Morgunblaðið - 18.05.1943, Page 2
MORGUNBLAÐIÐ
Þriðjudagur 18. maí 1943.
Bretar sprengja stíflugarða í Þýskalandi
Sókn gegn
Japönum
í vændum
Lundúnafregn hermdu seint
1 gærkvöldi, að Roosevelt
forseti hefði gefið í skyn, að
bráðlega yrði hafist handa um
sókn gegn Japönum.
Þýsku skipl sokt
mfllli íslands og
Grænlands
London í gærkvöldi.
BRESKA flotamálaráðuneyt-
ið hefir tilkynt, að fyrir
nokkru hafi breska beitiskipið
„Glasgow“, sem var á verði á
sundinu milli íslands og Græn-
lands, stöðvað þar þýska skipið
l.Regensburg“, sem mun hafa
verið að reyna að komast með
birgðir frá Japan heim til
Þýskalands.
Þegar er feerskipið gaf hinu
þýska skipi stöðvunarmerki, fór
sk-ipshöfn „Regensburg“ að yf-
irgefa skip sitt, og nokkru síð-
ar hevrðust í því miklar spreng
ingar, og sökk skipið fljótt.
Vegna íss og illviðris tókst
„Glasgow“ ekki að bj.arga nema
sex mönnum af áhöfn þýska
skipsins, sem mun hafa verið
allfjölmenn.
Annað þýskt skip var stöðv-
að af breska beitiskipinu „Ad-
venture“ suður af Finisterre-
höfða. og sökti áhöfnin því
einnig. Það mun líka hafa ver-
ið að koma frá Austur Asíu.
Allri áhöfn skipsins var bjarg-
að. —Reuter
Barist við Veliki Lukie
London í gærkvöldi.
K ÝSKA frjettastofan skýrði
* frá því í kvöld, að harðír
hardagar væru háð'ir á Veliki
Luki svæðinu, þar sem áhlaupa
sveitir Þjóðverja hefðu gert á-
rásir méð góðum árangri, og
tekist að brjótast inn í vamar-
stöðvar Rússa á nokkru svæði.
— Var gagnáhlaupum Rússa
hrundið.
Víða annarstaðar um Aust-'
urvígstöðvarnar hafa bardag-
ar blossað upp, að því er frjetta
ritarar í Moskva segja, og eru
' e7in háðir harðar orustur á Ku
banvígstöðvunum, en þar hefir
aðstaðan ekkert breyttst að
undanförnu.
Loftárásum beggja aðilja
heldur einnig áfram og sumir
frjettaritarar segja, að þær
sjeu tilraunir til þess, að hindra
birgðaflutninga til sóknarað-
gerða, sem muni Iíklega hefj-
ast bráðlega. —Reuter
HafUmnerki i
Londoii
London í gærkv.'
Merkí um loftárásarhættu
voru gefin hjer seint í
kvöld. —Reuter
Fjöldi manna fórst 1 flóðum sem urðu
Árásir á London og Berlin
London í gærkveldi. Einkaskeyti til Mbl. frá Reuter.
BRESKAR Lancaster-sprengjuflugvjelar, búnar
tundurduflum, fóru í nótt sem leið til Þýska-
lands og vörpuðu tundurduflum sínum á hina
miklu stíflugarða Þjóðverja í Ruhrhjeraði, garðana við
Moehne og Eder. Rofnuðu skörð i garðana og varð af ægi-
legt vatnsflóð. Þýska herstjórnin tilkynti í dag, að flóð
þessi hefðu valdið ógurlegu manntjóni og eigna.
Varnir Þjóðverja voru afar öflugar og voru átta sprengju-
flugvjelarnar skotnar niður. í lónunum, sem stíflurnar voru við,
voru geysilegar vatnsbirgðir, eða að því er áætlað er, meira
en miljón smálesta á öðrum staðnum, en yfir tvær miljónir í
Eider-lóninu.
Ávarp Ólafs
krónprins Norð-
manna
OLAFUR krónprins Norð-
manna ávarpaði norsku
þjóSina í gær, og sagði meðal
annars, að því meira ofbeldi,
sem Norðmenn væru beittir, því
meiri væri frelsisþrá þeirra.
Ríkiserfinginn sagði enn-
fremur, að hátíðisdagurinn, er
haldinn væri 1 minningu feng-r
ins frelsis, hvetti alla Norð-
menn erlendis til dáða, jafn-
framt því, sem hann laðaði
fram minningar og fylti menn
heimþrá.
„Fullvíst er það, að Norð-
menn þeir, sem heima eru,
halda daginn hátíðlegan í kyr-
þey, þótt engir fánar blakti við
hún, og 17. maí skal aftur
verða það, sem hann áður var“
Ríkiserfinginn gat þess, að
hann væri nýkominn frá Banda
ríkjunum, og að Bandaríkja-'
menn væru reiðubunir að
hjálpa Norðmönnum, sem þeir
dáðust mjög að. Ræddi krón-
prinsinn mikið um vinarþel
Bandaríkjamanna til nörsku
þjóðarinnar, og sagði að þeir
myndu líka rjetta Noregi hjálp
andi hendur á öllum sviðum,
þegar búið væri að reka óvin-
ina úr landinu.
Að lokum sagði Ólafur rík-
iserfingi: „Frá frjálsu landi,
sem málsvarí allra Norðmanna
úti um heim, sendi jeg kveðjur
öllum heima, er standá fast á
grundvelli 17. maí, og þegar
þeir í dag verða að minnast!
dagsins í kyrð, þá munu þeir
í kyrðinni með djúpu þakklæti
minnast allra þeirra, er hafa
verið bandamenn vorir og gef-
ið líf sitt fyrir þann Noreg, er
byggir á stjórnskipuninni í'rá
1814, og sem hvorki vilja nje
geta sætt ,sig við framandi
stjórnarhætti. Látum svo dag-
inn veita oss nýja von og trú,
stæla afl vort til þess að end-
urreisa það frelsi, sem er sögu-
legur rjettur vor“,
(Frá norska blaðafHlltrúanum)
Jflpnnar «aMk9«fe
harf i Kiv««fe
IREGN frá Chungking seg-
ir frá því, að sókn Japana
í Honanfylki og á landamærum
þess sje mjög hörð, en sjálfir
segja Japanar, að þeir hafi á
þessum slóðum innikróað 20
þúsund manna kínverskan her,
og að annar kínverskur her
hafi gefist upp, ásamt yfirfor-
ingja sínum.
Þá segja Japanar að bardag-
arnir á landamærum Honan og
Chansifylkjanna gengi þeim í
vil, og taki hersveitir hinnar
svonefndu Nankingstjórnar
þátt í þeim Japana megin.
Tilkynning flugmálaráðuneyt-
isins breska um þenna atburð
er á þessa leið: — „Snemma í
morgun fóru Lancasterflugvjel-
ar úr sprengjuflugvjelasveitun-
um undir forustu Gibson flug-
foringja, og rjeðusf með tund-
urduflum á fyrirhleðslurnar viö
Moehne og Sorpe. Eru þarna
tveir þriðjuhlutar af vatns-
birgðum Ruhrhjeraðsins. Síðar
kom i ljós við könunarflug, að
Moehnestíflan hafði fengið um
60 metra skarð, og að aflstöð-
inni fyrir neðan hefði verið
sópað burtu af vatnsflóðinu.'
Eder-fyrirhleðslan, sem bygð
er fyrir árnar Weser og Fulda,
er og aflgjafi margra rafstöðva
— Komu einnig skörð í hana,
og sáu könnuharflugmenn, að
vatnið floði um mikio svæði fyr
ir nfeðan stífluna. Árásin var
gerð gegn snarpri mótspyrnu.
Átta flugv.jelar komu ekki aft-
ur.“
DAGÁRÁSIR
Þýská frjettastofan sagði í
kvöld, að breskar og amerísk-
ar sprengjuflug\rjelar hefðu
ráðist á ýmsa staði á Atíaiits-
háfsströndinni 1 björtu í dag.
Þýskar orustuflugvjelar rjeðust
á sprengjuflugvjeíarnar, sem
nutu öflugrar fylgdar breskra
orustuflugvjelá, og gerðu þeím
miklar skráveifur, áður en þær
kæmust 'til ákörðunarstaða
sinna. 17 flugvjelar handa-
manna voru skotnar niður. —
Þjóðverjar mistu þrjár orustu-
flugvjelar.
HÆTTUMERKÍ í LONDON
OG BERLÍN
í fyrrinótt voru gefin hættu
merki í Loondon og Berlín, og
stóðu þau lengur í London, en
komið hefir fyrir í marga mán
uði. Sprengjum var varpað á
Lundúnasvæðinu og víða þar í
nánd, og urðu nokkrar skemd-
ir og manntjón. Þrjár þýskar
flugvjelar voru skotnar hiður,
en alls munu um 20 hafa tekið
þátt í árásinní.
Nokkrar Mosquitoflugvjelar
gerðu árás á Berlín í fyrrinótt,
og var sprengjum varpað á út-
hverfi borgarinnar. Árásiíl stóð
ekki lengi, og er kölluð smá-
vægileg i tilkynningum Þjóð-.
verja.
Finnskur
„hermannadagui"
FREGNIR frá Helsingfors
skýra frá því, að hinn svo
nefndi finski hermannadagur
hafi verið haldinn hátíðlegur
þar í borg og víðávegar um
Finnland í fyrradag.
Hjelt Mannerheim marskálk-
ur ræðu, og sagði, að minning
þéirra manna, sem gefið hefðu
líf sitt fyrir frelsi Finnlands,
yrði best heiðrað með því, að
berjast, uns frelsi Finnlands
væri fullkomlega öruggt. Þeir„
sem fallið hefðu sýndu veginn,,
sem bæri að fara, veg fórnar-
innar og haráttunnar.
Blómsveigar voru lagðir á
gröf hins óþekta finska her-
/manns í Helsingfors.
Bresikar flugfvielar
yfir Róm
rn ILKYNT var í gær í bæki-
stöðvurn bandamanna í
Norður Afríku, að enn væri
haldið uppi loftárásum á ýms-
ar stöðvar Ítala, og hefðu
breskar sprengjuflugvjelar m.
a. flogið yfiv Róm í fyrrinótt.
Voru þetta Wellington-
sprengjuílugvjelar, og gerðu
þær árás á sjóflugvjelastöð
eina skamt frá Róm. Eftir á- j
rásina ílugu þær svo yfir borg-.
ina, sem flugmennirnir segjast
hafa sjeð vel, þótt myrkvuð
væri, þar sem glaða tunglskin
var á. Engum sprengjum var
varpað á borgina. ,
Orustuflugvjelar frá Malta
voru yfir Sikiley í fyrrinótt, og
enn aðrar flugvjelar banda-
manna rjeðust á staðí á Sikil-
ey.
Landgöngusveitir breska flot
ans náðu lítillí ey, sem er nærrí
Bonskaga, og tóku þar höndum
nokkra möndulveldahermenn,
er þangað höfðu komist frá
Tunis.
Hjónaefni. Trúlofun síria oþin-
Irevuðu s.l. sunnudag ungfrú Sig-
ríður Björnsdótt.ir verslurrarmær,
Baldursgötu 15 óg Þórarinn Þor-
‘kels.son húsgagnasui., Flókagötu 12
von Arnim og
Messe koxnnir til
Bretlands
London í gærkvöldi.
firhershöfðingjar möndul-
herjanna í Tunis, von Arn-
im hershöfðingja og Messe mar
skálkur hinn ítalski, eru nú
komnir til Bretlands, þar sem
þeir verða hafðir í haldi.
AIls tóku bandamenn tuttugu
og sex hershöfðingja í Tunis,
voru 16 þýskir en 10 ítalskir.,
Messe marskálkur gafst upp
fyrir 8. hernum, eftir að hann
hafði neitað að gefast upp fyr-
ir öðrum herdeildum banda-
manna. —Reuter.
Mifcið barist á Atta
Washington í gærkv.
lotamálaráðuneyti Banda-
ríkjanna tilkynti í kvöld,
að bardagar væru harðir á
Attueyju í Aleuteneyjaklasan-
um, þar sem Bandaríkjamenn
settu lið á land fyrir skemstu.
Sjerstakt vald
Hitlers framlengt
London í gærk veldi.
ýska frjettastofan tilkyntií
kvöld, að völd þau, sem
foringjanum hefðu verið fal-
in, og sem væru lögum æðri,
hefðu verið framlengd.
Völd þessi voru veitt Hitler
með sjerstakri tilskipan hans
sjálfs þann 24. mars s. 1. og
áttu að ganga úr gildi þann 10.
maí. Tilskipuninni er svo hátt-
að, að hún verður að fá stað-
festingu ríkisþingsins til fram-
lengingar. — Reuter.
Frá aðal-
fundi S.I.F,
\ ðalfundi S. í. F. var lokið kl.
** 12 aðfaranótt sunnndags.
Fundurinn samþykti einróma að
halda fjelagsskapnum áfram, þótt,
verkefnið sje lítið eins og stendur,
þar sem enginn saltfiskur er til.
Starfsfólk sambandsins verður að-
eins skrifstoí'ustjóri, aðalbókari
og vjeíritunarstúlka. Framkvæmda
stjórarrúr verða á hálfum launum
til áramóta.
Samþykt; var tillaga frá Jóni A.
Jónssyni o. fl. þess efnis, að stjórn
S. í. F. leitaði fyrir sjer hjá Sölu-
miðstöð hraðfrystihúsanna, hvort
ekki væri inögulégt að þessar tyær
Stofnanir hefðu sameiginlegt skrif-
stofuhald.
ý")ll stjórn S. í. h’. yar endur-
kosin.
Stjórn S. I. I’. hafði boð fyrir
fulltrúa á aðalfundinum og gesti
í OddíeHowhúsinu á sunriudags-
kvöld.