Morgunblaðið - 03.01.1948, Blaðsíða 10
10
MORGUNBLAÐIÐ
MÁNADALUR
a e
94. dagur
„Þetta er alveg rjett“, sagði
Hall og hló. „Það er um að gera
að hafa eins lítið fyrir lífinu
og unnt er — að vera svona
mitt á millijífsins og Nirvana.
Að forðast allt viðnám, að forð
ast áreynslu — það er hin eft-
irsóknarverða tilvera, alveg
eins og hjá marglyttunum, sem
berast ósjálfrátt með straumn-
um“.
„Þjer gleymið alveg betri
hliðum lífsins“, sagði Billy.
„Hverjar eru þær? Getið þjer
sagt mjer það?“
Billy sat nokkra stund þög-
ull. í hans augum var lífið dá-
samlegt og fagurt. En honum
fannst hann ekki geta komið
orðum að því.
„Ef þjer hafið einhvern tíma
barist við hnefaleikara, sem er
jafnoki yðar, og hafið staðist
tuttugu lotur, þá munuð þjer
máske skilja hvað jeg á við.
Við Jim Hazard skiljum þetta
þegar við syndum út á hafið
og leikum á stærstu holskefl-
urnar. Og þó skiljum við það
enn betur þegar við erum komn
ir heim höfum fengið steypu-
bað og erum komnir í hlý og
þur föt og líður yndislega vel
bæði á sál og líkama-----“
Hann þagnaði því að hann
fann að hann gat ekki kom-
ið orðum að hugsunum sínum
og tilfinningum, svo að öðrum
væri skiljanlegt.
„Þessi vellíðan — er nokkuð
betra til?“ sagði hann svo og
þóttist nú hafa komið orðum
að því sem hann vildi segja.
„Við þekkjum öll blekking-
ar líkamans“, sagði Hall. „Á
eftir þessu kemur gigt og syk-
ursýki. Veigar lífsins eru á-
fengar en þær breytast fljótt
, __ __ll
„— — í þvagsýru“, skaut
írski leikritahöfundurinn inn í.
„Það eru til mörg önnur lífs-
ins gæði í þessum heimi“, sagði
Billy og var honum nú farið
að hitna í skapi. „Nefnum til
dæmis góðan bauta og kaffi,
eins og frú Hall kann að búa
það til. En æðsta gjöf lífsins
er góð kona, sem maður elskar \
og elskar mann. Lítið þið á:
hana Saxon þarna. Vegna henn
ar þykist jeg hátt hafinn yfir
marglyttuna og alisvínið, það
segi jeg satt“.
Konurnar klöppuðu honum
lof í lófa og hrópuðu :Heyr,
svo hann fór allur hjá sjer.
„En setjum nú svo að heilsa
yðar bili og skrokkurinn á yð-
ur verði eins og ryðgaðar
grindalamir, sem brakar og
ýskrar í við hverja hreyfingu“.
savði Hall. „Og setjum nú svo
að Saxon verði leið á yður og
hlaupist á brott með einhverj-
um öðrum. Hvað segið þjer um
það?“
Billy hugsaði sig um stund
arkorn.
„Þá væri jeg lítið betur far-
inn en marglyttan“, sagði hann.
Svo strauk hann á sjer hand-
leggina og leit á Saxon: „En
guði. sje lof fyrir það að jeg
hefi enn nóga krafta í köglum
tii þess að berja frá mjer og
til þess að vernda konuna sem
jeg elska“.
Aftur tóku konurnar undir
með fögnuði og lófataki og frú
Hall sagði:
„Lítið þið á Saxon hvað hún
roðnar. Hvað segið þjer um
þetta frá yðar sjónarmiði Sax-
on?“
„Jeg segi aðeins það, að eng
in kona getur verið hamingju-
samari en jeg er“, svaraði hún.
„Og engin drottning verið
stoltari en jeg er“.
„Nú gefst jeg upp“, sagði
Hall hlæjandi við Billy.
„Þjer hafið samt sjálfsagt
betra vit á þessu heldur en
jeg“. sagði Billy. „Þjer hafið
lesið svo mikið að þjer vitið
alt betur en jeg“.
„Svikari“, kölluðu konurnar.
„Takið þjer þetta aftur“.
Billy brosti og svaraði með
mestu hægð:
„En samt sem áður vil jeg
ekki skifta við yður. Jeg kæri
mig ekki um að ganga með
andlegt harðlífi af of miklum
bókalestri. Og jeg segi yður það
satt, að einn koss hjá Saxon
er mjer meira virði heldur en
öll bókasöfn heimsins“.
„Þar eiga að vera hálsar og
dalir, frjóvsöm jörð. fjallalæk
ur og góðir vegir og járnbraut-
arstöð skamt í burtu. Þar á að
vera nóg sólskin, en samt svo
svalt að maður verði feginn að
sofa í rúmi. Þar eiga ekki að-
eins að vera furutrje, heldur
alls konar önnur trje. Þar eiga
að vera grassljettur, þar sem
kýrnar og hestarnir hans Billy
geta verið á beit. Þar eiga að
vera veiðidýr og hjerar svo
að Billy geti farið á veiðar.
Sjerstaklega þarf að vera mik
ið af rauðaviðartrjám þar, og
þar má ekki vera þoka“. Þaiin
ig lýsti Sa^on landinu, sem
þau Billy voru að leita að.
Mark Hall skellihló.
„Og þar eiga að vera nátt-
galar í öllum trjám“, sagði
hann. „Blóm, sem aldrei fölna.
býflugur, sem stinga ekki, lífs
ins lindir þar sem menn geta
kastað ellibelgnum, manna-
regn af himni með hæfilegu
millibili og stór náma af visku-
steininum. Jú, jeg þekki ein-
mitt slíkan stað. Jeg skal sýna
yður hann“.
Hann athugaði gaumgæfilega
járnbrautarkort Bandaríkjanna
en begar hann fann ekki það
sem hann leitaði að þá náði
hann í stórt kort af öllum
hnettinum. En þótt þar værí
kort af öllum löndum heims,
fann hann ekki það, sem hann
leitaði að.
„Þetta gerir ekkert til í bili“,
sagði hann. „Komið aftur í
kvöld og þá skal jeg reyna að
sýna yður staðinn“.
Hún kom um kvöldið. Hann
leiddi hana út á veröndina.
Þar var stór sjónauki og hann
skipaði henni að horfa á tungl
ið í gegn um sjónaukann.
„I einhverjum dalnum þarna
uppi munuð þjer finna það
land. sem þjer leitið að“, sagði
hann ertnislega.
Frú Hall leit spyrjandi á þau
þegar þau komu inn.
„Jeg var að sýna henni dal
í mánanum. þar sem hún ætlar
að reisa bú“, sagði Hall og hló.
„Við gerðum ráð fyrir því í
upphafi að við þyrftum að
ganga langt áður en við fynd-
um ákjósanlegan stað“, sagði
Saxon. „Og sje hann í mánan-
um, þá er ekki um annað að
gera fyrir okkur en að ganga
þangað“.
„Blessað barn“, sagði Hall.
„Þjer getið alls ekki búist við
því að finna hjer á jörðu slíka
paradís. sem þjer hafið lýst.
Þjer viljið að þar sje rauða-
viðartrje en engin þoka. En
þetta tvennt fylgist að. Rauða
viðartrje spretta ekki nema þar
sem eru miklar þokur“.
Saxen hugsaði sig um stund-
arkorn.
„Jæja, það gerir ekkert til
þó að þar sje dálítil þoka“,
sagði hún svo. „Jeg vil alt til
vinna að þar sje rauðaviðar-
trje. Jeg veit ekki hvað þjer
eigið við með viskusteinsnám-
unni. En ef hún er eitthvað
svipuð marmaranámu Haflers
og þar er járnbrautarstöð í
nán_d, þá sje jeg ekkert því til
fyrirstöðu að maður hagnýti
sjer hana. Og ekki þarf maður
að fara upp í mánann til þess
að leita að hunangi. Þeir í Ne-
vada skafa það af trjánum.
Jeg veit að það er satt, því að
pabbi sagði mömmu frá því og
mamma sagði mjer“.
Ut frá þessu fóru þau að
tala um landbúnað og varð
skrafdrjúgt um hann.
„Engum mönnum í heimi
hefir boðist annað eins tæki-
færi og landnemunum hjer“,
sagði Hall. ,,Þeir komu hjer
að ónumdu landi, sem er á
bestu breiddargráðum heims.
Hafið er til beggja handa, og
þar á milli öll hugsanleg jarð-
nesk gæði 1 ríkum mæli. Og
hingað koma menn, sem hafa
flúið þrældómsokið heima og
eru ’cinráðnir í því að skapa
hjer jafnrjetti og lýðræði. Þeim
var það í lófa lagið, en þeim
tókst það ekki vegna óstjórn-
legrpr græðgi. Þeir vildu gapa
yíir öllu í einu og fyrir það
fór lýðræðið út um þúfur. •—
Græðgi þeirra varð að spila-
ástríðu. Þjóðin varð að eintóm
um spilafíflum. í hvert skifti
sem einhver varð gjaldþrota
þurfti hann ekki annað en færa
sig lengra vestur á bóginn og
græða þar fje að nýju til að
spila um. Þannig breiddust
þeir vestur á bóginn eins og
| engisprettuhópur. Þeir eyði-
5 lögðu allt, sem varð á leið
þeirra — Indíánana. jörðina,
skógana, vísundana og alt ann-
að. Þeir voru haldnir af græðgi
spilarans. Lög þeirra voru nokk
urs konar spilareglur, og það
var um að gera að spila rjett.
Allir tóku þátt í þessu, enginn
hrevfði mótmælum, því að all-
ir voru fastir í sömu keldunni.
Eins og jeg sagði áðan þurftu
þeir ekki annað en færa sig
vestur á bóginn og nema nýtt
land. Sá, sem græddi einn dag-
inn varð gjaldþrota næsca dag
og þriðja daginn var hann með
öll hátrompin á hendinni. Þann
ig g.leyptu þeir alt landið milli
Atlantshafs og Kyrrahafs og
spiluðu um það. Þegar þeir
höfðu tapað jörðunum, skógun-
um og námunum, sneru þeir
aftur og fóru að spila um aðra
vinninga, sem þeim hafði yfir
sjest. Nú var byrjað að spila
um kosningarjett og einkaleyfi.
Og þeir notuðu stjórnmálin til
þess að skara eld að sinni eig
in köku. En lýðræðið fór til
fjandans. Og þá kom hið allra
kátlegasta. Þeir, sem tapað
höfðu gátu nú ekki náð í meiri
Laugardagur 3. janúar 1948
SILFURDEPILLINN
Eftir ANNETTE BARLEE
9.
Þegar máfurinn kom til baka, voru tveir fjelagar hans
með honum, og brátt voru bökin á þeim orðin þjettskipuð
álfum, og svo var flogið af stað.
Þetta var nú meira æfintýrið. Margir álfanna höfðu aldrei
komið út fyrir engið, en látið sjer nægja að fljúga yfir því
og leika sjer innan um blöð eikartrjánna. Nú sáu þeir borgir
cg vötn og garða, og þeir gátu sjeð fólk, sem sýndist jafn
lítið og sjálfir álfarnir, á gangi á götunum og við vinnu á
ökrunum.
Máfarnir settust á hvíta ströndina rjett hjá stóra stein-
inum, og allir litlu álfarnir klöngruðust niður á jörðina.
Lilja og Adda tóku að sjer að gæta álfabamanna, og þau
hlupu í allar áttir og fóru í eltingarleik í fjöruborðinu. Hinir
fóru með máfinum vini sínum, sem sýndi þeim hvar hann
hefði látið farangurinn þeirra. Svo flaug hann burtu ásamt
vinum sínum, en þeir lofuðu að koma aftur, þegar tími væri
til kominn að halda heim. Hann sagði, að þeir fjelagar ætl-
u.ðu að eyða deginum í garði einum rjett hjá álfaborginni,
þar sem finna mátti einhverja sjerstaka fæðutegund, sem
þeim þótti sjerlega góð. „Eintómur fiskur er svo tilbreyting-
arlítill", bætti hann við.
Álfabörnin skemtu sjer ákaflega vel og gerðu alla þá hluti,
sem mannleg börn gera -— byggðu meðal annars kastala og
grófu holur í mjúkan sandinn.
Þau voru næstum öll með skóflur og fötur, þar sem álf-
arnir höfðu smíðað skóflur úr notuðum eldspýtum, sem
gamli, þreytti álfurinn hafði dröslað heim til sín. En ekki
líkaði þeim gamla þetta nú vel í alla staði, því hann hafði
ætlað að nota eldspýturnar til upphitunar um veturinn.
Það tók álfabörnin langan tíma að búa til sandkastalana
sína, og þó voru þeir svo litlir, að þú hefðir getað hvolft
venjulegum bolla yfir þá.
Lilja fann eldspýtu í fjörunni og bjó til flagg úr örlítilli
rauðri pjötlu, sem hún líka rakst á. (Álfar geta eiginlega
notað alla skapaða hluti). Flaggstönginni og flagginu stakk
hún svo í turninn á einum kastalanum, og allir litlu álfa-
krakkarnir tókust í hendur og dönsuðu í kringum kastalann.
Þegar álfabörnin voru orðin duglega þreytt, stakk Adda
upp á því, að þau færu að synda, og svo völdu þau sjer und-
urfagran stað efst uppi á nokkrum smásteinum, en þar var
örlítill, tær pollur, sem vart hefur verið stærri en venjulegur
■ Wi|
— Nei, en fyndið frú, við
notum nákvæmlega sömu stærð
af skóm.
★
— Hversvegna skælirðu
ekki, þegar mamma þín fleng-
ir þig?
— Jeg finn ekkert til.
— Það er alveg sama, þú
átt að vera kurteis við gömlu
konuna.
★
— Kannastu við málsháttinn
„Sælla er að gefa en þiggja?“
— Já, það var kjörorð föð-
ur míns.
— Hvað gerði hann?
— Hann var hnefaleikari.
ir
— Mamma, þykir þjer vænt
um mig?
•— Já, elskan mín, en af
hverju spyrðu?
— Því skilurðu þá ekki við
pabba og giftist sælgætiskaup-
maninum hjerna á horninu.
★
— Lánaðu mjer 100 kall.
— Ekki fyrr en jeg kem frá
Ítalíu.
— Hvað, ertu að fara til
ítalj'u.
— Nei.
★
— Pabbi, getur jörðin far-
ist?
— Jú, ekki er það ómögu-
legt.
— En hvar eiga þá flug-
vjelarnar að lenda?
★
Gestur í fangelsi spurði
einn fanganna, hversvegna
hann væri þangað kominn.
— jVegna samkeppni við rík-
ið, svaraði hann.
— Samkeppni við ríkið, það
skil jeg ekki.
— Jú, jeg framleiddi annars-
konar peningaseðla en ríkið.
★
Leikarinn kom til leikhús-
stjórans og sagði: — Jeg verð
að fá góðan mat og gott kampa
vín til þess að geta leikið eðli-
lega við borðhaldið.
— Já, og gott eitur til þess
að .geta drepist almennilega í
síðasta þætti, bætti leikstjórinu
við.