Morgunblaðið - 21.11.1947, Síða 9

Föstudagur 21. nóv. 1947
MORGliNBLAÐIÐ
9
itjómmálaástandið í Frakklandi
N é
eftir bæjar og sveitastjórnar-
Grein þcssa hefur ritað
Rémy Roure, en hann er
ritstjóri franska dag-
blaðsins „Le IWontle",
sem talið er fremst dag-
blaða þar í landi.
í STÓRUM dráttum má segja,
að frönskum stjórnmálum sje
nú þannig komið: í bæja- og
sveitastjórnakosningunum
laust saman tveim stefnum, en
síðan hefur komið fram ,,þriðja
stefnan“, stefna milliflokka.
Þessi stefna kann að bera sig-
urorð af hinum. En stjórnmál-
in eru reikul og stundum erf-
itt að átta sig á þeim. í raun-
inni er ástandið miklu flókn-
ara en svona.
Aðaleinkenni bæja- og sveitfi
stjórnakosninganna var sterk
andspyrna gegn kommúnisma.
Það var einmitt vegna þess,
hve fólkið var hrætt við kom-
múnismann, að de Gaulle og
flokkur hans (R. P. F., Rass-
emblement du Peuple Fran-
§ais: Sameiningarflokkur
frönsku þjóðarinnar), vann
svona mikinn kosningasigur. —
En það er ekki hægt annað að
segja, en kommúnistaflokkur-
inn hafi gert allt til þess að
. verðskulda kínar ófarir. Hann
hefur sannarlega einangrað sig
frá þjóðinni með því að taka
Upp lýðskrums og ofbeldisstefnu
og treyst bönd Sín við alþjóða-
sambönd, sem er stjórnað frá
Moskvu; einnig með því að taka
þátt í samtökum Austur-Ev-
rópu gegn Bandaríkjunum og
hefja sókn gegn sósíalista-
flokknum. í stuttu máli sagt,
með því að taka upp afstöðu
sina frá því fyrir stríð. En er
nú þessi öfluga hreyfing, sem
komið hefur fram gegn komm-
únismanum, íhaldshreyfing? —
Það er vafalaust erfitt að vita
og til einskis að bera fram þá
spurningu,. hvernig bæja- og
sveiastjórnakosningarnar hefðu
farið, ef Kommúnistaflokkur-
inn hefði ekki fylgt' utanað-
komandi skipunum, en haldið
sig við lýðræðisvenjur gins og
hann gerði fram á s.l. vor, og
ef hann hefði ekki tekið upp
lýðskrumsstefnu samkvæmt
skipunum frá útlöndum, lýð-
skrumsstefnu. sem Paul Rama-
dier, forsætisráðherra, hikaði
ekki við að fletta ofan af á
þinginu. En hvað sem þessu
líður, þá svaraði Paul Rama-
dier bessari afstöðu Kommún-
istaflokksins og hinni einhæfu
andkommúnisku stefnu Samein
ingarflokks frönsku þjóðarinn-
ar með því að heita á milli-
flokkana til stuðrdngs. Hann
fekk þannig meiri hluta í þing-
inu, tæpan meiri hluta að vísu,
en hann gæti vaxið, ef flokk-
arnir, sem að honum standa
vilja í raun og veru halda uppi
þriðju stefnunni“, sem mundi
vera stefna hófsemi, yfirveg-
unar og skynsemi á lýðræðis-
grundvelli og ein myndi geta
forðað frá hættulegum æfintýr-
um.
Nú er barc. eftir að vitá,
Eftir Rémy Roure
hvort miiliflokkarnir, Sósíalista
flokkurínn, flokkur Bidaults
(M.R.P.) og lýðveldisflokkar
(républicains) ýmsir bera gæfu
til að leggja til hiiðar það, er
hjer ber á milli, er. taka hönd-
um stman um það, sem þeim
er sameiginlegt. Þetta gerðu
menn sjer vonir um um í þing-
inu, þegar Guy Mollet, sem álit-
inn er vera fyrir vinstri armi
Sósíalistaflokksins, var hyltur
af öllum lýðveldisflokkunum,
en ekki af Kommúnistaflokkn-
um. gátu þá orðið að kjarna
heilsteypts meiri hluta, sem
stæði af einbeitni bæði-á móti
fyrirætlunum kommúnista og
æfintýrum einræðisvalds. En
menn hjel'du, að stjórnin mundi
sjálf komast á breiðari grund-
völl í samræmi við þenna meiri
hluta og að þegar þingið kæmi
saman 13. nóvernber, mundi
koma fram mikil stjórn með
Léon Blum eða Paul Rama-
dier í forsæti.
Svo virðist sern síðan hafi
komið babbi í bátinn. Paul
Ramadier hefur að vísu bætt
nokkrum nýjum ráðherrum í
fyrra ráðuneyti sitt, en er það
nóg til þess, að þessi ,þriðja
stefna“, sem svo mikið hefur
verið rætt um, geti komið fram
máíamiðlun? Þessari spurningu
er ekki hægt að svara'fyrr en
þingið kemur saman. Til þess
tíma virðist öll ný breyting á
stjórninni með öllu útilokuð. —
Til þess að Blum og Reynaud
myndi stjórn saman, þyrfti eitt
hvað alvarlegt, sem ekki verð-
ur sjeð fyrir nú, að koma fyr-
ir. Þá mundi vera um að ræða
samsteypustjórn til bjargar
þjóðinni með foringjum allra
þingflokka að fráskildum kom-
múnistum. En svo langt er nú
ekki komið ennþá, og fyrir
þingið kemur vafalaust stjórn
lítið eitt breytt með Ramádier
í forsæti.
En kemur stjórnin þá til með
að hafa nægan myndugleika til
að halda ■ uppi stöðugum og
tryggum meirihluta, sem fái
staðist árásir Sameiningar-'
flokks frönsku þjóðarinnar? —
Líklegast er, að Sameiningar-
flokkurinn gæti þess reisa
sjer ekki hurðarás um öxl og
æski þess ekki sem stendur að
reyna sig í stjórn landsins. —
De Gaulle bíður átekta, böðar
nýja fundi. Mun lionum takast
að sefa óþreyju liðssveita sinna
eða hluta þeirra, sem vilja nú,
eftir að hafa tekið á sig „erfið-
ið“ njóta „sæmdarinnar“, eða
óttast að verða fyrir vonbrigð-
um, ef þær bíða? De Gaulle
hershöfðingi er of skynsamur
stjórnmálamaður ti) þess að láta
undan þessum freistingum
nokkurra fylgismanna sinna.—
Ef til vill álítur hann líka að
sem stendur sjeu erfiðleikarnir
of miklir og betra sje að láta
öðrum eftir stjórnina. í bili. Ef
— Brúðkaupið
til vill sjer hann líka af hinu
mikla raunsæi sínu, að þó að 1
bæja- og sveitastjórnarkosn-
Ingarnar hafi fært honum mik-
inn sigur, þá stendur hann þó
enn langt frá því að hafa þann
meirihluta, sem nægja mundi
til þess að hrinda stefnuskrá
ginni í framkvæmd. Fiokkur
Bidaults er enn sterkur, þó að
hann hafi tapað. Nógur kraftur
er í sósialistaflokknum til þess
að hann haldi stjárnartaumun-
um. Sumir segja, að ..þriðja
stefnan“ standi veikum fótum.
Jeg held, að það sje ekki rjett.
breytingu á mal-
málstfma o. fl.
Á FUNDI, er Húsmæðrafjeiag
Reykjavíkur hjelt s.l. mánudag,
var samþykt eftirfarandi tillaga
í sambandi við breytingu á mat-
málstímanum:
„Fundur í Húsmæðrafjelagi
Reykjavíkur haldinn 17. nóv.
mótmælir eindregið breytingu
á matmálstímanum. Telur hana
kostnaðarsamari. og skapi hún
húsmæðrum meiri fyrirhöfn og
erfiði.“
í sambandi við breytingu á
lokunartíma brauð- og mjólkur-
búða var eftirfarandi tillaga
samþykt:
„Fundur í Húsmæðrafjelagi
Reykjavíkur haldinn 17. nóv.
skorar á bæjarstjórn Reykjavík-
ur að láta ekki koma til fram-
kvæmda samþykt þá um lokun
braUð- og mjólkursölubúða, er
nú liggur fyrir bæjarstjórn, þar
eð vitað er að rnjólkin t. d. sem
er algengasta og viðkvæmasta;
fæða heimilanna, þolir litla
geymslu, en heimilin fæst hafa j
kælitæki. Auk þess er mjólkur-
afgreiðslan mjög seintæk, eins
og nú hagar til og mjólkurbúðir
flestar ófullnægjandi til að af- j
greiða þann fjölda er bíður af-
greiðslu.“
Þá var samþykt eftirfarandi
tillaga varðandi lokun búða kl.
12 á hádc-gi alla laugardaga árs-
ins:
„Fundur í Húsmæðrafjelagi
Reykjavíkur haldinn 17. nóv.
1947 telur sig andvígan sam-
þykt Verslunarmannafjel. Rvík-
ur er varðar lokun sölubúða. Sú
skerðing á afgreiðslutímanum,
er þar er farið fram á, verði
mjög til óhagræðis fyrir hcimil-
in, sem flest eru hjálparlítil,
börn og unglingar í 'skólum, en
aukakostnaður fellur á það sem
heim er sent, svo hÚsmæðurnar
sjálfar verða að gera mest inn-
kaupin, er sannarlega tekur sinn
tíma auk annarra húsverka".
Einnig var nokkuð rætt um
dreifingu mjólkurinnar, raf-
magnsskortinn o. fl.
Framh. af bls I
anna; og gleðin, sem skein út úr
andliti hins unga hertoga, en
minstu munaði að hann í öllum
ólátunum legði of snemma af
stað til kirkjunnar.
Hyllt á svölum
Buckingham Palac^
Eftir að Elizabeth og Philip
höfðu verið gefin saman, óku
þau til konungshallarinnar, þar
sem brúðurin skar brúðarkök-
una með sverði eiginmanns síns.
Áður höfðu tugþúsundir manna
hyllt brúðhjónin nýgiftu, er þau
ásamt George konungi, Eliza-
beth drottningu, Margaret prins-
essu, Mary ekkjudrottningu og
Alexöndru prinsessu af Kent,
komu fram á svalir Bucking-
ham Palace.
★
HJÚKRUNARFÓLK hafði nóg
að gera í sambandi við brúð-
kaupið og hátíðahöldin í Lond-
on. Sjúkrabifreiðar voru stöð-
ugt á ferðinni, en úm klukkan
tvö höfðu 2,000 manns fengið
aðstoð lækna og hjúkrunar-
kvenna. Af fólki þessu voru 37
fluttir á sjúkrahús. Liðið hafði
yfir flesta þeirra, sem aðstoðar
þörfnuðust, en nokkrir höfðu
ýmist fót- eða handleggsbrotnað
í þrengslunum.
Fjórar lögreglukonur gættu
tuttugu týndra barna í námunda
við eitt af hliðum Buckingham
Palace. -
Brúðkaup Elizabeth og Phil-
ips var haldið hátíðlegt víðs-
vegar um heim. Reutersskeyti
hafa borist frá eftirfarandi stöð
um:
Sidney, Ástralíu:
í ÖLLUM borgum og þorpum
Ástralíu var brúðkaupsins minst
með klukknahringingum, guðs-
þjónustum og hátíðahöldum.
Cairo:
MOHAMED ALI prins, ríkiserf-
ingi Egyptalands, kom fram fyr-
ir hönd Farouks konungs í
veislu sem haldin var hjá breska
sendiherranum. — Meðal við-
staddra var einnig Nokrashy
Pasha forsætisráðherra.
Berlín:
HERSÝNINGAR voru haldnar
í Berlín, Hamborg og Dussel-
dorf.
Accra, Gullströndinni:
AFRÍKUMENN í Acera söfnuð-
ust saman kringum gjallarhorn
á götum úti, til þess að heyra
útvarpað frá giftingarathöfn-
inni. Almennur frídagur var í
borginni.
Johannesburg:
FLÖGG og veifur voru við hún
á öllum stjórnarbyggingum.
Gíbraltar:
SKOTIÐ var heiðursskotum úr
strandvirkjum og skipum breska
flotans.
Aþena:
SENDIIIERRAR BRETLANDS
Kanada og Suður-Afríku hjeldu
veislu í breska sendiráðinu. —
Gríska stjórnin sendi George
konungi og drottningu hans
heillaóskir.
Lake Success:
ÝMSIR af fuiltrúum Samein-
uðu þjóðanna drukku minni
brúohjónanna. Drukkinn var
„Lilibet-cocktail" (kallaður eft-
ir nafni Elísabeth, eins og hún
bar það fram í barnæsku).
Moskva:
SIR Maurice Peterson, sendi-
herra Breta, og kona hans höfðu
boð inni.
París:
MIKIIi hátíðahöld meðal Breta
í borglnni. Vincent Auriol, for-
seti Frákklands, sendi brúðhjón-
unum heillaóskir.
New Delhi:
LIAGAT ALI Khan, forsætisráð
herra Indlands, sendi kveðjur og
gjafir.
Lahore:
Liagat ALI KHAN, forsætisráð-
herra Pakistart, sendi heilla-
óskaskeyti fyrir sína hönd og
stjórnar sinnar.
Washington:
TRUMAN forseti og fjölskylda
hans hlustuðu á hluta af útvarps
lýsingu á giftingarathöfninni,
Stokkhólmur:
SÆNSK blöð yfirfull af frjett-
um af brúðkaupinu.
Siglingadómur
skípaður
Frjettatilkynning
frá ríkisstjórninni.
HINN 6. þ. m. skipaði dómsmála
ráðherra eftirtalda menn í sigl-
ingadóm samkvæmt 49. gr. laga
nr. 68, 5. júní 1947, •um eftir-
lit með skipum:
Formaður: Einar Arnalds,
borgar dómari. V araf ormaður:
Valdimar Stefánsson, sakadóm-
ari.
Meðdómendur:
1. Hafsteinn Bergþórsson, Jótv
Kristófersson, skipstjóri. ——Tií
■vara: Jónas Jónsson, fyrrv. skip
stjóri (eru eða hafa verið starf-
andi skipstjórar).
2. Þorsteinn Loftsson. Þorst.
Árnason. Tjl vara: Ágúst Guð-
mundsson (eru eða hafa verið
starfandi yfirvjelstjórar á skip-
um).
3. Pálmi Vilhjálmsson. Jón
Jónsson.frá Litla-Bæ. Til vara:
Jón Ármannsson (eru eða hafa
verið sjómenn án þess þó að
hafa verið skipstjórar, stýri-
menn, vjelstjórar eða loftskeyta
menn s.l. 5 ár).
4. Ólafur Sigurðsson, verkfr,
Viggó Maaek, verkfræðingur.
Til vara: Þorsteinn Daníelsson
(sjerfróðir um smíði skipa).
5. Benedikt Gröndal, verkfr.
Gísli Iíalldórsson, verkfræðing-
ur. Til vara: Sveinn Guðmunds-
son, vjelfr. (sjerfróðir um smíð'i
vjela).
6. Otto B. Arnar. Friðrik Jóns
son, utvarpsvirki. Til vara:
Sveinbjöm Egilsson, útvarps-
virki (sjerfróðir um firðtæki),
Dómsmálaráðuneytið
20. nóv. 1947.
Framh. af bls. 5
dag mun Einar halda opinbera
tónleika í Austurbæjarbíó, þar
sem hann syngur lög úr „Vetr-
arferðinni", og auk þess verða á
söngskráftni íslensk lög og svo
óperuaríur. Eru þetta kveð'ju-
tónleikar, því næstu daga mun
Einar leggja af stað til útlanda,
til dválar þar um sinn.
P. í.