Morgunblaðið - 06.01.1944, Blaðsíða 7

Fimtudagur 6. jauúar 1944.
MORGUNBLAÐIÐ
7
HIN NÝJA STEFNA JAPANA-
HVERJIR aðrír en hvítu
mennirnir eru óvinir ykkar?
Oldum saman hafa þeir kúgað
ykkur og hrjáð. Asíumenn eru
allir meðlimir sömu fjölskyld-
unnar. Vjer verðum að vinna
saman sem bræður til þess að
bæta kjör vor. Nú megið þið
þakka Japönum það, að þið get
ið frjáls haldið áfram á frama-
braut ykkar.
Hashimoto, ofurstí, sem send
ur var til Filipseyja í septem-
bermánuði 1942, útvarpar boð-
skap þessum tvisvar eða þrisv-
ar á viku frá ManiIa.Að minsta
kosti jafn oft heyra útvarps-
hlustendur í Austurlöndum
hinar sannfærandi raddir Hori,
frá upplýsingamálaráðuneytinu
og Hiraide, frá japanska flot-
anum, sem tala frá Tokio.
I hernumdu löndunum sýna
kvikmyndahúsin myndir af ó-
förum Breta og gylla sem mest
fyrir áhoiíendunum hernaðar-
mátt Japana með frásögnum á
ótal tungumálum. Allt frá Pe-
king .til Salomonseyja prjedik-
ar aragrúi kennara, prófessora,
tungumálasjerfræðinga, trú-
boða, verkfræðinga, iðnfræð-
: inga og landnema japanska
guðspjallið. Allir fylgja sama
þræðinum, leggja áherslu á
kynþáttarböndin, er tengi þess
ar þjóðir saman og svívirða
hvíta manninn sem gráðugan
og miskunarlausan óvin. Með
mikilli ástundun erja þeir þá
jörð, sem Vesturlandabúarnir
hafa sáð í með óvirðulegri með
ferð sinni á frumbyggjum þess
ara landa.
Þeim verður vel ágengt.
ÞEIR fá meíru áorkað í þess
ari iðn sinni en Vesturlanda-
búarnir kæra sig um að viður-
kenna. Vanmat á styrk Jap-
ana hefir þegar kostað oss
mörg mannslíf, auð og álit, og
nú erum vjer komnsr á fremsta
hlunn með að vanmeta þá enn
á ný — í þetta sinn sem ný-
lend ust j órnendur.
Það er erfitt að yfirstíga þá
sannfæringu vora, að Japanar
sjeu oss óæðri, en hvort sem
oss geðjast það vel eða illa, þá
eru þeir duglegir, ofstækisfull-
ir, vinnusamir, skynsamir,
slungnir og úrræðagóðir. Með
maursiðni eru þeir að byggja
upp heimsveldi, sem hefir inn-
an sinna vjebanda yfir 500 mil-
jóriir manna og hefir auk þess
yfir að ráða óviðjafnanlegum
auðlindum.
Kjarni þessa heimsveldis,
samkvæmt japnöskum heimild
um, verður Japan, Kína Man-
churia, og undir handarjaðri
þessarar heildar verða svo öll
önnur lönd Austur-Asíu. íbú-
um Kína og Manchuriu hefir
verið heitið jafhrjetti á við
Japani.
Filipseyjabúum hefir verið
heitið sjálfstæði, og nýrri lepp
stjórn í Burma hefir verið feng
ið það hlutverk, að frásögn
Japana, að undirbua jarðveg-
inn fyrir sjálfstjóm þeirrar
þjóðar. En Japanar vænta þess
ekki, að fyrirætlanir þeirra
verði að veruleíka á einni
nóttu. Einn leiðtogi þeirra,
Shozo Murata, viðurkendi fyr-
ir mjer, að það kynni að taka
tuttugu og fimm ár, að upp-
EETIR RAMON LAVELLE
í fyrstu beittu Japanar skelfingum, morðum, rán-
um og pjmdingum við hinar undirokuðu þjóðir, en
það bar ekki tilætlaðan árangur. Nú reyna þeir „vin-
áttu“, „heimastjórn“ og „vinsamlega samvinnu“. —
Reynist þessi aðferð þeim óheillavænlega árangurs-
ríkff
ræta vestræn áhrif meðal þess
ara þjóða.
Japanir hafa komist að raun
um það, að manndráp og of-
beldi borga sig ekki. Þeir hafa
nú ekki lengur í hótunum og
morðum þeirra og gripdeildum
hefir lint í hernumdu löndun-
um. í dag er kjörorðið „vinir”
og sigurvegararnir leggja sig
alla fram til þess að vinna
traust hinna undirokuðu þjóða.
Viðhafnarhátíðahöld fóru
fram í ýmsum hlutum Kína-
veldis í ágústmánuði 1942,
þegar fjórtán stórar verksmiðj-
ur, sem teknar höfðu verið frá
Kínverjum nokkrum árum áð-
ur, voru aftur fengnar hinum
löglegu eigendum í hendur. —
Þremur mánuðum síðar af-
henti borgarstjórinn í Shang-
hai á þjóðhátíðardegi Kín-
verja sjö aðrar verksmiðjur, er
einnig höfðu verið undir jap-
anskri stjórn.
Samvinnuboðum þeirra
er vel tekið.
í SAMA mun hófu Japanir
og fylgifiskar þeirra víðtæka
áróðursherferð í því skyni að
fá kírrverska kaupsýslumenn
og iðjuhölda til samstarfs um
stofnun og skipulagningu
nýrra fyrirtækja og buðu þeim
þar jafnan hlut. Árangur þess-
arar herferðar hefir verið Jap-
önum mjög að skapi.
Á Filipseyjum tóku sam-
vinnufyrirætlanir Japana að
bera ávöxt þegar eftir ósigur
Bandaríkjamanna. Þeir hafa
litlum truflurium valdið í dag-
legu lífi eyjarskeggja. Hverj-
um þeim embættismanni, sem
áfram vildi sitja í valdasessi,
var mútað með titli eða opin-
berri stöðu. Bar þetta þann ár-
angur, að margir helstu stjórn-
málamenn landsins frá þeim
tíma, er Bandaríkjamenn höfðu
stjórn þess með höndum, sitja
enn í valdasöðlinum, þótt reið-
skjótinn sje nú annar.
Margir helstu áhrifamenn
eyjanna vinna þannig með
Japönum. Einn þeirra, Recto
að nafni, reit eitt sinn bók, þar
sem hann fór ófögrum orðum
um heimsyfirráðastefnu Jap-
ana, en nú fyrir skömmu tekur
hann undir með Aquino, er
hann segir: ^„Allir verða að
gera það, sem í þeirra valdi
stendur til þess að tryggja vel-
fero boi'garanna, og eina leið-
in til þess liggur undir vernd-
arvæng Japana. Ásía verður
að vera fyrir Asíumenn”.
Ekki hefir Japönum heldur
mistekist í Malayjalöndunum.
eftir því, sem jeg best veit.
Jafnvel soldáninum hefir ver-
ið leyft að halda auði sínum
og tign og gerfistjórnvaldi því,
sem þeir fóru með undir hinni
bresku stjórn. Þegar föstu-
rhánuðurinn hófst , á Java,
gengu Japanir enn lengra í því
að þóknast eyjarskeggjum, en
Hollendingar höfðu áður gert.
Flugeldum var skotið um alla
eyna, japanski herinn gaf
feikn klæða, laun og máli var
greiddur fyrirfram vegna há-
tíðarinnar, og útibú japönsku
bankanna veittu sjerstök lán
næstum hverjum þeim, er þess
æskti.
Nokkrum vikum eftir töku
Singapore urðu innfæddir og
kínverskii' kaupsýslumenn fyr
ir kerfisbundinni herferð
smjaðurs og mútugjafa, sem
leiddi að minsta kosti af sjer
eitthvað í líkingu við sam-
vinnu. Á svipaðan hátt hefir
Japönum orðið vel ágengt í
Burma, þar sem innlendur
banki hefir verið stofnaður í
fyrstá sinn.
Bandalagið við Thailendinga.
JAPANIR gerðu nýjan versl
unarsamning um gagnkvæma
aðstoð við Thailendinga fyrir
rúmlega ári síðan, og í tilefni
af undirritun samnings þessa,
lánuðu þeir ríkisstjórninni í
Thailandi 200 milj. yen. Mon-
gólíu var einnig lánað stórfje,
þegar Teh, prins, tók við starfi
sínu sem leppstjórnandi lands-
ins. Um svipað lejúi var Mon-
gólíuherfylkinu fengin vopn í
hendur, og Japanir tilkyntu,
að nemendur herskólans í
Mongólíu myndu sendir til To-
kio til þess að fullkomna sig
í náminu.
í austasta hluta Manchuríu
hefir japönsku landnemunum
fjölgað úr 200 í rúmlega 56000
á tæplega tveimur árum og
streyma þeir þangað í stórhóp
um til þess að hagnýta auð-
æfi landsins.
Á eynni Formosu, þar sem
íbúarnir hafa aldrei notið
þeirra rjettinda ao hafa jap-
anskan borgararjett, hafa Jap-
anir mjög bætt sambúðina við
eyjarskeggja með fögrum, jafn
rjettisloforðum. Sem tákn fvr-
irætlana sinna hafa Japanir
tekið 500 Formosubúa í hinn
keisaralega japanska her.
Á Koreuskaga eru Japanir
einnig að koma á laggirnar fjöl
mennum her. Eru nú þegar yf-
ir 300.000 hermenn frá Koreu
í japanska hernum. I Burma
og-á Filipseyjum er einnig ver
ið að þjálfa hersveitir inn-
fæddra manna.
Utanríkisverslun Indo-Kína.
JAFNVEL Indo-Kína, sem
áreiðanlega verður ekki aftur
afhent Frökkum, ef Japanir
vinna styrjöldina, er farið ao
leika sitt hlutverk í valdaleik
Japana. í ágúst 1942 hvatti
nefnd japanskra sjerfræðinga
mjög til þess, að gerður yrði
vöruskiftasamningur milli
þessara tveggja landa, sem
myndi haía tengt utanríkisversi
un Indo-rKína að öllu leyti við
Japan. Enda þótt engin til-
kynning hafi verið birt um
það, að samningur þessi hafi
verið undirritaður, eru þó mikl
ar líkur til, að svo hafi verið.
Japanir leggja ekki aðeins
áherslu á veraldlegu málin. —
Trúarbrögðin hafa verið hag-
♦ ,
nýtt ut í ystu æsar með það
höfuðtakmark fyrir augum að
koma öllum trúarflokkum Aust
urlanda undir stjórn Sninto,
ríkistrúar Japana. Þetta hefir
ekki enn haft í för með sjer
breytingar á undirstöðuatrið-
um trúarbragðanna. Ætlunin
er einungis sú, að helga þau
hinum víðtækari áformum Jap
ana.
Trúarbrögðin eiga að verða
undirstaða sameiningariunar
Sumarið 1942 var í Manila
fluttur heill bálkur fyrirlestra
um Stór-Austur-Asíu, stríðið
og trúarbrögðin undir yfirum-
sjón Kikuchi,. varamentamála-
ráðherra. í sama mund var ver
ið að undirbúa 700 Japana til
trúboðsstarfa í löndunum í S.-
Kyrrahafi. Áttu þeir að flytja
þann boðskap, að trúin ættj að
verða sá grundvöllur, sem kyn.
þættir Asíu sameinuðust á. —
Samkvæmt grein, sem birt var
í japanska tímaritinu Keikoku,
hafa yfir tvö þúsund Shintotrú
boðar verið sendir til her-
numdu landanna til þess ao
kynna sjer, hvernig best myndi
auðið „að sameina allar kirkjur
og trúarbrögð um eina hug-
sjón”.
Þegar jeg fór- frá Japan í
janúarmánuði 1943, var vel á
veg komið undirbúningi þings
Buddatrúarmanna, sem áform
að var að halda í Tokio í apríl
með fulltrúa frá öllum her-
numdu löndunum. Þess var
vænst, að Burmaleiðtoginn U
Ba Maung, myndi sækja þetta
þing. Var hann mentaður í To-
kio með þann dag fyrir augum,
er Bretar yrðu hraktir frá Aust
urlöndum, og varo hann brátt
forseti Burmastjórnarinnar, eft
ir að Japanar höfðu lagt I3nd-
ið undir sig.
U Ba Maung hóf nýlega
mikla herferð gegn klerka-
stjettinni í Burma og lýsti yf-
ir því, að „ef Burmabúar
fvlgja ekki forðæmi Japana og
skapa sterkt andlegt líf, mun-
um ■ vjer aldrei ná miklum
framförum. Vjer verðum að
koma trúarbrögðum vorum á
sama grundvöll og Japanar. —-
Þau verða að hjálpa ríkinu, en
ekki eyðileggja það”.
Á Java er „trúarjátningin”
undir leiðsögn Skaljo Yilyo-
þranoton, þrítugs sjálfstæðis-
leiötoga, sem nú hefir sett sam-
vinnu við Japan efst á stefnu-
skrá sína í stað sjálfstæðisins.
í september 1942 skýrði hann
frjettaritara Asahi, stærsta
blaðsins í Japan, frá því, að
hann hefðu í hyggju að neyða
eyjarskeggja til þess að hrista
af sjer doðann og gerast hlut-
takendur í andlegri vakningu,
sem muni gera þeim kleift, að
„fylgja í fótspor Japana með
þrótti og krafti”.
Sjertrúarflokkar mómælenda
í Japan hafa, eins og í her-
numdu löndunum, verið sam-
einaðir japönsku ríkiskirkj-
unni. Jeg hifti prest nokkurn,
sem jeg hafði kynst í fyrstu
för minni til Japana 1932. —
Skýrði hann mjer frá því, að
hann hefði fengið mjög ákveð-
in fyrirmæli um það, hvernig
hann ætti að haga ræðum sín-
um.
„Hjer eftir munu þær hljóma
eins og áróðurræður”,sagði
hann.
Verðbólgan hefir verið stÖðvuð
Á HÆLA hersins koma full-
trúar japönsku bankanna, sem
þegar hafa skift hernumdu
löndunum i sjerstök svæði, er
bankarnir síðan skifta á milli
sín. ^llir þessir bankar hafa
sterkt taumhald á verðlaginu,
og verður það eftirlit sífellt
mikilvægara. í Mið- og Norður
Kína hafa þeir sett fast verð á
nauðsynjavörur og bundið
endi á brask og smygl. — Sýna
þeir yfirburði þessa kerfis síns
í samanburði við verðbólguna
í hinu frjálsa Kína. Hefir þessi
verðfesting styrkt Nanking-
stjórnina i sessi betur en nokk-
uð annað. Þótt einkennilegt
kunni nð virðast, var þetta
kerfi tekið upp eftir tillögu
Wang Ching-wei, leppstjórn-
anda hins hernumda hluta
Kínaveldis.
Ráðuneyti Stór-Austur-Asíu
mála er miðstöð allrar þessarar
starfsemi. Jafnskjótt og ráður
neytið og herinn hefir fallist á
einhverjar fyrirætlanir, er
byrjað að framkvæma þær. —
Smáhópar iðnaðarmanna eru
sendir til Manila, Hong FCong,
Singapore og Batavíu til þess að
hagnýta hráefni þessara staða,
svo að hvorki fari til ónýtis
timi nje skipsrúm.
Verksmiðjur í • hernumdu
löndunum hafa verið opnaðar
á ný og þær stækkaðar. — Eru
þær oftast reknar þannig, að
hinir upprunalegu eigendur fá
helming ágóðans. Veturinn ’42
voru nokkrir hátt settir verk-
fræðingar frá Mitsubishi-iðn-
fyrirtækjunum sendir til land-
anna í suðri til þess að vinna
að fyrirætlunum um flutning
ýmissa hernaðarverksmiðja
Japana. Ef nota skal orð for-
stjóra ráðs þess í Japan, sem
hefir með höndum leit og hag-
nýtingu auðlinda, þá er ráðu-
neytið að reyna að skapa kerfi,
er hæfi aðstæðum hverrar
þjóðar.
Þannig eru japanskir leið-
togar nú í fyrsta sinn farnir að
byggja fyrirætlanir sínar á
grundvelli fjármála og við-
skifta. Þeir vita, að áætlanir
þeirra munu fara út um þúfur,
nema þeir geti skapað heil-
brigðan fjái’málagrundvöll, og
það eru þeir einmitt að gera
nú.
Gagnáhiaupum Japana,
hrundið
Washington í gærkveldi.
BANDARÍKJAHEPtSVEITIR
hafa hrundið allhörðum gagn-
áhlaupum Japana í nánd við
| flugvöllinn á Gloucesterhöfða á
Nýja Bretlandi, en áhlaup þetta
var gei't með brynvögnum.
—Reuter.