Morgunblaðið - 04.01.1944, Blaðsíða 11

Þriðjudagur 4. janúar 1944,
WORGUNBLAÐJÐ
11
andi á svipinn, án þess að vita
af því. „Þú munt brátt komast
að sömu niðurstöðu“, sagði
'hann. „A þessum tíma dags í
Shanghai er manni ekki van-
þörf á einhverri hressingu“.
Hann drakk annað glasið af
wiskýi og ljet dæluna ganga í
sífellu.
Hann hafði sjeð Helen um
leið og hann kom inn í þak-
garðinn — eða otlu lieldur,
hann hafði ekki sjeð neitt nerna
Helen. Hún stóð innan um hóp
annara Englendinga við hand-
riðið í kringum garðinn, og
•hlustaði á háan, grannvaxinn,
gráhærðann mann, Sir Henry
Kingsdale Smith, sem útskýrði
landslagið og byggingarnar í
kring'. Hann var með ltíki, sem
hann rjetti Helen, rjett í því að
Frank gekk framhjá. — Hún
beindi honum að herskipun-
um á ái. oj.
Frank hafði ósjálfrátt sest
niður með bakið að hóp þess-
um, enda þótt þess gerðist ekki
þörf, þar sem mörg borö, sól-
hlífar og bekkir voru á milli.
Engu að síður roðnuðu eyrna-
sneplar hans lítið eitt, og hann
talaði án afláts til að yfirgnæfa
eitthvað, sem enginn heyrði
nema hann sjálfur.
„Hvað 'er extraterritorial
rjettindi?“ spurði Ruth. „Jeg
heyri alla vera að tala um þau,
og jég skammast mín fyrir að
vita ekki, hvað það er“.
„Extraterritorial rjettindi er
— svo langt sem þau ná —
rjettindi erlendra þjóða til að
setjast að í vissum löndum og
borgum, en heyra þó aðeins
undir lög og dómstóla heima-
lands síns. Ef þú hefðir nokkra
hugmynd um, hvað á sjer stað
í kínverskum rjettarsölum og
■fangelsum, myndirðu skilja,
hversu nauðsynleg þessi rjett-
.indi eru, enda þótt þau sjeu
þyrnir í augum Kínverja“,
sagði Frank og bar ört á.
„Einmitt það“, sagði Ruth og
horfði á konu, sem stóð bak við
Frank.
„Jeg hefi altaf álitið — -—“,
sagði Frank, en þagnaði. Ang-
an ilmvatns, sem hann kannað-
ist mætavel við, lagði að vitum
hans.
„Gott kvöld, Frank. Gott
kvöld, Madame Tissaud".
Helen stóð við borð þeirra.
Hún var í stuttum, hvítum kjól
og hjelt á hattinum í hendinni.
Hár hennar var úfið, eins og
hún hefði verið úti í stormi, eða
væri nýkomin frá elskhuga.
Frank formælti hjarta sínu,
sem var farið að slá svo ört, að
Ruth hlaut að heyra það. „Gott
kvöld, Frank“, sagði Helen.
„Gott kvöld“, sagði Frank.
Madame Tissand hugsaði sjer
gott til glóðarinnar um að sjá,
hverju fram yndi. Hún var ekki
sein á sjer að kynna þær hvora
fyrir annari.
„Frú Russell, má jeg kynna
fyrir yður ungfrú Ruth — hina
indælu unnustu vinar okkar?
Brúðkaup á laugardegi — öku-
ferð til Soochow, hveitibrauðs-
öagar um borð í skútu — jeg
get ekki að mjer gert að öfunda
þau dálítið. Viljið þjer ekki fá
yður sæti hjerna hjá okkur, frú
Russell?“
„Stundarkorn“, svaraði Hel-
en. „Jeg verð að fara aftur inn-
an skamms. Sir Henry er mesti
harðstjóri, hann ætlar að fara
með okkur nauðug viljug í
hræðilega cocktailveislu. Enska
nýlendan hjerna minnir á mann
ætur. Að minsta kosti finst
mjer vera verið að gleypa mig
lifandi“.
Að svo mæltu settist Helen
hjá Ruth og horfði á hana með
örvæntingarblandinni velvild.
„Það gleður mig ósegjanlega
að kynnast yðut“, sagði hún.
„Frank hefir sagt mjer svo
margt um yður“.
„Frú Russell og Monsieur
Frank eru miklir vinir“, skaut
Madame inn í og gat varla dul-
ið illkvitni sína. Frank bar
tómt glasið að vörum sjer með
hendi, sem var lítið eitt óstyrk.
Það fór fram hjá Ruth, en Hel-
en tók eftir því.
„Frank hefir sýnt mjer mikla
vinsemd, og einu sinni eða
tvisvar tekið að sjer að vera
leiðsögumaður okkar hjónanna.
Það er ótrúlegt, hvað Bobbie
hefir fengið miklar mætur á
Frank, vegna þess að hann hef-
ir mesta ímugust á Ameríku-
mönnum“.
„Hr. Russell er bróðir Ingle-
wood lávarðar“, sagði Madame
til frekari skýringar.
Ruth tók kveðju hennar vin-
gjarnlega og með talsverðri
lotningu; það var ekki laust við
að hún væri upp með sjer yfir,
að Frank skyldi eiga svona á-
hrifamikla og tigna kunningja.
„Hvernig leið yður á ferð-
inni?“ spurði Helen.
„Ágætfega“, svaraði Ruth.
„Og hvernig geðjast yður að
Shanghai?“ hjelt Helen áfram,
aðeins til að segja éitthvað.
„Jeg hefi ekki sjeð mikið af
henni ennþá“, sagði Ruth. Hún
hugsaði sig vel um; hana lang-
aði til að segja eitthvað veru-
lega hnyttið. „Frank gaf mjer
lítinn andarunga, hann er
indæll. Hann heitir Konfúsius“,
sagði hún.
„En hvað það er hrífandi“,
sagði Helen annarlegri röddu.
Hún leit nú beint framan í
Frank og augasteinar hennar
stækkuðu, svo að augu hennar
sýndust alveg svört.
„Þjónn“, kallaði Frank. „Ann
að whiskýglas. Hvað má bjóða
þjer?“ spurði hann Helen.
„ískalt bað“, svaraði hún
kurteislega.
„En hvað þjer notið unaðs-
legt ilmvatn, frú Russell“,
sagði hún til að forðast aðra
þögn.
„Finst yður það?“ sagði Hel-
en kæruleysislega. „Það var bú-
ið til handa mjer í París. Það
er efnafræðingur þar, sem finn-
ur upp ilmvötn handa einstakl-
ingnum hann kallar það ilm-
vötn með fangamarki. Fyrst
lítur hann á konuna, sem í hlut
á, síðan heimsækir hann hana
nokkrum sinnum og tálar við
hana, og þegar hann þykist
vera kominn að einhverri nið-
urstöðu um lyndiseinkunn henn
ar, bruggar hann ilmvatn handa
henni. Finst yður þetta ekki
hjegómlegt?"
„Hvað gera merin ekki nú á
tímum —“, sagði Ruth.
Helen horfði á Frank, enda
þótt hún beindi máli sínu að
Ruth. „Ef þjer kærið yður um,
get jeg gefið yður dálítið af
mínu,“, sagði hún. „Þó held
jeg, að við sjeum ekkert svip-
aðar. En andstæðurnar hafa
sína töfra, hvað finst þjer,
Frank?“
„Karlmenn hafa ekkert vit á
slíku“, sagði Madame Tissaud.
Það fór hrollur um Frank, er
hann hugsaði til þess, að ang-
anin af ilmvötnum Helen ættu
eftir að komast milli hans og
Ruth sem ósýnileg, æsandir og
þó lamandi vofa.
Og Helen sagði, eins og hún
læsi hugsanir hans: „Einhvern
veginn er það nú þannig, að
ekkert minnir mann jafn átak-
anlega á liðinn atburð eða per-
sónu og ilmvötn eða gömul
grammófónplata“.
Ruth spurði kurteislega:
„Eigið þjer heima í Shanghai,
.eða eruð þjer aðkomandi, frú
Russell?"
„Við erum ferðafólk“, sagði
Helen. „Við erum flakkarar og
Tartarar. Við stöndum hvergi
lengi við. í stað þess að eignast
vini, hrúgum við saman heim-
ilisföngum manna, sem við síð-
an sendum póstkort. Við þekkj-
um bestu hótel borgarinnar,
ensku nýlenduna og strætin,
sem knæpurnar standa við, því
að þær eru álitnar eitt af því
sjónarverðasta í borginni. Þann
ig er það um hverja borg, sem
við gistum. Nei, við munum
ekki dvelja hjer lengi. Ef þú
vilt gefa mjer heimilisfangið
þitt, Frank, skal jeg senda þjer
póstkort seinna — jólakort ef
til vill. Jeg á auðvitað við hið
nýja heimilisfang þitt, jeg hefi
það gamla einhversstaðar. Jeg
ætti auðvitað að festa á mig
borða af þeirri tegund, sem eru
Þessu lofaði Öskubjörn, og svo hjeldu þeir áfram ferð-
inni.
Þegar þeir höfðu farið lengi, sagði yngsti folinn:
„Sjerðu nokkuð?“
„Nei, ekkert nýstárlegt“, sagði Öskubjörn.
Enn hjeldu þeir áfram margar mílur. .
„Sjerðu nú nokkuð?“ spurði folinn þá.
„Já, nú sje jeg eins og bláa rönd langt í burtu“.
„Já, þetta er stór elfa“, sagði folinn, og hana eigum
við eftir að fara yfir“.
Yfir ána var mikil brú, og þegar þeir voru komnir yfir
hana, fóru þeir enn langar leiðir, un^ yngsti folinn spurði
Öskubjörn, hvort hann sæi nokkuð.
Jú, í þetta skifti sagði hann að sjer sýndist eins og
kirkjuturn langt í fjarska.
„Já, þangað eigum við að fara“, sagði folinn.
Þegar folarnir komu inn í kirkjugarðinn umhverfis
kirkjuna, urðu þeir að mönnum aftur, ungum og fal-
legum konungssonum, í svo dýrmætum fötum, að það
ljómaði af þeim af gulli og purpura. Þeir gengu nú inn
í kirkjuna, og þar stóð prestur fyrir altari og gaf þeim
öllum brauð og vín. Síðan blessaði prestur konungssyn-
ina, og þeir fóru aftur út úr kirkjunni, og það gerði Ösku-
björn einnig, en hann hafði staðið og horft á athöfnina.
En áður en hann fór, f jekk presturinn honum vínflösku
og oblátu. Og um leið og konungssynirnir komu aftur út
úr kirkjugarðinum, úrðu þeir að folum, og Öskubjörn
settist á bak þeim yngsta og síðan fóru þeir af stað aftur
sömu leið og þeir komu, en nú gekk þeim ferðin mikið
betur. Fyrst komu þeir yfir brúna, svo framhjá trjáboln-
um og síðan fóru þeir framhjá kerlingunni, sem sat í
bergskútanum og spann, og.svo hratt fóru þeir, að Ösku-
björn heyrði ekki hvað kerling kallaði á eftir honum, en
fallegt hefir það víst ekki verið.
Það var orðið nærri dimt, þegar þeir komu aftur til
konungshallarinnar, og konungur sjálfur stóð úti og beið
eftir þeim. (
„Hefirðu nú gætt folanna minna vel og trúlega?“ surði
konungur.
„Jeg hefi gert eins og jeg hef getað“, svaraði Ösku-
björn.
„Þá geturðu líka sagt mjer, hvað folarnir mínir sjö
jeta og drekka?“

Það er sagt, að þegar málar-
inn Correggio sá verk Raphaels
í fyrsta skifti, hafi hann látið
tilfinningar sínar í ljós með því
að hrópa:
„Og jeg einnig er málari“.
★
Þegar Voltair kom til Eng-
lands 1727 fann hann fljótt, að
Englendingar höfðu mikla and-
úð á Frökkum. Varð hann oft-
sinnis var við þetta á götum úti.
Eitt sinn safnaðist í kringum
hann mikið af æpandi Skríl,
„Drepum hann. — Hengjum
Frakkann“.
Voltair stansaði, leit á mann-
söfnuðinn og sagði rólega:
„Englendingar þið viljið
drepa mig af því að jeg er
Frakki. Er mjer ekki refsað nóg
með því að vera ekki Englend-
ingur?“
Mannfjöldinn rak úpp æðis-
gengið fagnaðaróp og sá hon-
um fyrir öruggum farkosti til
gistihússins, þar sem hann b]ó.
★
Vinir Cæsars ráðlögðu hon-
urn oft að vera varkárari um
sig en hann var. Þeir bentu
honum á, að óvarlegt væri að
ganga meðal fólksins án þess
að hafa nokkurn lífvörð.
Cæsar svaraði:
„Þeir sem lifa í ótta við dauð
ann, þjást áf tilhugsuninni um
hann á hverju augnabliki. Jeg
mun deyja, en aðeins einu
sinni“.
★
Franskur liðsforingi refsaði
eitt sinn ungum undirforingja,
vegna þess að hann hafði sýnt
hræðslu í fyrstu orrustunni, er
hann tók þátt i. Foch hershöfð-
ingi fjekk að sjálfsögðu skýrslu
um þetta, en hann var vanur
að finna altaf eitthvað að gerð-
um liðsforingjanna. Hann kall-
ar umræddan liðsforingja til
sín og segir:
„Liðsforingi, enginn nema
bleyða þorir að gorta af því,
að hann hafi aldrei hræðst“.
★
Orðheppinn maður var eitt
sinn spurður að því, hvers-
vegna hann giftist ekki ungri
stúlku, sem hann var mjög
hrifinn af.
„Jeg veit það ekki“, svaraði
hann, „nema það sje af því, hve
mikla virðingu við berum hvort
fyrir öðru“.
★
Stjórnmálamaður einn ljet
svo um mælt, að hann væri fær
um að myrða hvern sem væri.
Talleyrand gerði þessa athuga-
semd:
„Myrða, nei. Byrla eitur, já“.
★
Alfred Hitchcoch var mjög
mikill matmaður. Eitt sinn var
hann í matboði, þar sem. litl-
ir rjettir en fínir voru bornir
á borð. Þeir sögðu lítið í maga
Hitchcoch og þegar kaffið var
borið fram, sagði húsmóðirin
við hann:
„Jeg vona að þjer borðið hjá
okkur mjög bráðlega aftur“. »
„í öllum bænum“, sagði llit—
chcok, „látið þá máltíð byrja
strax“.