Morgunblaðið - 29.01.1948, Blaðsíða 6

6
MORGUNBLAÐIÐ
Fimmtudagur 29. jan. 1948
Útg.: H.f. Árvakur, Reykjavík.
Framkv.stj.: Sigfús Jónsson.
Ritstjóri: Valtýr Stefánsson (ábyrgðarm.).
Frjettaritstjóri: ívar Guðmundsson
Auglýsingar: Án_ Garðar Kristinsson.
Ritstjórn, auglýsingar og afgreiðsla,
Austurstræti 8. — Sími 1600.
Áskriftargjáld kr. 10,00 á mánuði innanlands,
kr. 12,00 utanlands.
í lausasölu §0 aura eintakið. 75 aura með Lesbók.
Slysavarnir
EIN HIN merkustu fjelagssamtök, sem starfandi eru á Is-
landi, eiga í dag 20 ára afmæli. Það er Slysavarnafjelag Is-
lands, sem stofnað var 29. janúar 1928.
Hin 20 ára saga þessa fjelagsskapar er þegar orðin merki-
Ieg. Slysavarnafjelagið hefur frá því að það var stofnað
bjargað hundruðum mannslífa við strendur landsins, í senn
íslendinga og útlendra sjómanna. Það hefur unnið starf,
sem hefur ómetanlegt gildi fyrir þjóðina.
Islendingar hafa lika skilið þýðingu slysavarnanna og
starfsemi Slysavarnafjelagsins. Starfsemi fjelagsins hefur
eflst með hverju ári, sem leið. Björgunarstöðvunum á strönd-
um landsins hefur fjölgað og björgunartækiu orðið full-
komnari. 1 sumum byggðarlögum er svo að segja hver mað-
ur skráður meðlimur í fjelagsdeildum Slysavarnafjelagsins.
En þrátt fyrir þennan almenna skilning á nauðsyn slysa-
vamanna fer þó fjarri því að þau mál sjeu komin í það horf
að viðunandi sje fyrir öryggi landsmanna og annara þeirra,
sem líf sitt eiga undir fullkomnum slysavörnum á sjó og
landi.
Verkefnin, sem framundan eru á sviði slysavarnanna eru
þess vegna fjölmörg. Það er ekki nóg að eignast fullkomin
björgunarskip. Víðsvegar um strandlengjuna þurfa að rísa
nýjar björgunarstöðvar, búnar fullkomnum tækjum. Slysa-
vamafjelagið þarf að eignast flugvjelar af þeirri gerð, sem
tekið er að nota til björgunarstarfa meðal þeirra þjóða, sem
lengst em komnar í því að skapa öryggi á þessu sviði.
Islenska þjóðin á meira undir sjó og sjósókn komið en
flestar aðrar þjóðir. Þess vegna verður hún að sameinast
u.m að halda áfram að efla Slysavarnafjelagið, sem fram-
vegis, sem hingað til, mun hafa forystu á hendi í þessum
þýðingarmiklum málum.
Síldarlosunin
\hliuerii óhriiar.
ÚR DAGLEGA
LÍFTNU
Viðbitsskorturinn.
VIÐBITSSKORTURINN er
tilfinnanlegur á flestum’ eða
Öllum heimilum um þessar
mundir. Verslanir smjörlausar
og smjörlíkislausar eins og
stendur. Annað feitmeti af
skornum skammti. í frjettum
hefir verið getið ástæðna fyrir
þessum erfiðleikum. Danir eru
okkur erfiðir í viðskiftum, vilja
fá hærra verð fyrir smjörjð
og ameríska dali í stað ster-
lingspunda að því að sagt er.
Okkar eigin mjólkurfram-
leiðsla er ekki meiri en það, að
við höfum ekkert, eða lítið af-
gangs til smjörgerðar.
Þetta eru mestu vandræði.
En feitmetisskortur er ekki
bara á íslandi, heldur um allan
heim um þessar mundir. í
Frakklandi er smjörskortur það
mikill að énginn fullorðinn mað
ur fær þar gramm af smjöri
fyr en í maí í vor. Þannig
mætti lengi telja, og nefna
dæmi, sem cru jafnvel enn
svartari. En hitt. er svo líka
rjett. að brauðið okkar verð-
ur jafn þurt, þótt aðrir líði
skort líka í þessum efnum. —
Það er þó huggun, að við sjá-
um fram á betri tíma hvað við
bitið snertir og það áður en
langt um líður.
•
Oskubakkinn eíni.
FYRIR NOKKRUM dögum
var vikið að því hirðuleysi, að
hafa ekki öskubakka í biðsöl-
um, afgreiðslum og annarsstað
ar, þar sem margt -fólk kem-
ur saman. Bent var á, að al-
menningur á ekki annars kost
víðast hvar sem komið- er í op-
inberar stofnanir, en að strá
öskunni úr vindlingum og vind
lingastubbum á gólfin.
Sönnun þessa sá jeg fyrir
nokkru í hinu glæsilega atid-
dyri Háskóla íslands. Gólfið
var útatað í sígarettustubbum
og ösku, en hvergi var ösku-
bakka að sjá, nema einn yfir-
gefin og einan uppi í stiga.
Þannig er það víðast hvar,
nema hvað Háskólinn er þetta
framar, en flestar aðrar stofn
anir, sem og sæmjr virðuleik
þeirrar stofnunar, að það er
einn öskubakki í feluleik.
•
Symfójrtíuhljómsveitin.
REYKVÍKINGAR hafa eign
ast symfóníuhljómsveit. Það er
m.ikið menningaratriði og mun
auðga hljómlistarlíf bæjarins að
mun. Vafalaust má eitthvað að
þesari fyrstu tilraun finna, en
þess ber að gæta, að hjer eru
að verki áhugamenn eingöngu,
sem lagt hafa fram mikla sjálf-
boðavinnu. En hljómsveitin er
myndarlegur vísir, að góðri
hljómsveit, sem á eftir að veita
bæjarbúum margar ánægju-
stundir.
Hljómsveitin á enn eftir að
halda hljómleika og vonandi
sýna bæjarbúar henni ekki tóm
læti. heldur sækja hljómleikana
vel. Hjer er stigið stórt fram-
faraspor í hljómlistarsögu
landsins, sem flestir ættu að
veita athygli og styðja eftir
mætti.
Hitt er svo annað mál, að
hjer verður aldrei fyrsta flokks
symfóníuhljómsveit fyr en
hljómlistarmennirnir geta gef-
ið sig eingöngu að hljómiist-
ini, sem áhugamenn. Það hlýt-
ur að verða næsta sporið.
•
Ohreinindin kom í
ljós. —
DAGINN ER tekið að lengja
svo að eftjr er tekið og með
hverium degi sem nú líður verð
ur bjartara hjá okkur. En um
leið og skammdegið víkur kem
ur ýmislegt í ljós, sem áður
var hulið og þá einkum óhrein-
indin.
Það er ekk,i glæsilegt að sjá
skrautgarða bæjarbúa á þessum
ttma árs. Þar hefir safnast fyr-
ir pappírsrusl, spítnabrak og
mar"skonar óhreinindi.
Það er kominn tími til að
fara að hreisa til í görðunum.
•
Keflavíkurflugvöllur
öllum opinn.
ÞAÐ ER LÖGÐ á það tals-
verð áhersla þessa dagana, að
minna almenning á, að Kefla-
víkurflugvöllur sje. opinn öll-
um, sem þangað vilja koma og
skoða hann. Þetta er þó ekki
neitt nýtt, því vitanlega hefir
völlurinn verið opinn. öllum frá
því að styrjöldinni lauk.
Þar er engu að leyna og ekk
ert til að fela.
Ástæðan til þess, að almenn-
ingur er nú sjerstaklega mint-
ur á besa staðreynd, mun vera
sú, að vegna villandi skrifa í
sumum blöðum, hafa menn kom
ist ý þá skoðun, að það þurfi
eitthvað sierstakt leyfi til að
kc-ma inn á völlinn.
•
Margt að sjá.
'NÚ MÁ ÞAÐ teljast líklegt,
að baij hafi ekki margir tæki-
færi. til að fara í skemtiferð
til Kefiavíkur á þessum tíma
árs. eingöníru til þess, að sjá
Keflavíkurflugvöllinn. En þeir,
sem hafa tíma og tækifæri geta
sjeð þar ýmislegt nýstárlegt,
sjerstaklega ef þeir eru svo
heponir, að vera þar staddir
er stóru farþegaflugvjelarnar
eru að koma, eða fara.
Þá munu margir hafa áhuga
fyrir. að sjá hvernig gengur
smíði hinna nýju glæsilegu
bygginga, sem þar eru í bygg-
ingu.
En sem sagt. Keflavíkurflug-
völlur er oninn öllum almenn-
ingi, sem hefir hug á að kóma
þanggð.
STJÓRN verkámannafjel. Dagsbrúnar hefur nú tilkynnt
Landssambandi íslenskra útvegsmanna, að framvegis verði
ekki leyft að vinna við losun síldveiðiskipa hjer í Reykjavík
irá kl. 10 e.h. til kl. 8 að morgni.
í allan vetur hefur hinsvegar verið unnið allan sólarhring-
inn að losun síldveiðibátanna.
Verkamenn eru að sjálfsögðu sjálfráðir um það, hversu
lengi þeir vinna og hvort þeir vinna að degi eða nóttu. Því
fer fjarri að nokkur ætlist til að þeir verði neyddir til þess
að vinna allan sólarhringinn viðstöðulaust.
En þessi ráðstöfun Dagsbrúnarstjórnarinnar, sem styðst
við rúm ellefu hundruð atkvæði af á fjórða þúsund í fjelag-
inu, kemur mönnum samt einkennilega fyrir sjónir. Á því
veltur mikið fyrir þjóðina, að hinn óvænti síldarafli verði
hagnýttur, sem best. Útgerðin og sjómennirnir þurfa einnig
á því að halda að löndun síldarinnar og flutningamir geti
gengið sem allra greiðast. Á það hefur líka verið lögð mikil
áhersla.
En nú kemur Sigurður Guðnason og fyrirskipar að í 10
klukkustundir skuli öll síldaruppskipun stöðvuð!
Hvaða áhrif hefur þessi ráðstöfun?
Fyrst og fremst stórtafir við löndun síldarinnar og þar af
leiðandi minni síld til vinnslu.
Hvað segja sjómenn og útvegsmenn um þessar aðfarir?
Og hvað segja verkamenn, sem að sjálfsögðu hafa fengið
greitt næturvinnukaup fyrir næturvirtnu sína við síldarlönd-
unina í vetur?
Hvers vegna var ekki það ráð heldur tekið að skipta
verkamönnum niður í vinnuvaktir þannig að sömu mennimir
ynnu ekki allan sólarhringinn, nema að þeir óskuðu þess
sjálfir, eins og tíðkast við síldarverksmiðjurnar?
Þessar aðfarir minnihlutastjórnarinnar í Dagsbrún verða
ekki skýrðar með öðru en því, að kommúnistar sje hrein-
lega að vinna skemmdarstarf gagnvart útgerðinni og sjó-
mönnum. Til þess er þeim einnig mjög vel tmandi. Komm-
únistana í stjóm Dagsbrúnar varðar áreiðanlega ekki meira
um ,,þjóðarhag“ en Þórodd Guðmundsson, sem engin af-
skipti vildi hafa af síldarflutningunum norður.
4——«■
MEDAL ANNARA ORÐA
-J Eftir G. J. A. J-»—
Frjeffirnar í ríkisúWarpins
Frjettaflutningur útvarps-
iins er hvorki nógu marg-
brotinn nje ýtarlegur. —
OFT HEFUR verið ymprað
á því í blöðunum, að frjetta-
flutningur útvai^psins væri mun
ljelegri, en hann í rauninni
þyrfti að vera. Hefur því ver-
ið haldið fram í þessu sam-
bandi, að erlendu frjettirnar
væry iðulega gamlar og ófull-
komnar, og innlendu frjet'tirn-
ar stundum ómerkilegri en svo,
að það tæki því að fara að
hrópa þær út um allt land.
Hvort sem hjer er um erfið
vinnuskilyrði eða of fámennt
starfslið að ræða, held jeg að
töluvert sje til í þessum ádeil-
um. Það vantar oft og tíðum
lífið í erlendu frjettirnar út-
varnsmannanna, og jeg hygg að
þær sjeu of einskorðaðar við
eina eða tvær útvarpsstöðvar
út um heim.
Aðalfrjettatímar útvarpsins
eru um kl. 12.30 og 20.00. Það
er sjálfsagt gott og blessað, því
flesfir munu mega vera að því
að hlusta á þeim tímum. En
frjettatíminn er takmarkaður
bæði af auglýsingum og ýmsum
dagskráratriðum, og ósjaldan
kemur það fyrir á kvöldin, að
,,það, sem eftir er af frjettum,
verður lesið í síðari frjettatím-
anum“.
• •
FRJETTABERGMÁL
,,Síðaiji frjettatíminn“ er
hinsvegar því nær ófrávíkjan-
lega fyrir neðan allar hellur.
Hann byggist að langmestu
leyti á stuttum úrdrætti úr
frjettum, sem þulirnir eru þeg-
ar búnir að lesa fyrir hlustend-
ur, og það bregst varla, að
þetta frjettabergmál sje látið
vera aðalefni frjettanna kl. 10,
jafnvel þótt nvir c'tórviðburð-
ir hafi orðið uti í heimi. Það
er ekkert sisldgæfur atburð-
ur, að útvarpsmennirnir bless-
aðir lát.i sjer nægja kiukkan
tiu að stúta á nýjan leik sömu
Gyðingunum tveimur, er skotn
ir voru í kvöldfrjettunum kl.
átta. og það jafnvel þótt háif-
um tug Gyðinga hafi verið kom
ið fvrir kattarnef á þeim tveim
klukku-stundum, sem líður á
milli írjettatímonna.
© Q
INNLENBAR FRJETTIR
Um innlendu frjettirnar má
að ýmsu leyti segja það sama.
Þó er það mest áberandi, hversu
val frjettanna sýnist stundum
fara í handaskolum, eins og
þegar dýrmætum tíma hlust-
endanna er eytt í það að tjá
þeim, að ríkisútvarpinu hafi
borist þetta og þetta tímarit,
og í bví sjeu greinar eftir þenn
an og hinn. Tímaritin geta að
sjálfsöeðu verið ágæt, en það
á ekki að vera að fræða útvarps
notendur um það, að einhver
Jón Jónsson hafi ritað minning
arorði um N.N. Þetta er efnis-
yfirlit og ekkert annað og á,
hverm ‘idma nema i auglýs-
ingu.
o •
^AGSBRÍJN OG
HVASSAFELL
í pm- birti Morgunblaðið
frjett 'im bað, að Dagsbrún
hefði á hriðjudagskvöld stöðv-
að lestun Hvassafells. Þegar
þetta er ritað, hefur ríkisútvarþ
ið enn ekki minnst á þennan
atburð. Ætla mætti þó, að hjer
væri frintt á ferðinni, sem mik-
ill meirihluti þjóðarinnar vildi
fá að fmgiast með. En útvarp-
ið birt’r hana ekki. Ástæðan
hlýtur ?ð vera sú. að það leiði
hana viliandi hjá sjer, rjettlæti
það bp ef til v;ill með því, að
frjettin sje pólitísks eðlis. Eh
sje fvo er kommúnistum í
DaTPbrúu vissulega lítill greiði
gerður því hægt er þá að
líta A þögn ríkisútvarps-
ins sem yfirlýsingu um það, að
Frh. á bls. 8.