Morgunblaðið - 22.03.1947, Page 2

2
MORGUNBLAÐIÐ
Laugardagur 22. mars 1947
Samsönpr Karla-
kórs Reykjavíkur
í GL bíó
Karlakór Reykjavíkur held-
ur um þessar mundir hljóm-
leika fyrir styrktarfjelaga sína,
þá fyrstu eftir að kórinn kom
heim úr hinni frækilegu söng-
för sinni til Vesturheims. Söng-
menn munu allir vera þeir
sömu og þátt tóku í vestur-
förinni, en nokkra vantaði þó
í hópinn,'þannig, að á þessum
hljómleikum voru söngmenn
aðeins um 30.
Afrek kórsins að þessu sinni
eru þau besfu er jeg minnist
að hafa heyrt til hans. RJá þar
vafalaust mestu þakka hinni
miklu vinnu, sem lögð hefur
verið í þjálfun hans fyrir.utan
förina, en einnig hefur unnist
á við fækkun söngmanna, þann
ig, að hljómurinn er nú miklu
samfeldari en áður var og öll
samtök betri. Allt þetta auð-
veldar starf söngstjórans Og
gætti þess greinilega í rólegri
og öruggari stjórn.
Hingað til hefur kórinn ver
ið þektastur fyrir fagrar píaftó
söng sinni, en að þessu sinni
sýndi hann einnig hressilegan
og karlmannalegan fortesöng,
sem þó var ekk ýktur, t. d. í
Norrönafolket, hinu þróttmikla
og tignarlega lagi Griegs. En
af íslenskum viðfangsefnum
má nefna Brennið þið, vitar,
eftir Pál ísólfsson, Rímna-
danslag eftir Jón Leifs og Qui
tollis peccata mundi og Þjer
landnemar eftir Sigurð Þórðar
son.
Einsöngvarar voru Guðmund
ur Jónsson, sem leysti hlut-
verk sín af hendi með þeirri
prýði, sem vænta mátti af hon
um, og svo .Daníel Þórhalsson.
Ðaníel er að vísu duglegur
söngmaður, en tónn hans er til
líta lokaður. Munu margir hafa
óskað sjer Stefán í hans stað
og myndi þá þessi hátíðamessa
söngstjórans, sem mjer virtist
mjög haglega gjörð tónsmíð,
öll hafa orðið hátíðlegri. Und-
irleik annáðist Fr. Weisshapp-
el af ágætum dugnaði og
smekkvísi.
Áheyrendur voru svo marg-
ir sem húsrúm leyfði og voru
ósparir á lof sitt, en kórinn
þakkaði fyrir sig með auka-
lögum.
Víkar.
Hrifning á söng-
skemiun Engel
Lund
ÞJÓÐLAGASÖNGKONAN
Engel Luncl hjelt sönkskemt
un í Tripoli leikhúsinu í gær
kvöldi fyrir fullu liúsi áheyr
enda.. Dr. Páll ísólfssoon að-
stoðaði.
Söngkonan útskýrði sjálf
texta og efni þjóðlaganna,
sem hun söng, en lögin og vís
urnar voru á sjö tungumálum
sem hún bar öll vel fram
,Varð hún að syngja mörg
aukalög og þar á meðal lag
Páls ísólfssonar: „Jeg beið
þín lengi, lengi“.
Buðardalsslysið:
Framhaldsrannsókn fyrirskipuð
Hreyílarnir flnttir hingai
Skýrsla flugvjelaeftirlltsmanns
hefur verið birt
ATVINNU- OG SAMGÖNGUMALARAÐUNEYTIÐ hefir á-
k.veðið að framhalds-rjettarrannsókn verði látin fara fram hjer
í Reykjavík um atvik þau, er kynnu að geta leitt í ljós ástæður
'til flugslyssins í Búðardal. Jafnframt verði gerðar ráðstafanir
til að báðir hreyflar flugvjelarinnar verði fluttir hingað til
rannsóknar.
Morguhblaðinu barst í gær
frjettatilkynning frá ráðuneyt-
inu um mál þetta og fylgdi til-
kynningunni skýrsla Axels
Kristjánssonar skoðunarmanns
flugvjela, um rannsókn á flug-
slysinu.
í skýrslu Axels segir m. a.:
Flak flugvjelarinnnar var
skilið eftir í sjónum rjett aust-
an við bryggjuna í Búðardal,
þar sem engin tök voru á því
að koma því í land og heldur
ekki að taka það með á bátnum,
enda teldi jeg tilgangslaust, að
gera frekari björgunartilraunir
með tilliti til þess að fá úr því
skorið, hver orsök slyssins hafi
verið. Flugvjelin var það mikftð
brotin, að öll stjórntæki, bæði
til stýra og hreyfla voru slitin
úr tengslum frá stjórnklefa og
því ógerningur, að draga nokkr
ar ályktanir um stillingu þeirra
er slysið vildi til.
Um orsakir slyssins verður
hjer ekkert fullyrt, en af
skýrslu þeirri er settur sýslu-
maður Dalasýslu, Sigtryggur
Jónsson, tók af flugmanni,
tveim farþegum og tveim sjón-
arvottum kemur greinilega í
Ijós:
lj Að flugmaður kveðst hafa
heýrt smell í vinstri hreyfli
rjett eftir lendingu í Búðar-
dal. '
2) Að flugmaður gerir tvær til
raunir til þess að hefja vjel-
ina á loft, en hættir við það
vegna þess hversu mikill ís
hlóðst á framrúður sttjórn-
arklefa.
3) Flugmaður gerir þriðju til-
raun, og hefur vjelina -til
flugs þrátt fyrir það, að ekk
ert sjest út vegna ísingar á
framrúðu. Til þess að fylgj-
ast með, er vjelin hefur sig
til flugs, opnar hann hliðar-
rúðu og stingur höfðinu þar
út, til þess að sjá sem best.
4) Flugmaður segir sjer virð-
ast flugvjelin hefji sig eðli-
lega til flugs, en í varla meir
en 200 feta hæð beygir hún
snögt til vinstri og heldur
flugmaður -þá, að vinstri
hreyfill sje bilaður, eykur
bensín við hann, en minkar
við hægri hreyfil, en árang-
urslaust.
5) Þegar sjáanlegt er ,að flug-
vjelin fari í sjóinn, dregur
flugmaður úr bensíngjöfinni
og reynir að lenda, en ár-
angurslaust og flugvjelin
steypist í sjóinn.
Skell þann, er flugmaðurinn
minnist á í skýrslu sinni, heyrir
«>-
hann, er flugvjelin er á sigl-
in'gu á sjónum, aðspurður telur
hann að ekkert óeðlilegt hafi
verið við skellina, enda eru
slíkir skellir algengir í hreyfl-
um, er eins og stendur á í þetta
sinn, þ. e. í hægum gangi.
Orsakir slyssins:
Samkvæmt framanskárðum
athugunum, hefi jeg komist að
eftirfarandi ályktun um orsök
slyssins.
1. Vjelbilun:
Vjelbilun er hugsanleg, en
ekkert hefir þó komið fram, er
styðji þá ályktun annað en á-
giskun flugmanns, eins og að
framan er lýst.
Ef hreyfill hefir bilað, get-
ur vart verið um brot á honum
að ræða, þar sem hann stöðvað-
ist ekki. Nánari rannsókn á
þeim möguleika tel jeg mjög
vafasaman, þar sem hreyfillinn
fer heitur í sjóinn og getur hæg
lega hafa brotnað eitthvað við
að kælast snögglega í köldum
1 sjónum og einnig hafa brotnað
af högginu, . er vjelin lenti á
sjónum.
Hafi verið um aðrar bilanir
að ræða, þannig að hreyfillinn
misti snúningshraða, er mjög
líklegt að flugmaður og far-
þegar hefðu orðið þess varir,
sjerstaklega þó flugmaður, er
við opna hliðarrúðu vinstra
megin í stjórnklefa. Hafi samt
sem áður slík bilun átt sjer stað,
var ógerningur að finna orsakir
hennar, þar sem öl tengsl milli
hreyfils og stjórnklefa voru rof
in, er flugvjelin áðist upp. Auk
þessa eru ýmsir hlutir hreyfils-
ins, svo sem blöndungur o. fl.
úr efni, sem leysist upp á stutt-
um tíma, ef þau liggja í sjó, og
því gagnslausir sem sönnunar-
gagn.
2. Onnur orsök slyssins getur
verið ofris." <
Eins og áður er bent á, er
hugsanlegt, að flugmaður hafi
ósjálfrátt halláð vjelinni til
vinstri, er hann var að hefja
hana til flugs, og gat ekki fylgst
með flugtakinu, nema með því
að horfa út um hliðarrúðu á
stjórnklefa. Þetta í sambandi
við of öra hækkun vjelarinnar
getur hafa valdið því, að vjelin
missir hraða með þeim afleið-
ingum, að hún steypist á vinstri
hlið, í sjóinn. Hinn snöggi snún-
ingur vjelarinnar til vinstri og
það, að hún lætur ekki að stjórn
bendir til þessa.
Að endingu vil jeg taka fram,
að strax og mjer var tilkynnt
um slysið, kynnti jeg mjer dag
bækur flugvjelar og hreyfla,
sýndu þær að eftirlit og viðhald
hafi verið framkvæmt samkv.
settum reglum og ekkert athuga
vert komið í fjós.
Þyng flugvjelar við flugtak
á slyssaðnum hafi' jeg einnig
athugað. Farþegar og flutning-
ur þeirra voru ekki vigtaðir, en
me5 því að áætla hvern farþega
með farangri 100 kg., sem án
efa er mjög hátt áætíað, verður
þungi flugvjelarinnaft’, er hún
hefur sig til flugs, 3765 kg., er
skiftist þannig:
Kg.
Tóm vigt flugvjelar...... 2700
Eldsneyti 80 gallon (US) 210
Olía........................ 40
Áhöfn.................... . 80
Útbúnaður................... 10
Sjö farþegar m/farangri..
hv^r áætlað 100 kg....... 700
Póstur...................’ 25
3765
Leyfður þungi loftfarsins er
3940 kg. er því ekki um of-
hleðslu að ræða.
HART UNDIR TONN
RÓMABORG: — í Mílan,
Ítalíu, komst nýlega upp um
það, að bakarar borgarinnar
voru byrjaðir að drýgja brauð
sín með því að blanda marm-
arasandi við mjölið.
Sá ekki undiröld*
una fyr en flug-
vjelin var að setj-
ast
GUNNAR PÁLSSON bæjar-
fógeti í Neskaupstað fram-
kvæmdi í gær rjetarpróf vegnai
flugslyssins, er þar varð í fyrra
dag, er . Grummanflugbátur
Flugfjelags íslands hvolfdi í
lendingu.
Morgunblaðið átti í gærkvöldi
tal við bæjarfógetann og taldi
hann það helsta við framburð
flugmannsins vera, að þegar
flugbáturinn hafi verið að
setjast og snert vatnsflötinn,
hefði flugmaðurinn fyrst orðið
undiröldunnar var.
Flakið til Rvíkur.
Flugmaðurinn reynir þá að
ná flugvjelinni upp í loftið að
nýju, en svo mikið hafði hann
þá dregið úr hraðá hennar, að
hann telur það tilgangslaust og
verði hann því að gera tilraun
til að lenda. Flugvjelin snertir
vatnsflötinn aftur og í þriðja
sinn steypist hún fram yfir sig.
Flugbáturinn hefir nú verið
dreginn upp í „slippinn11 og
mun hann verða tekinn þar f
sundur og skrokkurinn sendur
til Reykjavíkur, ásamt hreyfl-
um og vængjum.
Eldur í frystibási
í FYRPJNÓTT kom upp
eldur í miðstöðvarskúr viðj
Frysihúsið Innri Kirkjusandj
ur. Engar skemdir uurðu ái
sjálfu frystihúsinu, því skúr
inn var ekki áfastur við það,
Þegar slökkviliðið kom þangl
að inn eftir var skúrinn næh
því alelda. Slökkvistarfið gekkj
greiðlega, en talsvert miklar,
skemdir urðu á skúrnum.
Eldsupptök eru ekki kunn. !
Háskólaleikhús í
FLESTIR eldri Reykvíkingar muna deilumar um það, hvav
Þjóðleikhúsið ætti að standa. Myndin, sem þið sjáið hjer, er af
leikhúsi í borginni Iovva í Randaríkjunum, sem tekið var til not-
kunar árið 1929. Húsið er reist á tilbúnum grunni í Iowa-ánni,
Teikningarnar eru eftir Gcorgc L. Horner. , - n.