Morgunblaðið - 22.03.1947, Qupperneq 8

8
MORGUNBLAÐIÐ
Laugardagur 22. mars 1947
Útg.: H.f. Árvakur, Reykjavík.
Framkv.stj.: Sigfús Jónsson
Ritstjórar: Jón Kjartansson,
Valtýr Stefánsson (ábyrgðarm.)
Frjettaritstjóri: ívar Guðmundsson
Auglýsingar: Árni Garðar Kristinsson.
Ritstjórn, auglýsingar og afgreiðsla,
Austurstræti 8. — Sími 1600.
Áskriftargjald kr. 10,00 á mánuði innanlands.
kr. 12,00 utanlands.
í lausasölu 50 aura eintakið, 60 aura með Lesbók.
ÞýÖing flugvallanna |
ÞEGÁR það frjettist, að Sola-flugvöllurinn við Stav-
anger hefði verið valinn sem áfangi flugvjela í Atlants-
hafsflugi fylltust Stavángerbúar slíkri gleði, að flögg
voru dregin að hún á svo að segja hverri einustu flagg-
stöng í bænum. Blöðin birtu langar greinar um Sola og
ræddu um hvaða þýðingu það hefði fyrir Noreg, að þessi
völlur skyldi hafa verið valinn sem áfangi. Frændur vorir
Norðmenn skildu hvað þetta var mikils virði.
Það er ekki að sjá, að við íslendingar höfum sama blóð-
hita og Norðmenn í slíkum málum. Þegar fyrsta reglu-
bundna farþegaflugið hófst milli Ameríku og Norðurlanda
með viðkomu á Keflavíkurflugvellinum, varð að gera leit
að einum íslenskum fána til að hengja upp á flugvellin-
um og flaggstöngin var spíta, sem af tilviljun fannst í
rusli á flugvellinum.
Fáir atburðir hafa gerst í millilanda flutningamálum
okkar hin síðari árin, sem eru jafnmikilsvirði og þessar
flugferðir milli nýja og gamla heimsins, um ísland. Marg-
ar aðrar þjóðir vildu gefa mikið til, að þær hefðu í þessum
efnum sömu aðstöðu og við. En menn hafa enn ekki gert
sjer ljóst almennt, hvað á ferðinni er. Aldalöng einangrun
veldur því, að við erum hálfhrædd enn við allt utan að
komandi.
ísland hefir sjerstaka aðstöðu í Atlantshafsflugmál-
um. Sú aðstaða á að koma íslendingum að gagni. Það
verður að vinna að því með oddi og egg, að við tökum
meira og meira ílugmálin milli landa í okkar eigin hend-
ur. Alveg eins og við gerðum í siglingamálunum. Til að
byrja með á að leggja áherslu á að við tökum sjálfir við
rekstri flugvallanna og að aldir verði upp hæfir menn
til að taka að sjer störf á þeim, bæði stjórn og annað.
Stuðningur við íþrötta-
málin
BÆJARSTJÓRN Reykjavíkur hefir lengi tekið vel í
þegar íþróttamenn hafa farið fram á stuðning bæjarfje-
lagsins. Og bæjarstjórnin gerir meira. Hún hefir sjeð um
að hjer væri góður íþróttavöllur, ráðið til sín sjerfræðing
um íþróttamál og yfirleitt gætt þess, að vel væri að þeim
mönnum búið, sem stunda vilja íþróttir og leiki sjer til
heilsubótar. Þannig á það líka að vera.
íþróttaráðunautur bæjarins hefir nýlega sent bæjar-
stjórn skýrslu um framkvæmdir í íþrótta- og leikvalla-
málum á árinu sem leið og það, sem fyrirhugað er að gera
í þessum efnum á því ári, sem nú er að líða. Er skýrsla
þessi fróðleg mjög.
í fyrra voru teknir til notku'nar ný gerð leikvalla,
þar sem unglingar fá tækifæri til að iðka knattleik. Bætt
voru leikföng á fyrri barnaleikvöllum og aukið við leik-
tæki. Vesturvöllurinn var strax mikið notaður og einkar
vinsæll af unglingum og.sama er að segja um Fálkagötu-
völlinn, suður undir Grímsstaðaholti, sem varð vinsælt
leik- og æfingasvæði þeirra, er þar búa í grendinni.
Mikið var unnið á Melavellinum. Stúkur bættar og ým-
islegt fleira gert þannig, að Sá völlur varð sambærilegur
við bestu malaryelli hvar sem er annarsstaðar í heim-
inum.
Alls mun vera varið um 900 'þúsundum króna á þessu
ári til viðhalds og endurbóta og gerð nýrra leikvalla í
bænum. Það er stór upphæð, en sem ekki þarf þó að sjá
eftir, því æskan þarf að hafa aðgang að hollum og hent-
úgum leikvöllum, eins og hún hefir nú hjer í bænum.
En stóra takmarkið og framtíðarvon íþróttamanna er
íþróttasvæðið í Laugardalnum. Hefir nú verið tryggt, að
hægt verður að vinna þar fyrir um 750.000 krónur á þessu
ári, 45ú,000 krónur koma frá bæjarsjóði og um 300.000
krónur frá íþróttasjóði, en það er framlag úr honum -til
tvö ár.
ÚR DAGLEGA LÍFINU

Nú er það svart . . .
NÚ ER ÞAÐ svart maður, alt
orðið hvítt,. munu margir hafa
hugsað, er þeir vöknuðu í gær-
morgun og sáu allan snjóinn.
Þar kom að því, að veturinn
gerði vart við sig á íslandi, eins
og í nágrannalöndunum. En
vonandi samt að við fáum ekki
harðindin núna með vorinu,
sem gengið hafa á meginland-
inu til þessa.
Annars er það svo, að hjer í
Reykjavík er snjórinn ekki tek
inn eins alvarlega og í erlend-
um borgum, þar sem það þykir
sjálfsagt, að setja fjölda manns
í að ryðja snjó af götum og
gangastjettum. Hjer látum við
það danká og vöðum heldur í
snjónum og vonum, að hlákan
komi og spari okkur útgjöldin.
Víða erlendis er mönnum
gert að skyldu að hreinsa snjó
fyrir framan hús sín, einkum á
fjölförnum götum. Hjer erum
við ekki að slíkri smámuna-
semi. Það ræður hver og einn
hvað hann gerir í þeim efnum,
því miður.
•
Blaðamönnunum
líst vel á sig.
BLAÐAMÖNNUNUM amer-
ísku og frá Norðurlöndum, sem
hjer eru, líst vel á sig hjer á
landi. Fyrstu dagana voru þeir
hepnir með veður og landið gat
ekki tekið betur á móti þeim
á þessum tíma árs. En svo hafa'
þeir líka kynst íslenskri vetr-
arveðráttu og snjókoman var
þeim flestum mikið gleðiefni.
Ekki vegna þess, að þeir hafi
notað snjóinn til að leika sjer
í snjókastl, fara á skíði, eða
gera snjókerlingar, heldur
vegna hins, að þeir vildu fá
tækifæri til að vera hjer leng-
ur og kynnast betur landi og
þjóð. Og snjókoman seinkaði
för þeirra að minsta kosti um
tvo daga.
Margir láta í Ijós ósk um
að fá tækikfæri til að koma
hingað aftur og Ijósmyndari,
sem með var í förinni telur að
hjer sjeu miklir möguleikar að
sumri til og er ákveðinn að
koma hingað þegar það fer að
grænka í vor.
•
Straumurinn liggur
í norður.
FERÐAMANNASTRAUMUR-
INN frá Bandaríkjunum liggur
nú norður á bóginn. Hinn mikli
áhugi hermálasjerfræðinga og
flugfjelaga fyrir norðurhveli
jarðar á stríðstímunum hefir
valdið því, að almenningur hef
ir fengið áhuga fyrir löndum
hjer norður frá. Það er talið
að á síðasta ári hafi ferða-
menn frá Bandaríkjunum eytt
90.000.000 dollurum í Kanada
en alls um 400 milj. dollurum
í ferðalögum erlendis á fyrra
ári, og er þá ekki reiknað með
fargjöldum til og frá Ameríku,
heldur eingöngu því, sem þeir
eyddu erlendis.
En hjer einblínum við á
þorskinn, sem einasta bjarg-
vætt og gjaldeyrislind. Dr.
Helgi P. Briem ræðismaður
sagði mjer á dögunum, að hann
fengi fjölda fyrirspurna um
það í New York hvernig hægt
væri að koma á hópferðum frá
Ameríku til íslands, en hann
gæti ekki gefið önnur svör en
þau, að ráðleggja ferðamönn-
um, sem hafa í hyggju að ferð-
ast til Islands, að tryggja sjer
gistihús áður en þeir leggja af
stað. Og mun þá í flestum til-
fellum vera hætt við ferðirnar,
þar sem næstum ómögulegt er
að taka á móti gestum sökum
gistihúsvandræða.
En sá hefir nóg sem. nægja
lætur og þeir íhaldssömu segja,
að þorskurinn hafi hingað til
haldið í okkur - líftórunni og
muni gera það enn. Betra að
satt væri.
Fánamál.
ÁHORFANDI á Keflavíkur-
flugvelli skrifar í tilefni af
vígslu ferða American Over-
seas Airlines í vikunni:
„Það gladdi mig mikið, er
jeg 19. þ. m. sá mynd í Morg-
unblaðinu af burtför „Flagship
Reykjavík“ frá Washington.
Við bá hátíðlegu athöfn gat að
líta, landi voru til heiðurs, hinn
fallega íslenska fána, við hlið
Bandaríkjafánans. En hvernig
var svo þessi heiður endurgold
inn af íslenskum ráðamönnum
Keflavíkurflugvallarins. er
„Flagship Reykjavík“ lenti
þar.
„Með „Flagship Reykjavík“
kom ekki einungis margt vest-
rænt stórmenni þ. á m. hátt-
settir yfirmenn A. O. A. heldur
og 4 sendimenn íslengka ríkis-
ins vestanhafs, að meðtöldum
sendiherranum Thor Thors og
frú hans. Við komuna á Kefla-
víkurflugvöllinn, hefði ekki
einungis átt að vera stór ís-
lenskur fáni, heldur og einnig
við hlið hans Bandaríkjafán-
inn, til þess sameiginlega, að
fagna og sýna virðingu hinum
velkomnu gestum.
Póstmennirnir
björguðu.
„RÁÐAMENN VALLARINS
vilja máski segja, að þar hafi
blaktað íslenskur fáni. Og rjett
er nú það að nokkisu leyti.
Nokkrir póstmenn, er þarna
voru við störf, höfðu tekið með
sjer tiltöluléga lítið ísl. flagg,
og eiga þeir þakkir skilið fyrir
þá hugulsemi. Og ekki var það
þeirra sök, þótt engin flagg-
stöng væri á staðnum fyrir það.
Gripu þeir til þess í flýti, að
lyfta því yfir dyr hússins á
borðbút, eins og Víkverji getur
um í Morgunbl. 20. þ. m.
„Hversu lengi’ á starfsmönn-
um ríkisins að líðast það, að
misnota ríkisfánann eins og
gert er. Hann hefir blaktað í
hálfa stöng eftir jarðarfarir á
opinberum byggingum nætur-
langt. En í öðrum tilfellum,
þegar skylda er að hafa hann
við viðhafnartækifæri er hann
ekki sýndur. Ekki einu sinni
höfð fyrirhyggja á, að hafa
flaggstöng á áberandi stöðum“.
Það er nokkúð til í þessum
aðfinslum.
*—■——.— —.— —-——.—
I MEÐAL ANNARA ORÐA . . . . !
! i
Oryggi ilugfarþegans fer sföðugf vaxandi.
í ERINDI, sem Lybe, for-
stjóri Konunglega danska flug
fjelagsins, flutti fyrir skömmu,
komst hann meðal annars svo
að orði, að þrátt fyrir flug-
slysin að undanförnu, mætti
segja, að öryggið í loftinu hefði
verið meira 1946 en nökkuð
annað ár.
Forstjórinn gaf margar
merkilegar upplýsingar um
flugöryggi.
„2415 sinnum kring-
um jörðina'.
Meðal 14 miljón flugfarþega
1946, ljet aðeins einn farþegi
lífið fyrir hverjar 96.6 miljón
þegamílur“, sem flogið var.
Segja má, að þetta þýði það
sama og að aðeins einn maður
hafi farist í flugslysi fyrir
hverjar .2415 flugferðir kring-
um jörðina um miðjarðarlínu.
Með öðrum orðum, er öryggi
flugfarþegans orðið það mikið,
að hann á að geta flogið í 73
ár, sex mánuði og 26 daga —
á hverjum degi — án nokkurs
óhapps.
! í skýrslu, sem gefin hefir
^ verið út í Bandaríkjunum um
farþegaflutninga í lofti, kemur
það meðal annars fram, að
enda þótt um 80% fleiri far-
þagar hafi verið fluttir fleiri
mílur loftleiðjs 1946 en 1945,
voru þeir færri, sem fórust af
völdum flugslysa síðara árið
en það fyrra: 1945 Ijetu 76 flug
farþegar Mfið; 1946 73.
Undir fyrirsögninni „Horf-
umst í augu við staðreyndirn-
ar“ segir einnig í skýrslunni:
„Við hvaða tegund flutninga
sem er, er hvergi hægt að tala
um algert öryggi. Við alla
flutninga er reynt að draga
sem mest úr hættu farþegans.
Ún sannleikurinn er sá, að í
hvaða tegund flíitningatækis
sem hann ferðast, veit farþeg-
inn, að enginn getur tryggt
honum algert öryggi“.
I lok skýrslunnar er loks
varpað fram þeirri spurningu,
hvers vegna frjettir af flug-
slysum veki jafn mikla at-
hygli og raun er á. Kemst
skýrsluhöfundur að þeirri nið-
urstöðu, að farþegaflutningar í
flugvjelum þyki enn það mikið
nýmæli, að útgefendum og rit-
stjórum þyki að jafnaði mun
meiri matur í fregnum af flug-
slysum en öðrum slysum, frá
frjettalegu sjónarmiði sjeð.
Þetta, segir skýrsluhöfundur,
er ástæðan fyrir þvi, að blaða-
lesendur lesa svo oft um flug-
slys, en svo .sjaldan um þau
slys, þar sem aðrar tegundir
flutningatækja eiga hlut að
máli.
Frjettir og
flugufregnir.
Einn af forstjórum eins
stærsta flugfjelags Bandaríkj-
anna sagði í ræðu fyrir
skömmu síðan,- að enginn vafi
væri á því, að frjettaflutningur
blaðanna um flugslys alment,
skaðaði fjelögin og drægi úr
farþegaflutningum í lofti.
Benti hann í því sambandi á
það, að fregnirnar af Kastrup-
slysinu, þar sem Gustaf Adolf
Svíaprins ljet lífið, hefðu skað-
að •— um stundarsakir að
Framh. á bls. 8