Morgunblaðið - 24.08.1948, Síða 8

MORGUNBLAÐIÐ
8
■\
Útg.: H.Í. Árvakur, Reykjavflt.
rramkvjstj.: Bigfúj Jónsson.
Ritctjðri: Vaitýr Stefánsson (ábyrgSann.).
Frjettaritstjóri: ívar Guðmundacon.
Auglýsingar: Ami Garðar Kristinwaa.
Ritatjórn, auglýsingar og afgreiðsla?
Austurgtr«tí 8. — Sími 1600.
Áskriftargjald kr. 10,00 á mánuði, inTmnlanrfa,
f iausasölu S0 sura eintakið. 75 aura m«9 Lesbók.
kr. 12,00 utanlands.
Tito, Stalin og
„fuglarnir mínir allir“
MEÐ HVERRI vikunni sem líður, verða kommúnistar
aumkunarverðari fígúrur í íslensku stjórnmálalífi. Þegar
þeir þykjast unna frelsi, þá minnast menn þess, að þeir eru
boðberar hinnar skef jalausustu einræðisstefnu, sem enn hef-
ur sjeð dagsins ljós í heiminum.
Þegar þeir tala um að hugsjónin um jafnrjetti sje beim
hjartfólgin, þá rifja þeir upp fyrir almenningi, hvernig um-
horfs er í þeim löndum, þar sem kommúnistar ráða ríkjum,
þar sem einn vilji er látinn ráða, og ailir þegnarnir eru
rjettlaus verkfæri og vinnudýr.
Forystumenn kommúnistaflokksins vita sem er, að flokk-
urinn stefnir að því, að svipta þjóðirnar, hverja af annari,
öllu sjálfsforræði, og leggja þær undir Moskvavaldið, með
húð og hári. 1 hvert sinn, sem erindrekar og sendimenn
fiokksstjómarinnar í Kreml, hafa hrifsað til sín völdin af
einhverri þjóð, hefur Þjóðviljinn lostið upp fagnaðarópi, og
látið þá undir höfuð leggjast, að dylja tilhlökkun sína til
þess, ef sá dagur rynni upp, er íslenska þjóðin yrði hneppt
i fjötra hinnar kommúnistisku, erlendu ánauðar.
Um það leyti, sem vopnaviðskiptum síðustu styrjaldar
lauk litu margir svo á, að kommúnistar hefðu tekið upp
aðra stefnu, en áður, hefðu sveigst í lýðræðisátt, og horfið
frá einræðis- og ofbeldisstefnunni. Flokksdeildirnar víðsveg-
ar um lönd, væru að einhverju leyti sjálfráðar, og lytu ekki
í einu og öllu valdboði þeirra, sem með völdin fara í Kreml.
Með öðrum orðum, að ekki væri útilokað, að menn gætu
látið það tvennt fara saman, að vinna þjóð sinni gagn, og
vera í kommúnistaflokknum.
En þetta reyndist allt vera á misskilningi byggt, eins og
skýrast hefur komið fram í yfirlýsingu Brynjólfs Bjarna-
sonar, þar sem hann beinlínis segir, að hvenær sem hags-
munir Kreml-stjórnarinnar eru annarsvegar, verði að fórna
hagsmunum Islendinga, og þar með frelsi og velsæld allrar
þjóðarinnar.
★
Þriðjudagur 24. ágúst 1948 •
UR DAGLEGA LIFINU
Enn tvö dauðaslys.
GEIGVÆNLEGT er að heyra
hvernig umferðaslysin strá-
strádrepa fólk. Tvö banaslys
urðu enn ekiu sinni, núna um
helgina sem leið, annað hjer
í bænum, á fjölfarinni götu um
hábjartan dag, en hitt á Eyrar-
bakkavegi.
Með óvenjulega ýtnum á-
róðri og samtökum hafði tek-
ist að forða öllum slysum á
vegunum um eina ftelgi. En
svo var það ekki lengur.
Umferðaslysin og raunar
önnur slys eru orðin eitt af
mestu vandamálunum, sem að
steðja óg krefjast bráðustu
úrlausnar.
•
Sífeldar hættur.
ÞAÐ GETUR enginn verið
öruggur um sig lengur á götun-
um^ Það er ekki að vita hve-
nær röðin kemur að mjer, geta
menn hugsað. Það virðist ekki
vera neitt öryggi til. Vitan-
lega eru það þeir, sem um-
ferðareglurnar brjóta, hvort
heldur það eru fótgangandi eða
akandi, ' sem flestum slysum
valda.
Og það verður að vera sam-
vinna milli ökumanni og gang
andi fólks ekki síður en meðal
ökumanna sjálfra innbyrðis.
Sá ökumaður er settur í
stóra hættu, sem verður fyrir
því óláni, að aka á gangandi
mann, sem hefir brotið um-
ferðareglurnar.
•
Hvar er umferðarráð?
ÞAÐ ER ekki ýkja langt síð-
an, að mikið var talað um eitt-
hvað umferðarráð hjer í bæn-
um. I ráði þessu voru merkir
menn og áhrifamiklir úr öll-
um stjettum þjóðfjelagsins og
það var ekki hægt að skilja
annað, en að ætlast væri til að
þeir ynnu saman og gerðu eitt-
hvað gagn fyrir umferðarvanda
málin.
En það hefir víst farið eins
með þenna fjelagsskap og svo
marga fleiri, að hann hefir
sofnað vært og ekki vaknað
aftyr.
*
Nóg eru verkefnin.
ÞAÐ VANTAR ekki verk-
efnin fyrir slíkt umferðarráð.
A hverri einustu sekúndu eru
umferðarlögin brotin hjer í
bænum. Þetta hljóta lögreglu-
þjónarnir, sem standa á götu-
hornunum, að geta staðfest.
Brotin eru eins mörg og marg-
vísleg og mennirnir, sem brjóta
reglurnar.
Einn ekur of hratt, annar er
ljóslaus, sá þriðji er með ó-
nýta hemla eða slæman stýr-
isútbúnað. Nemur staðar á
röngum stað, eða leggur bif-
reið sinni þannig, að hún er
hæ*tuleg umferðinni.
Það kemur mjög sjaldan fyr-
ir, að þessi algengu brot á um-
ferðarreglunum sjeu kærð, eða
hegnt sje fyrir þau.
•
Okuskírteini.
OG HVERJIR eru það, sem
aka bílum? Hefir það ekki kom
ið fvri, að unglingar sem ekki
hafa leyfi til að stjórna farar
tæki, valda slysum. Uppfylla
allir bifreiðastjórar þau skil-
yrði, sem krafist er. Hvern-
ig gengur að endurnýja skír-
teini Gera það allir reglulega
á fimm ára fresti, eða eru
margir með úrelt ökuskírteini
og því sjónvottorðslausir.
Þetta og svo margt fleira
gæti umferðarráðið athugað,
ef bað vildi eitthvað gera til
þess að aðstoða við að draga úr
umferðarslsyunum.
•
Ekki koma ljósin.
OG EKKI KOMA umferðar-
Ijósin við Lækjartorg, sem bú-
ið er að lofa núna í nokkur ár.
Þar ríkir ennþá hið mesta öng
þveiti í umferðarmálunum. •—
Tugir bifreiða verða að nema
þar staðar t. d. í Lækj argötunni
og bíða eftir að bunan niður
Bankastræti hætti, en hún gæti
hæglega haldið áfram allan sól
arhringinn.
En umferðarljós á þessum
stað mydnu gera annað og það
er, að kenna fótgangandi jafnt
sem ökumönnum, að virða um-
ferðarreglurnar.
Umferðarráð, ef til er •—
hvað segir það?
•
Verkefni fyrir
Fegrunarfjelagið.
HJER er verkefni fyrir fegr-
unarfjelagið nýja; Gangast fyr
ir því, að hætt verði að rækta
kartöflur og grænmeti í görð-
unum í Vatnsmýrinni, en að
skemtigarður borgaranna komi
í staðinn. Burt með alla ljótu
skúrana þegar í vetur.
Síðan ætti að mæla mönnum
út reiti, sem þeir fengju að
láni gegn loforði um að rætka
þá sjálfir.
JVÞ'.ð þessu móti væri hægt
að fá skrautgarð, sem ekki
kostaði borgarstjórnina einn
eyri. Það væri nokkuð nýtt og
nytsamlegt
•
Nóg pláss fyrir
karlöflur.
ÞAÐ ER nóg pláss annars-
staða.r fyrir kartöflur, þótt ekki
sje verið að hafa kálgarða inni
í miðri borginni. Það verða
kannske einhverjir óánægðir
fyrst í stað, en þó ekki nema
þeir, sem eiga þarna kofa og
garða.
Það mætti flytja kofana fyr-
ir fólkið í nýja garða, sem
þeim yrði úthlutað og hjálpa
eitthvað til að færa grænmet-
isræktina út fyrir borgina.
iimiiiiiimiimimiiniinimimmniininnimiiiiiiiimiiiilHlllHimnniiniiiiiiimiiiiiiimiiinmiiiiiiiinmiimminmmiimiimimmiiimniiimiiinmininnmmnmmiimnn
I MEÐAL ANNARA ORÐA . . . . I
i I
miimmmiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiimmiimimmmmmmimiiiiiiiimimmmmmmmmmmiiw
Hin algera og fullkomna undirgefni kommúnistaforingj-
anna hjer á landi, undir Moskvavaldið, hefur aldrei komið
eins skýrt í Ijós, eins og nú í sumar, eftir að slettast tók
upp á vinskapinn á milli Stalins og Titos marskálks í Bel-
grad. Einræði Titos í Júgóslavíu er jafn gagngert, eins og í
öðrum löndum austan Járntjaldsins. En hinn júgóslavneski
græðikvistur, á meið hins alþjóðlega kommúnisma tók upp
þá nýlundu, á síðastliðnu vori, að vilja halda í nokkrar
leifar af sjálfstæði þjóðar sinnar, og hlaut fyrir það bann-
færingu Kominform og Stalins. En Kominform hefur með
höndum eftirlit með kommúnistadeildunum um öll lönd,
sjer um, að með þeim öllum ríki aðeins einn vilji, og það
er vilji Stalins.
Stefnan, aðferðirnar, kúgunin er alveg eins í Belgrad og
í Kreml. Svo líklegt væri að Þjóðviljinn litli1 hjer í Reykja-
vík gæti jöfnum höndum dýrkað Stalin og Tito. En svo er
ekki. Það hefur komið í Ijós að hin fámenna foringjaklíka
íslenskra kommúnista er ekki aðeins skuldbundin til þess,
að fylgja ofbeldisstefnu kommúnismans, heldur fyrst og
fremst persónulegum vilja Kremlmanna.
En það eru óneitanlega til nokkrir menn enn í dag, sem
halda, að undirgefnin við Kremleinræðið geti samrýmst
frelsishugsjónum. Slíkir menn, sem þannig hugsa eru and-
iega sjúkir. Fyrir þetta fólk er um tvennt að velja. Annað
hvort að leita sjer lækninga, reyna að ná aftur fullri dóm-
greind, hafi hún nokkru sinni verið fyrir hendi. Ellegar að
þeir verða að búast við því, að þeir lendi um alla ævi, utan
við þjóðfjelagið og geti hvorki tekið þátt í andlegu lífi, eða
verklegum umbótum með þjóð sinni. Það er hart fyrir
ekki fjölmennari þjóð en við Islendingar erum, að þurfa
brotnir. Eina bótin, að þeir verða aldrei margir, sem tekið
hafa svo gagngera kommúnistiska starblindu, að þeir reyn-
ist ólæknandi, fái þeir rjetta meðferð.
Sigrar gríska sljórnarhersins
AÐEINS eru liðnir 17 mánuð
ir frá því Bandaríkjaþing sam-
þykkti að veita grísku stjórn-
inni hjálp í viðureigninni við
óaldarflokka kommúnista í
Norður-Grikklandi. En á þess-
um tíma hefur sú breyting orð-
ið, að kommúnistarnir í land-
inu, sem um tíma virtust allt
ætla að gleypa eru nú að mestu
sigraðir í landinu. Þetta sýnir
sem margt fleira, hversu rjettar
fulfyrðingar kommúnista eru
um að aðstoð Bandaríkjanna
við Norðurálfuríkin sje tómt
skrum. Og til þess munu komm
únistar fá að kenna víða út um
heim.
Það er vert að rifja upp gang
mála í Grikklandi. Það sýndi
sig, í kosningum þeim, sem
haldnar voru í Grikklandi fyrir
um það bil tveimur árum, að
flokkur kommúnista, EAM
bandalagið, átti ekki eins miklu
fylgi að fagna og hann hafði
gumað af. Hreint og beint átti
hann litlu fylgi að fagna meðal
grísku þjóðarinnar.
• •
KOMMÚNISTAR UNDIR-
BJUGGU VALDARÁN.
En kommúnistar gátu ekki
fremur í Grikklandi en annars-
staðar í heiminum sætt sig við
dóm þjóðarinnar. Þeim fannst
þeir sjá sjer leik á borði aí
ræna völdunum í Grikklandi.
Það virtist vera leikur einn.
Gríska stjórnin farin að vinna
af fullu kappi að viðreisnar-
áformum landsins, búin að af-
vopna her sinn til þess að eyða
ekki vinnuaflinu að óþörfu og
það litla lið, sem hún hafði var
vopnlaust eða með ljeleg vopn.
• •
KENNSLA SKÆRULIÐA.
Minnihlutaflokkurinn, komm
únistar, sem ekki gat sætt sig
við fyrirlitningu meirihluta
þjóðarnnar vann aftur á móti
að hervæðingu af kappi. Fjöldi
grískra kommúnista fór á skæru
liðaskóla í Austur-Evrópuríkj-
unum. Sá sem síðar varð of-
beldismannaforinginn, Markos,
gekk á skóla í Moskva og varð
þar með . skólabróðir manna,
sem eru fimmtu herdeildar-
menn víða um lönd.
• •
BROT Á ALÞJÓÐAREGLUM.
Og síðan hófu þeir árásir sín-
ar. Ætluðu sennilega, að þeir
hefðu lokið valdaráninu á
skömmum tíma, en það fór samt
á annan veg. Þeir voru vopnað-
ir stórum fallbyssum og
sprengjuvörpum, sem þeir fengu
frá nágrannaþjóðunum. Minni
byssur bæði vjelbyssur og riffla
og skotfæri fengu þeir ótak-
markað frá Júgóslövum, Búlg-
örum og Albönum, sem hirtu
ekkert um það, þó þeir brytu
allar alþjóðareglur með vopna-
sendingum þessum. Með þannig
útbúnum her er ekki að furða,
þótt landvinningar kommúnista
herjanna í byrjun yrðu miklir
og gríska stjórnin ætti í mikl-
um erfiðleikum.
• •
EITTHVAÐ ANNAÐ EN BERA
HNEFA.
Það var sjálfsagt fyrir Vest-
urveldin að þola það alls ekki
að hinni löglegu stjórn Grikk-
lands yrði bægt í burtu af
minnihlutaflokk og erlendri
íhlutun. En hvorki grísku stjórn
inni nje Vesturveldunum kom
til hugar að senda erlent her-
lið til Grikklands. Gríska
stjórnin áleit sig þess fullkom-
lega umkomna að sigrast á of-
heldisflokkunum, svo framar-
lega, sem hermenn hennar yrðu
ekki að berjast með berum hnef
unum við fallbyssur og byssu-
stingi kommúnistanna.
• •
LOKASIGUR í NÁND.
Og nú er svo komið, að fyrir
sagnir heimsblaðanna eru á
þessa leið: Gríski stjórnarher-
inn tekur aðalbækistöðvar upp-
reisnarmanna. — Upplausn í
Framh. £ bls. 12.