Morgunblaðið - 22.05.1947, Side 7

Fimmtudagur 22. maí 1947
MORGUNBLAÐIÐ
7
Heimdallur heim-
sækir fsafjörð í
sumar
ísafirði, miðvikudag.
Frá frjettaritara vorum.
Á ÞRIÐJUDAGSKVÖLD var
aðalfundur haldinn í Fjelagi
ungra Sjálfstæðismanna „Fylk
ir“ að Uppsölum. Nokkrir nýir
meðlimir gengu í fjelagið
Brynjólfur Þorláksson áttræður
FÁIR munu þeir Islendingar
vera, sem komnir eru til vits
og ára, að ekki þekki þeir þenn
an öldung okkar í íslenskri tón
list og söngþróun. eða hafi
heyrt hans getið. Þau tvö hefti
Organtóna“, sem hann gaf út
fyrir áratugum síðan, báru
nafn hans út um alt land og
bárn auk þess vitni um hina
miklu smekkvísi hans í vali við
fundmum. ,. . , , . , .
_ ... * x, tangsetnanna og bunmg þeirra
Frafarandi formaður, Oskar TT D ° 1
Var svo um langt skeið, og er
enn, að hvar sem hljóðfæri var
til taks, var leikið úr Organtón
um hans, hvort heldur í þorp
um og bæjum eða í afskekkt-
um hjeruðum lands vors. En
það er svo margt arihað sem
Brynjólfur hefur unnið í þarf-
ir sönglistar vorrar á sinum
tíma, sem þörf gjönst að minn-
asa, ekki síst nú á þessum tíma
Sigurðsson, baðst undan end-
urkosningu og var Engilbert
Ingvarsson kjörinn formaður í
hans stað, en meðstjórnendur
voru kosnir Albert Karl Sand-
ers, Sveinbjörn Sveinbjörns-
son, Margrjet Halldórsdóttir og
Veigar Guðmundsson. í vara-
stjórn voru kosin Svbrrir Her-
mannsson Greta Kristjánsdótt
Nebelong, organista St. Johann
esarkirkju, en í tónfræði hjá
T. Rasmussen organleikara
Garnisons-kirkjunnar. Árið
1901 tók Brjmjólfur við söng-
kenslustarfi lærða skólans, að
Steingr. Johnsen söngkennara
látnum og 1903 tók hann við
organistastöðunni við Dóm-
kirkjuna í Rvik, eftir lát Jónas
ar Helgasonar og gegndi þess-
um störfum til 1912 að hann
sagði þeim lausum. Brynjólfur
hafði og lengi með höndum
kennarastarf við barnaskóla
Rvíkur og kennslu fyrir organ-
leikaranema.
1912 fór Brynjólfur vestur
um haf og vann þar að ýmsum
elfnr ^Háksson^er hann kom sönglistarstörfum? stjórnaði
karlakórum, kendi söng og
stofnaði á dvalarárum sínum
úr Heimdalli í Reykjavík, sem
ætlaði að heimsækja ,,Fylkir“,
Guðmundsson.
M. B. J.
ir 0£ Erla Guðmundsdóttir. Þá mótum ^ hans. Hann var á
var tilkynnt að von væri hing- yngri arum mikilsmetinn söng
að í sumar á 40 50 manna hóp J magur og fyrirmyndar söng-
stjóri. Hann söng í „Hörpu“
gömlu undir stjórn Jónasar
og var kosin þriggja manna | Helgasonar og f söngfjelaginu
nefnd til þess að undirbúa j 4. janúar“ undrr Stjórn Stein
komu þeirra. Ríkti mikill áhugi grims Johnsen. Þykir mjer það
á fundinum, að viðtökur fyrir | hera fagran vott um hæversku
þessa gesti okþar verði sem hans og hljedrægni, að hlíta
bestar. í undirbúningsnefnd | stjórn annars, þar sem hann
eiga sæti Jón Páll Halldórsson, J sjálfirr var mikilhæfur og vel-
Engilbert Ingvarsson og Veigar | metimi röngstjóri. Ekki skorti
þó á, að Brynjólfur væri rögg-
samúr og ákveðinn er hann
sjálfur hafði tónsprotann í
hendi sjer. Það sýndi best
stjórn hans á söngfjelaginu
,Kátir piltar“ er hann stofnaði
með ágætum hóp söngmanna
árið 1902. Starfaði það fjelag
í mörg ár undir stjórn Bryn-
ólfs og hlaut almanna loLfyrir
fagran ag fágaðan söng sinn, á
hljómleikum og við ýms önnur
tækifæri. Margir þeirra, sem
þá voru undir stjórn Brynjólfs
urðu síðar landskunnir menn,
sumir sem söngmenn, en aðrir
á öðrum sviðum. Um aldamót
in 1900 stjórnaði Brynjólfur
*
Odýrar bækur
Hja Sól og Bil, eftir HulJu, 10,00
ób., 7,50 ib.
Skrítnir náungar, eftir Huldu, 6,00
ób., 15,00 ib.
Sindbað vorra tíma, 20,00 ób.
Heldri nienn á húsgangi, eftir Guð
mund Daníelsson, 12,00 ób., 20,00
innb.
Ilmur daganna, eftir Guðm. Dan.,
6.50 ib.
Gegnum lystigarðinn, eftir Guðm.
Dan., 6,50 ib.
Jeg ýti úr vör, eftir Bjarna M
Gíslason, 4,50 ób., 6,00 ib.
Evudætur, eftir Þórunni Magnúsd.,
15,00 ób., 20,00 ib.
Arfur, eftir Ragnheiði Jónsdóttur,
7.50 ób., 10,00 ib.
Myndir Jóns Þorleifssonar, 15,00
Islensk myndlist, 60,00. /
Brjef frá látnum sem lifir, 4,00
ób., 6,00 ib.
Daginn eftir dauSann, 2,50
Framhaldslíf og nútímaþekking.
4,00 ób., 6,00 ib
Á landamæruin annars heims, 5,00
ób., 6,50 ib.
Kristín trú og höfundur hennar,
15,00 ib.
Kristur og mennirnir, ,3,50 ib.
Kristur í oss, 10,00 ib.
KvæSi Höllu frá Laugabóli, 5,00
Ljóðmæli Bjargar C. Þorláksson,
6,00 ib.
Manfred, eftir Byron, 10,00 ib.
Leikrit eftir Shakespeare, 40,00 ib.
Minningar Sig. Briem, 40,00 ób.,
60,00 ib.
Friþjófssaga Nansens, 50,00 skb.
Krapotkin fursti, 40,00 skb.
Byron, eftir André Maurois, 60,00
skinnb.
Kína, eftir Oddnýju Sen, 20,00
fram á sjónarsviðið, nokkurs-
konar tengiliður milli nítjándu
og tuttugustu aldarinnar, að
því er íslenska tónlistarþróun
snertir.
Hann er fæddur þ. 22. maí
1867 í Nýjabæ á Seltjarnarnesi
Foreldrar hans voru þau Þor-
lákur bóndi Þorkelsson og kona
hans Þórunn Sigurðardóttir.
Áttu þau hjón lengi heimili á
Bakka á Seltjarnarnesi. Ólst
Brynjólfur upp þar á nesin, en
fór ungur til Revkjavikur og
átti heimili í miðbænum, í
Hlíðarhúsum meðal annars.
Gekk hann í barnaskóla fram á
Seltjarnarnesi, og þótti langt að
sækja. Hugur hans hneigðist
brátt í sönglistaráttina við að
læra þar söng. Þar var hljóð-
færi í skólanum og gjörði Brynj
ólfur sjer uppdrátt af hljóm-
borði þess á langa pappírræmu,
sem hann tók með sjer til
Reykjayíkur, fór að æfa sig á
henni með fingrum sínum og
setja á sig nóturnar eftir söng
bókinni. Þegar aftur var i skói
ann komið bar hann pappírs-
ræmima við nóturnar á harm
oniinu og lærði við það hvern
ig á það skildi leika. Hann
gjörði sjer og á þeim árum
nokkurskonar strengjahljóð-
öðrum söngflokk karla og,
kvenna Var þar samankomið ! færi’ var J,að flatur kassi en a
mikið úrval af söngfólki bæjar
I lionum 10 vírstrengir, voru
þeir að visu jafngildir en mis-
langir og með skrúfuútbúnaði
tókst honum, að sögn, að leika
þar vestra um fjörutiu söng-
flokka i íslendingabyggðum.
Voru það safnaðarkórar við
kirkjur, blandaðir kórar og
unglingakórar. Hvarf Brynjólf
ur aftur heim eftir 20 ára dvol
vestanhafs. Eftir að heim kom
hefur Brynjólfur, sem tekinn
var að eldast, haft ofanaf fyrir
sjer með lagfæringum og still-
ingu hljóðfæra.
A unga aldri gjörði Brynjólf
ur nokkrar tilraunir til að
semja lög en úr því varð ekki
þar sem honum brast sjálfs-
traust. Tel jeg það mikinn
skaða, að ekki var þar lengra
haldið. Ekki er að vita hvað
f
úr hefði orðið ef áræði og þolin
mæði hefði verið meiri.
Skal nú staðar numið þó
margt mætti fleira segja um
þennan brautryðjanda vorn
hinni fegurstu list allra, árin
eru að vísu farin að verða mörg
en ungur í anda og huga er
Brvnjólfur Þorláksson og lætur
ekki á sjá þó hár og skegg gráni
Óska jeg þessum vini mínum
að æfikvöld hans megi verða
bjart og hin fagra söngdís taki
hann í faðm sjer og beri hann
upp hl skýja, þegar að leiðar
lokum er komið.
4. Th.
ins og naut mikilla vinsælda
í nokkur ár. Þótti mönnum
hin mesta nautn, að hlýða á
söng þeirra. Brynjólfur' hafði a>etta frumstæða verkfæri sitt

Rósóttur |
S
Plydsrenningur
|
og munstruð einlit crepé- |
efni í mörgum litum.
U N N U R
Grettisgötu 64.
iiiniiiiniiiniiminuimMutMMMNMWHmmnmt*
Húsnæði
Tveir reglusamir menrv
óska eftir húsnæði, annað
hvort tveggja manna her-
bergi eða tveimur eins
manns. -— Uppl. í síma
3974 kl. 8 til 10 í kvöld og
annað kvöld.
íL
óskast í vist. Sjerherbergi.
Guðný Kristjánsdóttir
Bárugötu 19. Sími 3100.
2 stúlkur
óskast á Gesta- og Sjó-
mannaheimili Hjálpræðis-
hersins. —- Upplýsingar
hjá forstöðukonunni.
Klæðaskápur
og stofuskápur til sölu á
Silfurtúni 2 við Hafnar-
fjarðarveg.
góð tök á söngflokkum sínum,
voru þeir ávallt vel æfðir og
kom í söng þeirra fram ljós
vottur um vandvirkni söngstjór vera 1 vissri tóntegund. væri
einrödduð lög 'og jafnvel tví-
rödduð með þríhljómi á stöku
stað. Varð lagið auðvitað að
ans, hárfína smekkvísi og lip-
urð. Altaf var Brynjólfur reiðu
búinn til ”að stjórna söng, en
söngurinn mótaðist í hvert sinn
af frá1?æTri stjórn hans og áhrif
um frá hans eigin persónu.
Þétta, sem hjer hefur verið
sagt, mætti virðast nægilegt til
tónn liækkaður eða la'kkaðui’
þá fór nú að vandast málið.
Sýnir þetta að hugkvæmni átti
hann til, og að snemma beygð-
ist krókurinn.
Um fermingu, eða laust fyr-
ir, gjprðist Brynjólfur sendi-
sveinn hjá HiLmari Finsen
að ná fullri hylli og aðdáun ’ landshöfðingja og þegar fram
áheyrenda, en hjer við bættist
að Brynjólfur var snillingur að
leika á harmoníum. Kom hann
Glens og gaman, eftir Þorl. Ein-1 oft fram sem einleikari á það
arsson, 12,50.
Gamansögur, eftir Þorl. Einarsson, |
12,50.
Frá liðnum kvöldum, eftir Jón |
Guðmundsson, 2,50—3,25.
SamferSamenn, eftir Jón Guð-
mundsson, 9,50.
hljóðfæri, eða ljek undir með
söng á hljómleikum og leysti
það jafnan vel og smekklega af
hendi. Þótti það unaðslegt og
heillandi er Brynjólfur fór
, .höndum um hljómborðið á ame
Frekjan, eftir Gisla alþm. Jónsson, | . , , , , i *
1000 Irtska harmonnnu smu, en þaö
Rödd hrópandans, 20,00—30,00. |\ar þá eitt hið fullkomnasta
Sumar á fjölium, eftir Hjört frá | hljóðfæri þeirrar tegundar, sem
Skálabrekku, 10,00.
Lögreglan í Reykjavík, 7,50.
Sjálfstætt fólk II, eftir Halldór I
Kiljan Laxness, kostar 10 krónur, |
347 blaðsiður.
HÓKAVERSLUIS
ÍSAFOLDAR.
Sljórnarkreppan í
völ var á. Var hann leikinn í
að „registrera“ og velja viðeig-
andi hljómbrigði á tónverkið,
sem hann flutti, leiknastur
allra sem þá voru uppi.
Að minni hyggju varð Brynj
liðu stundir fjekk hann að
hjálpa til við smástörf á skrif-
stofu Finsens. Hjá eftirmönn
um hans, þeim Bergi Thorberg
og Magnúsi Stephensen lands-
höfðingjum, var Brynjólfur
ritari um tuttugu ár. S*ðar var
hann um tíma í Stjórnarráð-
inu. Um tvítugs aldur lærði
hann söngfræði og harmoníum
leik hjá Jónasi Helgasyni og
síðar píanóleik hjá frú önnu
Pjeturssön, móðir dr. Helga
Pjeturs og þeirra sýstkyna. —
Árið 1897 veitti alþingi Brynj
ólfi styrk til utanferðar og frek
ari náms í tónlist. Fór hann
1898 til Khafnar og stundaði
nám i orgelleik hjá Professor
Helsingfors í gærkveldi.
HIN langvarandi stjórnar-
kreppa í Finnlandi leystist í
kvöld, á þann hátt, að Pekkala
forsætisráðherra tilkynnti Paa-
sikivi forseta, að stjórn sín
hefði fallist á að fara áfram með
völd í landinu. Áður en Pekk-
ala tilkynnti forsetanum þessa
ákvörðun hafði hann átt ítar-
legar viðræður við meðlimi
þlngflokkanna og ráðherrana í
stjórninni. — Reuter.
Herbergi
í nýju húsi á fallegasta
stað í bænum er til leigu.
Sjómaður í utanlandssigl-
ingum gengur fyrir. Fyr-
irframgreiðsla áskilin. —
Tilboð merkt: „450 —
1392“ sendist afgr. Mbl.
fyrir laugardag 24. þ. m.
íbúð óshasf
2—3 herbergi og eldhús
óskast strax. Greiðsla eft-
ir samkomulagi. ■— Tilboð
merkt; „1280 — 1394“
sendist blaðinu.
1111111111111111111111/
4000 drepnir í óeirö
um í Indlandi.
New Dehli í gærkveldi.
FJÖGUR þúsund menn hafa
verið drepnir í óeirðum í Ind-
landi síðastliðna sex mánuði.
Á þeim tíma hafa 3000 menn
særst í óeirðunum. Istowel, Ind
landsmálaráðherra Bretlands,
skýrði frá þessu á fundi í neðri
máístofu breska þingsins í dag.
Lagði hann áherslu á það, að
koma yrði í veg fyrir þessar
blóðsúthellingar með öflugum
ráðstöfunum. — Reuter.
TU sölu
lóð ca. 2500 ferm. á
Digraneshálsi, ásamt
geymsluskúr, stærð ca. 40
ferm. Nægilegt vatn allt
árið. — Uppl. í síma 7833
frá kl. 7—8.
iimiiiitiiiiiiiiiiiiiintti
Ungur reglusamur m'aður
•í hreinlegri atvinnu, óskar
eftir
Herbergi
sem fyrst. Má vera lítið.
— Tilboð merkt: „X-9 —
1341“ er greini leigu legg-
ist inn á afgr. Morgunþl.
fyrir föstudagskvöld.