Morgunblaðið - 29.10.1946, Blaðsíða 1
S3. árgangur. 244. tbl. — Þriðjudagur 29. október 1946 ísafoldarprentsmiðja h.f.
Pissff stsmeiauBu þgé&annta:
Fulltrúi Nýsjdlendinga harðorður
Skákeinvíiið:
r
EINVÍGIÐ um skákmeistara-
titil Islands, milli Ásmundar
Ásgeirssonar og Guðmundar
Ágústssonar hófst að Þórs café
á sunnudaginn. Ásmundur hafði
hvítt og ljek drotningarpeði —
eins og hann gerði í öllum skák
unum á móti Baldri Möller
1944. Guðmundur svaraði með
konungsindverskri vörn, Griin-
feid afbrigðinu, byrjun, sem
hann hefir mikið teflt, og fjekk
góða stöðu í byrjun skákarinn-
ar og hjelt henni fram eftir öllu
tafli. Ásmunriur fór sjer að
engu óðslega. Hugsaði um að
gefa ekki færi á sjer, og forð-
aðist tvísýna sóknarmöguleika.
Þegar eftir voru 9 leikir af skák
inrii var áhorfendum tilkynt að
Guðmundur ætti aðeins 6 mín-
útur eftir af umhugsunartíma
sínum og þó hann sjé ágætur
hraðskáka maður og ætti þá
góða stöðu spiltist staða hans
verulega í þessum leikjum, og
er skákinni var frestað eftir 36
leiki átti hann mun lakari stöðu
og komst ekki hjá að tapa peði.
Kl. 8 í gærkveldi hjeldu þeir
áfram með skákina og gaf
Guðmundur hana eftir harða og
tvísýna baráttu í 4 tíma.- Stóð
skákin því alls 8 tíma. Var
endataflið mjög skemtilegt.
Kýr flufivðllur í
Hývatnssveif
Akureyri, laugardag. Frá
frjettaritara vorum.
í GÆRDAG var opnaður
flugvöllur við Sandvatn í Mý-
vatnssveit, sem Guðmundur
Hofdal í Reykjavík hefur lát-
ið gera með því að ryðja og
valta 650 m. ianga rennibraut.
Mun ætlunin að lengja hana í
850 m., sVo að farþegaflug-
vjelar geti lent þar.
í sambandi við opnun vall-
arins flaug flugvjel frá Flug-
skóla Akureyrar austur og
lenti og er það fyrsta/lugvjel
in, er þar lendir. Flugmaður
var Kristján Mikaelsson og
með honum framkvæmdastj.
skólans, Árni Bjarnason. Um
30 manns úr Mývátnssveit var
viðstatt opnun vallarins og
blakti íslenski fáninn við hún.
Flugmaðurinn taldi frágang
vallarins mjög góðan, og mun
ekki líða á löngu, þar til fólk
fer að notfæra sjer þessar sam
göngubætur, sem einstakling-
ur hefur ráðist í — H. Vald.
Hélsnæl! gegn svörtum itsarkaði.
NÝLEGA var haldinn fjölmennur útifundur í Milano til að
mótmæla hinum svonefnda svarta markaði og verðhækkun á
nauðsynjum yfirleitt. Myndin hjer að ofan var tekin á torginu
fyrir framan dómkirkjuna.
ISieitunarvaldið óhæft —
Öryggisráðið má
vara sig
New York í gærkvöldi.
Einkaskeyti til Morgunblaðsins frá Reuter.
SIR CARL Berendsen, fulltrúi Nýja Sjálands á þingi sam-
einðu þjóðanna í New York, flutti ræðu á fjórða fundi þingsins
í dag og kom víða við. Ræddi hann meðal annars afstöðu Nýja
Sjálands til hins fyrirhugaða eftirlits með kjarnorkunni, um-
boðsstjórn nýlendna og neitunarvald stórveldanna. Áður en Sir
Carl talaði, hafði fulltrúi Egypta tekið til mála og gagnrýnt þá
aðferð, að halda her í ýmsum löndum, án samþykkis þjóðanna,
sem þau bygðu.
Eftirlit með kjarnorku. ® '
Nýsjálenski fulltrúinn kvað .. . „
... . ... £ , • ,. Orvggisraðið
stjorn sma mjog íyigjandi tu-,
lögum Bandaríkjanna um eft-' Sir Carl fór einnig óvægum
irlit með kjarnorku. Sagði orðum um Öryggisráð sam-
hann, að þing sameinuðu þjóð ‘einuðu þjóðanna. Varaði hann
anna ætti að kannast við og'ráðið við því, að koma óorði,
viðurkenna hið eftirtektar- á sig, með því að sanna það
verða boð Bandaríkjanna, að hvað eftir annað, að það væri
láta sjálfviljug af hendi þá fánýtt og kæmi litlu til leiðar.
yfirburði, sem fylgdu þekk-
ingu þeirra á atomorkunni.
. Smáþjóðirnar.
Gagnrýmr neitunarvaldio.
Eins og áður er getið, ræddi Fulltrúi Nýja Sjálands lauk
Sir Carl einnig neitunarvald ræðu sinni með því, að tala
stórþjóðanna. Fór hann hörð- máli smáþjóðanna. Kvað
um orðum um þetta vald ör- hann nauðsynlegt, að málum
fárra þjóða, og komst þannig yrði þannig komið, að at-
að orði, að ef konum og körl- kvæðamagn og áhrif allra
um yrði gefinn kostur á að meðlima sameinuðu þjóðanna
fjalla um þetta mál, mundi-stæði í beinu sámbandi við
ekki líða á löngu, þar til neit- stærð og mikilvægi þeirra
unarvaldið yrði afnumið. Imeðal þjóðanna.
Truman ritur Ibn
Sand konungi bréf
Truman skipar
atomorkunefnd
Washington í gærkvöldi.
Einkaskeyti til Morgunblaðsins frá Reuter.
TRUMAN forseti, hefir ritað Ibn Saud, konungi Arabíu, brjef,
þar sem hann endurtekur þau ummæli sín, aó' hann líti svo á,
að flytja beri tafarlaust að minnsta kosti 100,000 Gyðinga til
Palestínu.
í brjefi sínn segir forsetinn:
— Það er trú mín, að mögulegt
muni reynast, að leysa flótta-
mannavandamálið á þennan
hátt.
Truman var hjer að svara
brjefi, sem honum barst frá
Ibn Saud konungi, snemma í
þessum mánuði. í brjefi þessu
sakaði konungur hann um, að
svíkja loforð þau, sem Banda-
ríkin hefðu áður gefið Aröb-
um.
Truman forseti bætti því við
í svarbrjefi sínu, að hann vildi
vináttu Araba, en til þeirra
bæri hann hinn hlýjasta hug.
-----------------------
Fjárlagaræðan
ídag
F J ÁRMÁL ARÁÐHERR-
ANlSÍ flytur í Csag fjárlaga-
ræðu sína á Alþingi. Gefur
hann þá að nýju yfirlit um
afkomu ríkissjóðs og framtíð-
arhorfur.
Ræðu fjármálaráðherra
verður útvarpað og einnig
hálfrar stundar ræðum af
hálfu talsmanna annarra
flokka.
Washington í gærkvöldi.
Einkaskeyti til Mcrgbl. frá Reuter.
TRUMAN forseti, hefir skipað nefnd fimm óbreyttra bor'g-
ara, til að hafa umsjón með allri atómorku Bandaríkjanna, sam-
kvæmt tilkynningu, sem birt var í Washington í kvöld. For-
maður nefndar þessarar er David Lillenthal, fýrverandi for-
stjóri virkjunarframkvæmda í Tennessee dalnum.
<&=
Truman forseti hefur skýrt
svo frá, að til að hafa umsjón Bað hann menn að minnast
með öllum greinum atomork- þess, að fyrsta skilyrði fyrir
unnar innan Bandaríkjanna, því, að veröldin fengi notið
mundi með tímanum þurfa að ! atomorkunnar að fullu, væri
að samkomulag næðist í þeirri
nefnd sameinuðu þjóðanna,
sem skipuð hefur verið til að
fjalla um þessa nýfundnu
orku.
Truman lagði að mönnum
að keppa að því, að hvorkl
Bandaríkin nje nokkur önnur
þjóð þyrfti að verða fyrir
koma á fót stofnun, sem yrði
engu minni en stæfstu einka-
fyrirtæki landsins.
ALÞJÓÐAEFTIRLIT
NAUÐSYNLEGT
Forsetinn kvaðst líta svo á,
að full not fengjust ekki af
atomorkunni fyr en hún hefði
\'erið sett undir alþjóðaeftirlit lógnum atomstyrjaldar.