Morgunblaðið - 30.04.1946, Blaðsíða 1
16 síður
33. árgangur.
95; tbl. — Þriðjudagur 30. apríl 1946
ísafoluaipientsmiðja h.f.
PIJÐ í SPÁNARMÁLIí
London í gærkveldi.
FUNDUR utanríkisráðherr-
anna fjögurra í París stóð í
fimm klukkustundir í dag og
var rætt um friðarsamning-
ana við ítali. Talið er að Rúss-
ar, sem áður kröfðust að hafa
einir umsjón með Tripolitan-
áu hafi slakað á kröfum sín-
um í þessu efni þannig, að
þeir leggi nú til, að nýlendur
Itala verði undir stjórn hinna
sameinuðu þjóða, en land-
stjóri í Tripolitaniu verði rúss
neskur en varalandstjórinn
ítalskur. Frakkar hafa lagt til
að ítalir stjórni nýlendum sín-
um áfram, en þeim vepði sett
viss skilyrði.Vitað er að Frakk
ar, Bretar og Bandaríkjamenn
voru andvígir því, að Rússar
hefðu umsjón með Tripolitan
iu.
Nýjar uppástungur.
Bevin kom fram með alveg
nýjar uppástungur varðandi
nýlendur ítala í Norður-
Afríku. Vill hann að þær verði
gerðar sjálfstætt ríki, þar sem
iólkið í löndum þessum óski
þess. Ekki kom Bevin fram
i>'eð frekari greinargerð um
það, hvernig þessu skildi hag-
ítð. — Málin verða nánar rann
sökuð áður en þau verða tek-
in fyrir að nýju. — Reuter.
siranaar
ísafirði mánudag.
í GÆR strandaði vjelbát-
urinn Mummi frá' Bolungar-
vík í svonefndum Kálfadal,
skammt frá Bolungarvík. Bát-
urinn var á leið til ísafjarðar.
Mummi, sem var um 10 smá
lestir að stærð og stærsti fiski-
bátur í Bolungarvík, er nú
þegar orðinn nokkuð brotinn.
Orsök slyssins er talin sú, að
vjelin hafi bilað og bátinn síð-
an rekið til lands.
Eigendur bátsins voru Einar
Guðfinnsson útgerðarmaður,
og Sigurgeir Sigurðsson for-1
maður. Báturinn var trygðui-1
ítalir Itala þegar
greifi sSérfje_____________
London í gærkveldi.
ÍTALSKA stjórnin hefir
sent utanríkisráðherrafund-
inum í París oðrsendingu, þar
sem tekið er fram, að ítalir
hafi borgað 800.000 miljónir
lira til bandamanna síðan í
september 1943. Af þessu hafa
402.000 milljónir verið greidd-
ar samkvæmt vopnahljesskil-
málunum, en hitt hefir verið
kostnaður við baráttu(ítala við
hlið bandámanna í styrjöld-
inni. Biðjast Italir þess að
þetta verði athugað, er stríðs-
skaðabætur þeirra verða rædd
ar á fundinum. — Reuter.
innan po
sfjómarlnnar
London í gærkveldi.
DEILUR fara nú í vöxt inn-
an pólsku bráðabirgðastjórn-
arinnar, og heíir einn af for-
sprökkum bændaflokksins
haldið ræðu um þetta efni, og
sagf að stefnt væri að því að
eins flokks stjórn kæmist á í
landinu. Sagði ræðumaður að
það væri markmið eins flokks
í stjórninni að koma.á „alræði
öreiganna“ í landinu. Ræðu-
maður krafðist þess að frjáls-
ar kosningar færu fram í land-
inu þann 20. júlí næstkom-
andi.
Ennfremur sagði ræðumað-
ur að reynt væri að stimpla
forsprakka bændaflokksins
Mikolaizek, sem „afturhalds-
segg“ og óvin þjóðarinnar,
þótt bændaflokkurinn hefði
tekið af heilum hug þátt í
stjórninni. — Forsætisráðherr
ann, Osubka Morawsky hefir
lofað að kosningar skuli fara
íram í haust. — Reuter.
Öryggisráð fær skýrslur
frá Persum og Rússum
á mánudaginn
London í gærkvöldi.
Einkaskeyti til Mbl. frá Reuter.
ÖRYGGISRÁÐ hinna sameinuðu þjóða kom saman á
fund í gærkvöldi og tók fyrir tillögu um það, að sJcipuð
yrði nefnd til þess að rannsaka Spánarmálin og stjórnar-
farið þar. Var samþykt með öllum atkvæðum nema Gro-
mykos, fulltrúa Rússa, að nefndin yrði stofnuð. Formaður
hennar verður frá Ástralíu. Að atkvæðagreiðslu og kosn-
ingu í nefnd lokinni var fundi slitið og ekki ákveðið hve
nær ráðið kemur saman aftur. Forseti sagði: „Við komum
saman aftur, þegar við höfum eitthvað á dagskránni“.
Síðar var ákveðið að ráðið kæmi saman á mánudag, til
þess að fá skýrslur hjá Persum og Rússum um-liðsflutn-
inga frá Persíu.
Kjartan Jóhannsson.
SJÁLFSTÆÐISMENN á ísa-
firði hafa fyrir skömmu ákveð-
ið að hafa Kjartan J. Jóhanns-
son læþni á ísafirði í kjöri ’við
Alþingiskosningarnar í sumar.
Var þessi ákvörðun tekin fyrst
af uppstillingarnefnd og flokks
ráði og síðan af almennum
flokksfundi Sjálfsfæðisfjelag-
anna. Þetta er í fyrsta skipti
sem Kjartan er í framboði til
þings.
Kjartan Jóhannson er fædd-
ur lijer í Reykjavík 19. apríl
1907, sonur Jóhanns Ármanns
úrsmiðs og konu hans Olafar
Jónsdóttur. Plann varð stúdent
vorið 1925 og kandidat í lækn-
isfræði við Háskóla Islands 1
febrúar 1931. Síðan stundaði
hann framhaldsnám í Þýska-
landi, Danmörku og Englandi.
Var síðan um skéið, staðgöngu-
maður hjeraðslækna í ýmsum
*
læknishjeruðum. Til Isafjarðar
fluttist hann haustið 1932, sem
aðstoðarlæknir við spítalahúsið
þar. Aðalsjúkrahúslæknir heí-
Framlx. á bls. 8.
Gunnar A. Pálsson.
SJÁLFSTÆÐISFLOKKUR-
INN hefir ákveðið framboð
efsta manns á framboðslista
Sjálfstæðisflokksins í Suður-
Múlasýslu, og' er*það Gunnar
A. Páisson, bæjarfógeti á Norð-
firði. Þetta framboð er ákveðið
með samráði trúnaðaiananna
flokksins í hjeraðinu, flokks-
fjelaga og miðstjórnar.
Verið er að ganga frá fram-
boðslistanum að öðru leyti.
Þetta er í fyrsta skifti sem
Gunnar er í framboði til Al-
þingis. Hann er fæddur á Eski-
firði 1909 og eru foreldrar hjms
Páll Bóason, þá vjelbátsfor-
maður á Eskifirði, og Vilborg
Einarsdóttir kona hans.
Gunnar lauk lögfræðiprófi
við Háskóla Islands vorið 1935
og er meðal prófhæstu manna
úr lagadeildinni.
Eftir próf gerðist hann full-
trúi lögrnanns hjer í Reykja-
vík og starfaði þar að als-
konar dómstörfum.
Hinn 1. nóvember s.l. var
Framkald á bls. 11
HaiMeytt gegn
, en
édugleg heima
Churchill um bresku
stjórnina.
London í gærkveldi.
CHURCHILL flutti ræðu í
iag á fundi íhaldsmanna í
Edinborg og kom víða við.
Hann gagnrýndi mjög bresku
'tjórnina fyrir ýms innanríkis
mál, en hrósaði henni fyýr
bað „hversu hún væri harð-
keytt í baráttunni gegn hin-
jm alþjóðlega kommúnisma.'1
Hann sagði að stjórnin
skipti sjer allt of mikið af
málefnum almennngs í land-
inu, og mætti hún þó varla
við því, þar sem fylgi hennar
stæði ekki eins traustum fót-
um og virtist. Hann sagðist
fylgjast með ýmsum athöfn-
um stjórnarinnar með eins
miklum kvíða og hann hefði
oft borið í brjósti, þegar út-
litið var sem svartast á styrj-
aldarárunum.
Þá kvað Churchill stjórnina
sýna mikinn ójöfnuð að því
j leyti, að hún drægi allt of
mikinn taum sinna flokks-
manna í embættaveitingum
öllum, en tæki ekkert tillit til
manngildis. Einnig sagði hann
að ádeilur stjórnarinnar og
árásir henriar á einstaklings-
framtakið væru löngu farnar
að keyra úr hófi, og ekkert
hefði stjórnin að setja í stað-
inn fyrir það nema „sósíálist-
iskar skýjaborgir“. — Reuter.
LONDON. Franska stjóriTín
hefir tilkynt, að hafið sje upp
bann við einkaflugi í Frakk-
landi, en það hafði gilt frá
því í stríðsbyrjun.
Mótbárur Gromyko.
Áður er. gengið væri til at-
kvæða um nefndarskipunina,,
sagði Gromyko, fúlltrúi Rússa,
að hann myndi alls ekki greiða
atkvæði með þessari nefndar-
stofnun, sem hefði það eitt í
för með sjer, að tafir yrðu á
málunum og aðgerðalevsi í
þeim. Ennfremur sagði Gor-
myko, að með þessu vildi hann
alls ekki skapa fordæmi í því,
að „meiriháttar fulltrúar ráðs-
ins' sætu hjá við atkvæða-
greiðslu 1 ráðinu“
Nefndarskipunin.
Tíu fulltrúar voru með til-
lögunni, en Gromyko sat hjá.
Nefnd sú, sem athuga á Spán-
armálin verður skipuð fuiltrú-
um frá Ástralíu. Brasilíu. Kína,
Frakklandi og Póllandi og skal
fulltrúi Ástralíu vera formaður,
en það voru Ástralíumenn, sem
báru tillöguna fram. — Skal
nefndin athuga ýms skjöl og
skilríki varðardi Francostjórn-
ina, og hjelt fund þegar eftir
að fundi ráðsins var lokið. —
Var sá fundur lokaður.
!”■
viija fá Mw-
Tyrol
London í gærkveldi.
AUSTURRÍKISMENN hafa
borið fram kröfu til utanríkis-
táðherrafundarins í París um
að fá hjeraðið. Suður-Tvrol,
sem nú er hluti af Ítalíu. —
í hjeraði ^þessu hafa ítalir
byggt stórkostlega rafmagns-
stöðvar, og vilja Austurríkis-
menn að þeim sie í framtíð-
inni stjórnað og þær starfrækt
ar sameiginlega af nefnd skip-
aðri Austurríkismönnum og
ítölum, sem noti áfram raf-
orku þeirra. — Reuter.