Morgunblaðið - 08.07.1948, Blaðsíða 14
1$
BtORGVNBLAÐIÐ
Fimmtudagur 8. júlí 1948<
KENJA KONA
Qtir &» _4
œ,m
Uluunó
122, dagur
Augu hennar urðu ísköid og
það var eins og hún spýtti orð
unum út úr sjer. „Hann giftist
ungfrúnni“, sagði hún. „Hanu
er orðinn plantekru-eigandi og
ræktar hrísgrjcn og baðnaull.
Hann gengur um með svipu í
hendinni og slær á bakið á þræl
unum sínum“.
Þá iangaði til að spyrja ótal
fleiri spurninga, viðvíkjandi
Tom, en eftir kuldann í augna
ráði hennar að dæma, var ráð-
legast að þegja.
„Hvar eru brjefin hans?“
„Okkur þætti gaman að fá að
lesa þau“.
„Jeg er búin að brenna þeim'' j
sagði Jenny. „Jeg opnaði ekki
einu sinni það síðasta" |
Rödd hennar gaf þeim til
kynna, að Tom væri einnig úti-,
Jokaður frá þeim og ætti ekki
lengur neitt tilkall til þeirra.
Rödd hennar sagði einnig, að
þessi dómur hennar yfir Will og
Tom væri þegar fastákveðinn og
ef einhver þeirra ætlaði sjer aö
mótmæla henni, færi hann sömu
leiðina. Hún stóð enn við rósa
beðið, þar sem þeir höfðu kom
ið að henni.
„Þið ættuð að fara í bað“
sagði hún. „Það er óþefur af
ykkur."
VII.
Eftir þetta fanst Dan, eins
og þykkur veggur hafi risið
innan heimilisins. Öðrum meg-
in við vegginn var móðir hans,
en hinum megin John og Dan
og Mat. Það var Jenny, sem
reisti þennan vegg. Þeir höfðu
minst á Will við kvöldverðar-
foorðið einum eða tveimur dög-
-um eftir heimkomuna, en þá
foafði Jenny sagt: „Viljið þið
gcra svo. vel að minnast hvorki
á Will eða Tom í minni áheyrn.
foeir hafa ydirgefið mig og mitt
foúsi Jeg vil ekki heyra neitt
í-rá- þeim framar“.
„Hvaða vitleysa, mamma“,
sagði Dan. „Þú veist sjálf, að
fojer þykir alveg eins vænt um
þá og okkur. Hugsaðu þjer, hve
glöð þú verður að sjá þá, þeg-
ar þeir koma aftur“.
Hún svaraði ekki en horfði á
f>an; svo hann roðnaði undan
augnaráði hennar. Svo var ekki
-talað meira um það. En seinna
bað John Mat og Dan að minn-
ast ekkert á Tóm og Will við
'foana. „Hún elskar þá svo mik-
*ðr að-hún er hugsjúk út af því,
að þeir hafa yfirgefið hana“,
Æagði hann.
Þeir fóru að ráðum hans. —
4*egar forjef kom frá Tom, lásu
4>eir það saman, en sögðu henni
-ekki frá 'því. Það stóð ýmislegt
í-'því, sem ekki hefði mýkt hug
hennar til Toms, til dæmis, stóð
þar:
„Og pabbi, láttu ekki fólkið
í Bangor telja Þjer trú um, að
foað sj e nokkurn tíma hægt að
íá Suðurríkjamennina til að af-
nema þrælahaldið. Hjer er far-
,feð vel með þrælana. Herra Mc
t'erson er góður vinur Thom-
asar Spaulding frá Sapeloe. —
Þeir álíta báðir, að það eigi
íddrei að selja þræla, og ekki
foaupa þá, nema beint frá Af-
ríku. Þrælunum okkar líður bet
Jtir hjá okkur, heldur en þeim
mundi líða, ef þeim væri gefið
frelsi. Jeg er farinn að líta á
málið frá sjónarmiði Suðurríkja
búans og jeg er orðinn þeirrar
skoðuna, að þrælahald eigi full-
komlega rjett á sjer suður frá.
Fólkið hjer trúir ekki á frá-
skilnað Suðurríkjanna. En hjer
eru menn örir í skapi, og reiðu-
búnir til að grípa til vopna hve
nær sem er. Það er meira að
segja ekki ótítt, að einvígi
manna á milli sjeu háð. En þeir
eru allir sammála um að fara
í stríð við Norðurríkin ef í hart
fer“.
Jenny hefði orðið enn reið-
ari Tom, ef hún hefði fengið að
lesa brjefið. En Mat sagði, að
eftir lýsingu Toms að dæma
hlyti lííið að vera skemtilegt í
Suðurríkjunum. „Það væri gam
an að fara að heimsækja hann“,
sagði hann. Mat var orðinn
geysihár og kominn hátt á þrí-
tugsaldur, en latur og rólynd-
ur að eðlisfari. ,,Mjer mundi
ekki þykja neitt á móti því, að
láta fimm eða sex þræla þjóna
mjer“, sagði hann og brosti. —
„Þið munið eftir Atticusi. Hon-
um var alveg sama, þótt hann
væri þræll. Mjer fjell vel við
hann“.
Þeim bárust einnig brjef frá
Will. Fyrsta brjefið skrifaði
hann til Dans frá Philadelfíu. j
„Kæri Dan“, skrifaði hann.
„Jeg býst við, að þið sjeuð nú
allir komnir heim aftur og hafið
orðið hissa, þegar jeg var far-
inn. Jeg ætlaði að vera kyrr
heima, þangað til þið kæmuð.
En jeg gafst alveg upp. Jeg
skal segja þjer, hvernig stóð á
því, en segðu ekki pabba það.
Hann mundi aðeins verða enn
óhamingjusamari en hann er nú
þegar.
Mamma fór að kvarta og
kveina um leið og þið voruð
farnir. Hún ljest halda, að þið
hefðuð ekki farið strax inn á
skóglendin. Hún sagði, að pabbi
elskaði einhverja konu í Old
Town og hann hefði farið þang-
að til að hitta hana. Jeg hjelt,
að jeg gæti sannfært hana um,
að þetta væri ekki satt, svo við
ókum upp eftir til Old .Town
næsta dag, og þá var okkur
sagt, að þið væruð farnir. En
þá sagði hún, að kvenfólkið
biði eftir ykkur ei»hversstðar
inni á skóglendunum.
Svona hjelt hún áfram allan
veturinn. Þú veit hvernig hún
er, altaf að gefa eitthvað í skyn.
En stundum var hún líka ber-
orð. Jeg vissi, að hún var veik
og meinti ekki það, sem hún
sagði. Jeg bar altaf á móti henni
þangað til hún varð reið. Stund-
um talaði hún ekki við mig í
tvo eða þrjá daga. Jeg var alveg
að verða vitlaus sjálfur af að
reyna að finna eitthvað upp, er
gæti orðið henni til geðs.
Þegar hún talaði ekki um
pabba, þá var það Tom. Þegar
hann giftist þarna suður frá,
varð hún alveg óð og uppvæg
í langan tíma á eftir. — Hún
steytti hnefana, sVó að hnú-
arnir hvítnuðu, og gnísti tönn-
um, og sagðist óska þess, að
hann væri dauður. Hún sagði
engum, hvar Tom var. og bann-
aði mjer að segja það. Ef fólk
spurði. hvar hann væri. sa<*ði
hún, að hann hefði farið til siós
og væri einhversstaðar hinum
megin á hnettinum.
Þegar jeg reyndi að mæla
honum bót, varð hún reið við
mig, svo jeg kaus að þegja. —i
En hún sagði, að jeg væri and-
vígur sjer, og að lokum rak hún
mig út úr húsinu. Hún sagði,
að hún ætti húsið, það hefði
verið bygt fyrir hennar pen-
inga, og hún vildi ekki hafa
fjandmenn sína undir sínu eig-
in þaki. Jeg sagði henni, að jeg
væri ekki fjandmaður hennar,
en það dugði ekki neitt. Hún
sagði, að jeg ætti að fara.
Þeir einu, sem hún getur haft
ánægju af, ert þú og Mat, og
hún heldur að pabbi sje að
spilla ykkur á móti sjer. Jeg
sagði henni, hve pabbi væri
góður maður og hve hlýlega
hann talaði altaf um hana. En
hún sagði, að hann væri hræsn-
ari og elskaðí margar aðrar
konur.
Mjer þykir leiðinlegt, að jeg
skyldi þurfa að fara. Jeg gerði
allt, sem jeg gat. Jeg ætla að
fara til Cincinnati og seinna
ætla jeg ef til vill að setjast að
í Ohio. Jeg skrifa þjer aftur,
strax og jeg veit hvert jeg fer.
Það er segja, jeg ætla að skrifa
pabba. Jeg held, að það sje best,
að þú segir honum ekkert frá
þessu brjefi. Hann á nógu erfitt
fyrir það.
Þinn elskandi bróðir,
wm.“
IX.
Þegar Dan hugsaði um það
seinna, fanst honum þetta sum-
ar og næstu sumur á eftir,
mundu hafa verið honum alveg
óbærileg, ef hann hefði ekki get
að skroppið við og við til Meg
og Beth, dóttur hennar. Eftir
fráfall Saladins dómgra bjuggu
þær einar í stóra húsinu við Ess
exgötu og þeirn þótti alltaf vænt
um að sjá hann. Beth var tólf
ára, og ást hennar á Ðan, sem
hafði byrjað, þegar hún var
smábarn, fór stöðugt vaxandi.
Hún vildi alltaf helst sitja við
hlið hans þegar hann kom í
heimsókn. Stundum tók hún
höndunum utan um háls hans
og vafði fingrum sínum í hár
hans, sjerstaklega þó eftir að
hún fann það út, að það þótti
honum gott. Framkoma hennar
við hann var alltaf barnalega
hlvlee óg honum bótti innilega
vænt um hana. Hann og Meg
hentu oft gaman að þessari ást
hennar á Dan. þegar hún var
ekki nálægt.
„Það er óskön eðlilegt að litl-
ar st.úlkur á henn«r aldri verði
ástfanenar af báum ungum
mönnum“, sagði Meg.
Dan brosti „Jeg var ástfang-
in af bier á sama hátt,“ sagði
hann. ..Þeear ie» fripfti. að bú
npt1aðir að giftast Pawl skip-
stióna. fanst mier líf mitt hlióta
að vnrða gleðisnaut.t utm frá
hví. Þú bauðv.t minr ekki einu
sinni í brúðlranni?S. Jeg faldi
mit» fvrir utan kirkiuna og grjet
fnrrriim t.arum“.
í>on blótni bppði. ,.jeg vissi
nm tilfinninwar bínar“. sagði
Vm bú bnrfðin „ mitf á^ökun-
ovoumim. Hns <-><t íp» bafð; svik
;■* V.'r, í frvtrfCnm Þeos vegna
Voi,1* iocf bier eWi i briiðVaUU—
:•* T„rr v>nr-ð5 pbb; jífp fram-
Svört og hvít
Austurlenskt ævintýri.
1 -1
Einu sinni var konungur, Hann átti þrjá syni, og hann
hjelt jafn mikið upp á þá alla. Dag einn kallaði hann bá alla
á sinn fund og sagði þeim, að hann væri nú orðinn gamall
maður og hann vildi vita ,að ekki yrði misklíð milli þeirra.
braéoranna um konungdóminn í ríkinu, svo að hann hafði
ókveðið, að út um það skyldi gert með einhverri þraut.
Einn ykkar verður konungur, annar fer með hermál rík-
isins og sá þriðji fer með fjármálin. En þið eigið að lifa í
eindrægni og elska hvorn annan eins og bestu bræður.
Þessu höfðu bræðurnir ekkert á móti og svo varð það
ákveðið, að gera út um málið með bogaskoti, þannig, að sá,
sem skyti ör lengst skyldi verða konungur.
Fírus hjet sá, sem var sterkastur þeirra og þóttist hann
viss um sigurinn, um að hans ör myndi fara lengst. Kvöldið
áður tók hann sjer gönguferð meðfrcim fljótinu og horfði
ineð hrifningu yfir yndislegu garðana á bökkunum. Hann
var að hugsa um, hvað það væri mikil hamingja að eiga að
verða konungur yfir þessu dásamlega landi, þegar hann
heyrði neyðaróp og ung negrastúlka kom hlaupandi niður
að fljótsbakkanum, þar sem hún kraup niður og horfði
grátandi niður í vatnið.
Hvað amar að þjer? spurði sprinsinn góðlátlega
Svarta stúlkan, sem var á aldur við prinsinn, sagði: Bolt-
inn minn rann niður í fljótið. Jeg var að leika mjer að hon-
um inni í garðinum mínum, en missti hann yfir girðinguna
og þarna flýtur hann úti á vatninu.
Nú, var það ekki annað, sagði prinsinn. Þá skaltu bara
kaupa þjer nýjan bolta.
Nei, sagði stúlkan, nei, þú veist ekki hvað hann er mjer
mikils virði. Jeg dey, ef jeg fæ hann ekki aftur.
Jæja, hvað viltu þá geía mjer, ef jeg næ í hann fyrir þig?,
Jeg skal gefa þjer ráð, sem er meira virði en heilt kon-
ungsríki.
LA f
mjög og sagði: Nei, ert þú hjer?
— Nei, jeg er nýfarinn, svar-
aði hinn.
★
— Veistu hvað er sameigin-
legt með gíraffa og tarfi?
— Nei.
— Þeir kunna hvorugir á
hjóli.
★
-— Jeg keypti nýlega bók,
sem heitið: Hvernig maður
verður skemtilegur?
— Nú, en þú hefir ekki haft
tíma til þess að lesa hana.
*
— Mikið ósköp geta konur
verið falskar.
— Nú, hvernig þá?
— Jeg setti hjúskaparauglýs-
ingu í blaðið hjerna um daginn
og sú eina sem svaraði var kær-
astan mín.
★
— Get jeg fengið að líta á
nýtísku kjól.
Afgreiðslumaðurinn svarar
þurrlega:
— Nýtísku kjól, á hann að
vera of þröngur eða of síður?
★
— Af hverju viltu ekki leng-
ur leika þjer við Lilla?
— O, hann er svo leiðinlegur.
— Nú, hvernig þá?
— Hann gerir ekkert annað
en grenja, þegar jeg slæ hann
í höfuðið með hamri.
m
aqyiu
æstarn-"
~)L /
'h.ot'l.a.Cl.lA.n
“emaOui
'• «u> “'■.,,'V
— Og nú ekkcrt svindl, Iþú
ferð til tunglsins og kemur
beint heim aftur.
Sovjetmenning: Áður fyr
skemtu Þjóðverjarnir sjer í
leyni að sögum um Hitler og
Göbbels. Nú snúast sögurnar
um Rússana. Þessi saga gengur
nú manna á milli:
Rússi hjelt fyrirlestur í Sov-
jetvinafjelagi í borg í Austur-
Þýskalandi, og á eftir bauð
hann viðstöddum að taka þátt
i umræðum. Þjóðverjarnir
spurði á hvern hátt hægt væri
að auka matarskamtinn. En sú
spurning var nú ekki beinlínis
í sambandi við erindið. Rúss-
inn svaraði ergilega: .
— Jeg skil ekki hvers vegna
þið Þjóðverjar talið altaf um
mat. í Sovjetríkjunum tölum
við altaf um menningu:
Rödd úr salnum sagði: — Ja,
það er nú svo, menn tala mest
um bað, sem þá vantar.
Tveir menn mættust á götu.
Annar þeirra fagnaði hinum
BERGUR JONSSON
Málflutningsskrifstofa
Laugaveg 65. Sími 5833.
Heimasími 9234,