Morgunblaðið - 02.10.1947, Blaðsíða 2

2
RIORGUMSLAÐIÐ
Fimmtudagur 2. okt. 1947" ;
Nægpniegt kalt vatn þar til
Reykjavík er orðin rúml 90
þúsund íbúa lorg
Prestar vilja kristnidóms-
fræðslu í gagnfræða-
skólum
KLUKKAN 6.10 i gærkvöldi
hieypti Gunnar Thoroddsen
borgarstjóri, vatni inn á hina
nýju kaldavatnsleiðslu Rvík-
urbæjar. Með þessari aukn-
ingu vatnsveitunnar er hún
komin upp í sern svarar 865
lítrum af vatni á mann yfir
sólarhringinn. Mun óvíða í
veröldinni vera jafnmikið
vatn á hvern íbúa, sem nú er
orðið hjer í bænum.
A'ð llótel Borg
í tilefni af þessari aukningu
vatnsveitunnar, hafði borgar-
st jóri boð inni fyrír bæjarfull-
trúa, forstjóra bæjarstofnana og
blaðamenn, að Hótel Borg í gær
dag.
í stuttri ræðu er borgarstjóri
flutti við það tækifæri, mintist
hann þeirra kvaða sem á bænuro
hvíldu í sambandi við vatnsveitu
tií borgarinnar. — Síðan rakti
hann í stuttu máli framkvæmd-
ir Reykjavíkurbæjar í þessu
roáli. Næstur tók til máls Helgi
Sigurðsson forstjóri Vatns- og
Hitaveitu Reykjavíkur og komst
hann m. a. svo að orði:
Rœ'Sa Helga Sigur&ssonar
Aukning sú á Vatnsveitu
Reykjavíkur, sem nú er að
verða lokið, er sú mesta, sem
gerð hefur veriö. betta sjest
best með samanburði við fyrri
aukningar..
Vatnsveitan var lögð 1908—9
og flutti þá 381/2 1/sek. til bæj-
arins. Þá voru íbúar Reykjavík-
ur 11,016. Árið 1923 var hún
aukin svo að hún flutti 96 1/sek.
íbúar voru þá 20,148. Árið 1933
var hún enn aukin, svo að hún
flutti 240 1/sek., þá voru íbúar
31.689. Eftir núverandi aukn-
ingu getur hún flutt 530 1/sek.
en íbúatala er nú 52—53 þús.
Út frá vatnsmagni og íbúa-
tölu má reikna hve margir lítr-
«r koma að meðaltali á hvern
(búa á sólarhring, en þá kemur
í Ijós að árið 1908 voru það 301
I Árið 1923 hafði fjölgað það
( bænum, að ekki voru nema
165 1 á íbúa á sólarhring, en
eftir stækkunina það ár urðu
415 1/íb. Árið 1933 var talan
aftur komin niður í 259 1, en
hækkaði við aukninguna það ár
upp í 650 1. Nú höfum við 392
l/íb,/sól. fyrir stækkunina, en
eftir að nýja aðalæðin er tekin
í notkun getur hver íbúi að með
nltali fengið alt að 865 lítra af
köldu vatni á sólarhring.
Meira vatn en erlendis
Það má draga ýmsar álykt-
aitir af 'þessum tölum. Aukin
vatnsnotkun fylgir t. d. auknu
hreinléeti og lífsþægindum og
auknum iðnaði. Tölurnar tala
skýru máli um þetta. Fiskverk-
un okkar og fiskiðnaður gerir
meiri kröfur til vatnsnotkunar
en margur annar iðnaður, enda
er vatnsnotkun okkar með því
mesta sem nokkursstaðar þekk-
ist. Það er vitað að vatnsnotkun
pr. íbúa er þeim mun meiri sem
borgirnar eru stærri, en í Ev-
?ópu er þó talið að 2—300 lítrar
Nýja kaldavatnsleiðslan
tekin í notkun - Hún
kostar rúmar 6 miljónir
mmm
Fundí Prestaljelagsjns lauk í gærkvöldi
AÐALFUNDUR Prestafjelags ísl. hjelt áfram í gær og varð
honum lokið síðla dags. Á íundinum voru gerðar samþyktir um
kristniboð og kristnidómsfræðslu í gagnfræðaskólum. Ennfrem-
ur var rætt urn sjóðsstofnun til bókaútgáfu á vegum fjelagsins..
NÝJA vatnsleiðslan er um 11 km Iöng. Þar af liggja 1100
metrar ó botni Helluvatns. Siest hjer áður en leiðslunni var
sökt í vatnið. (Ljósan. Rögnvaldur Þorkelsson verkfræðingur)
á íbúa á sólarhring nægi í stór-
borgum. Hjer er vatnsnotkunin
miklu meiri og á vart sinn líka
nema í Ameríku. Notkunin hef-
ur og stöðugt farið vaxandi. —
Árið 1908 voru 301 1. á íbúa
ríflegt. Árið 1923 voru 415 lítr-
ar ríflegir, en 1933 var talið
hæfilegt hjer að reikna með 400
1. 1 ár vantar töluvert á að það
nægi. Hinsvegar eiga 865 1. á
íbúa á sólarhring, sem verður
til umráða eftir aukninguna að
vera mjög ríflegir, enda er mjer
ekki kunnugt um neina borg,
sem noti svo mikið vatn, hvað
þá heldur ef við bætum við þetta
álitlegum sopa af heitu vatni.
Þessar tölur eru að vísu ekki
alveg nákvæmar vegna þess, að
Seltjarnarnesið og nokkuð af
Digraneshálsinum fær vatn frá
Reykjavík.
Nœgi í 20 ár
Ef við litum á ártölin, sjáum
við að fyrsta vatnsveitan dug-
aði bænum í 15 ár, næsta stækk
un í 10 ár og sú önnur í 14 ár.
Hvað getur þessi stækkun nú
dugað lengi ? Ef við hugsum j
okkur að 500 1. dugi á íbúa á
sólarhring, á hún að duga þar
til bæjarbúar eru orðnir 92 þús.
en það verður væntanlega ekki
fyr en eftir ein 20 ár.
Nú kunna menn að spyrja,
hvað tekur þá við? Er meira
vatn til í Gvendarbrunnum? —
Já. Þessi heilsubrunnur Reykja-
víkur á enn í fórum sínum nokk
ur hundruð 1/sek. þótt þessir
530 sjeu teknir.
Þurkasumarið 1945 þegar
vatn var alstaöar með minsta
móti hjer, mældist 600 lítra
rennsli á sek. úr uppsprettum
þeim, sem nýja æðin liggur úr,
þar eru því enn eftir 310 1/sek.
(Framhald á bls. 12)
Að loknum morgunbænum,
sem sr. Hálfdán Helgason pró-
fastur flutti, hófst framhald
umræðna um staríshætti kirkj-
unnar. Sr. Jóhann Hannesson
talaði um kristniboð og tóku
margir til máls um það efni,
og samþykti fundurinn í því
svofelda tillögu:
„Aðalfundur Prestafjel. ísl.
1947 álítur, að það sje til heilla
fyrir kristnilíf þjóöarinnar að
unnið sje að eflingu kristniboðs
hugsjónarinnar hjer á landi, og
mælir með því að h&ldnar sjeu
kristniboðsguðsþjónustur í kirkj
unum og söfnuðirmr sjeu frædd
ir um kristniboð“.
Þegar mál þetta hafði verið
afgreitt flutti sjera Guðbrand-
ur Björnsson, prófastur á Hofs-
ósi skýrslur og tillögur nefndar
þeirrar, er undaniarin tvö ár
hefur starfað að því að athuga
samræmingu námsskrár í gagn-
fræðaskólum og kristniboðs-
kensluna þar.
Tillögur nefndarinnar voru
svofeldar:
1) Aðalfundur Prestafjelags
Islands 1947 leggur til að trúar-
bragðafræðsla fari íram í öll-
um bekkjum gagnfræðastigsins,
2 stundir á viku. í 1. bekk sje
lögð megináhersla á biblíusögur
er taki við af biblrusögum barna
skólanna og fari þá fram upp-
rifjun á meginatriðum barna-
skólafræðslunnar í kristindómi.
I 2. bekk sje kend kristileg sið-
fræði og ágrip af kirkjusögu og
sje þá lögð mest stund á að
jfræða um líf og starf ágætis-
manna kirkjunnar. í /3. bekk sje
kent ágrip af trúfræði og yfir-
leitt um trúarbrögð alment. í
4. bekk sje farið yfir eitt höfuð-
rit Biblíunnar með skýringum
og þá jafnframt vakin athygli
nemenda á lífsgildi heilagrar
riíningar.
2) Prestafjel.stjórnin beiti-
sjer fyrir því í samráði við
fræöslumálastjórn að samdar
sjeu hæíilegar keiislubækur í
þessum námsgreinum. Helst sje
ein bók samin fyrir alla bekk-
iiia og sje sjerstökum manni
falin ritstjórn hennar, en sjer-
fróðum mönnum "j.e ætlað að
semja hvern meginkafla bókar-
innar.
Tillögur þessar voru sam-
þyktar í einu hljóði.
Þá fóru fi’am almennar um-
ræður og ræddu menn þá ýmsa
hluti og samþyktu tillögur m.
a. um sjóðsstofnun innan fje-
lagsins til bókautgáfu með
framlögum frá hverjum fjelags-
manni og um áskrrun til út-
varpsráðs um að hafa stutta
guðræknisstund í morgunút-
varpinu.
Að loknum þessum almcnnu
umræðum fór fram stjórnar-
kosning og hlutu þessir kosn-
ingu: Sr. Árni Sigurðsson, próf,
Ásmundur Guðmundsson, sjera
Bjarni Jónsson,- vígslubiskup,
sr. Guðm. Einarsson, sr. Svein-
björn Högnason.
Eftir fundinn var kaffidrykkja
í Oddfellowhúsinu. Þar flutti
sr. Benjamín Kristjánsson er-
Framh. á bls. 5
Frá málverkasýningu Sigurðar SlgurSssonar
Maður með hest. (Sjá grein á 16. síðu)