þýðingarmiklir stað
ir væru ofsóttir, eru jafn tilhæfu-
lausar og það, sem á undan er
talið. Við, sem vorum í Borde-
aux er borg þessi varð fyrir
heiftarlegum loftárásum, vitum,
að þar var eingöngu varpað
sprengjum á íbúðahverfi, troðfull
af flóttafólki, aðallega konum og
börnum.
I lok greinarinnar er lýsing á
ástandinu í Bayonne. Franskir
hermenn köstuðu sjer niður, er
gerð var loftárás á borgina, og
urðu þar við hlægilegir. í augum
hverra? Jeg var ásamt konu
minni og barni á meðal þeirra, er
biðu í Bayonne þann 21. júní, og
á erfitt með að skilja, að nokkr-
um þeirra, er þar voru staddir,
hafi komið hlægilega fyrir sjónir,
að fólk kastaði sjer niður, er
sprengjum var varpað. Við höfð-
um öll komist í kynni við stríð-
ið, og vissum auk þess, að her-
menn, sem nýkomnir voru frá
vígstöðvunum, gera þetta ósjálf-
rátt.
Jeg vil með þessum dæmum
reyna að sýna fram á, hve fullar
blekkingar slíkar greinar geta ver-
ið, og af hversu mikilli fyrirlitn-
ingu á mannlegum hörmungum
þær eru skrifaðar. Herra Ralph
Delahaye Paine Jr. lætur skil.jast
í byrjun greinarinnar, að hann
hafi vitað, hvernig fara myndi
fyrir Frakklandi í stríðinu, áður
en almenningi varð það ljóst,
Eftir frásögn hans að dæma, er
eklti ástæðulaust að láta sjer
detta í hug, að hann hafi verið
einn þeirra fvrirhyggjnsömu
manna, er brugðu sjer yfir landa-
mæri Spánar nokkru áður en
hættan varð of alvarleg í Frakk-
landi. Þorvaldur Skúlason.
Hárkambar — Hðrspennur
Nýasta tíska frá New York.
MIKIÐ ÚRVAL.
K. Einarsson & Björnsson
Reykjavík - Akureyri
IHraðierðir alla daga.

Bifreiðastöð Akureyrar. Bifreiðastöð Steindórs
MORGUNBLAÐIÐ Þriðjudagur 3. sept. 1940.
Signor Bocchini, Himmler
M ussolinis
Eftir Eugene Lemmhoff
A Ilur heimurinn kannast við
•*-*- Herr Himmler Þýskalands,
sem flestir hræðast þar. Lítið er
þó minst Signor Arthuro Boce-
hini Itala, sem hefir samsvarandi
stöðu í Róm, og fólk þar hræðisi:
jafnmikið. Munurinn á þeim er
sá, að Himmler leyfir að dr. Göbb
els noti verk hans og Gestapo í
áróðursskyni, en Bocchini aftur á
móti álítur, að fyrst og fremst1 sje
verkefni leynilögreglu hans að
vinna leynjlega. Signor Bocchini
er feitur, lítill maður og brosandi
andlit hans hylur kaldlyndan og
grimman mann.
Bocchini er miskunnarlaus og
öflugur skipulagningarmaður og
hann hefir gert Gestapo ítala eða
0. V. R. A. (Organisazione Vigil-
ansa Repressione Antifascismo) að
öflugu vopni í höndum fastcista-
stjórnarinnar. Hið mikla vald
þess jafnast fyllilega á við Gesta-
po Þýskalands.
Yfirmaður 0. V. R. A. fer
snemma á fætur. Á hverjum
morgni má sjá undirhöku hans
fyrir ofan skrifborð hans í Pal-
azzo Venezia. Fyrsta verk hans
er að gefa II Duce skýrslu um
allar leynilegar upplýsingar, sein
umboðsmenn hans hafa komist
yfir síðustu 24 klukkutímana, hæði
mikilvægar og aðrar. Mussolini
elskar að heyra um sína menn,
bæði það sem skeður opinberlega
og einkamál þeirra. Þær gefa hon
um efnisríkt en þó oft rangfært
yfirlit. Ekkert er dulið fyrir I
Bocchini, hvorki í Ítalíu eða er-
lendis. Hann hefir þúsundir njósn
ara í hverri stjett mannfjelags-
ins, í hverri iðngrein og hverjum
fjelagsskap. Njósnir og her voru
frá byrjun mikilvægur þáttur í
stjórn fascista og Bocchini liefir
komið hreinasta snildarbrag á
skipulagningu þessara mála. Á
síðustu árum hefir hann oft farið
í heimsóknir til Þýskalands og
hnuplað ýmsu frá skipulagningu
Gestapo. Aftur á móti hefir
Himmler, vinur hans, fúslega ját-
að, að njósnarakerfi Bocchinis
hafi verið fyrirmynd að mörgum
endurbótum á leyniþjónustu Þjóð-
verja.
Jafnframt því að setja alt sitt
traust á yfirmann lögreglunnar,
sem er ábyrgur á persónulegu ör-
yggi 11 Duce og stjórnar hans, á-
lítur Mussolini hann einnig sem
einn af helstu leiðbeinendum sín-
um. Þegar Bocchini hefir gefið
morgunskýrslur sínar, biður
Mussolini hann um stjórnmála-
legar leiðbeiningar. Það er oft
sagt, að hann hafi nreiri áhrif á
Mussolini heldur en flestir ráð-
herrar hans og herforingjar, og
að ráð hans beri ábyrgð á inn-
rás Mussolinis í Abyssiníu og
hinu þegjandi samþykki á undir-
okun Tjekkóslóvakíu.
Vei þeim ítala, sem er grunað-
ur um að vera ekki 100% fascisti
eða í samhandi við antifascistisk-
ar hreyfingar. Hvern þann mann
fer Bocchini vægðarlaust með eins
og persónulegan óvin sinn.
Bocchini hefir verið við starfa
sinn í 14 ár. Endurskipulagning
ítölsku lögreglunar var falin hon-
um á hendur 1926, eftir að nokkr-
ar mishepnaðar tilraunir til þess
að ná lífi Mussolinís höfðu, verið
gerðar. — Þetta verk hefir hon-
um tekist til fullnustu. Hann seg-
ir við blaðamenn og það má sjá
slægðina í augum hans: „Leyni-
lögreglan mín er sú besta í heimi,
en segið engum frá því!“ Það er
staðreynd, að hver ítalskur borg-
ari er undir eftirliti alt sitt líf.
Ef þrjár manneskjur sitja saman
á kaffihúsi, er ein þeirra áreið-
anléga starfsmaður O. V. R. A.
Þessvegna er það hreinasta brjál-
æði að láta í ljósi nokkrar skoð-
anir á móti fascisma. Meira að
Segja að hvísla gagnrýni er mjög
hættulegt, því það eru miklir
möguleikar á, að sá sem hlustar
sje í þjónustu Bocchinis. Mikill
hluti þjóðarinnar var algerlega
mótfallinn að fara í stríð með
Ilitler. Eftir herferð ítala til
Abyssiníu urðu margir Italir,
þrátt fyrir að öðru sje haldið á
lofti, friðarsinnaðir og mundu
hafa viljað berjast með Banda-
mönnum, ef þeir hefðu verið til-
neyddir að fara í stríð. Viku áður
en ítalir sögðu Bretum og Frökk-
um stríð á hendur hafði 0. V. R.
A. meira að gera en venjulega.
Itölsku fangelsin voru troðin með
föngum, sem höfðu tilhneigingar
til friðar eða að berjast með
Bandamönnum.
Margir háttsettir menn í fas-
cistaflokknum hafa á seinni, árum
haft ástæðu til þess að sjá eftir
því, sem þeir hafa látið sjer um
munn fara, en það hefir gert það
að verkum, að þeir hafa komist
á lista sem „óáreiðanlegar persón-
ur“. Bocchini hefir eins og
Himmler „hreinsað“ flokkinn.
Þótt hann hafi ekki farið að dæmí
Þjóðverja með St. Barthomoleus-
kvöld, er hann þó sá, sem ber á-
byrgðina á hvarfi margra fas-
cista úr opinberu lífi, sem hafa
notið helst til mikillar hylli.
Koma nöfn þeirra fram á fanga-
listum, á skrám vitfirringahæla
eða meðal þeirra, sem eru í út-
legð á Liparieyjunum.
Jörð til sölu.
Fitjar á Miðnesi (við Sandgerðil
eru til sölu nú þegar, með áhöfn.
og heyjum ef óskað er. Upplýs-
ingar í síma 1950 og hjá eiganda
jarðarinnar
Árna Bjarnarsyni, Fitjum.
Símar 1540, þrjár línur.
• Góðir bílar. ------- Fljót afgreiðsla.
Auglýsing
um kenslu og einkaskóla.
Berklavarnarlögin mæla þannig fyrir, samkvæmt 9.
gr. þeirra:
„Enginn, sem hefir smitandi berklaveiki, má fást við
kenslu í skólum, heimiliskenslu nje einkakenslu.
Engan nemanda með smitandi berklaveiki má taka í
skóla, til kenslu á heimili eða til einkakenslu.
Engan nemanda má taka til kenslu á heimili, þar sem
sjúklingur með smitandi berklaveiki dvelur“.
Allir þeir, sem stunda ætla kenslu á komanda hausti
og vetri, eru því beðnir um að senda tilskilin vottorð fyrir
sig og nemendur sína á skrifstofu mína, hið allra fyrsta,
og mega þau ekki vera eldri en mánaðar gömul.
Þá er ennfremur svo fyrirmælt í ofangreindum lögum:
„Enginn má halda einkaskóla, nema hann hafi til þess
skriflegt leyfi lögreglustjóra, og skal það leyfi eigi veitt,
nema hjeraðslæknir telji húsnæði og aðbúnað fullnægja
heilbrigðiskröfum, enda liggi fyrir tilskilin læknisvottorð
um að hvorki kennari eða aðrir á heimilinu nje neinn nem-
endanna sjeu haldnir smitandi berklaveiki“.
Þeir sem hafa í hyggju að halda einkaskóla, eru því
ámintir um að senda umsóknir sínar til lögreglustjórans í
Reykjavík hið allra fyrsta, ásamt tilskildum vottorðum.
Það skal tekið fram, að þetta gildir einnig um þá
einkaskóla, smáa sem stóra, er áður hafa starfað í bænum.
IJmsóknir um slíka einkaskóla utan lögsagnarumdæm-
is Reykjavíkur, en innan takmarka læknishjeraðsins, má
senda á skrifstofu mína.
Hjeraðslæknirinn í Reykjavík, 2. september 1940.
MAGNÚS PJETURSSON.
B.S.