Morgunblaðið - 30.01.1943, Blaðsíða 6

MORGUNBLAÐIÐ
Laugardagur 30. janúar 1943
jnuiiiiniiiiiiiiiiimiiiiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuiimiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiaiuiiiiiiij.
Í xJíJcvezýi
oÆztýar:
I
■~2/r day/e^a
ipinu
iiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiimiii
B
Ómakleg árás á
blaðamenn.
LAÐAMENN höfuðstað-
arins hafa orðið fyrir ó-
maklegri árás í nýút-
konmu hefti Sjómannablaðsins Vík-
inga, Þar eru þeir bornir þeim sök-
|um, að þeir hylmi yfir með óhæfu
|og ofbeldisverkum setuliðsmanna.
[Þeip Iáti herstjórnina múlbinda sig
jog banna sjer að segja frá atburð-
jum, sem hjer gerast. Þeim farist
Iþví ekki að hneykslast á því, að
dönsk blöð fái ekkert að segja nema
Iþað sem herstjórn Þjóðverja leyfir
jað birt; aje,
Það biá ganga út frá því, að grein
þessi sje .fremur skrifuð af þekk-
ingarleysi heldur en rætni í garð
okkar blaðamannanna, en vegna
þess að slíkar raddir hafa heyrst
fyr, er rjett áð gera í eitt skifti fyr
ir öll hreint fyrir dyrum íslenskra
blaðamanna í þesáum efnum.
Hvorki breska eða ameríska
setuliðsstjórnin hefir gert minstu
tilraun til að koma á ritskoðun hjá
íslensku blöðunum. Þeim er leyfi-
legt að segja hvað sem þeim sýnist.
iSn bérstjórnirnar hafa farið þess á
ieit við blöðin, að þau birtu ekki
jneitt, er gefið gæti óvinum þeirra
npplýsingar um hernaðarviðbúnað
þeirra hjer á landi, hernaðartjón,
eða skipaferðir.
Ritstjórar blaðánna gengu fús-
lega inn á samkomulag í þessum efn
um, því þeim skildist, að öryggi
isetuliðsins hjer er um leið öryggi
líslenskra borgara.
I Um önnur mál er blöðunum frjálst
að birta hvað, sem þeim sýnist og
þau hafa gert það. Öll blöðin und-
lantekningarlaust hafa birt gagnrýni
á setuliðið, þegar þess hefir talist
.þörf. Þetta ætti höfundur Víkings-
greinarinnar að víta, ef hann fylg-
ist með í dagblöðunum.
Blöðin birta einnig þráfaldlega
frásögur af árekstrum, sem orðið
hafa milli setuliðsmanna og ís-
iendinga. Munu þau yfirleitt öll
fylgja þeirri reglu, að birta það eitt,
sem þau fá frá opinberum heimild-
um, þ. e. a, s. frá fulltrúa sakadóm-
! ara, sepri venjulega gefur blöðunum
upplýsingar strajc og rannsókn mála
j er lokið, eða óyggjandi sannanir
liggja fyrir um atburði þá, sem
j um ræðir.
. Blöðin bírtti' fyrst i stað frjettir
af árekstrum samkvæmt upplýsing-
um „sjónarvotta“. En þær fregnir
j reyndust oft ekki sem ábyggilegast-
j ar. Gagnrýni 1 íiefir heldur efeki
| skort.
j Það er rjettilega fram tefeið í Vík
llllllllllllllllllllllllllllllllllli
ingsgrein þessari, að almenningi
stendur stuggur af hinum tíðu á-
rekstrum, sem orðið hafa af völdum
setuliðsmanna, en lítið myndi það
bæta úr sambúðinni við hið er-
lenda setulið, ef blaðamenn gerðu
sjer far um að hlaupa eftir hverri
slúðursögu, sem gengur um hitt og
þetta í bænum.
Eitt ráð mætti og gefa Víkings-
greinarhöfundi, sem virðist ráða
yfir rúmi í víðlesnu blaði. Hann
ætti ekki að láta „múlbinda" sjálf-
an sig, heldur skýra sjálfur frá því
sem hann veit betur um árekstrana
heldur en blaðamenn dagblaðanna.
Það væri honum til meiri sóma held-
ur en að fara með staðlaust fleipur
og dylgjur, sem engan eiga sjer
stað.
Seinagangur
á Ameríkupóstí
ÞEIR, sem viðskifti hafa
við Ameríku, — og þeim
fer stöðugt fjölgandi —
höfðu gert sjer vonir um, að úr
myndi rætast með Ameríkupóstinn
eftir að leyfi fekkst fyrir því, að
senda mætti hafln beint, í stað þess
áð hann færi um Bretland eins og
lengi tíðkaðist. En menn hafa orðið
fyrir vongbrigðum. Það er síður en
svo að póstsendingar gangi greiðar
síðan að farið var að flytja póstinn
beint.
Nýlega eru komin tvö íslensk skip
frá Ameríku. Hvorugt þeirra flutti
póst.
Hjer virðist sleifarlagi Ameríku
manna um að kenna og ekki vanþörf
að bera fram kvartanir á rjettum
stöðum til að reyna að fá greiðari
póstsamgöngur,
Umferiðaskilti
ekki láttin í friði
NÝLEGA hefir lögreglan
látið setja upp mikið af
umferðarmerkjum í
bænum. Umferðarmerki gefa öku-
mönnum til kynna hvað eru aðal-
brautir. Skemdarvargar hafa ekki
getað sjeð skiltin í friði og rifið
þau niður víða. Menn, sem verða
varir við þessi spellvirki, ættu að
kæra það til lögreglunnar og hjálpa
lil að hafa hendur í hári skemdar-
varganna.
Upplausnarstarfseml kommúnlsta
Þýskir hcrmenn
reyna að flýja
Frá norska blaðafulltrúanum:
Atján Þjóðverjar, þar af
margir yfirimenn, hafa
verið drepnir í Kristiansund
fyrir að gera tilrauna til þess
að flýja og fyrir að hafa haft
samband við ,,óvinina“.
■ -hB^
FSAMH. AT ÞEIÐJU SlÐU
manna nefnd settist á ráð-
stefnu!
Samtímis þessu fóru komm-
únistar að vinna að því, meðal
vinstri flokkanna í þinginu, að
gera hinni nýskipuðu stjórn
sem erfiðast fyrir. Þegar frum-
varp stjórnarinnar um Við-
skiftaráðið var til meðferðar í
þinginu, voru kommúnistar svo
langt á Veg komnir í þessari iðju
sinni, að litlu munaði að stjórn-i
in fjelli. Sjálfstæðisflokkurinn
bjargaði þá stjórninni.
Þótt Sjálfstæðisflokkurinn
væri frá upphafi því mjög and
vígur, að skipuð yrði ríkisstjórn
með þeim hætti, er raun varð
á, tók flokkurinn strax þá af-1
stöðu, er stjórnin var skipuð, að
styðja öll nýtileg mál, er hún
bæri fram. Þeirri stefnu hefir
flokkurinn fylgt.
FJÁRLÖGIN
En kommúnistar hafa haldið
upplausnarstarfinu áfram. —
Næsti þáttur gerðist í meðférð
fjárlaganna.
Tími vanst ekki til að af-
greiða fjárlögin fyrir áramótin.
Varð því að afgreiða skyndilög
um bráðabirigðagreiðslur í byrj
un þessa árs.
Ríkisstjórnin hefir ekki enn
lagt fyrir þingið dýrtíðarfrum-
vörp sín. Meðan svo er, verða
allar áætlanir fjárlaga mark-<
leysa. Fjárveitinganefnd tók
því þá ákvörðun, að fresta til
þriðju umræðu að leggja fram
tillögur sínar um ýmsar verk-
legar framkvæmdir, Hafði og
stjórnin ákveðið lofað nefnd-í
inni því, að frumvörp hennar í
dýrtíðarmálunum yrðu komin
fram fyrir 3. umræðu.
Þessi skynsamlegu vinnu-
brögð — eins og á stóð — gátu
kommúnistar með engu móti að
hylst. Þegar svo fjárlögin komu
til 2. umræðu á Alþingi í gær,
tóku kommúnistar upp óstöðv-/
andi málþóf um þetta. Þeir
kröfðust þess, að fjárlögunum
yrði vísað aftur til fjárveitinga-
nefndar! Fór allur fundurinn í
gær í þjark um þetta. Þegar svo
tillaga kommúnista (að vísa
málinu aftur til nefndarinnar)
var borin undir atkvæði, var
hún feld með 32:10 atkvæðum;
hjer stóðu kommúnistar einir.
Bersýnilegt er, að hjer vakti
þp.ð eitt fyrir kommúnistum, að
koma á glundroða og upplausn.
Vafalaust halda þeir þessum
leik áfram gegnum alla aðra
umræðu fjárlaganna.
____I v
DREGNIR
ÁEYRUNUM
Alþýðuflokkurinn og vinstri
öflin í Framsókn eiga mikla sök
á yfirgangi og frekju kommún-i
ista. Þessir flokkar hafa látið
kommúnista draga sig á eyrun-
um. Þeir gleyptu strax við
ághi kommúnista, um skipun
nefndar til þess að reyna að
koma á vinstri stjórn. —- Þessi
nefnd situr enn, en ekkert heyr
ist frá henni.
Kommúnistar höfðu ákveðið
í huga, er þeir báðu um þessa
nefnd. Þeir vissu, að ef hinir
flokkarnir yrðu við þessum til-
mælum, myndu þeir verða leiði-
tamari. Og hjer ályktuðu kom-
mar rjett. Þetta hefir greinilega
komið í ljós í meðferð ýmsrá
mála í þinginu. Einkum eru það
vinstrí öflin í Framsókn, sem
vilja með engu móti styggja
kommana.
Hve lehgi þessum skrípaleik
verður haldiið áfram, veit eng-<
inn ennþá. En kommúnistar
halda áfram snakkinu um
vinstri stjóm, því það gerir hina
leiðitama. Á meðan vinna þeir
dyggilega að því, að skapa
glundroða og upplausn í þing-
inu.
Mesta undrun vekur, að Al-
þýðuflokksmenn og vinstri
menn í Framsókn skuli láta sjer
koma til hugar, að mynda
stjórn með kommúnistum, með-
an þeir halda áfram upptekn-
um hætti.
MlslXI sklpsböfn á
bresku varðsklpi
Er þetta leynivopn Breta?“
skrifar Wade Caulfield
varaflotaforingi í brjefi til The
Times. „Gamall skipsfjelagi
minn (skipstjóri, sem kominn
vai- á eftirlaun), hefir skrifað
mjer og sagt mjer frá því, að
hann sje nú skipstjóri á velbáti,
sem er i þjónustu flotastjórnar-
innar, Skipshöfn hans eru eftir-
taldir fimm menn:
Fyrsti stýrimaður — var áður
vátryggingamaður, v j elst j órinn
var auðmaður, sem lifði á eign-
um sínum. Annar hásetinn var
sveitamaður, en hinn sælgætis-
sali. Matsveinninn var fyrir
stríð auðugur klúbbeigandi".
Leikfjelag Reykjavíkur sýnir
Dansinn í Hruna annað kvöld
og hefst sala aðgöngumiða kl.
4 í dag.
Rafvirkiun i Vestur-
Skaftafellssýsiu
Gísli Sveinsson flytur svo-
hlj óðandi þingsályktun-
artillögu í Nd.:
„Neðri déild Alþingis álykt-
ar að fela ríkisstjórninni að
láta fram fara hið fyrsta ræki-
lega athugun á því, hvernig
bést megi koma í framkvæmd
allsherjar rafvirkjun í sveitum
Vestur-Skaftafellssýslu, og
hvort hagkvæmara muni, að
þessi sýsla verði tengd við að«
alvirkjunarstöðvar Suðurlands-
ins eða fallvötn virkjuð til al-
menningsþarfa í sjálfu hjerað-
inu eða í nánd viði það“.
I greinargerð segir:
Eins og kunnugt er, fer nú
fram í milliþinganefnd og hjá
rafmagnseftirliti ríkisins rann-
sókn á tilhögun á allsherjar raf
virkjun í landinu, einkanlega
miðað við, hvernig leiða megí
rafmagn frá hinum stóru fall-
vötnum, sem þegar ér byrjað að
virkja, svo sem Soginu Sunnan-
lands og Laxárfossúm norðah-
lands. Er eðlilega ennþá óvíst,
hversu víðtækt slíkt kerfi gæti
orðið eða hvernig sjeð yrði fyr
ir fullnæging raforkuþarfa, sem
flestra landsbúa yfirleitt, sam-
kvæmt tilgangi þeirra ákvæða,
er Alþingi samþykti á síðasta
í Vestur-Skaftafellssýslu er,
eins og margir vita, fyrir löngu
byrjað á einstaklingsvirkjun.
fallvatna til heimilisþarfa fyrir
þau býli. er aðstöðu hafa haft
til slíks, sem sjerstaklega er í
uppsveitum (fjallasveitum)
sýslunnar. En eftir eru þó fjöl-
mörg býli og einnig framsveit-
irnar austan Mýrdalssands,
Meðallandið og Álftaverið, þar
sem eigi eru fallvötn tiltæk til
stærri virkjunar, eða a. m. k.
möguleikar til hennar órann-
sakaðir. Sama er að segja um
Mýrdalssveitirnar að miklu
leyti, því að fossar eru þar af
næsta skornum skamti, en sá
hluti hjeraðsins er landfræði-
lega áframhald af Eyjafjalla-
sveitunum, með hinum alkunnu
fossum, Skógafossi og Selja-
landsfossi, og liggja auk þess
næstar sjálfu Suðurláglendinu,
sem mun vera í ráði, að nóti að
mestu leyti Sogsvirkjunar. Er
mjög áríðandi, að allt þetta sje
athugað í samhengi, svo að vel
og haganlega verði komið fyrir
öllum framkvæmdum hjer að
lútandi, þegar í upphafi. Til
þess að stuðla að því, að svo
mætti verða, er tillaga þessi bor
in fram.
Mikki
Mús
Eftir
Walt Disney.
Bóndi er vantrúaður á hugmynd Mikka, en er Mikki hefir útskýrt mál sitt verður bóndi harla glaður.