Morgunblaðið - 24.08.1946, Page 6
c
MORGO NBEA0I8
Laugardagur 24. ágúst 1946
Útg.: H.f. Árvakur, Reykjavík.
Framkv.stj.: Sigfús Jónsson.
Ritstjórar: Jón Kjartansson,
Valtýr Stefánsson (ábyrgöarm.).
Frjettaritstjóri: ívar Guðmundsson.
Auglýsingar: Árni Garðar Kristinsson.
Ritstjórn, auglýsingar og afgreiðsla,
Austurstræti 8. — Sími 1600.
Áskriftargjald: kr. 8.00 á mánuði innanlands,
kr. 12.00 utanlands.
í lausasölu 50 aura eintakið, 60 aura með Lesbók.
íþróttamenn
kynna landið
ÞAÐ HLÝTUR alltaf að vera okkur íslendingum mikið
gleðiefni, þegar einhverjir landa okkar vinna afreksverk,
sem vekja alþjóða athygli og aðdáun.
Nú hafa frjettir borist um það, að íslensku frjálsíþrótta-
mennirnir sem staddir eru í Osló og taka þar þátt í
Evrópumeistaramótinu hafi staðið sig mjög vel, jafnvel
framar björtustu vonum. Einn þeirra, Gunnar Huseby,
reyndist snjallari öllum öðrum íþróttamönnum álfunnar
i einni íþróttagrein, kúluvarpi. Hann varð þar Evrópu-
meistari. Getur hver sem er gert sjer fulla grein fyrir,
hvílíkur heiður það er fyrir hann og land hans.
Hinir íþróttamennirnir hafa einnig staðið tiltölulega
mjög framarlega. T. d. komst Finnbjörn Þorvaldsson í
úrslit í 100 m. hlaupi. Þegar allir spretthörðustu menn
álfunnar koma saman á einn stað, er það ekki á vegum
neins liðleskings að ná það langt. — í tveimur greinum,
hástökki og þrístökki, hefir íslendingur verið í sjöunda
sæti, og frammistaða hinna íslensku keppendanna hefir
einnig verið góð, það sem af er og engin ástæða er til að
ætla að svo verði ekki áfram.
★
Þessir ungu menn, sem þarna eru að verki, hafa ekki ein
ungis unnið sjálfum sjer sæmd, heldur hafa þeir einnig
kastað ljóma yfir land sitt. Það er fyrr spurt að því, hverr-
ar þjóðar maðurinn sje en hvað hann heiti. Þess vegna
er það fyrst og fremst landið, sem nýtur góðs af og tekið
er eftir í sambandi við afrek íþróttamannanna. Þess vegna
stöndum við íslendingar í mikilli þakkarskuld við þessa
menn og aðra, sem af ósjerhlífni og áhuga vinna að eflingu
og viðgangi íþróttamálanna hjer á landi. Við verðum að
sýna þeim í verkinu að við kunnum að meta starf þeirra.
Það er ekki nóg að láta sjer einungis nægja að taka í
hönd á þeim og þakka þeim fyrir.
í slíkum tilfellum sem þessum verður okkur á að spyrja.
Höfum við gert skyldu okkar við þessa menn? Höfum við
reynst íþróttaæsku landsins eins trúir og við eigum að
vera henni. Höfum við gert það, sem í okkar valdi hefir
staðið til þtss að efla líkamsmennt landsmanna?
Þessum spurningum og öðrum í sömu átt, verður hver
og einn að svara fyrir sig. En engum dylst að íþrótta-
æskan geti unnið landinu, og vinni því mikið gagn, jafn-
vel meira en flestir gera sjer í hugarlund. Þess vegna
verðum við að keppa að því, að gera samtök hennar sem
öflugust og starfsskilyrði sem best.
★
Flestir munu þó játa, að enn vanti hjer allmikið á, að
eins vel sje búið að íþróttamönnunum og æskilegast hefði
verið. Að vísu eru íþróttamannvirki reist og endurbætt
fyrir álitlega fjárhæð árlega, og sennilega hlutfailslega
meira fje veitt til íþróttamála hjer en víðast annarsstað-
ar, en æska hverrar þjóðar er ein dýrmætasta eign hennar
og því er mikilvægt að henni sje ekkert tómlæti sýnt.
★
íþróttamennirnir í Osló hafa enn einu sinni minnt á
Sögueyjuna í norðrinu. Við getum verið ánægðir með þau
kynni, sem þeir hafa gefið af henni. Við höfum þegar
verið viðurkenndir í hópi menntuðustu þjóða heims á
hinu bóklega sviði. Nú hafa þessir landar okkar minnt
aíþjóð á, að einnig, hvað líkamsmennt snertir, standa
Islendingar í fremstu röð — ef til vill tiltölulega fremst
allra Norðurálfuþjóða. Af þessu megum við þó ekki mikl-
ast, heldur vinna markvíst að því að vera færir um að
vinna enn stærri sigra á íþróttasviðinu sem öðrum sviðum
í framtíðinni.
ísland hefir eignast Everópumeistara í einni íþrótta-
grein 1946. Þeirri tign megum við ekki sleppa. Þetta er
glæsileg byrjun, höldum áfram á þessari braut.
ÚR DAGLEGA LÍFINU
Brjef frá
námsmanni vestra.
MJER hefir borist brjef frá
einum landa okkar, sem nú er
við nám vestur í Bandaríkjun-
um og ræðir hann um sitthvað
skemtilegt. Brjefið er á þessa
leið: Altaf finst manni nú jafn
gaman að fá Morgunblaðið,
jafnvel þó að það sje oftast
meira en mánaðar gamalt þeg-
ar það loksins kemur. — Já,
það er eins og maður þurfi að
fylgjast með öllu sem gerist
heima, þó að maður sje svona
langt 1 burtu. Frjettirnar sem
manni finst einna þýðingar-
mestar eru venjulega trúlofun-
artilkynningarnar. Auðvitað
þarf maður að fylgjast með því
hvort nokkuð af gömlu kærust-
unum verður eftir, þegar maður
kemur heim aftur. Þegar jeg
hef svo komist að raun um að
kærusturnar eru ennþá trygg-
ar manni, þ. e.a.s. þó að ein og
ein dragist úr lestinni, þá er
það varla teljandi, þá les jeg úr
daglega lífinu með einna mest-
um áhuga.
Finst þeir
þarfaþing.
ÞESSIR dálkar eru mesta
þarfaþing og koma mörgu góðu
til leiðar. Auglýsingarnar get
jeg varla sagt að jeg líti á og
erlendu frjettirnar er jeg
venjulega löngu búinn að lesa.
Með innlendu frjettirnar er aft-
ur öðru máli að gegna, þó að
maður sje oftast búinn að fá út-
drátt úr þeim gegnum brjefa-
skriftir. Að lesa þær á prenti
er altaf nokkurskonar staðfest-
ing á því, sem maður hefir
heyrt áður.
Mesta athygli hefir frammi-
staða íslensku íþróttamannanna
vakið hjá mjer. Þeir eiga sann-
arlega heiður skilið fyrir þá
góðu frammistöðu sem þeir
hafa sýnt. Jeg les íþróttafrjett-
irnar með jafn miklum spenn-
ingi og fólkið er i á millilanda-
kappleikjum-
•
Komið upp gras-
velli.
VIÐ þurfum endilega að
útbúa góðan grasvöll handa ís-
lensku knattspyrnumönnunum.
Orsök þess að jeg fór að skrifa
þessar línur er sú, að jeg er
hjer í garðyrkjuskóla og tek
sem aðalfag garðbyggingafræði.
I alt sumar hef jeg verið að
læra eitt fag, sem nefnt er
,,grasvellir“! í þessu fagi lær-
um við að gera grasvelli fyrir
hverskonar íþróttir. Það vakti
því athygli mína, er jeg las í
Morgunblaðinu frá 19. júlí, að
einn dönsku knattspyrnumann-
anna, Knud Lundberg, hefði
símað til blaðs síns Information,
að íslendingar nái ekki lengra
í knattspyrnu fyr en þeir fái
grasvelli.
Oft þegar jeg hef verið í
kenslustundum, hef jeg verið
að furða mig á því hvers vegna
íslendingar skuli ekki iðka í-
þróttir sínar á grasvellum. Við
vitum að gras grær hvar sem
er á Islandi án þess að nokkuð
sje gert til þess að hjálpa því.
Hjer á Long Island er öðru
máli að gegna, gras grær alls
ekki þar sem hitinn er svo
mikill. Hjer þarf því stöðugt
að hafa eftirlit með grasvöll-
unum, til þess að halda öllu í
jafnvægi.
•
Um gerð vallanna.
ÞAÐ getur verið að ekki sje
hentugt að nota grasvelli heima
vegna hinnar votviðrasömu
veðráttu, og auðvitað lætur
enginn sjer detta í hug að nota
grasvelli, án þess að framræsa
þá. Það þarf bæði að hafa til
þess ræsi, sem taka yfirborðs-
vatnið, án þess að það þurfi að
síga gegnum moldina og síðan
hafa holræsi, sem taka jarð-
vatnið og halda moldinni hæfi-
lega þurri. Ef þetta væri gert
rjett, væri hægt að nota gras-
velli mjög fljótt eftir rigning-
ar. Nei, jeg held það sje frekar
kunnáttuleysi að kenna, að
ekki skuli hafa verið notaðir
grasvellir heima. Auðvitað þarf
svo að velja rjettar grastegund-
ir, sem mynda haldgott yfir-
borð, velja rjettar moldarteg-
undir og sjá um að næringar-
efnin, ásamt sýrustigi sjeu í
rjettum hlutföllum. Það ríður á
að rjett sje með farið, bæði áð-
ur en grasfræinu er sáð og eins
á eftir. Semsagt, jeg er alveg
viss um að við ættum að geta
iðkað íþróttir okkar á grasvöll-
um, eins og aðrar menningar-
þjóðir.
•
Þarf að koma
sem fyrst.
EFTIR að aðalprófunum hjer
í skólanum lýkur í haust, er
jeg að hugsa ufn að draga sam-
an í ritgerð um aðferðirnar til
þess að búa til góðan grasvöll,
svo að jeg geti sent það heim.
Að vísu væri mest gaman að
spreyta sig sjálfur á að gera
grasvöll, en það er útlit fyrir
að jeg muni dveljast hjer nokk
uð enn, en grasvelli þurfum við
að fá sem allra fyrst.
Það væri sannarlega þarft
spor, sem stigið væri með því
að byrja á að gera grasvöll
straks næsta vor, það verður að
hefjast handa sem fyrst. J.H.B.
— Víkar þakkar þessum ungu
mentamanni áhuga sinn á þessu
l þýðingarmikla atriði fyrir í-
þróttirnar, biður hann vel að
lifa og vonast eftir greininni
um grasvallagerð við tækifæri.
| MEÐAL ANNARA ORÐA . . . . [
• 9
llllllimilllKIIIIIIIMHIIIIIIMIIMMMMMMMMIMIMIMIIMMIIIIIMMIIMimilllllllNU
Hvernig bærinn breytti um svip
Stimpill.
FYRIR nokkru rak jeg aug-
un í enskan póststimpil, sem
var áminning til manna um
það, að forðast dauðann á þjóð-
vegunum. Þykir, með Bretum,
ástæða til, að menn hafi slíka
áminning daglega fyrir augum.
Ellegar hún verði að minnsta
kosti rifjuð upp fyrir mönnum
í hvert sinn sem þeir fá póst-
brjef.
Slysahætta.
Eðlilegt væri að slysahættan
sje allmikið meiri í miljóna-
borgum heldur en í fámenninu
hjá okkur. Hjer eru umferða-
slysin þó orðin svo mörg, og
svo alvarleg, að mönnum blöskr
ar. Slysavarnafjelagið vinnur
að því, að aðvara almenning
og kenna mönnum hvernig þeir
eigi að fara að því, að forðast
slysin. Lögreglan vinnur að því
sama. Er allt það starf góðra
gjalda vert. En hefir ekki hing-
að til borið þann árangur, sem
menn kunna að hafa vonast
eftir.
Ellegar rjett væri ef til vill
að líta á það mál frá annari
hlið og segja sem svo, að ef
Slysavarnafjelagið væri ekki
til og engar leiðbeiningar þesá
kæmu fram þá myndu slysin
verða ennþá fleiri og meiri.
Daglegar áminn-
ingar.
Hjer er ekki ástæða til að
leiða neinum getum að því, af
hverju slysin stafa, af ógæti-
legum akstri, gölluðum öku-
tækjum, óhlýðni við umferða-
eða ökureglur eða öðru. — En
gætilegur akstur sýnist manni
að myndi altaf vera aðalatriðið.
Og daglegar áminningar um
hættuna, og varúð gegn hætt-
unum, ættu að koma að notum,
ekki síður hjerna en þar sem
áminningar í þessu efni eru
settar á póstbrjefin.
Ekki veit jeg, hve mörg
dauðaslys hafa orðið hjer á göt
unum, í allt, vegna bílaumferð
arinnar. Þau eru orðin mörg í
hlutfalli við fólksfjölda bæj-
arins. Þau eru orðin svo mörg,
að dagleg ábending um þau ætti
að koma að gagni. Ábendingar
þær gætu verið með ýmsu móti.
Ein aðferð gæti þar komið til
greina. Að merki yrðu sett á
göturnar, þar sem akstursslys
hafa orðið, er valdið hafa bana.
Svipbreyting í
bænum.
Hafa menn látið sjer detta í
hug, hvernig Reykjavík liti út,
ef slík merki yrðu sett hjer
upp? Það kann að vera, áð
mönnum þætti ónærgætnislegt,
að setja upp slík merki sem
áberandi væru, vegna þess, að
að þau yrðu til þess, að ýfa upp
sár þeirra, sem hafa mist ætt-
ingja sína og ástvini í ökuslys-
um.
Hugsanlegt væri að hafa þau
ekki að staðaldri, heldur að-
eins um tíma t. d. í næsta sinn
sem Slysavarnafjelagið og lög-
reglan efna til umferðaviku,.til
þess að brýna fyrir mönnum að
halda settar umferðareglur. —
Merki þessi gætu verið það
lengi að bæjarbúar gætu átt-
að sig á, og fest sjer í minni hve
hin sviplegu umferðaslys eru
orðin mörg í allt á götum höf-
uðstaðarins.
Ef allir þeir, sem aka bif-
reiðum hjer, vissu, og myndu
eftir því, hvar fólk hefir látið
lífið í ökuslysum, væri líklegt
að þeir myndu líka eftir því,
að fara varlega þegar þeir aka
um þessa staði. En því miður
eru slys^taðirnir orðnir svo
margir, að líklegt er, að áminn-
ingin entist mönnum þann spöl
sem þeir aka frá einum slys-
staðnum til annars.
LONDON: —Mary Church-
ill, dóttir Winston Churchills,
flutti nýlega ræðu á ráðstefnu
breska íhaldsflokksins