Morgunblaðið - 28.11.1944, Blaðsíða 6
6
MORGUNBLAÐIÐ
Þriðjudagur 28. nóv. 1944
JtlwgtttiMfoMfe
Utg.: H.t. Arvakur, Reykjavík
Framkv.stj.: Sigfús Jónsson
Ritstjórar:
Jón Kjartansson,
Valtýr Stefánsson (ábyrgðarm.)
Frjettaritstjóri: fvar Guðmundsson
Auglýsingar: Arni Óla
Ritstjóm, auglýsingar og afgreiðsla,
Austurstræti 8. — Sími 1600.
Askriftargjald: kr. 7.00 á mánuði innanlanda,
kr. 10.00 utanlands
f lausasölu 40 aura eintakið, 50 aura með Lasbék.
llf
Bændur munu ekki
einangra sig
SÍÐAN ríkisstjórnin tók við, hafa Framsóknarmenn
verið að breiða þau ósannindi út um sveitir landsins, að
Sjálfstæðisflokkurinn væri að klofna'Þeir fimm þing-
menn hans, sem voru andvígir því að flokkurinn myndaði
stjórn með sósíalistaflokknum, væru væntanlegir í Fram-
sóknarflokkinn. '
Þetta er fjarstæðukendara slúður en flesta ókunnuga
grunar. .
Framsóknarflokkurinn er því ver liðinn í sveitum
landsins sem lengra líður og hækkaði ekki stjarna hans
á síðasta vori við formannaskiftin og þegar eini bóndinn
sem þar var í miðstjórn, Jörundur Brynjólfsson, var hrak-
inn þaðan og Tíma-Þórarinn settur í staðinn.
Þeir fimm Sjálfstæðismenn, sem fram að þessu hafa
ekki lýst fylgi við ríkisstjórnina, eru allir greindir menn
og flestir þeirra hafa langa þingreynslu og mikla stjórn-
málaþekkingu hafa þeir allir. Að slíkir menn láti sjer til
hugar koma að ganga í Framsóknarflokkinn þegar sá
flokkur er oltinn út af stjórnmálaveginum, er lýgilegra
en svo, að hægt sje að fá nokkurn sæmilega greindan
mann til að trúa því. Þessir menn sjá eins og flestir aðrir,
að tilverurjettur Framsóknarflokksins er búinn.
Sá flokkur er búinn að braska svo lengi, að honum hef-
ir loks tekist að braska sinn strætisvagn á hvolf og ofan
í skurðinn.
Fimm-menningarnir, sem sumir kalla svo, eru heiðar-
legir bændafulltrúar. Þeir hafa verið með í því að bjarga
haga bænda eftir langt hallarekstrar tímabil undir stjórn
Framsóknar.
Þeir sáu í fyrra, eins og mjög oft áður, hvaða þýðingu
hefir að vera í Sjálfstæðisflokknum, þegar hann bjarg-
aði hinu stærsta hagsmunamáli bænda og sem gert var
þó þannig, að mörgum kaupstaðarbúa var mjög ógeðfelt.
Sjálfstæðisflokkurinn hefir frá byrjun haft fylgi ria-
lega hálfrar bændastjettarinnar og áreiðanlega greindari
hlutann. Hann hefir haft það af því, að þessir menn hafa
skilið nauðsyn þess, að sveitamenn og bæjafólk stæðu
saman um alþjóðar hag. Sú tilfinning er aldrei Ijósari en
nú síðan lýðveldið var stofnað og stríðsástandið verður
ískyggilegra fyrir okkar stundarhag.
Eins og komið er eftir 17 ára yfirstjórn Framsóknar-
manna, eru ekki í sveitum landsins nema um 30% af
landsfólkinu.
Ef að sá hópur gengi þá götu, að einangra sigví varan-
legum minnihluta, þegar rúmlega'% hlutar íbúa landsins
eru aé sameina kraftana, þá væri það meiri ógæfa fyrir
sveitirnar en orð fá lýst. Slík heimska hendir aldrei ís-
lenska bændur og þeir geta líka verið öruggir með það,
að þeirra æðstu trúnaðarmenn í Sjálfstæðisflokknum
verða aldrei til að draga þá þannig niður í kviksyndið. •
Þó að fimm þessara manna hafi í bili orðið öðrum
flokksmönnum ósammála um stund, þá hlaupa þeir hvorki
úr flokknum eða bregða trúnaði við sína umbjóðendur.
Þó að Framsóknarmenn sjeu í bili kampakátir yfir því,
að ekki stóðu allir þingmenn Sjálfstæðisflokksins með
stjórninni í byrjun, þá kemur það þeirra dauðadæmda
flokk að engu haldi.
Sjálfstæðisflokkurinn hefir komist óskemdur yfir örð-
ugri hjalla en þann, að sætta stundarágreining um fylgi
við ríkisstjórn sem byrjar vel og stefnir rjetta leið. Þaul-
reyndir og stefnuvanir stjórnmálamenn láta það ekki
verða til að tvístra sjer þegar heiður flokksins og velferð
landsins krefst eindreginnar samvinnu.
Menn sem hafa staðið í harðvítugri baráttu við jafn-
óvandaðan flokk og Framsóknarflokkinn á þriðja tug ára
og sjá fram á hrun hans, eru áreiðanlega ófúsari til þess
en alfe annars að bjarga leifunum með því að yfirgefa
samherja sína og stefnu.
Nýtt frumvarp um
brunamál
í Reykjavík
BJARNI Benedikigson flytur
frv. um brunamál í Reykjavík.
I greinargerð segir m. a.:
„Um brunamál í Reykjavík
gilda nú lög nr. 20 15 okt. 1875
og reglugerð nr. 102 26. okt.
1875.
Það lætur að líkum, að svo
gömul löggjöf er fyrir löngu
orðin mjög á eflir tímanum.
Bæjarstjórn Reykjavíkur skip
aði á árinu 1941 nefnd iil að
endurskoða gildandi ákvæði
um brunamál í Reykjavík.
Nefnd þessi hefir nú skilað til
baéjarstjórnar tillögu að reglu-
gerð um brunamál 1 Reykja-
vík, sem.er í samræmi við þá
reynslu, sem fengist hefir síð-
an framangreind lagaákvæði
voru sett. — Nefndinni reynd-
ist að sjálfsögðu ómögulegt að
byggja reglugerðina á ákvæð-
um laga nr. 20/1875 og fór þess
því á leit, að ráðstafanir væru
gerðar til, að þeim lögum yrði
breytt í samræmi við þær til-
lögur, er hún hafði gert með
reglugerðarfrv.
Frv. þetta er bygt á þeim
tillögum, er nefndin hefir gert,
eftir ýtarlega athugun. Rjett er
að taka fram, að slökkviliðs-
stjórinn í Reykjavík, Pjetur
Ingimundarson, var formaður
nefndar þessarar, en hann hef-
ir allra manna mesta reynslu
í þessum málum, og hefir-
slökkviliðið þar getið sjer mik-
inn orðstír undir stjórn hans
nú á seinni árum.
Með núgildandi lögum er
stjórn brunamála höfuðstaðar-
ins fengin í hendur sjerstakri
nefnd, brunamálanefnd. En með
1. nr. 59/1929 og samþykt nr.
73/1932 var bæjarráð Reykja-
víkur stofnað og undir það lögð
flest mál, er fastanefndir höfðu
áður með höndum. Hjer er lagt
til, að framkvæmd brunamál-
anna verði fengin bæjarráði í
hendur og brunamálanefndin
verði lögð niður. Er það 1 sam-
ræmi við þá almennu breyt-
ingu á meðferð bæjarmála, sem
gerð er með 1- nr. 59/1929 og
samþykt nr. 73/1932 og full-
yrða má, að gefist hefir vel“.
XJílveriL ólripar:
Erfiðleikar á
hernaði í Kína
ijr (laglegci iíiinu
London í gærkvöldi.
Allmikið er nú rætt um
styrjöldina í Kína, sjerstak-
lega þá vegna sigra Japana í
Suðaustur-Kína og breyting-
um þeim, sem nýlega voru
gerðar á stjórn (ihang Kai
Sheks. Telja hershöfðingjar, j
að sigrar Japana sjeu hinir i
mikilvægustu, og verði jafn-1
vel til þess, að Japanar taki
höfuðborgina Chungking. Ilef
ir heyrst, að kínverska stjórn- \
in hafi í hyggju að flytja frá
borginni.
Eftirmaður Stilwells hers-
liöfðingja, sem nýlega er tek-
inn við stjórn hers Bandaríkja,
manna í Kína, hefir látið svo
um mælt, að bandamenn verði
að fara með hernaði yfir
Kína, ef þeir eigi að geta sigr
ast á Japönum. -u- Iieuter.
Yetrarhjálpin.
í FJÖLDA MÖRG undanfarin
ár hefir verið starfrækt vetrar-
hjálp hjer í bænum. Stofnun,
sem tekur á móti gjöfum til fá-
tækra og sjer um að þeim sje
Varið til fæðis og klæða handa
þeim, sem orðið hafa útundan í
lífsbaráttunni. Fyrir hver ein-
ustu jól hefir safnast mikið fje
og gjafir til Vetrarhjálparinnar
handa bágstöddu fólki hjer í
bænum.
Undanfarin ár hefir verið svo
ástatt hjer í bænum, að fleiri
hafa haft fje handa á milli en
áður var. Margir halda, að v'egna
almennrar velmegunar sje minni
þörf á Vetrarhjálpinni en áður.
Þetta er að vissu leyti rjett.
En þrátt fyrir atvinnu og pen
ingaflóð eru margir menn hjer
í bæ, sem ekki hafa haft tæki-
færi til að dansa með í kringum
gullkálfinn. Það eru gamahnenni,
örvasa fólk og einstæðar mæður.
Það er um þetta fólk, sem Vetr-
arhjálpin hugsar.
•
Styrkjum
Vetrarhjálpina.
VETRARHJÁLPIN leitar nú
einu sinni enn til bæjarbúa, sem
eitthvað hafa aflögu, eð leggja
skerf til að auka á jólagleði
þeirra, sem fátækir eru. Það er
vonandi, að ekki þurfi að hvetja
Reykvíkinga nú frekar en endra-
nær að leggja Vetrarhjálpinni
lið. Við skulum halda áfram að
leggja einhvern skerf til þess-
arar góðu líknarstofnunar og
styrkja hana enn betur en
nokkru sinni fyrr, vegna þess
að við höfum betur ráð á því nú
en áður.
Akranesferðirnar. *
ALLMARGAR kvartanir hafa
borist um að lítt sje lengur að
treysta áætlunum um ferðir
Akranessbátsins. Um þetta hafa
borist mörg brjef. B. J. skrifar
t. d.:
„Síðan m.s. Laxfoss strandaði,
hefir sjóferðunum á hinni mik-
ilvægu þjóðleið milli Norður-
lands og Suðurlands verði haldið
uppi af báti þeim, er Víðir nefn-
ist, frá Akranesi. Yfir ferðalög-
um báts þessá virðist hvíla ein-
hver leynd, sem undrun sætirr
Áætlaður burtfarartími hans frá
Akranesi mun vera kl. 5 e. h.,
en . venjulegur komutími til
Reykjavíkur einhversstaðar milli
klukkan rúmlega 6 e. h. og 12
á miðnætti. Allan þenna tíma
verða þeir Reykvíkingar, sem
þurfa að taka á mótum ókunn-
ugum ferðamönnum, eða vensla-
mönnum sínum úr fjarlægum
hjeruðum (og slíkt er hvorki
sjaldgæft nje ónauðsynlegt) að
standa á verði niður við höfnina.
Um þetta leyti árs, þegar myrk-
ur er allan þann tíma, dugar ekki
annað en að taka sjer stöðu út
við innsiglingarvitann, því eng-
inn veit fyrirfram hvar báturinn
muni leggja að landi. Það mun
oftast vera við Verbúðabryggj-
urnar, en getur alveg eins orðið
vestur við Ægisgarð, eða hvar
annarsstaðar í höfninni, sem vera
skal“.
Hægt að bæta
úr þessu.
„ÚTGERÐ BÁTS ÞESSA“,
heldur brjefritari áfram, „er víst
einkafyrirtæki, en eitthvað munu
stjórnarvöld landsins þó hafa
hönd í bagga um ferðir hans. En
hverjir sem forráðamenn hans
eru, þá vildi jeg mega stinga
upp á því við þá, til athugunar,
<t»:~a>******4
HW
að brottfarartími bátsins frá
Akranesi sje í hvert skifti símað-
ur hingað til Reykjavíkur, strax
og hann hefir verið endanlega
ákveðinn, og síðan birtur hjer
í bænum með „uppslagi“ á hent-
ugum stað, ásamt upplýsingum
um hvar skipið leggst að landi.
Þetta fyrirkomulag myndi verða
til afar mikils hagræðis fyrir al-
menning og virðist hvorki þurfa
að hafa í för með sjer kostnað-
nje fyrirhöfn svo neinu nemi“.
•
Ástæðan fyrir
seinkuninni.
ÞEGAR kvartanirnar fóru að
berast til mín um ónákvæma á-
ætlun Akraness ferðanna, átti jeg
tal um það við einn af forráða-
mönnum Víðis, hvernig á því
stæði að báturinn hjeldi ekki á-
ætlun, eins og t. d. í sumar, þegar
allir virtust mjög ánægðir með
ferðir bátsins og stundvísi.
Skýringin er sú, að Víðir verð-
ur að bíða eftir áætlunarbílun-
um að norðan á kvöldin, en eftir
að færð spilltist með haustinu á
vegunum, kemur það oft fyrir,
að áætlunarbílarnir geta ekki
haldið áætlun og verður þá bát-
urinn að bíða eftir þeim. Af þessu
stafar töfin og ruglingurinn á
áætluninni. En það breytir ekki
því, sem brjefritari hjer að fram-
an minnist á. Tillaga hans gæti
vafalaust komið að góðu gagni
og orðið mörgum til þæginda.
•
Fánareglurnar.
LEIÐINLEGT er að sjá hve
sjálfsögðustu fánareglur eru
brotnar í hvert einasta sinn, sem
flaggað er hjer í bænum. Algeng
asta og um leið óskemtilegasta
brotið er að draga ekki fánann
niður fyr en löngu eftir að dímt
er orðið. Það á að draga niður
fána áður en dimt er orðið, eða
við sólarlag. Þetta er svo ósköp
einfalt og fyrirhafnarlítið.
Maður nokkur hringdi til mín
á dögunum til að tala um þetta.
Hann hjelt því fram, að fólk vissi
ekki hvenær það ætti að draga
fánann niður. Stakk hann upp
á því, að blöðin gætu þess þá
daga, sem flaggað er, klukkan
hvað ætti að draga fánann niður.
Þetta er alveg óþarfi. Morgun-
blaðið birtir á hvejjum degi ljósa
tíma ökutækja. Það má alveg
fara eftir honum. Þetta ættu
þeir, sem eiga fána, að athuga.
Jlraga hann niður um leið og
ljósatími ökutækja hefst að
kvöldinu.
Fargjðld hækka á
sjerleyfisleiðum
PÓST-J-og símamálastjóri til
kynti í gærkveldi hækkun á
fargjöldum sjerleyfishafa. Nem
ur hækkun þessi 11% á hvert
sæti.
Ekki kemur þó til neinnar
hækkunar á sætagjaldi á hin-
um ýmsu leiðum strætisvagn-
anna, en þeir eru þeir einu
sjerleyfishafar, sem hækkun
þessi nær ekki til.
Sjerleyfishafar sendu póst-
og símamálastjórninni brjef á
s. 1. vori og fóru þess á leit
við stjórnina, að þeir fengju að
hækka sætagjöld. — Er þessi
hækkun samkvæmt brjefi
þeirra.