Morgunblaðið - 15.02.1944, Blaðsíða 11
Þriðjiidagur 15. febrúar 1944
MORGUNBLAÐIÐ
11
Allar járnbrautir eru upptekn-
ar, til hvers er þá að hræða
hana?“
,,Dr. Hain er ágætur lækn-
ir“, sagði Pearl. ,,Hann var
frægur skurðlæknir í fóstur-
landi sínu. Jeg er feginn, að
hann er við hendina núna“.
Ryksugurnar voru teknar til
starfa í anddyri Shanghai-hó-
íelsins. Þau urðu að vekja
lyftudrenginn, því að þetta var
síðasta klukkustund hans á
verðinum og hann hafði sofn-
að.
,,Á jeg að koma með ykkur?“
Spurði Liu. „Jeg get ef til vill
aðstoðað eitthvað“. Pearl rjetti
honum hendina. „Við þurfum
á þjer að halda, Liu“, sagði hún
þiðjandi. Hann starði á hönd
hennar eins og hann vissi ekki
hvað honum væri ætlað að
gera við hana. Loks mundi
hann eftir sinni ensku mentun
og tók varlega í Pearl og hristi
hana. Þau fóru þögul upp á
þakhæðina.
I stóru móttökuherbergi
Bogum Chang voru stúlkurnar
þrjár, sem Yutsing hafði oft
áður sjeð í fylgd með föður
sínum. Þær hnipruðu sig sam-
an eins og smáapar á legu-
bekkjunum. Hann vissi nú, að
hin elsta þeirrá var systir Mei-
lan. Þjónar, fjarskyldir ætt-
ingjar og aðrir áhangendur
sátu, stóðu eða húktu á hækj-
um sínum á gólfinu. Sumir
jpeirra reyktu, aðrir sátu og
spiluðu Mahjong. Þeir hættu að
tala saman þegar Pearl kom
inn. Iiain gekk á móti henni.
„Jeg hefi sent hr. Chai eftir
sjúkrabifreiðinni, síminn er
enn í ólagi“, sagði hann lágt.
„Við skulum vona, að maður
yðar hafi nægilegt áhrifavald
yfir föður sínum“.
Pearl fór með Yutsing inn í
svefnherbergið. Hún skiftist
nokkrum kurteisum orðum við
kínversku læknana, sem lædd-
ust til og frá um herbergið á
tánum. Það brakaði í skóm
þeirra; þeir voru með allan
hugann við að láta hinn auð-
uga sjúkling sjá, að þeir væru
önnum kafnir. En í augnablik-
inu var öll fyrirhöfn þeirra
unnin fyrir gíg, því að Chang.
sem lá í stóra rúminu sínu, virt
ist vera sofandi. Augnalok
hans voru hálf lukt, örlítil rönd
af augum hans var þó sjáan-
leg, og hann virtist vera nak-
inn.
„Hitinn hefir aukist“, sagði
dr. Hain við Pearl, um leið og
hún laut yfir sjúklinginn. Yuts
ing stóð við hlið hennar og
horfði spyrjandi á hana. „Tal-
aðu við hann“, sagði hún. Mað-
ur hennar settist á rúmstokk-
inn og ræskti sig.
„Faðir“, stundi hann.
Það mótaði fyrir sterklegum
öxlum Chang Bogums undir á-
breiðunni. Yutsing átti bágt
með að trúa, að hánn væri al-
varlega veikur, er hann virti
fyrir sjer hraustlegt útlit hans.
Andlit hans, sem daginn áður
hafði verið dálítið hvítflekk-
ótt, var nú aftur koparlitað.
„Faðir“, endurtók Yutsing.
Stúlkurnar þrjár höfðu haldið
í kjölfar hans að dyrunum, þær
stóðu nú og hölluðust hver upp
að annari; þær voru sorgin og
örvæntingin uppmáluð. Rúmið
var hátt og breitt, ekta kín-
verskt rúm með silkitjöldum,
en engu flugnaneti. Oll ljós
loguðu í herberginu, þótt nú
væri orðið bjart af degi. Auð-
sjáanlega hafði engum hug-
kvæmst að slökkva þau í óða-
gotinu. Hr. Chai, einkaritarinn,
gekk um gólf og bauð lækn-
unum te. Innanhússíminn
hringdi í fremra herberginu.
Pearl hraðaði sjer að svara
honum. Sjúkrabifreið Hopkins
sjúkrahússins var komin og
beið fyrir utan. Hún sagði
mönnunum, sem báru sjúkra-
körfuna, að koma upp og bíða
í fremsta herberginu.
Chang opnaði augun og glað
vaknaði um leið. Hann leit á
son sinn og brosti. Hann lyfti
stórri hendinni ofan af rúm-
ábreiðunni og strauk enni
Yutsing með annarlegri við-
kvæmni. Yutsing skildi,. að
hann var að hugsa um skrám-
una, sem hann hafði veitt hon-
um kvöldið áður. Tárin komu
fram í augu hans, hann þreif
hendi föður síns og lagði hana
aftur ofan á rúmið.
„Jeg er kominn til að biðja
á hnjánum um fyrirgefningu
míns háborna föður“, sagði
hann með þeirri lotningu, sém
tilhlýðilegt var að sýna föður.
i „Hvar er Meilan?“ spurði
Chang og vætti þurrar varirn-
ar. „Komstu með hana með
þjer?“
Yutsing hristi höfuðið undr-
andi. Faðir hans settist upp,
sýnilega gramur. „Jeg krefst
þess, að þú sendir eftir henni
tafarlaúst. Þú verður að láta
báðar konur þínar vera undir
þessu þaki“, sagði hann skip-
andi.
„Jeg skal senda eftir Meil-
an, faðir“, sagði Yutsing auð-
sveipur. Hann litaðist um eft-
ir hinum starfsömu læknum.
„Er hann með óráði?“ hvíslaði
hann, þegar augu Chang Bog-
um lokuðust á ný.
Pearl kom aftur úr símanum
og sagði lágt: „Sjúkrabifreiðin
er komin. Getum við látið bera
hann niður strax?“
Chang glaðvaknaði um leið,
cnn betur en nokkru sinni fyr.
Hann settist upp þrátt fyrir
kvalirnar og leit næsta óvin-
gjarnlega á tengdadóttur sína.
„Jeg yfirgef ekki byggingu
þessa undir neinum kringum-
stæðum“, sagði hann hátt. „Og
jeg neita að láta skera mig
upp. Jeg át yfir mig í gær, og
jeg varð fyrir geðshrærir^ju á
fullan maga. Og ekki bætti það
úr skák“. Um leið og hann
sagði þetta, leit hann þýðingar-
miklu, næstum illkvitnislegu
augnaráði á son sinn. „Um leið
og hinn uppvöðslusami magi
minn er búinn að jafna sig, er
jeg frískur aftur. En ef það eru
forlög mín að hverfa til for-
feðranna, krefst jeg þess að
vera grafinn heill og óuppskor
inn. Ennfremur kýs jeg“^
bætti hann við, og aftur varð
hann illkvittnislegur á svipinn,
„að deyja af ofáti, heldur en
að falla fyrir sprengikúlurp
Japananna. Jeg er óhultari fyr
ir þeim hjer en á spítala“.
stund. Hann laut áfram og starði í glæðurnar. Svo tók
han naftur til máls;
„Það er þó líklega satt, sem jeg hefi heyrt utan að mjer,
að hann sje eitthvað að snatta hjer við og við?“, spurði
hann.
„Maður á aldrei að gefa gaum að því, sem fólk er að
þvaðra um“, sagði kona hans og stöðvaðs rokkinn, lagaði
á snældunni og hjelt svo áfram að spinna, en fór sjer
ekki eins hart og áður.
„Ja, jeg skal segja þjer“, sagði maður hennar heldur
lágróma, „að jeg hefi nú stundum heyrt umgang frammi
í loftinu hennar Bergljótar, en jeg hefi nú ekki hugsað
neitt nánar út í það. Það skyldi þó aldrei vera hann Pjet-
ur, sem er þar að læðast á biðilsbuxunum?“ „Ja, jeg get
ekki vitað það“, — sagði kona hans, — „enginn getur
vitað hvar lágfóta læðist“, segir máítakið, en vonandi
ertu maður til þess að gæta dóttur þinnar“.
„Jú, hann ^etti bara að reyna að koma, svo jeg vissi um,
ræfillinn“. — Ætli það verði ekki á laugardagskvöldið,
sem hann býr sig upp á og læðist hingað, en biddu bara,
piltur minn. þá skaltu verða laugaður svo um munar.
Og hafirðu kannske ekki verið barinn fyr, skaltu verða
það þá“. Árni var orðinn reiður, hann var staðinn upp
og gekk hratt um gólf. Þá heyrði hann eitthvert þrusk úti
við dyrnar. „Hver er þarna“, spurði hann og sneri sjer
við. „Og það er nú bara jeg“, sagði skær stúlkurödd, og
inn kom Bergljót, með fangið fullt af viði, sem hún kast-
aði í eldiviðarskotið.
„Ekki hefir þú vænti jeg heyrt, það sem jeg var að
ræða við hana móður þína um?“ spurði faðir hennar. —
„Onei“, svaraði Bergljót, brá svuntunni upp að andlit-
inu, sneri sjer skyndilega við og þaut út aftur. „Kem-
urðu ekki fljótt að setja upp grautinn“, kallaði móðir
hennar á eftir henni. „Jú, mamma“, var svarað frammi í
göngunum, en svo gat ekki Bergljót kæft hláturinn leng-
ur, heldur skellti upp úr, svo það heyrðist langar leiðir,
þaut eins og vindur út um bæjardyrnar, upp eftir tún-
inu og upp að stóra birkitrjenu í brekkunni fyrir ofan.
Þar valt hún um koll og-veinaði og stundi af hlátri; „Æ,
Pjetur, Pjetur, aldrei hefi jeg heyrt annað eins á æfi
minni“, stundi hún upp.
„Hvað er um að vera“, spurði Pjetur, hann kom fram
undan birkitrjenu og lagðist flatur í grasið.
Frú Ágústa hafði eignast fátinu á drotningunni og gekk um borðsalinn i söluhúsinu.
Er hann hafði mælt þetta
dró hann andann djúpt einu
sinni, studdi hendinni að
kviðnum og blótaði hrottalega
á Shangtung-mállýskunni, og
leit frá einu andlitinu til ann-
ars, eins og til að ganga úr
skugga um, að orð hans hefðu
verið tekin til greina. Pearl var
sú eina, sem hætti á að svara
honum. „Það er miklu betra
fyrir hinn háborna föður, að
láta fara-með sig á sjúkrihús“,
sagði hún. „Þar er hæg' að
koma því við að losa hann við
kvalirnar. Við, börnin hans,
höfum rjett til að biðja, að fað-
irinn gæti heilsu sinnar sem
honum frekast er unt“.
Chang horfði á hina amer-
ísku tengdadóttur sína um
stund, eins og hann væri að
skopast að henni. Síðan benti
hann hetlni að setjast á rúmið.
„Kona sonar míns“, sagði hann
í trúnaðarrómi, „faðirinn er
ekki sá auli, sem þú virðist á-
líta, Og til þess að þú skiljir,
hvað er í huga' mínum, skal
jeg segja þjer eftirfarandi: Það
verður gerð loftárás á borgina
í dag. Það veit jeg eftir áreið-
anlegum heimildum. Þessi
bygging er óhult. Japanarnir
hafa lofað mjer að varpa ekki
sprengjum á hana. Og Japanar
— hvað ljótt sem anrrars má
um þá segja — er þjóð, sem
efnir loforð sín. Þessvegna
ætla jeg að vera hjer kyr, og
jeg óska eftir, að allir, sem
mjer tilheyra, verði einnig
þessu þaki í dag“.
Að lokinni þessari furðulegu
yfirlýsingu hnje hann aftur of-
an í rúmið; dökkur hitasóttar-
roði breiddist yfir andlit hans,
hann beit á jaxlinn og lokaði
augunum. Skömmu síðar heyrð
ist ekkert nema lágar stunur
til hans, sem sýndu, að hann
tvíbura, drengi. Þegar þeir
voru sex mánaða, voru þeir svo
líkir, að nágrannarnir furðuðu
sig einatt á því, hvernig frú-
in skyldi geta þekt þá að. Hjer
um daginn sagði frú Alfa við
frú Ágústu:
„Þetta eru laglegir snáðar,
sem þjer eigið þarna, frú
Ágústa. En segið mjer, hvern-
ig í ósköpunum farið þjer áð
því að þekkja þá að?“
„Það er ekki mikill vandi“,
sagði frú Ágústa. „Jeg rek
bara fingurinn upp í Kalla, og
ef hann bitur, þá er það Pjesi“.
★
Karl keisari 5. spilaði eití
kvöld „piquet“ við hermann
einn. Keisarinn fjekk þrjá
kónga í gjöf og mælti:
„Jeg legg við höfuð drotn-
ingarinnar* að jeg vinn spilið“.
Hermaðurinn fjekk þrjár
drotningar og keypti þá fjórðu.
Drotning keisarans stóð við
hlið honum, sá þetta og brá lit-
um. En hermaðurinn kastaði
spilunum. Keisarinn tók eftir
á hana, svo að hún sagði sem
var.
„Og þjer kastið svona góð-
um spilum?“ mælti keisarinn.
„Yðar hátign afsakar það“,
svaraði hermaðurinn, „þjer
voruð sjálfir fjórði kóngurinn,
svo að mínar drotningar voru
ónýtar“.
★
•
Höfðingi nokkur ölvaður
kom út úr veitingahúsi með
þjóni sínum og kom þá svína-
hópur á móti þeim. „Heyrðu,
Jón“, kallaði hann til þjónsins,
„komdu og heilsaðu fjelögum
þínum“.
„Það er skrítið“, svaraði
þjónninn, „að húsbóndanum
fer eins og mjer fór stundum,
meðan jeg var í prentsmiðj-
unni og var setjari“.
„Nú, hvermg þá?“ mælti
höfðinginn.
„Jú, það kom fyrir“, svaraði
þjónninn, „að jeg Setti þ þar
sem jeg átti að setja m“.
★_____1 _____
1 Veika, rósrauða birtu lagði
Það var eitthvað svo viðfeldið
og aðlaðandi að vera þar inni.
Hlýjan og þægindin þíddu
hjarta kostgangarans. Hann
sneri sjer að húsmóðurinn og
sagði í lágum hljóðum: „Viljið
þjer vera konan mín?“
„Bíðum nú við“, sagðj hús-
móðirin, „þjer hafið verið hjer
í fjögrur ár. Þjer hafið aldrei
kvartað yfir matnum og altaf
hefið þjer greitt reikninginn í
tæka tíð og umyrðalaust. Nei,
herra minn, mig tekur það sárt.
en jeg get ekki gifst yður. Þjer
eruð alt of góður viðskiftavin-
ui til þess að verða „settur á
frian kost“.
★
Berið virðingu fyrir konu.
sem talar lítið. Engin kona er
vitrari en sú, sem getur verið
þögul.
★
HELMINGUR allra sjúk-
dóma nú á dögum stafar af því,
að við skeytum ekkert um
líkamann, en leggjum altof
mikið á heilann.