Morgunblaðið - 25.05.1944, Blaðsíða 8
MORGUNBLA ÐIÐ
Miðvikudagur 24. mai
1944.
FALLEG AFHÆLISKVEÐJA
Arni Óla: Landið er
fagurt og frítt. — Bók-
fellsútgáfan, Rvk 1944
BÓKIN, sem hjer segir frá,
er safn ritgerða og greina, alls
rúmlega 30 talsins, er höf. hefir
birt á undanförnum 25 árum,
því að sú fyrsta og lengsta er
birt í Morgunblaðinu 1919.
Segir þar frá ferðalagi og at-
burðum, sem mikla athygli
vöktu hjer á landi, sem sje
þeim, er Nordisk Film gerði út
hingað leiðangur til þess að
kvikmynda „Sögu Borgarætt-
arinnar“ eftir Gunnar Gunn-
arsson, sem var sjálfur með í
ferðinni. En Arni Óla var með
í öllu landferðalaginu, austur
á Rangárvélli, en þaðan upp í
Borgarfjörð, og hefir ritað einu
fráisögnma, sem til er af því
sögulega ferðalagi. Og ferða-
lagið er rauði þráðurinn í allri
bókinni, þó að'hnargra annara
grasa kenni þar.
En ferðasögur eiga ekki sam-
an nema nafnið. Góð ferðasaga
þarf eigi fyrst og fremst að vera
ferðalýsing, hún á öllu fremur
að hafa það boðorð fremst að
vekja athygli annara á sjer-
kennilegri fegurð og ást og lotn
ing Iesandans fyrir því, sem
lýst er, jafnframt því, sem leið-
beinandinn gefur staðnum líf
með því að segja sögur af skift-
um hans við menn og mállausa.
Þetta tekst Árna Óla snildar-
mnniiiinniinnimnimrmnnimnnmmiiiiiniiiniiin
í b ú ð
bygging
Duglegan mann vantar í =
= samfjelag við annan til að s
1 byggja við vandað, lítið §
2E hús, rjett sunnan við bæj- E
i§ armörkin. Teikning af s
= tveggja ibúða húsi er fyr- fjj
E ir hendi. Eigninni fylgir e
= hálfur hektari lands. Gott =
= til ræktunar. Sala á eign- 1
If inni kemur einnig til =
H greina. Uppl. í síma 2070 j| j
= frá kl. 7—8. ='
mmimmiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiirE
lega. Hann ann náttúrunni og
þessvegna segir hann fallega
frá henni. Hann er fróður mað-
ur á sannar sögur og munnmæli
Þekkir það „ósýnilega" á stöð-
%
unum, sem hann fer um. Jeg
geri ráð fyrir, að hann hafi
þann góða sið, er sem flestir
ferðalangar ættu að temja sjer,
j að kynna sjer sögu staða áður
en lagt er í ferð þangað,
! og sagnir þær, sem við þá eru
bundnar. Því að til þess að
I kynnast þessu af munni þeirra,
sem staðinn byggja, þarf
j nokkra undirstöðu — annars er
. hætt við, að árangurinn verði
líkur og ef einhver ætlaði að
fara að læra brotabrot áður en
hann hefir lært að tvisvar tveir
eru fjórir. Jeg tek til dæmis um
þetta greinarnar um ‘„Forn-
minjar og örnefni í Reykhóla-
sveit“ eða „Einbúa í Krýsu-
vík“, án þess að nefna fleiri,
sem líkur er svipurinn á.
Árni Óla kynnist líka fólk-
inu, sem hann hittir á ferðum
sínum, en því miður er það
margt skemtiferðafólk, sem
slíkt verður eigi sagt um. Sum-
ir setjast eins og kaggar inn í
stofu, þar sem þeir koma á
bæi, gleypa í sig góðgerðirnar
og gana síðan á burt. Það eru
margir, sem eigi vita, hve mik-
ill fróðleikur er í því fólginn að
kynna sjer híbýlaskipun 1 fjar-
lægum hjeruðum, kynnast fólk
inu, daglegu lífi þess, venjum
og háttum. Það er þessu fólki
lærdómsríkt að lesa t. d. grein-
ina um „Einsetumanninn á
Svínadal“, eða frásögnina af
Magnúsi í Krýsuvík, eða „ís-
lensk gestrisna".
Og myndi ekki mörgum
þykja fróðlegt að lesa frásögn-
ina af því, þegar höf. liggur á
greni ,aðeins 17 ára? Fleiri eru
þarna sögur, sem allur þorri
manna, einkum í kaupstöðun-
um, þekkir ekki nema af ó-
Ijósri afspurn. Höf. er sýnt að
velja sjer það efni og þá staði,
sem eigi eru við alfaraleið, og
kemur þar fram, að hann er
gamalreyndur blaðamaður. En
hitt er eigi minna virði, að hann
getur bent á svo margt við al-
faraleið, sem flestum vegfar-
endum sjest yfir.
Hvarvetna sjást þess merki,
að höf. ann náttúr.unni og er
tengdur henni. Jeg get ekki stilt
mig um að tilfæra eina setn-
ingu, sem fólk gjarnan mætti
festa sjer í minni nú, þegar ný
sókn í skógræktarmálum stend
ur fyrir dyrum: „Hefir þú kom
ið í skóg á sólbjörtum sumar-
degi án þess að heillast? Hefir
þú kvatt fagran skóg svo, að
þú hafir ekki óskað þess, að
slíkur skógur væri í hverri
sveit,? (í skógi).
Rúmið leyfir því miður ekki,
að kömið sje við efni bókar-
innar nema á stöku stað. Til
þess er það of mikið og of víða
komið við. Höf. hefir farið flest
ar aðalleiðir landsins, en auk
þess víða kannað ókunna stigu,
svo sem „hjara íslenskrar ver-
aldar“, Grímsey. En allar þess-
ar sögur hans eiga sammerkt
í því, að það munu vera fáir,
sem eigi lesa þær sjer til fróð-
leiks, eigi síður en til skemt-
unar. Því að frásögnin er lipur
og viðfe.ldin og málið fágað og
fallegt.
Jeg vildi ráðleggja þeim, sem
ætla sjer að takast' ferð á hend-
ur á komanda sumri og þeim
næstu, að kynna sjer þessa bók.
Það má mikið vera, ef þeir
finna þar ekki einmitt sagt frá
þeim stað, sem þeir hafa hugs-
að sjer að sækja heim. Og ef
þeir lesa það, sem þar segir um
staðinn, þá koma þeir ekki
innantómir þangað.
En hvað bókina 1 heild snert-
ir, þá ættu allir þeir, sem ferð-
ast sjer til skemtunar, að lesa
hana spjaldanna á milli. Af
þeim lestri má nefnilega margt
læra um það, hvers virði það
er að ferðast með augun og
eyrun opin. Og það er miklu
skemtilegra en að ferðast 1
„syngjandi bíl“, sem ltallað er.
Höfundur hefir tileinkað
Ferðafjelagi íslands bókina. Ep
hann á gjálfur þakkir skilið
fyrir hana — allra þeirra, sem
áhuga hafa fyrir ferðalögum
og vilja ferðast sjer til gagns.
Sk. Sk.
Frjeftir frá U.M.F.
Ný sambandsfjelög:
Þessi fjelög hafa nýlega gerst
sambandsfjelög Ungmennafje-
lags Islands: Umf. Garðars-
hólmi í Mýrdal, formaður Gunn
ar Stefánsson, Litla-Hvammi og
Umf. Kári í Mýrdal, formaður
Erlingur Sigurðsson, Sólheim-
um.
Sambandsráðið, en það
mynda formenn allra hjeraðs-
sambandanna 15 að töiu og
stjórn U. M. F. í., hefir verið
kallað saman til fundar í Reykja
vík, dagana 24. og 25. júní næst
komandi.
Iþróttamálin:
Umferðarkennarar U. M. F.
I. eru enn allir að störfum og
hafa haldið fjölda námskeiða
víðsvegar um landið. Auk þeirra
hafa þessir íþróttakennarar ver
ið ráðnir í vor til ungmennafje-
laganna: Ellert Finnbogason frá
Sauðafelli, sem kennir hjá
Ungmennasambandi Eyjafjarð-
ar, Sigurður Finnsson, Stykkis-
hólmi, sem kennir hjá Ung-
mennasambandi Snæfellsness-
og Hnappadalssýslu, Sigurður
Eiríksson, Miðskeri, sem kennir
hjá Ulfljóti, ungmennasam-
bandi Austur-Skaftfellinga, Hö
skuldur Skagfjörð, sem kennir
hjá Umf. Skallagrími í Borgar-
nesi.og Baldur Kristjónsson og
Kjartan Bergmann, sem kenna
hjá Umf. Reykjavíkur. Mörg
hjeraðssamböndin undirbúa
hjeraðshátíðir 17. júní næst-
komandi.
Minningarsjóður Aðalsteins
Sigmundssonar kennara, nemur
nú rúmlega 12 þúsund krónum.
Nýlega hafa sjóðnum borist þess
ar gjafir: Frá Umf. Svarfdæla,
Dalvík, kr. 500,00, Umf. Núp-
sveitunga, Norður-Þingeyjar-
sýslu, kr. 100,00, og Helga Elí-
assyni, fræðslumálastjóra, kr.
100,00. Samkvæmt skipulags-
starfa, þegaf hann hefir náð
skróánni tekur sjóðurinn til
kr. 20 þúsund.
iiiiiiiiiiiirtiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiimiii!
Framhald af bls- ^
skýrðu svo frá, að hann he
„drukkið sig þar í hel“-
Það átti að stytta mjer aXáut'
EF TIL vill hefir það orði
mjer lil bjargar að jeS
hjelt
mjer viljandi frá öllum hei
slöðvum og var auk Þess e ,
hermaður. En það máth P®
ekki iæpara standa að jeg k®
isl á brolt.
Daginn áður en skip'ð korn
að sækja mig, skýrði Rol
frá þvi, að sjer hefði verið s 1
að að láta mig veríjp ty1 ^
„slysi“. Honum hafði vel’
skipað að fara með mig t't s*a
ar, þar'sem hákarlamergo ^
mikil, hvolfa bátnum og 3
gefa mig síðan.
fir-,
Rol er nú dáinn, svo
að íeg’
jel skýrt frá því, hvernig
okk'
■jc Vt oíí ^
ur kom saman um ao ‘
þessu. Rol framkvæmdi allt. ^
fyrix hann hafði verið lagt. a
því undanteknu, að hann stU'1.
mjer frá samræminu og v
stað til að holfa bátnum, Þa
sem jeg auðveldlega gal -
í land.
Jeg rækti einnig mitt
hU't'
bað
Á9 gefnu tilefni
Skólastjóri Ilandíðaskólans bið
ur alla, sem verið hafa nemendur
skólans í vetur og eigi hafa sótt
muni sína eða teikningar, að vitja
þessa í dag eða á morgun kl. 5—
6 síðdegis.
tilkynnist hjermeð, að jeg h
undirritaður greiði enga |1
reikninga nema úttektin =i
hafi farið fram gegn skrif- |;
legri beiðni minni. =
Gunnar Gunnarsson
Hávallagötu 25. j§
lltllinillllllllllllllllHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIU
verk og kvartaði sáran um
við landstjórann, að R°i Þe ^
ekki snúið aftur til ÞesS
bjarga mjer eftir „slysið •
gn
jeg get íullvissað ykku)
uk1
það, að jeg hrósaði happn
i. PeK
ar jeg komst aftur um
borð 1
gufuskipið, því að R°i
sa^1
mjer, að lögreglan hefði hr°s
oé
honum fyrir tilraun hans
skipað honum að reyna aflV
Jeg verð að bíða með nseS
heimsókn mína til Truk, P
til flugvjelar okkar, ^
hermenn hafa svaelt Ja?
þaðan á brott, og það eI ^
mín, að Bandaríkjanaönn
veroi nú trygð yfirráðin á
um alla íramtíð.
<ÍI||||||IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII11H
niiniini111111
iiitl
Sníðum
og mátuH1
kjóla
§
Saumastofan * |
= Klapparstíg 16, efstu h ej
utIIII!illHHIillllllllIlllltHIHIIIIiIlllHHiI"l|U>i>
1) Alexander bíður eftir því, að það sje svarað.
Hann biður miðstöðvarstúlkuna um að halda áfram
að hringja, „því að jeg er viss um, að það er eiu-
hver heima“. — 2) — Jeg vona, að það hafi ekk-
ert komið fyrir, tautaði hann, en þá er tekið rnidir.
— Halló, frú Cuff. Hvar er Mascara?
3) Frú Cuff í símanum: — Mascara er uppi á
Iofti, hún er upptekin . . . Hvað? . . Þjer eruð að
koma í bíl til þess að ná í hana? . . . Jeg get ekki
hugsað til þess, að Mascara fari með yður, en . . .
en hún er ólm í það, svo jeg geri ráð fylU ^yj-jr
bíði eftir yður. — 4) Bill hafði bundið klu^ frá
munninn á Mascara, svo hún getur ekk1 ®
Þjer heyrið það“, ^
sjer neitt hljóð.
„að vinur yðar ætlar að koma hingað