Morgunblaðið - 31.12.1944, Blaðsíða 2

2
MORGUNBLAÐIÐ
Sunnudagur 31. des. 1944
83 manns iórust ú
sjó hjer við luni 1944
NORSKU SENDIHERRAHJÖNIN
4
17 skip Sózwsi
Á ÁRINU hefir íslenska þjóðin orðið fyrir mjög iilfinnanlegu
tjóni á skipum og mönnum. eins og á öðrum árum yfirstandandi
"lieimsstyrjaldar. Segir svo um þetta í eftirfarandi skýrslu Slysa-
varnafjelags íslands um manntjón og skipsskaða á árinu 1944.
Hún hefir orðið á bak að sjá 83 mönnum flestum í blóma lifs—
ins og fyrirvinna heimila.
17 skip hafa horfið í hafið
af ísi. flotanum fyrir fult og
alt, er voru að rúmlestatali
gamtals 2344 rúmlestir, Verð-
mæti þessa skipastóls með nú-
verandi verðlagi mun nema um
eða yt'ir 20 miljónum króna.
Bráðabirgðaflokkun á þessu
tjóni hefir skrifstófa Slysavarna
fjel. Islands gert þannig:
1) 1 farþegaskip, ,,Goðafoss“,
1542 rúml.
2) 1 togari, „Max Pember-
ton“, 321 smál.
3} 3 flutningaskíp, ,.Rafn“,
,.Sæunn“, „Búðaklettur“
, samt. 217 rúml.
4) 7 fiskiskip, .mótorskip yf-
ir 12 rúml., ,,Njörður“,
„Freyr“, „Björn II", „Óð-
: inn“, „Árni Árnason“,
„Kolbrún“, „Þorgeir goði“,
samt. 234 rúml.
5) Vjelbátar undir 12 rúml.:
Vjelb. frá Djúpavogi, „Ell-,
iði“, „Sæfari“, „Ella“,
,iHafaldán“, samt. 30 rúml.
Samtals 2344 rúmlestir.
Mannskaðana hefir skrifstof
an flokkað þannig:
lj Af farþegaskipi fórust 14
skipverjar og 10 farþeg-
ar, samt. 24.
lnryunhlaðið
i dag
24 5$ur og Lesbók
Bls. 1:
Kíkisstjóri skipaður í Grikk-
lartdí. Talið að vera sigur fyr-
íj- Churchill. — Liðssamdrátt-
ur aðila á vesturvígstöðvunum.
— Eússar vinna á í Budapest.
Bls. 2:
Samtal við Aug. Esmarch
sendiherra og frú hans, sem eru
á faomi hjeðan.
Bls. 5:
Oskar Halldórsson útgerðar-
maður skrifar yfirlit yfir síld-
arútveginn 1944.
BIs. 9:
Ólafur Thors forsætisráð-
herra. Aramótagrein.
2) Af togara, sem fórst, fór-
ust 29.
3) Af flutningaskipi, sem
fórst, fórust 2 farþegar.
4) Af mótorskipum yfir 12
rúml., sem fórust, 14.
5) Af litlum vjelbát, sem
hvolfdi, 1.
6) Af vjelbát yfir 12 rúm-
lesta, sem hvolfdi, 1.
7) Fjellu út af flutningaskip-
um 5.
8) Fjellu út af vjelbátum yf-
ir 12 rúml., 1.
9) Druknaði af seglbát, 1.
10) Fjell út af togara 1.
11) Fjellu út af bryggjum o. s.
frv., 4.
Samtals 83.
Erlend skip.
a) Færeysk skip:
Hinn 26. júní fórst opinn
vjelbátur eftir ásiglingu, er j
reri frá Siglufirði, og druknuðu
allir skipverjar, 3 að tölu.
Hinn 7. júlí strandaði m.s.
„Atlantic“, 82 rúml., við Skís- |
nesbjarg. Skipið eyðilagðist, en í
skipverjar björguðust.
Hinn 27. okt. fórst færeyska
m.s. ,*,Verðandi“ á leið frá ^
Siglufirði til Reykjavíkur, með |
öllu, og druknuðu þar 13 menn. j
b) Ensk skip: j
Hinn 7. mars strönduðu 3 i
enskir togarar á Fossfjöru í j
Skaftafellssýslu. Tveir þeirra ^
náðust úí aftur og fengu að- t
gerð, svo þeir komust heim til ^
Englands, en einn eyðilagðist. j
Af þessum skipum fórust 4 ;
menn. Einn við landtökuna, en j
þrír af kulda og vosbúð á leið
til mannabygða.
c) Dönsk skip:
Hinn 22. ágúst strandaði j
danska flutningaskipið „Manö“ j
á Eldeyj arskerj um. — Skipið i
eyðilagðist og 3 skipverja j
druknuðu.
Hjer eru aðeins talin skip ■
þau, er á- einn eða annan hátt j
voru á vegum ísl. manna, og j
svo' ensku togararnir, en tveim ,
þeirra var náð út af íslenskum
mönnum.
NORSKU sendiherrahjón-
in, August Esmarch og frú
hans eru á förum hjeðan af
landi burt einhvern næstu
dagana. Eins og skýrt hefir
verið frá í frjettum, hefir hr.
Esmarch verið skipaður
sendiherra í Stokkhólmi, og
tekur hann við því starfi
sínu nú þegar. Skömmu eft-
ir að fregnin kom um það,
að sendiherrahjónin færu
hjeöan, bað jeg þau að segja
lesendum Morgunblaðsins
hvernig þeim hefði líkað
dvölin hjer á landi, þau 4 ár,
sem þau hafa á Islandi ver-
ið. í gærdag hitti jeg hjón-
in á sendiherraheimilinu í
Fjólugötu 15.
— Þjer komið í eyðilegt hús,
sagði sendiherrafrúin. Við er-
um búin að setja mestöll hús-
gögn okkar í kassa til flutnings,
því við eigum von á að vera
kölluð þá og þegar til að leggja
af stað.
Þegar sendiherrann
vantaði húsgögn.
—■ Mjer er það sönn ánægja,
sagði Esmarch sendiherra, að
Morgunblaðið skuli hafa gefið
mjer tækifæri til að láta í Ijós
þakklæti okkar hjónanna í
garð Islendinga fyrir hina
miklu gestrisni og einstöku
vináttu og hjálpfýsi, sem ávalt
hefir mætt okkur alstaðar á ís-
landi í þau fjögur ár, sem við
höfum búið hjer.
— I því sambandi minnist
jeg smádæmis, sem skeði fyrir
um 4 árum, og sem mjer finst
einkennandi fyrir hina miklu
hjálpfýsi og vináttu í garð
Norðmanna, hjer á landi.
Jeg var nýbúinn að festa
kaup á húsinu hjer við Fjólu-
götuna fyrir sendiherrabústað
og jeg var að segja íslenskum
vini mínum frá því, að það
væri ágætt að fá hús, en að
húsið væri autt og öll okkar
húsgögn væru í Kaupmanna-
höfn, En hann brosti bará og
sagðist skyldi minnast á þetta
við nokkra vini sína. Það eina,
sem vio þyrítum ao gera, væri
að lejgja okkur einn eða fleiri
stóra vörubíla og senda þá á
nokkra staði. Sagðist skyldi á-
byrgjast, að þeir kæmu aftur,
hlaðnir það miklu af húsgögn-
um, að við gætum féngið hús-
gögn leigð í hvert einasta her-
bergi í húsinu.
Lánendurnir yrðu glaðir yfir
að geta á þenna hátt gert full-
trúa Noregs á Islandi greiða.
BIs. II:
Útvarp og áramótamessur.
II. blað.
BIs. 3:
Eeykjavíkurbrjef.
Bls. 5:
Helgi Bergssou skrifstofustj.
Vcrslunarráðs ritar um við-
skiftin við útlönd árið 1944.
BIs. 6:
Awaáll styrjaldarinnar árið
3944.
Lesbók:
Samtal viö frk. Gunnþór-
uimi Halldórsdóttur, scm á 50
ára léikafmæli þ. 6. jan. —
Lokunartími. Smásaga eftir
I»órí Bergsson. ' _ 1 jLÍ.2?
Sr. Sigurjóni árna-
syni veiii Haligrlms
presiakall
KIRKJUMÁLARÁÐHERRA
hefir nýlega veitt sr. Sigurjóni
Árnasyni, presti í Vestmanna-
eyjum, prestsembætti það í
Hallgrímspréstakalli, sem kosn
ing fór nýlega fram um. Mun
embættið vera veitt frá áramót
um. — Svo sem kunnugt er,
varð sr. Sigurjón atkvæðahæst
ur við kosninguna, en náði ékki
logmætli kosningu;
Bcsta endurminn-
ingin frá ís'andi.
— Þegar við nú förum frá
Islandi, hjelt sendiherrann á-
fram, eigum við margar góðar
minningar, sem ávalt munu
verða okkur dýrmætar, en ein
þeirra er þó betri en allar hin-
ar — það er minningin frá
Þingvöllum þann 17. júní, þeg-
ar hin miklu fagnaðarhróp
þúsunda íslendinga kváðu við,
er jeg úr ræðustólnum bar fram
kveðju frá konungi minum og
þjóðf-
Aðeins einn skuggl.
"'Aj eihöhgis1 hfR/'seiú
Róma gestrisni og
hjálpfýsi hjer á landi
A. Esmarch sendiherra og frú hans á heimili sínu í gærdag.
Ljósm. Morgunblaðið (Jón Sen)
skyggir á gleði okkar, en það
er, að við höfum ekki haft eins
gott tækifæri og við hefðum
óskað okkur, og sem við undir
öðrum kringumstæðum hefðum
haft til að kynnast Islandi bet-
ur, og við höfum ekki sjálf get
að endurgoldið nógu vel alla
þá gestrisni, sem okkur hefir
verið sýnd hjer. En íslending-
ar, sem á ófriðarárunum hafa
sýnt svo innilega vináttu í garð
Norðmanna, munu vafalaust
skilja, að það hefir hvílt þungt
á okkur hjónunum, að vita af
hörmungum, sem dunið hafa
yfir land okkar og þjóð, og
scm cinr.ig hcfir hent marga
af okkar nánustu. Þeir munu
og skilja, að okkur liefir ekki
verið hægt að taka þátt í gleði-
stundum við hátíðleg tæki-,
færi, eins og sjálfsagt hefði
annars leitt af þeirh góðu mót-
tökum, er við höfum mætt
hjer.
— Við kveðjum ísland með
innilegum þakklætishug og
með þá von, að hinir miklu
framtíðarmöguleikar, sem hjer
eru fyrir hendi, færi íslandi og
Islendingum bjarta og ham-
ingjusama framtíð.
Verða nærri ætt-
jöiuinni.
— Það gleður okkur, að við
förum til Svíþjóðar. Nú, þegar
síðasti þáttur styrjaldarinnar
er hafinn og frelsisbaráttan er
hafin á norskri grund, er gott
að geta verið nærri ættjörðinni,
og fá tækifæri til að veita hin-
um aðþrengdu löndum okkar
betri hjálp en okkur hefir ver-
ið auðið frá íslandi.
Bókaútgáfan á
Islandi.
Sendiherj?ahjónin ræddu um
ýmislegt, sem vakið hefir at-
hygli þeirra. Þau undruðust
bókaútgáíuna hj.er á landi.
Flestar góðar bækur, sem
kæmu á heimsmarkaðinn,
'vssi’ú * Jjýddcir’ h isl6nél-ttí. ;
Frú Esmarch sagðist vera
hrifin af hitaveitunni. Sendi-
herrann kvaðst hvergi hafa
sjeð jafn skemtilega sundhöll
og hjer í Reykjavík. Þau hjón-
in mintust á Einar Jónsson
myndhöggvara og lýstu ánægju
sinni yfir að hafa fengið tæki-
færi til að kynnast verkum hans
og honum sjálfum persónulega.
Hjálpsamir ná-
grannar.
Frú Esmarch ræddi um
hjálpsemi og velvild nágranna
sinna og íslenskra kvenna yf-
irleitt. Frá háum sem lágum
hefði húnn mætt hlýju og vel-
vild. Nefndi sendiherrafrúin
mörg dæmi _um þetta. T. d.
sagði hún mjer, að þrenn und-
anfarin jól hefðu á hverjum
ióladagsmorgni legið birki-
greinar á tröppunum hjá sjer.
Vissi hún ekki fyr en núna á
þessum jólum, hver hinn hug-
ulsami sendandi var, en það
var frú ein, sem býr í nágrenn
inu. Það hefði og hrifið sig, er
starfsstúlka hjá henni valdi
daginn, sem Noregskonungur
flutti ávarp í útvarpið í Lond-
on, til að gefa sjer útsaumað-
jan dúk og servíettur, er stúlk-
an hafði sjálf saumað.
| *
| Ncrsku sendiherrahjónin eru
glæsilegir fulltrúar Noregs.
Esmarch sendiherra er einn af
virðingarmestu mönnum í ut-
anríkisþjónustu Norðmanna, er
gegndi einu þýðingarmesta
sendiherraembætti þeirra (í
Kaupmannahöfn) fyrir stríð og
tekur nú við öðru þýðingar-
Vniklu sendiherraembætti, í
, Stokkhólmi. Norðmenn sýndu
j íslendingum sóma með því að
senda okkur slíkan mann sem
fyrsta sendiherra sinn á ís-
landi.
j Frá íslandi fara þau hjónin
með bestu árnaðaróskum állra
sinna mörgu vina og kunniíágja
og þjóðarinnar í heild.
1 1 G.