Morgunblaðið - 07.12.1940, Blaðsíða 2

2
MORGUNBLAÐIÐ
Sókn Itala í Egyptalandi
sögð yfirvofandi
Fjðrhagshjálpin
til 8r|eta: Eln-
angrunarmenn-
irnir hefja
andróður
NYE, einn af kunnustu for-
vígismönnum einangrunar
stefnunnar í Bandaríkjunum
hefir látið svo um mælt, að
tanni muni beita sjer af öllu
a fli Éfegn því, að Bandaríkin
veiti Bretum fjárhagslega hjálp
Fjárhagsleg hjálp til Breta,
s ;gir Nye, mun hafa í för með
sjer, að Bandaríkin neyðast til
að senda vel varða skipaflota
11 Englands með vörurnar, sem
I retar kaupa vestra, en það
rtun aftur hafa í för með sjer
að Bandaríkin dragast inn í
s ;yrjöldina.
Hörð barátta í ræðu og riti
s;endur nú í Bandaríkjunum,
tfm það, hvort Bretum skuli
veitt lán.
Það hefir vakið nokkra at-
hygli beggja megin Atlants-
þafsins, að Joseph Kennedy,
fyrverímdi sendiherra Banda-
ríkja í London, hefir láti hafa
eftir sjer ýms ummæli, sem
þýkja bera vott um að hann
hafi litla trú á sigri Breta og
vilji að friður verði saminn.
I gær var tilkynt í Banda-
rjkjunum, a,ð maður að nafni
FRAMH. Á SJÖUNDU SÍÐU
Loftárás á
Gayda spáic árekstri
breska og ítalska flot
ans i Miðjarðarhafi
Fögnuður í Qrikklandiyfir
lausnarbeiðni Badoglios
PIETRO BADOGLIO, yfirmaður ítalska herfor-
ingjaráðsins og reyndasti og nafnfrægasti
hershöfðingi ítala, hefir verið leystur frá
störfum sínum, „samkvæmt eigin ósk“, að því er tilkynt
var opinberlega í Rómaborg í gærmorgun. Eftirmaður
hans verður Hugo Caballero, „9 árum yngri en Badoglio,
sem er 69 ára gamall“, segir í tilkynningunni.
Fregn þessi hefir komið mjög á óvænt í ítalíu, en í
Grikklandi hefir hún vakið feikna fögnuð, þar sem hún
er talin bera vott um hve aðstaða ftala í Albaníu sje orð-
in örðug.
Út um allan heim hefir fregnin vakið mikla athygli — og
ótal getgátur. Einkum hefir verið á það bent, að Badoglio hafi
oft verið í andstöðu við Mussolini, og hann er vildarvinur Viktors
Emanuels, Italíukonungs.
Viktor Emanuel undirskrifaði skjalið, sem veitir Badoglio
lausn frá störfum, fyrir viku, en þessu hefir verið haldið leyndu
þar til nú.
I Englandi er lausnarbeiðni Badoglios talin bera vott um
aukna andstöðu í Italíu gegn herferðum Mussolinis gegn vinsam-
legum þjóðum og að andstaða þessi sje að festa rætur meðal á-
hrifamann í ítölsku hirðinni og ítalska aðlinum.
En þó er innrásin í Grikkland talin sjerstaklega fordæmd.
Þessi herferð er talin hafa verið bæði illa undirbúin og ástæðu-
laus.
Badoglio var yfirmaður ítalska herforingjaráðsins árið 1935
og undirbjó innrásina í Abyssiníu. En þegar innrásin gekk ekki
að óskum undir stjórn ítalska herforingjans de Bono, fór Bado-
glio sjálfur til Abyssiníu og leiddi styrjöldina þar til lykta á 5
mánuðum. Lausnarbeiðni hans nú þykir benda til þess, að hann
hafi ekki verið eins vongóður um að sjer tækist að leiða stríðið
í Albaníu jafn farsællega til lykta.
Það vekur athygli að Caballero hefir verið kjörinn
eftirmaður hans. Caballero gat sjer góðan orðstír í heimsstyrj-
öldinni og var aðstoðar-hermálaráðherra Itala árin 1925—1928.
En þá var hann gerður ýfirmaður ítalska hersins í Austur-Afríku.
En það er þó Graziani, sem stóð næstur Badoglio að virðingu
í ítalska hernum. Graziani er kyr í Egyftalandi.
kastalann
I? rá því var skýrt í London í
gær, að Greenwich stjömu-
•tofnunin hefði Iaskast nýlega.
M. a. brotnaði þar stjörnukíkir,
én hin fræga klukka er óskemd.
Einnig var frá því skýrt í
Lohdon í gær, að hinn kunni
kastali í Edinborg „Holyrood
Castle“, sem stendur hátt yfir
borginni, háfa laskast lítillega
nýlega.
' Þá er loks skýrt frá því, að
nokkuð tjón hafi orðið á Wind-
sor Castle, einni af höllum
Bretakonungs.
I fregn frá London í gærkv.
var skýrt frá því, að lítið hefði
verið um loftárásir síðustu 25
klst. Nokkuð tjón hafði orðið í
borg einni á austurströndinni.
En þýskar flugvjelar voru yf-
ir nokkruin stöðum í Englandí í
nótt.
Fregnir hafa komist á loft
um að hann sje látinn vera
þar, vegna þess að ítalir
ætli nú að fara, að láta til
skarar skríða í Egyftalandi
til þess að draga athyglina
frá ósigrunum í Albaníu.
Það hefir vakið mikla at-
hygli að Signor Gayda spáir því
í blaði sínu „Giornale d’Italía“
í gær, að innan skams megi
vænta áreksturs milli breska
og ítalska flotans í Miðjarðar-
hafi. Hann segir að slíks árekst-
urs geti verið að vænta ein-
hverntíma á tímabilinu frá 10.
—17. desember.
Því er eins og kunnugt er
haldið fram í Íftalíu, að fregnir
Breta um tjón ítalska flotans
sjeu lognar eða ýktar.
I London er talið, að ef ítalski
flotinn leggi nú til ornstu, þá sje
það vegna þess, að aðstaða ít-
alska hersins í Abyssiníu sje orðin
FRAMH. Á SJÖXJNDU SÍÐU
Horfur Júgó-
slafa ,góðar“
Cvetkovic, forstætisráðherra
Júgóslafa flutti ræðu í gaer,
þar sem hann Ijet í Ijós þá skoð-
un, að horfur væru góðar fyr-
ir Júgóslafa, um að þeim tak-
ist að standa utan við styrjöld-
ina.
Hann ræddi um það, hvort
Júgóslafar myndu taka þátt í
„hinu nýja skipulagi“ í Evrópu
og sagði, að Júgóslafar væru
fúsir til að ræða það mál, eins
og þeir væru yfirleitt fúsir til
að taka þátt í milliríkjaviðræð-
um. En hann fullvissaði þjóðina
um að stjórnin myndi ekkert að
hafast, sem fæli í sjer skerðing
á öryggi, frelsi og sjálfstæði
Júgóslafa.
— en sókn
Grykkfa í Albaníu
heldur áfram
Santi Quaranti
tekin, Argyro-
Castro yfirgotin
Það var opinberlega tilkynt í
Aþenu í gær, að Grikkir
hefðu tekið hafnarborgina Santi
Quarante. Einnig hafa borisi
fregnir um, að ítalir hafi yfir-
gefið Argyro-Castro þegar í
fyrrakvöld.
Fregnir frá Júgóslafíu gær-
kvöldi hermdu, að Grikkir hefðu
þegar tekið borgina, og væri hún
í ljósum loga.
ftalska herliðið, sem flýr frá
Argyro-Castro, heldur norður eft-
ir veginum til Tepelini. Bn Grikk
ir sækja einnig að þessari borg
að vestan, svo að aðstaða ítalska
hersins þarna er mjög hættuleg.
Þetta gríska herlið tók í fyrra-
dag Permeti og nálgast nú Klis-
ura, en þaðan ern aðeins 30—40
km. að Tepelini.
Það hefir einnig aukið á örðug-
leika ítalska herliðsins á Argyro-
Castro vígstöðvunum, að geta nú
ekki lengur stuðst við aðflutninga
á vistum frá Sante Quarante
I Sante Quarante tóku Grikkir
mikið herfang, og ein fregn herm-
ir, að ítalir hafi skilið þar eftir
ítalskan tundurspill'. Br talið að
hjer Sje um sama tundurspillinn
að ræða, sem gerð var á loftárás
fyrir nokkrum dögum, er hann
var að flytja ítalska herforingja-
frá Sante Quarante. Hann varð
síðan að setja þá land aftur á
sama stað.
ítalska herliðið, sem var í Sante
Quarante, flýr norður með ströndr
inni í áttina til Kimara, en nokk-
ur hluti þess hefir einnig flúið
í áttina til Delvina, en þar á það
á hættu að vera króað inni af
hersveitum, sem sækja til Argyro-
Castro.
Nyrst á vígstöðvunum standa
harðir bardagar í hnjed.júpum
snjó.
Fregnir hafa borist til London
um að 6 þús. ítalskir hermenn
hafi flúið á þessum vígstöðvum
yfir landamærin til Júgóslafíu og
verið kyrsettir þar.
Vilhjálmur Stefánsson
Sú saga gengur í Noregi (seg-
ir í fregn frá Oslo í gær),
að Vilhjálmur Stefánsson hafi
látið svo um mælt í einhverju
tilefni, að Bandaríkin kunni að
neyðast til þess að taka ísland
og Grænland í vernd sína, þar
sem greinilegt væri hve mikilla
hagsmuna Bandaríkin hefðu að
gæta, vegna legu þessara landa.
Laugardagur 7. des. 1940.
Þjóðverjar
óánægDir með
Vichy-stjórn-
ina —
amkvæmt fregn frá London,
^ ’ er nú hafinn í hinum her-
numda hluta Fralcklands, ákaf-
ur árótíur gegn Vichy-síjóm-
inni. Petain marskálkur er haf-
inn til skýjanna, en samstarfs-
mönnum hans er úthúðað fyrir
að keppa að því einu að mata
sinn eigin krók.
Nokkur vísbending um orsök-
ina til þessarar herferðar (segir
í frenginni frá London) eru um-
mæli í grein sem birtist í einu
Parísarblaðinu, þar sem því er
haldið fram að stirðleiki Vichy-
mannanna geri samvinnuna við
Þjóðverja stöðugt erfiðari.
Það verður ekki sjeð hvort
Laval er meðal þeirra, sem
þannig eru fallnir í ónáð, þótt
hitt sje talið líklegra í Lon-
don að herferðin sje hafin að
hans undirlagi til þess a'ð brjóta
á bak aftur andóf samstarfs-
manna hans, gegn tillögum
hans.
Laval er einmitt þessa dagana
staddur í París, með nýbakaðar
tillögur frá Vichy.
Vichy-stjðrnin
óánægð með úðm-
arann f Ríom
Skift hefir verið um dóms-
forseta í hæstarjettinum í
Riom, sem hefir til meðferðar
mál frönsku ráðherranna Reyn-
auds, Daladiers, Mandels o. fl.
Er talið að komið hafi upp á-
greiningur milli fráfarandi
dómsforseta og dómsmálaráð-
herra Vichy-stjórnarinnar.
Það er nú talað að rjettar-
rannsókn verði lokið í janúar
næstkomandi.
Fidlveldís-
dagtir Fínna
í gær
Finnar hjeldu hátíðlegan full-
veldisdag sinn í gær.
Um morguninn hjelt Manner-
heim marskálkur hersýningu , í
Helsingfors og á hádegi fór fram
hátíðarguðsþjónusta.
Síðdegis í gær var haldin sam-
koma, þar sem Ryti forsætisráð-
herra Finna flutti ræðu. Hann
sagði að Finnar væru enn á hættu-
svæðinu, en lýsti yfir því, að þeir
vildn halda frið við alla.
Heimurinn upplifði nú í fyrsta
sinn „algera stríðið" (sagði hann),
og enginn fengi spáð neinu um
FRAMH. Á SJÖUNDU SlÐU.