Morgunblaðið - 30.01.1943, Blaðsíða 6
MORGUNBLAÐIÐ WEZ3ZZJ*-
Jí-Í' ¦ *:. v<*r 'k:
Laugardagur 30. janúar 1943
juuuinmiiuiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiimiiiiiiimimii.....iiHiiitiiiiiiiiiiiiiimniiiiuiiinin.
tor:
* ..*.......¦ ¦_-
o&Cr daateaa uéi?
B
iiniiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiii
Ómakleg árás á
blaðamenn.
LAÐAMENN höfuðstað-
arins hafa orðið fyrir ó-
maklegri árás í nýút-
komnu hefti Sjómannablaðsins Vík-
öngsr Þar eru þeir bornir þeim sök-
jumJ jað þeir hylmi yfir með óhæfu
og I ofbeldisverkum setuliðsmanna.
Þeir iáti herstjórnina mulbinda sig
og jbanna sjer að segja frá atburð-
umis *em hjei* gerast. Þeim farist
því ekki að hneykslast á því, að
dönsk blöð fái ekkert að segja nema
það sem herstjórn Þjóðverja leyfir
að birksja,....... ....
Það íná ganga út frá þvi, að grein
þessi áje .fremur skrifuð af þekk-
ingarleysi heldur en rætni í garð
okkar blaðamannanna, en vegna
þess að slíkar raddir hafa heyrst
fyr, er rjett áð gera í eitt skifti fyr
ir öll hreint fyrir dyrum íslenskra
blaðamanna í þessum efnum.
Hvorki breska eða ameríska
setuliðsstjórnin hefir gert minstu
tilraun til að koma á ritskoðun hjá
íslensku blöðunum. Þeim er leyfi-
legt að segja hvað sem þeim sýnist.
JSnttérstfórtiirnar hafa farið þess á
leit við bloðin, að þau birtu ekki
jaeitt, er gefið gæti óvinum þeirra
tapplýsingar um hernaðarviðbúnað
•þeirra hjer á landi, hernaðartjón,
jeða skipaferðir.
Ritstjórar blaðánna gengu fús-
lega inn á samkomulag í þessum efn
um, því þeim skildist, að öryggi
Isetuliðsins hjer er um le^ð öryggi
jíslenskra borgara.
Um önnur mál er blöðunum frjálst
að birta hvað, sem þeim sýnist og
þau hafa gert það. Öll blöðin und-
Jantekningarlaust hafa birt gagnrýni
á setuliðið, þegar þess hefir talist
tþörf. Þetta ætti höfundur Víkings-
! greinarinnar að víta, ef hann fylg-
ist með í dagblöðunum.
Blððin birta einnig þráfaidlega
frásðgur af árekstrum, sem orðið
hafa milli setuliðsmanna og ís-
lendinga. Munu þau yfirleitt öll
í fylgja þeirri reglu, að birta það eitt,
j sem þau fá frá opinberum heimild-
j um, þ. e. aj s. frá fulltrúa sakadóm-
I ar% sfijpi, venjulega gefur blöðunum
upplýsingar strajx og rannsókn mála
j er lokið, eða óyggjandi sannanir
liggja fyrir um atburði þá, sem
| um ræðírr
- Blöðhr bírfCPfyrst í stað frjettir
af árekstrum samkvæmt upplýsing-
um „sjónarvotta". En þær fregnir
reyndust oft ekki sem ábyggilegast-
j ar. Gagnrýhi 'hefir heldúr eiki
skort. :Ai'-::.r; ¦*¦. -.
Það er;at!3étt»jlega frato tefeið í Vík
:.
nu i
lUIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIlfl
ingsgrein þessari, að almenningi
stendur stuggur af hinum tíðu á-
rekstrum, sem orðið hafa af völdum
setuliðsmanna, en Iítið myndi það
bæta úr sambúðinni við hið er-
lenda setulið, ef blaðamenn gerðu
sjer far um að hlaupa eftir hverri
slúðursögu, sem gengur um hitt og
þetta í bænum.
Eitt ráð mætti og gefa Víkings-
greinarhöfundi, sem virðist ráða
yfir rúmi í víðlesnu blaði. Hann
ætti ekki að láta „múlbinda" sjálf-
an sig, heldur skýra sjálfur frá því
sem hann veit betur um árekstrana
heldur en blaðamenn dagblaðanna;
Það væri honum til meiri sóma held-
ur en að fara með staðlaust fleipur
og dylgjur, sem engan eiga sjer
stað.
Seinagangur
á Ameríkupósti
ÞEIR, sem viðskifti hafa
við Ameríku, — og þeim
fer stöðugt fjölgandi —
höfðu gert sjer vonir um, að úr
myndi rætast með Ameríkupóstinn
eftir að leyfi fekkst fýrir því, að
senda mætti hann beint, í stað þess
áð hann færi um Bretland eins og
lengi tíðkaðist. En menn hafa orðið
fyrir vongbrigðum. Það er síður en
svo að póstsendingar gangi greiðar
síðan að farið var að flýtja póstinn
beint.
Nýlega eru komin tvö íslensk skip
frá Ameríku. Hvorugt þeirra flutti
póst.
Hjer virðist sleifarlagi Ameríku
manna um að kenna og ekki vanþörf
að bera fram kvartanir: á rjettum
stöðum til að reyna að fá greiðari
póstsamgöngur.
Umferðaskilti
ekki láttin í friði
NÍLEGA hefir lögreglan
látið setja upp mikið af
umferðarmerkjum í
bænum. Umferðarmerki gefa öku-
mönnum til kynna hvað eru aðal-
brautir. Skemdarvargar hafa ekki
getað sjeð skiltin í friði og rifið
þau niður víða. Menn, sem verða
varir við þessi spellvirki, ættu að
kæra það til lögreglunnar og hjálpa
til að hafa heridur í hári skemdar-
varganna.
Upplausnarstarfsemi kommúnista
Þýskir hermenn
reyna að flýfa
Frá norska blaðafulltrúanum:
Atján Þjóðverjar, þar af
margir yfirimenn, hafa
verið drepnir í Kristiansund
fyrir að gera tilrauna til þess
að flýja og fyrir að hafa haft
samband við ,,óvinina".
FEAMH AP ÞRIBJU SÍÐU
manna nefnd settist á ráð-
stef nu!
Samtímis þessu fóru komm
únistar að vinna að því, meðal
vinstri flokkanna í þinginu, að
gera hinni nýskipuðu stjórn
sem erfiðast fyrir. Þegar frurn-^
varp stjórnarinnar um Við
skiftaráðið var til meðferðar 1
þinginu, voru kommúnistar svo
langt áVeg komnir í þessari iðju
sinni, að litlu munaði að stjórn
in fjeíli. Sjálfstæðisflokkurinn
bjargaði þástjórninni.
Þótt Sjálfstæðisflokkurinn
væri frá upphafi því mjög and
vígur, að skipuð yrði ríkisstjórn
með þeim hætti, er raun varð
á, tók flokkurinn strax þá af-1
stöðu, er stjórnin var skipuð, að
styðja öll nýtileg mál, er hún
bæri fram. Þeirri stefnu hefir
flokkurinn fylgt.
FJÁRLÖGIN
En kommúnistar hafa haldið
v pplausnarstarfinu áfram. —
Næsti þáttur gerðist í meðférð
fjárlaganna.
Tími vanst ekki til að af-
greiða fjárlögin fyrir áramótin.
Varð því að afgreiða skyndilög
um bráðabirigðagreiðslur í byrj
un þessa árs.
Ríkisstjórnin hefir ekki enn
lagt fyrir þingið dýrtíðarfrum-
vörp sín. Meðan svo er, verða
allar áætlanir fjárlaga mark-<
leysa. Fjárveitinganefnd tók
því þá ákvörðun, að fresta til
þriðju umræðu að leggja fram
tillögur sínar um ýmsar verk-
legar framkvæmdir, Hafði og
stjórnin ákveðið lofað nefnd-i
inni því, að frumvörp hennar í
dýrtíðarmálunum yrðu komin
fram fyrir 3. umræðu.
Þessi skynsamlegu vinnu-
brögð — eins og á stóð — gátu
kommúnistar með engu móti að
hylst. Þegar svo f járlögin komu
til 2. umræðu á Alþingi í gær,
íóku kommúnistar upp óstöðv-/
andi málþóf um þetta. Þeir
kröfðust þéss, að fjárlögunum
yrði vísað aftur til fjárveitinga-
nefndar! Fór allur fundurinn í
gær í þjark um þetta. Þegar svo
tillaga kommúnista (að vísa
málinu aftur til nefndarinnar)
var borin undir atkvæði, var
hún feld með 32:10 atkvæðum;
hjer stóðu kommúnistar einir.
Bersýnilegt er, að hjer vakti
það eitt fyrir kommúnistum, að
koma á glundroða og upplausn.
Vafalaust halda þeir þessum
leik áfram gegnum alla aðrá
umræðu, f j'érlaganna.
\
DREGNIR
Á EYRUNUM
Alþýðuflokkurinn og vinstri
öflin í Framsókn eiga mikla sök
á yfirgangi og frekju kommún-i
ista. Þessir flokkar hafa látið
kommúnista draga sig á eyrun-.
um. Þeir gleyptu strax við
ágni kommúhista, um skipun
nefndar til þess að reyna að
koma á vinstri stjórn. —! Þessi
nefnd situr enn, en ekkert heyr
ist frá henni.
Kommúnistar höfðu ákveðið
í huga, er þeir báðu um þessa
nefnd. Þeir vissu, að ef hinir
flokkarnir yrðu við þessum til-
mælum, myndu þeir verða leiði-*
tamari. Og hjer ályktuðu kom-.
mar rjett. Þetta hefir greinilega
komið í ljós í meðferð ýmsra
mála í þinginu. Einkum eru það
vinstri öflin í Framsókn, sem
vilja með engu móti styggja
kommana.
Hve lehgi þessum skrípaleik
verður haldiið áfram, veit eng-
inn ennþá. En kommúnistar
halda áfrám snakkinu um
vinstri stjórn, þyí það gerir hina
leiðitama. Á meðan vinna þeir
dyggilega að því, að skapa
glundroða og upplausn í þing-
inu.
Mesta undrun vekur, að Al-
þýðuflokksmenn og vinstri
menn í Framsókn skuli láta sjer
koma til hugar, að mynda
stjórn með kommúnistum, með-i
an þeir halda áfram upptekn-
um hætti.
Mislit shipsliöfn á
bresku varðskipi
»E
r þetta leynivopn Breta?"
skrifar Wade Caulfield
varaflotaforingi í brjefi til The
Times. „Gamall skipsfjelagi
minn (skipstjóri, sem kominn
var á eftirlaun), hefir skrifað
mjer og sagt mjer frá því, að
hann sje nú skipstjóri á velbáti,
sem er i þjónustu flotastjórnar7
innar. Skipshöfn hans eru eftir-
táldir fimm menn:
Fyrsti stýrimaður — var áður
vátryggingamaður, vjelstjórinn
var auðmaður, sem lifði á eign-
um sínum. Annar hásetinn var
sveitamaður, en hinn sælgætis-
sali. Matsveinninn var fyrir
stríð auðugur klúbbeigandi".
Leikfjelag Reykjavíkur sýnir
Dansinn í Hruna annað kvöld
og hefst sala aðgöngumiða kl.
4 í dag.
Ralvirklun I Vestur-
Skaftafellssýslu
Gísli Sveinsson flytur svo-
hlj óðandi þingsályktun-
artillögu í Nd.:
„Neðri déild Alþingis álykt-
ar að fela ríkisstjórninni að
láta fram fara hið fyrsta ræki-
lega athugun á því, hvernig
best megi koma í framkvæmd
áílsherjar rafvirkjun í sveitum
Vestur-Skaftafellssýslu, ög
hvort hagkvæmara muhi, áð
þessi sýsla verði tengd við að*>
alvirkjunarstöðvar Suðurlands-
ins eða fallvötn virkjuð til al-
menningsþarfa í sjálfu hjerað-
inu eða í nánd viði það".
I greinargerð segir:
Eins og kunnugt er, fer ná
fram í milliþinganefnd og hjá
rafmagnseftirliti ríkisins rann-
sókn á tilhögun á allsherjar raf
virkjun í landínu, einkanlega
miðað við, hvernig leiða megi
rafmagn frá hinuni'stóru fall-
vötnum, sém þegar er byrjáð áð
virkja, svo sem Söginu Suiihán-
lands og Láxárfossúm norðán-
lands. Er eðlilega ennþá óvíst,
hversu víðtækt slíkt kerfí gæti
orðið eða hvernig sjeð yrði fyr
ir fullnæging raf orkuþarfá, sein
flestra landsbúa yfirleitt, sam-
kvæmt tilgangi þeirrá ákvæða,
er Alþingi samþykti á síðasta
I Vestur-Skaftafellssýslu ér,.
eins og margir vita, fyrir löngu
byrjað á einstakiingsvirkjun.
fallvatna til heimilisþarfá fyrir
þau býli. er aðstöðu hafa haft
til slíks, sem sjerstaklega er Í
uppsveitum (fjallasveitum)
sýslunnar. En eftir eru þó f jöl-
mörg býli og einnig framsveit-
irnar austan Mýrdalssands,
Meðallandið og Álftaverið, þar
sem eigi eru fallvötn tiltæk til
stærri virkjunar, eða a. m. k.
möguleikar til henhar órann-
sakaðir. Sama er að segja um
Mýrdalssveitirnar að miklu
leyti, því að fossar eru þar af
næsta skornum skamti, en sá
hluti hjeraðsins er landfræði-
lega áframhald af Eyjafjalla-
sveitunum, með hinum alkunnu
fossum, Skógafossi og Selja-
landsfossi, og liggj> auk þess
næstar sjálfu Suðurláglendinu,
sem mun vera í ráði, að nóti að
mestu leyti Sogsvirkjunar. Er
mjög áríðandi, að allt þetta sje
athugað í samhengi, svo að vel
og haganlega verði komið fyrir
öllum framkvæmdum hjer að
lútandi, þegar í upphafi. Til
þess að stuðla að þvi, að svo
mætti verða, er tillaga þessi bor
in fram.
Eftir
m Walt Disney
tVrtitö
Bóndi er vantrúaður á hugmynd Mikka, en er Mikki hefir útskýrt mál sitt verður bóndi haria glaður.