Morgunblaðið - 28.10.1943, Blaðsíða 5

Fimtudagur 28. okt. 1943. MORGIINBLAÐID
v. ♦♦.»*.» w
^J^venjojóÉin oq JJeimiiiÉ

*:*<*<-:**>»:**:**:**x-:**:**x-x-x**:**:*‘:-:-:*‘:**x**:**:*«:**:**x**x* 1?!
K O S S I N N
Uppruni kossins.
Kossinn er uppfynding hins
vestræna heims. Þótt það kunni
ef til vill að virðast okkur undar-
legt, er Evrópu byggjum, þá var
kossinn óþekkt fyrirbrigði í
mörgum hlutum heims, þar til
ferðalangar, landkönnuðir og trú
boðar af Vestrænum uppruna
fluttu með sjer siði sína og venj-
ur til hinna ýmsu hluta á hnetti
vorum'. í Asíu, Afríku, á meðal
Eskimóa og í fleiri afskektum
löndum, þar sem hinar frum-
stæðustu siðvenjur eru enn við
líði, er ekki litið á kossinn sem
æskilega aðferð til þess að tjá
ást sína eða virðingu á. Fróðir
menn segja, að kossahvötin sje
ekki meðsköpuð manninum, held
ur hafi hún þróast stig af stígi.
Koss, sem ástaratlot, er mjög
ungt fyrirbrigði, og er ekki hægt
að rekja hann langt aftur, svo
öruggt sje. Hann mun smátt og
$mátt hafa þróast af hinum frum
stæða móðurkossi, af kjassi
frum-móðurinnar við barn sitt.
Það er ekki fyr en á tiltölulega
háu menningarstígi að kossinn
verður veigamikið atriði í list-
inni að elska. Á hinum keltnesku
tungum er ekkert orð til yfir
„koss“. Keltar virðast ekki hafá
tekið kossinn í þjónustu sína fyrr
en löngu á eftir öðrum þjóðum
Evrópu. Homer þekkti hann
varla og hin grísku skáld, sem
annars eru sannur spegill sinnar
tíðar, nefna hann varla.
Aftur á móti rekumst við oft
á fyrirbrigði, er líkjast kossi, í
ríki dýranna. Fugglarnir kjassa
hvorn annan með nefum sínum,
sníglarnir með hornum sínum og
ýms skordýr nota fálmstengur
sínar til blíðuatlota, hundurinn
sleikir húsbónda sinn þegar hann
vill vera góður við hann o. s.
frv.
Ýmislegt um kossinn.
Hjá vissum þjóðum var og er
enn álitið ósæmandi fyrir stúlku
að kyssa karlmann fyrr en hann
hefir hátíðlega beðið um hönd
hennar og hjarta og fengið ját-
andi svar. En nútímastúlkan er
sennilega ekki sammála þessu.
Brúðarkossinn er mikilvægt at-
riði í hjónavígslunni. Gamall
skoskur siður var, að prestur sá,
er gaf brúðhjónin saman, fengi
einn koss hjá brúðinni að vígsl-
unni lokinni. Því var almennt
trúað, að hamingja brúðarinnar
færi ekki svo lítið eftir þessum
kossi prestsins, og þar sem þjóni
Drottins hefir sennilega fundist
allþægilegt að rækja skyldu
þessa, hafði hann enga ástæðu
til þess að vera ósammála þess
ari almennu trú. í sumum hlut-
um Skotlands var og siður, að
brúðurinn gengi um meðal brúð-
kaupsgestanna og kysti alla við-
stadda karlmenn. Var síðan bauk
ut einn mikill látinn ganga um,
og skyldu þeir, sem-kossinn hlutu
áta eitthvað af mörkum í báuk-
inn. Þessi mjög svo hagkvæmi
siður mun algjörléga sköskuf.
öll börnin og jafnvel hundinn og
köttinn, þegar hann kom.
Það var nú líka gamall og góð-
ur íslenskur siður að gesturinn
heilsaði öllum á bænum með
kossi. En jeg held að hann hafi
látið sjer nægja að klappa hund-
inum og strjúka köttinn.
Frakkland var mjög frjósamur
akur fyrir þróun kossins. Mon-
taigne sagði að sá karlmaður,
sem hefði þrjá þjóna, gæti kyst
hvaða konu, sem hann vidi. —
Louis XII. er sagður hafa veitt
sjerhverri konu í Normandy hina
konunglegu blessun með kossi.
Mun hann hafa gert það til þess
að auka vinsældir sinar. Nú á
tímum kyssa stjórnmálaleiðtog-
arnir blessuð börnin, til þess að
afla sjer vinsælda.
Kossinn er sagður hafa orðið
að faraldri i Rússlandi, þar sem
hann ekki var bannaður.
Koss frá Rússa-keisara var á-
litinn æðsta viðurkenning hins
opinbera.
Á Ítalíu var þessu öðruvísi
háttað. Ef stúlka sást kyssa karl-
mann þar, varð hún að giftast
honum.
í Austurlöndum var kossinn
heilagt tákn. Hinir fornu Arabar
kystu guðinn, til þess að votta
honum hollustu sína. í Róm
kystu menn einnig fremur af
hollustu og virðingu, en ást. —.
Jafnvel í okkar veraldlega lífi
var kossinn lengi vel viðurkend-
ur heilagur, þ. e. a. s., þegar
kyssa átti Biblíuna áður en unn-
inn var eiður.
Hjá sumum þjóðflokkum Af-
ríku kyssa hinir innfæddu jörð-
ina sem foringi þeirra gengur á,
til þess að votta honum virð-
ingu sína.
Þeir Kínverjar sem ekki hafa
samið sig að háttum Evrópu-
manna líta á koss þeirra sem
mjög ógeðfelda athöfn. Innfædd-
ar mæður í franska Indo-Kína
hræða börn sín með því að hóta
að gefa þeim koss hvíta manns-
ins.
í Japan eru kossar og faðmlög
næstum óþekkt fyrirbrigði.
Farib spartega
mei
TIL KRU STt'LKUR. sem
aptla að það sje um að gera að
nota nógu ntikið af ilmvatn-
inu, fyrst verið sje að nota það
á annað borð. Það liggur við,
að þær helli yfir siy úr heilli
ilmvatnsflösku í hvert skifti.
svo að rekja má slóð þeirra
heilar þingmannaleiðir eftir
lyktinni einni. Það lítur ekki
út fyrir, að þessum stúlkmn
þyki sopinn dýr!
Það er urh að gera að nota
ilmvatn rjett, ]>ví að fátt er
verra að þola en sterka ilm-
vatnslykt. Fyrst og fremst er
um að gera að vera vandur í
vali þess. Ef. við hpfum einu
sinni fengið ilmvatn, sem fell-
ur okkur vel í geö, er um að
gera að halda sig við það. Það
er ágætt að nota mikið sama
ilmvatnið, því að tvær ólíkar
tegundir af ilmvatni geta upp-
hafið áhrif hvor annarar.
1 iest er að bera ilmvatnið á
sig, þegar maður er nýkominn
úr baði, bak við eyrun. á úln-
liöina og olnbogana og framan
á bringuna. (íott er einnig að
bera það á faldinn á kjólnu-m.
llmvatn á ekki að bera í hárið
sjálft, nema því aðeins að það
sje nýþvegið.
llmvatnsglasið á að geyma
á dimmum stað, því að það guf
ar frekar upp í dagsljósinu.
Einnig gufar það upp, sje tapp
inn ekki nógu þjettur í.
Smávaxnar stúlkur
'
$" """ "
Lcikkoutui
V ClCli Cl
smekklegan
Oiiid V
kunn fyrir
klæðnað.
Þátttakandi
í fegurðar-
samkepni
Húsráð
Fátt er óþa-gilegra eu þegar
fiskbein hefir hrokkið niður
í hálsinn á manni.^þikki er allt
af hægt að ná strax í lækni, og
er því gott að kunna eitthvert
ráðti 1 þess að ná beininu úr
hálsinum. Gott húsráð við ])ví,
er að brjóta eitt egg og láta
viðkonianda gleypa bæði hvít-
' una og rauðuna. Mun beinið
fara niður með hvítunni.
Munið eftir afmælis-
dögunum.
Til þess að afmælisdagar
vina og ættingja ekki fari
fram/: hjá okkur, er gott að,
'merkja'við alla afmælis- og
merkisdaga á almanakinu í
byrjun hvérs árs. Ekki ætti
Erasmus minnist á það, að þeg- samt að merkja við sjálfan af-1
ar hann heimsótti England, hafi mælisdaginn, heldur nokkrum
verið mjög útbreiddur siður þar, dögum áður; til þess að nægur
að heilsa með kossi. Gesturinn tími sje til þess að senda við-
SMAVAXNAR RTULIvUR
láta oft sem þær sjeu sviftar
miklum möguleikum af nátt-
• úrunni, er hún gerði þau- svo
smáar vexti. Eins og þær viti
ekki. að þær eru ágætar! Þeg-
ar þær hafa náð tvítugsaldri
geta ]>ær a. m. k. reynt að
gleyma þessu mikla sorgarefni
sínu, því þá hefir náttúran að
öllum jafnaði lokið vaxtar-
star-fi sínu. og þegar hún einu
sinni er hæ.tt, getur enginn
mannlegur máttur fengið hana
til þess ao byrja á ný.
En hvers vegna eru þær
svona sorgbitnar, þótt þær sjeu
smávaxnar?
Smávaxnar konur hafa
marga kosti fram yfir þær, sem
Ihærri eru í loftinu. Þær eiga
hægra með aö vera vel klædd-
ar og fá t. d. tilbúin föt. Það
er og mjög gaman og þægilegt
að hafa litlar hendur og fætur.
Margir karhnenn vilja heldur
smávaxnar konur. Það er eðli-
legt. Það hlýtur að vera ó-
skemtileg tilfinning fyrir hús-
bóndann á heimihnu, þegav
kona hans er stærri.
En konur þær, s*m eru litl-
ar vexti, verða að gefa gaum
að vigtinni. Ef þær gera það
ekki, getur svo farið, að þær
verði jafnar á þverveginn og
langveginn. Þan- virðast einn-
ig hærri, ef þær ganga síð-
klæddari eða með háa hatta.
Samt ættu þær að varast
hatta, sem eru mjög miklii*
fyrirferðar. Þeir geta borið
þær ofurliði.
Ef þær hai’a tamiÖ sj^r fal-
legfir hreyfingar og ganga
hnarreistar, sýnast þær einnig
áreiðanléga nokkrum þumlung
um hærri.
^amuióLuóemi
FÆSTIR gera sjer víst grein
fyrir því, hversu mikilvæg
samviskusemin er fyrir þroska
og festu ínannlegrar skaphafn-
ar. Ef svo væri, rækjumst við
oftar á hana eu við gerum.
Mikill hluti árekstra, erfiðleika
og skaprauna í okkar daglega
lífi á einmitt rætur sínar að
ekja til þessa skorts á sam-
viskusemi. Við höfum öll
heyrt, og sjálfsagt mörg rek-
ið okkur á, að þeim mamii
treystum við, sem trúr er yfir
Það barii. sem svíkst um að
lesa lexíur sínar., skrifar verk-
efni sín upp eftir-fjelögunum,
les forboðnar bækur eða lætur
refsa öðrum fyrir sín eigin af-
brot, er ekki líklegt til þess
að verða nýtur þegn í sínn
þjóðfjelagi, ef því er ekki leitt
fyrir sjónir í tíma mikilvægi
samviskuseminnar.
Sumir kunna að segja, að
samviskusemi sje ekki hægt að
kenna mönnum. Ifún þurfi að
vera þeitn rnnnin í merg og
litlu, vinnur síii daglegu störf i bein. En fátt er það, sem mað-
dyggilega. Og sá maður, sein! urinn ekki lærir, og því skyldi
hefir áunnið sjer traust ann-, hann ekki eiimig geta lært sam
Þessi unga stúlka, sem heitir
June Rae McAdams, tók nýiega
þátt í fegurðarsamkepni um titil-
inn „Miss Ameríka“, fyrir hönd
kysti húsmóðurina, húsbóndann, komandá t. d. brjef eða skeyti. Philapelphiu.
ara, hefir öðlast fjársjóð, sem
aldreí verður frá honum tek-
inn. Að vísu getur hann sjálfur
astað þeim fjársjóði frá sjer,
með því að bregðast traustinu,
og rátt er það, sem okkur fell-
ur þyngra, en þegar einhvér
bregst trausti því, er við ber-
um til hans. Það er trú okkar
á sigúr hins góða í manninuin,
sem bíður hnekki.
Sá maður, sem er raunveru-
lega samviskusamur, bregst
aldre.i traustinu. Hann stendur
altaf í stöðu sinni.
viskusemi, þótt þa.ð kunni ef
til vill að vera erfiðara nám
en t. d. læknisfræði eða lög-
fræði'?
llúsmóðir nokkur var í
túlkuvandræðum og fór á ráðn
ingarskrifstofu. Þar s.jer hún
kyenmann; sem henni líst mæta
vel á., Ilún .gefur sig á tal við
hana og lýsir fyrir henni hús-
verkunum og segir, m. a.:
„Ileiina hjá okkur er siður að
fá ínorgunverðinn í rúmið“.
„Nú, já, yðar eða minn?“