Morgunblaðið - 30.01.1943, Blaðsíða 2

MORGUNBLAÐIÐ

Laugardagur 30. janúar 1943
*-
ssar taka Kropotk
Der-naðarfyrlr- $
œtlan banda-
manna i Tunis $
Áttundi tierinn
hjá Zuara
í| herstjórnartilkynningu Breta,
* sem gefin var út í Kairo
-ý gærmorgun, var skýrt svo frá,
lað áttundi herinn æt,ti í bardög-
um fvið baksveitir Rommels hjá
ísmáhafnarborginni Zuara, sem
er um 100 km. fyrir vestan Tri-
li|
er, að slæmt veður hamli
hernaðaraðgerðum og hafi bréski
flugherinn aðallega haft sig í
frammi með loftárásum á Suður-
Ttaliu..

Litlir iandbar-
dagar í Tunis
90,000 fallnir af liði
Þjóðverja á Voronesh
vígstöðvunum
#
R
• í gærkveldi. Einkaskeyti til Morgunblaðsins frá Reuter.
ÚSSNESKA HERSTJÓRNIN birti aukatil-
kynningu í kvöld til að segja frá nýjum stór-
sigrum, sem Rússar hafa unnið bæði á Vor-
onesh-vígstöðvunum og í Kákasus. í Kákasus hafa Rússar
náð á sitt vald borginni Kropotkin, sem er hin mikilvæg-
asta borg frá hernaðarlegu sjónarmiði.
Á Voronesh-vígstöðvunum segjast Rússar hafa sótt fram 40
—50 km á 75 km breiðu svæði síðustu þrjá daga. Þeir hafa
gereytt 7 þýskum herfylkjum og tekið 12 þusund fanga. — Er
fangatalan þá komin upp í rúmlega 90 þúsund á Voronesh-víg-
stöðvunum síðan Rússar hófu þar sókn á dögunum. Herfang tóku
Rússar mikið í sókn sinni. Þar á meðal er talið: 107 skriðdrekar,
340 fallbyssur, 42 járnbrautír, þúsundir riffla og fjölda vöru-
bíla. Ennfremur 46 birgðaskemmur.
, i
Iitlar fregnir bárust 1 gær af
:£4 iandbardögum í Tunis, og
virðist ekki hafa orðið neinar
breytingar á hernaðaraðstöðunni
undanfarna daga.
Mikil loftárás var gerð á Sfax
og segja stríðsfrjettaritarar, áð
það sje harðasta loftárásin, sem
gerð hafi veríð á einn stað í
allri Nor^ur-Afríku herferðinni
Komið* hefir tii bardaga í
Ousselita-dalnum, þar sem Þjoð-
. verjar halda enn nokkrum stöðv-
m- Er fjallaskarð eitt á valdi
>jóðverja, en skarðið er undir
stöðugri stórskotahríð frá banda
mönnum.
Sameigiflleg yfirlýsing
Roosevelts og Vargas

i
s
gærkv.
var gefin út
Washington
INT í kvöld
sameiginleg yfirlýsing
Rooseyelts forseta og Vargas
forseta Brasilíu, en þeir for-
forsetarnir ræddust viS, er
Roosevelt var á leig vestur um
haf.
í yfiriýsingunni segir, að það
sje takmark þjóða þeirra að gera
Atlantshafið örugt fyrir allar
þjóðir. Forsetarnir voru sammála
um, að ékki mætti til þess koma
framár, að Vestur-Afríka fjelli
í hendur manna, sem hygðust að
:,-. einangra Vesturálfu, eða hygðu
á innrás í Ameríku þaðan.
Vargas forseti ræddi um kaf-
bátahættuna í Carribean-hafi og
á Suður-Atlantshafi og sagði, að
verið væri að gera auknar ráð-
stafanir til að sigrast á þeirri
hættu.
Roosevelt skýrði Vargas frá
því, að mjög þýðingarmikill ár-
angur hefði náðst á Casablanca-
fundinum og hefði verið ákveð-
ixJ, að er friður kæmist á, yrði
að búa svo um hnútana, að mönd
ulveldin gætu ekki ráðist á menn
inguna í framtíðinni. — Reuter.
Náin samvinna milli
de Ganlie og Giraud
Samtal við Glraud
hevsnöfðlngfa
David Brown, einn af frjetta
riturum Reuters í Norður-
Afríku, hefir átt tal við Giraud
hershöfðingja.
Við berjumst með fullu sjálf-
stæði við hlið hinna sameinuðu
þjóða, sagði Giraud. Við berj-(
umst fyrir sömu málefnum og
hugsjönum. Sameiginlegur sig-
ur okkar mun færa Frakklandi
sömu landamæri og það hafði
1939 og nýlenduveldi þess. —
Við munum gera það, sem við
getum til að frelsa miljónir
franskra fanga, sem ná eru
innan gaddavírsgirðinga í
Þýskalandi og í FrakklandiL
Stjórn mín mun ekki á nokkurn
hátt reyna að koma upp pólit-
ískri stjóm í þeim löndum
Frakka. sem hingað til hafa
stjórnað sjer eftir bestu
og verið hafa frjáls.
Stjórn mín er aðeins
konar bráðabirgðastjórn
sjálfstæði Frakklands, þar til
40 miljónir Frakka í Frakk-i
landi geta látið vilja sinn í Ijós
frjálsir og óháðir.
Vitanlega munu allir svikar-i
ar, sem hjálpað hafa ðvinun-i
um, verða leiddir fyrir dóm-i
stólana.
SAMA MARKMIÐ
OG DE GAULLE
De Gaulle hershöfðingi og
jeg höfum báðir sama mark-'
mið, að sigra Þjóðverja.
Við munum hafa nána sam-
vinnu okkar á milli og fulltrúa-<
sambandi hefir nú verið komið
á milli okkar.
Samvinna okkar við Le Clerc
hershöfðingja og hina frönsku
Meharis (Úlfalda-hersveitir
Frakka í Afríku) eru táknrænt
merki um framtíðina.
getu
eins^
fyrir
Með þessari sókn sinni nálg-
ast Rússar stöðugt Kursk, en
það er eitt af höfuðvirkjum
Þjóðverja á þessum slóðum. —
Eiga þeir nú eftir aðeins um
100 km að þeírri borg og eru
nú þegar komnir á sömu slóðir,
sem þeir börðust á í fyrravetur
og vor, áður en Þjóðverjar hófu
sumarsókn sína.
ALPAHER ÍTALA
UMKRINGDUR
1 tilkynningu rússnesku hér-
stjórnartilkynriingarihnár er
skýrt frá því, að á Vorönesh-
vígstöðvunum hafi Rússar um~»
kringt Alpahersveitir l,tala. —
Ellefu þúsund ítalskir hermenn
voru teknir til fanga og þar á
meðal þrír hershöfðingjar og
allir herráðsforingjar þeirra.^^—
Horforingjarnir eru nefndir
með nöfnum. Þeir heita, Umj
érti, Battisti og Pascalini.
SÓKN FRÁ
ÞREMUR ÁTTUM
Rússar segjast hafa sótt
fram vestur frá Voronesn ur
þremur áttum — norðri, austri
og suðri. Rússar hafa síðustu 2
dagana náð á sitt vald rúmlega
200 bygðum bólum og bæjum.
Hefir rússneska hernum enn-'
fremur tekist að stöðva flótta
Þjóðverja til vesturs og inrtikróa
hersveitir þeirra.
Á þessum þremur dögum voru
14,000 þýskir hermenn teknir
höndum, en 12,000 fjellu.
Meðal bæja þeirra, sem Rúss-
ar hafa náð á sitt vald, er Kast-i
ornaya. Er þýska hernum á
þessum slóðum mikil hætta bú-»
in á 160 km. svæði frá Voro-
nesh til Kursk. Hefir mótstöðun
afl Þjóðverja verið alvarlega
veikt á þessum vígstöðvum.
SÓKNIN
I KÁKASUS
Taka borgarinnar Kropotkin
er hin mikilvægasta fyrir
Rússa. Þeir tilkyntu ennfremur
tóku borgarinnar Novo Oskol,
sem er aðeins um 80 km frá
hinu þýðingarmikla varnar-
virki Þjóðverja í Byelgorod.
Rússar nálgast stqðugt olíu-'
lindaborgina Maikop.
Svörtu örvarnar á kortinu sýna fyrirffitlanir bandamanna I
Tunis. Ætlunin ér að komast til strándar skamt fýrir norðaii
Gabes og komá þanhig í veg fyrir, að hersveitir Rommels, sém
flýja frá Tripoli geti náð höndum saman við lið ítala og Þjóðverjá1
í norður-Tunis. Örvarnar í norðurhluta landsins gefa til kynna
hvernig búist er við að hersveitir Andersons hins breska og her-
sveitiir Ameríkumanna sæki fram til Bizerta og Tunis. .; v
,;«>*<~:~:.h:hk»:k<k^kkK"><k«:^
Breski flotinn fær
nýa tundurskeyta
flugvjel
Breski flotinn hefir fengið
nýja tegund tundurskeyta-
flugvjelar, í stað hinnar gðmlu
og úreltu „sverðfisk"-tegundar;
Þessí nýja tegund er talin
hafa reynst afar vel. 1 loftstríði
ýfir sjó hafa tundurskeytaflug
vjelar reynst betur, en sprengju
flugvjelar, að steypiflugvjelum
undanskildum. —Reuter
Harðir bardagar
á landamærum
Burma
Chungking i
O tórorustur geisa
eint
gærkvöldí
nú milli
Kínverja og Japáná á
íándamærum Kína og Burma.
eftir því sagt er í herstjórnar-
tilkynningu Kínverja í kvöld.
I tilkynnirigunni er sagt frá
því, að Japanar í Takeng, sem
er í suðvesturhluta Yunnan-
fylkis, hafi reynt að komast yf-
ir fljótið Nanlei aðfaranótt 25.
janúar. Er Kínverjar komust
að þessu, hrundu þeir áhlaupum
Japana.
Japanar fengu þá mikinn
i gærkvöldi haf ði- ekk-', liðsauka tiil Tamong Lúng og
ert verið um það birt í' hóf u nýja sókn um hádegi þann
26. Harðir bardagar standá enn
yfir á kínversku landamærun-
um, nálægt Mong Pan.
—Reuter.
Óvíst hvort Hitler
heldur ræðu
Þýskalandi, hvort Hitler myndi
flytja ræðu í dag á 10 ára af-n
mæli valdatöku sinnar.
Hinsvegar hefir verið tilkynt
að Josef Göbbels muni lesa upp
ávarp til þýsku þjóðarinnar frá
Hitler. Les Göbbels þetta ávarp
upp kl. 2 í dag.
Göring mun einnig flytja
ræðu. Hefst ræða hans klukkan
11, eftir þýskum tíma, eða kl.
9 árd. eftir ísl. tímá.
Ræðum þessum verður út>
varpað.
Það verður ekkí mikið um há
tíðahöld í tilefni af deginum.
Fólki hefir verið bannað að
draga fána að hún að þessu
sinni.
Hitler skipar í em-
bætti Heydrichs
Þ^ska frjettastofan
frá því í kvöld, að
Þýskn blrgðasktpl
sökt
reskar tundurskeytaflug-
vjelar hafa sökt stóru
þýsku birgðaskipi undart
ströndum Noregs. —Reuter
B
skýrði
Hitler
hefði skipað dr. Ernst Kalten-
brunner sveitarforingja S. S.-
liðsins og hershöfðingja örygg-
islögreglunnar (Gestapo) í
stað Heydrichs, sem myrtur var
í Tjekkóslóvakíu í fyrra.
Reuter.
Þýsbur hershclfO-
Intíí fellur
Það hefir verið opinberlega
tilkynt í Berlín, að Karl
Eibelt hershöfðingi, yfirforingi
vjelaherfylkis á Don-vígstöðyun-
um, hafi fallið. — Reuter.