Morgunblaðið - 04.12.1945, Qupperneq 2

2
MORGUNBLAÐIÐ
Þriðjudagur 4. des. 1945.
Friðrik Hallgrímsson dómprófast-
ur kveður söfnuð sinn
SL. SUNNUDAG kl. 17
fór fram í dómkirkiunni
guðsþjónusta, þar sem sjera
Friðrik Hallgrímsson dóm-
prófastur kvaddi söfnuð
sinn. Áður hafði hann flutt
barnaguðsþjónustu í kirkj-
unni.
Dómprófastur kvaddi söfn
uðinn í predikun sinni og
bað honum blessunar Guðs.
Biskup flutti dómprófasti
kveðju og fer hún hjer á
eftir, ásamt kveðjuorðum
frá sjera Árna Sigurðssyni.
Kveðja biskups.
Sjera Friðrik Hallgrímsson!
Elskulegi starfsbróðir og
vinur.
Þegar þú nú hefir kvatt söfn-
uð þinn á íagran hátt og ert
að láta af embættisstörfum,
beinast til þín vináttu- og þakk
lætishugir þúsunda manna og
kvenna, ungra og gamalla fyrir
störf þín og allar hinar björtu
og fögru minningar, sem þú
skilur eftir í hugum þeirra frá
starfsárum þínum.
Það hefir verið hlustað við-
kvæmum huga á kveðjuræðu
þína. Þessi fagra stund mun
verða oSs öllum minnisstæð.
Jeg vona að þú finnir og
skynjir að þú ert hjer urtlvaf-
inn vináttuhug. Og víðsvegar
um bæinn og út um alt landið
er setið við tækið, sem nú og
svo oft áður tók á móti rödd
þinni, svo að hún gæti hljómað
um heimilið.
Frá fjarlægum hlustendum
þínum berast hlýjar þakklæt-
ishugsanir til þín í dag.
Mjer er ljúft að þakka þjer
fyrir hönd safnaðarins og kirkju
vorrar í heild^fyrir mikið og
ágætt starf þitt. Árvekni, ein-
lægni og skyldurækni voru
skýrustu einkenni þín í starf-
inu. Þú varst bróðir og vinur
samferðamannanna, hvar sem
þú fórst og einhver þurfti á
þjónustu þinni eða hjálp að
halda.
Þú barst með þjer ljós og
yl. Áhrif þín innan kirkju
vorrar eru björt og fögur.
Ómetanlegt er starf þitt fyrir
hina ungu. Sjera Friðrik Hall-
grímsson er nafn, sem íslensk
börn blessa. Jeg flyt þjer kveðju
þeirra allra og þakkir. Þú hef-
ir verið náinn samstarfsmaður
ininn síðustu árin. Jeg þakka
Guði þær samstarfsstundir, eins
og vináttu þína. Samvinnuþýð-
ari og einlægari vin í störfum
varð ekki á kosið.
En best var þó að reyna hve
hjarta þitt var hreint og göf-
ugt og hve heit þrá þar bjó,
eftir að vera sannur lærisveinn
Drottins þíns og meistara Jesú
Krists. Líf þitt og starf leidd-
ist af kærleika til hans og löng-
un eftir að þjóna honum í anda
og sannleika. Þe*ss vegna er
þjer þakkað af þúsundunum,
vinum þínum nær og fjær.
í rúm 47 ár, frá þeim degi,
12. október 1898, er faðir þinn
vígði þig til prests hjer í kirkj-
unni, hefir þú gegnt prestsþjón-
ustu, bæði hjer á landi og í
Vesturheimi og síðast hjer í
söfnuðinum í 20 V2 ár. Þeir eru
Sjera Friðrik Hallgrímsson.
ekki margir íslensku prestarnir
í Vesturheimi, sem hafa verið
vinsælli en þú. Og hjer í Reykja
vík og í landinu yfirleitt, ert
þú hverjum manni hugljúfur.
Við hlið þína hefir konan þín
staðið og tekið sinn þátt í
kjörum þínum og starfi. Hún
er nú einnig í vissum skilningi
að kveðja söfnuðinn, sem flyt-
ur henni alúðarfylstu þakkir.
Fyrir stuttu síðan sátum við,
kæri vinur, saman hjer í kór
Dómkirkjunnar. Þá sagðir þú
við 'mig:
,,Það veijður erfitt að skilja
við þenna kór“. Jeg veit að þú
hafðir þá jafnframt í huga
starfið alt, sem þú ert að skilja
við. Jeg skil þetta vel. Það er
erfitt að skilja við göfugasta
og yndislegasta starfið í þessum
heimi. — En þó þú hættir em-
bættisstörfum, munt þú ekki
hætta að vinna að hugðarefn-
um þínum og hjartansmálum,
því enn ert þú, á margan hátt,
sem ungur væri.
Minningin um fagurt prests-
starf þitt og mynd þín, sjera
Friðrik, er greypt í huga allra
þeirra, sem sáu þig hjer og
heyrðu.
Megi sem ríkulegastir ávext-
ir af starfi þínu enn koma í ljós,
þjóðinni til góðs, þjer til gleði
og guði til dýrðar.
Jeg þakka þjer í nafni safn-
aðar þíns, og litla safnaðarins
í Kópavogshæli, sem þú munt
enn þjóna fram ’til vordaga,
starfsbræðra þinna hjer í
Reykjavík og úti um land, og
þjóðarinnar í heild.
Guð, ástríkur faðir vor, vaki
yfir þjer og ástvinum þínum og
blessi þig og varðveiti á fram-
tíðarvegum.
Guð blessi þann mann sem nú
tekur við prestsstarfinu af þjer
og þá báða prestana, sem hjer
eiga að starfa í þessari kirkju
og þessu prestakalli í framtið.
Guð blessi dómkirkjusöfnuð-
inn.
Guð blessi kirkju Krists með
hinni íslensku þjóð.
Friður Guðs sje með yður öll-
um, tær og fjær.
Kveðja frá starfsbróður.
ÞAÐ er mikilsvert í hvaða
stjett eða starfi sem er, að eiga
góða samverkamenn. Og lík-
lega ættu prestar að skilja þetta
og meta allra manna best. Að
minsta kosti þykist jeg geta
metið hvers virði þetta er, eftir
samstarf undanfarin ár við
mína góðu stjettarbræður hjer
í bæ.
Þegar sjera Friðrik Hallgríms
son hverfur frá prestsstarfi
sínu eftir tuttugu og hálfs árs
þjónustu við Dómkirkjuna,
finst mjer jeg þurfa að þakka
honum kærlega samstarfið alt
hjer í bænum á þessu tímabili,
og góðvild hans og vinarhug
í minn garð. Hann hefir verið
einn þeirra presta, sem verið
hafa mjer eins og eldri bræður,
sem jeg hefi getað lært af ým-
islegt, er betur mátti gegna í
starfi mínu.
Sjera Friðrik hefir verið
mikill áhugamaður og starf-
samur í embætti sínu, og er
slíkt til fyrirmyndar yngri
mönnum. í sumum efnum hefir
hann rutt nýjar brautir, sem
aðrir hafa. fetað í spor hans.
Nefni jeg þar sjerstaklega það,
að auk hins sjálfsagða guðs-
þjónustuhalds í kirkjunni, hef-
ir hann, frá því er hann kom
hingað, haldið uppi reglubundn
um barnaguðsþjónustum yfir
vetrarmánuðina. Hefir það starf
orðið fjölda barna Reykjavíkur
til blessunar, og auk þess til
hvatningar oss yngri starfs-
bræðrum*hans að gjöra hið
sama. Mun nafn hans lengi lifa
í minningu margra barnanna,
sem hlýtt hafa á barnaprjedik-
anir hans og barnasögur und-
anfarin ár. Sjera Friðrik hefir
verið það flestum eða öllum
mönnum betur lagið að tala við
börn og velja íhugunarefni
við þeirra hæfi. Veit jeg að
þetta hefir verið honum Ijúft
og indælt verk og veitt honum
mikla ánægju. Barnatímar
hans í útvarpinu fyrr á árum,
og barnasögur þær, sem hann
hefir tekið saman og gefíð út
af mikilli vandvirkni, hafa og
náð hylli og vinsældum barna
víðsvegar um land.
Auk allmargra binda af sög-
um handa börnum og ungling-
um hefir sjera Friðrik gefið
út aðrar þarfar og góðar bækur,
ísl. kristnihaldni og kristnu
lífi til gagns, og nægir þar að
nefna meðal annars Píslarsögu
með skýringum og „Kristin
fræði“ hans, bók, sem hefir
verið mjög mikið notuð við
fermingarundirbúning barna
víða um land mörg undanfarin
ár. Alt sem komið hefir prent-
að frá hendi sjera Friðriks, ber
ljóst vitni hinum vakandi,
starfandi og vandvirka áhuga-
manni, sem í verki hefir vottað
kirkju Krists hollustu sína og
sonarást, unnið henni alt sem
hann vann.
'Mjer hefir sjera Friðrik Hall-
grímsson orðið því kærari
starfsbróðir, sem við unnum
lengur samán, bæði í sambaodi
við prestsstarfið, og í ýmsum
fjelagsskap, — Vildi jeg
því við þessi tímamót í lífi
hans þakka honum góða vin-
áttu, drengilegt samstarf og
margar skemtilegar samveru-
stundir á liðnum árum.
Sjera Friðrik hefir ekki látið
hug sinn eldast, þótt árin fjölg-
uðu og kraftarnir þreyttust. Og
enn er hann unglegur í fram-
Framhald á síðu 5
Forusta Sjálfstæðis-
manna í bygginga-
málunum
Af hverju stafa illindi
Alþýðuf lokksins
Á síðasta Alþingi flutti
Bjarni Benediktsson svo-
hljóðandi þingsályktunar-
tillögu um byggingamál:
„Alþingi ályktar að kjósa
með hlutfallskosningu fimm
manna milliþinganefnd til
að athuga og gera tillögur
um með hverjum hætti best
verði af opinberri hálfu
greitt fyrir byggingu íbúð-
arhúsa í kaupstöðum og
kauptúnum landsins.
Nefndin skal m. a. taka til '■
endurskoðunar lög um
verkamannabústaði og lög 1
um byggingarsamvinnufje-
lög. Nefndin skal hraða
störfum svo sem kostur er
og skila áliti og tillögum
eigi síðar en fyrir næsta
reglulegt Alþingi“.
Frumkvæði Sjálfstæðismanna.
Tillögu þessari var nokkuð
breytt í meðförum þingsins. —
Aðalbreytingin, og sú eina, sem
máli skiftir í þessu sambandi,
var, að horfið var frá að skipa
sjerstaka milliþinganefnd, en 1
þess stað skyldi ríkisstjórnin
annast það, sem í tillögunni
segir.
Flutningsmaður tillögunnar,
Bjarni Benediktsson,- var breyt-
ingunum fyllilega samþykkur,
og náðu þær samþykki á Al-
þingi m. a. fyrir eindregin með
mæli hans.
Tillögunni fylgdi ýtarleg
greinargerð, og er þar m. a.
vikið að því, að eitt helsta til-
efni hennar sje sá mikli fjöldi
manna, sem nú búi í hermanna
skálum í Reykjavík, sem vit-
anlegu sjeu ófærir framtíðar-
bústaðir. — Þá segir einnig:
„Áhrifaríkasta ráðið til að
greiða fyrir byggingum, er tví-
mælalaust það, að lækka bygg-
ingakostnaðinn. Hinu verða
menn þó að vera viðbúnir, að
ýmsar beinar aðgerðir þurfi af
hálfu þess opinbera til að ráða
bót á þeim miklu húsnæðis-
vandræðum, sem nú eru. —
Verða bæði ríki og sveitarfje-
lög að standa að þeim aðgerð-
um. Tillaga sú, sem Hjer er bor-
in fram, er flutt til þess að
gagnger rannsókn fari hið
fyrsta fram á því, hverjar fram
kvæmdir í þessum efnum sjeu
tiltækilegastar".
Það er þess vegna ekki hægt
að deila um, að frumvarp það,
sem fjelagsmálaráðherrann nú
hefir látið semja um húsnæð-
ismálin, er beinlínis til orðið
vegna tillögu Bjarna Benedikts
sonar frá síðasta Alþingi. Kem^
ur það og glögglega fram í
greinargerð frumvarpsins eins
og hún barst Alþingi frá fje-
lagsmálaráðherra.
Illindi Alþýðublaðsins.
Að öllu þessu athuguðu, er
furðulegt, að Alþýðublaðið
skuli nota það tilefni, að Bjarni
Benediktsson þakkaði á Alþingi
Finni Jónssyni fyrir hans þátt
í þessu máli, til þess að ráðast
að Bjarna með illindum fyrir
afskifti hans af málinu.
Alþýðublaðið notar það tii
sjerstakrar svívirðingar gegn
Bjarna Benediktssyni, að hann
hafi ekki flutt á Alþingi frum-
varp um byggingamálin, sem
bæjarstjórn Reykjavíkur lýsti
stuðningí sínum við á dögun-
um. Frumvarp þetta hafði borg-
arstjóri samið samkvæmt á-
skorun bæjarstjórnar og bæj-
arráðs. Það var því mjög eðli-
legt, að bæjarstjórn ljeti uppi
skoðun sína á því, hvernig borg
arstjóra hefði til tekist.
Hinu lýsti borgarstjóri þá
þegar, að óvíst væri, hvort hann
myndi flytja frumvarpið beint
í frumvarpsformi eða koma
efni þess að á Alþingi með öðr-
um hætti.
Fjelagsmálaráðherra hafði
tekið málið að sjer samkvæmt
tillögu, er Bjarni Benediktsson
hafði flutt. Þar sem ráðherra
hafði heitið því, að hafa góða
samvinnu við hann um af-
greiðslu málsins og engin
ástæða var til að vjefengja, að
svo mundi verða, þá var að
sjálfsögðu með öllu ástæðulaust
af borgarstjóra að flytja frum-
varp sitt, fyr heldur en á dag-
inn kom, hvort unt væri að
koma skoðunum bæjarstjórnar
að við meðferð þess frv., sem
ráðherra hafði látið semja að
frumkvæði borgarstjóra.
Alþýðuflokknum þokað á leið.
í þessu efni sem öðru, en
ekki síst í svo viðkvæmu efni
og vandasömu sem húsnæðis-
málinu, skiftir ekki miklu hver
flytur frumvarp á Alþingi, held
ur hverju verður að lyktum
áorkað til góðs. Þessa hefir borg
arstjóri og Sjálfstæðismenn
ætíð gætt í meðferð þessa máls
sem öðrum.
Borgarstjóri hefir nú í mörg
ár reynt að fá á Alþingi og hjá
ríkisstjórn samþykki fyrir þátt-
töku ríkisins 1 byggingarmál-
efnum kaupstaðanna. — Þetta
hefir fram að þessu mistekist.
Þess vegna bar borgarstjóri
fram tillögu síná á síðasta þingi
í öruggu trausti þess, að rann-
sókn málsins hlyti að sannfæra
alla þá, er hana kyntu sjer, um
sanngirni þess, að ríkið tæki
ekki síður þátt í þessum mál-
um heldur en sveitarfjelögin.
Andstæðingar Sjálfstæðis-
manna í bæjarStjórn hafa að
vísu ætíð viljað gera lítið úr
sanngirniskröfu bæjarins og
annara sveitarfjelaga að þessu
leyti. Þeir hafa í bæjarstjórn
Framhald á bla. 13