Morgunblaðið - 07.09.1948, Side 9

Þriðjudagur 7. sept. 1948.
MORGVNBLAÐIÐ
fiiimþykt um „logfæriny-
ar“ á náttúrulögmólum
Síðasta geðbilunaruppá-
tæki kommúnista
VARLA hefir það frjettablað
komið út um víða veröld síð-
ustu vikur, að þar hafi ekki
I verið meira eða minna vikið að
hinum sífeldu fundum og ráð-
stefnum stjórnmálamanna í
i Mosku. jÞví allir hafa vitað, að
i
| eftir úrslitum þeirra viðræðna
| fcr hvort friður fær að hald-
' ast, ellegar að þjóðirnar lenda
|í áíökum, sem enginn getur
' giskað á, hvernig lýkur, eng-
irn veít neitt um, neraa það
jeitt að styrjöld, sem hjer á eft-
ir V'
i l/j-rr-
háS
Sjera Finnur Tulinius 05 frú.
LJÓSM. MBL: DL. K. MAGNÚ55DN.
verour hm ægi-
blóðugasta hin
j öjöíu’-ó *:asta, sem mannkynið
■ erm .hefir lifað. Og óvíst hvort
það fær lifað har.a.
I f
f En þo svo mikið sje í hufi,
! þar sem gtjórnmálamennirnir
j ræðsst við, vill svo til, að ein-
j mit.í á csma tíma, austur í
j Moékvu. liefir önnur ráðstefna
'veri j háð samtímis, annar fund
ur sern fáar' sögur hafa farið
1 af, en sem þó hefir haft til um-
j ræð'u málefni, er að .vissu leyti
* eru ennbá merkilegri, en stjórn-
mál og samkomulag eða ósam-
komulag stórþjóðanna.
Ráðstefna sú, sem vakið hef-
ir minni athyglina, hefir fjall-
v?,r rekinn úr stöðu sinni við ar að þær umbætur, sem hann
hina lífeðlisfræðilegu deild hins fjekk á kynstofnum korntegund
sovjetrússneska Akademís. Það anna, hefði farið eftir þeim
var „fjelagi“ Orbeli sem fyrir erfðalögmálum í ríki náttúr-
þessu varð. Rjettara væri kann-
ski að orða það svo, að Orbeli
hefði verið leystur frá skyld-
um sínum sem ritari lífeðlis-
fræðideildarinnar. Astæðan fyr
ir lausninni var tilkynt, sú að
„honum hafi ekki tekist að láta
lífeðlisfræðina þjóna lífsnauð-
synjum hinnar sósíalistisku upp
byggingar“.
að um náttúrulögmál þau, sem
Á SUNNUDAGINN var kom sjera Finnur Tulinius hingað t.il ■ raöa kynfestu og erfðum í
Reykjavíkur með Dronning Alexandrina, frá Höf.n, ásamt frú hinni lifandi náttúru, og þeirri
sinni. Hann er, sem kunnugt er, sonur Þórarins heitins Tuliniusar,
útgerðarmanns og stórkaupmanns, er á fyrstu áratugum aldar-
jnnar var einn fremsti athafnamaður á sviði íslenskrar verslunar
og siglinga. — Sjera Tulinius hefur ekki komið hingað síðan árið
1937. En þá var hann hjer um tíma, til að undirbúa bók þá, er
hann samdi um sjera Árna Helgason, stiftsprófast í Görðum og
helgidagaprjedikanir hans. Sú bók kom út haustið 1939, og vakti
mikla eftirtekt.
Þá hafði Tulinius um nokk- 's>
Urra ára skeið rekið fjölmennan
drengjaskóla á Austurbrú í
Kaupmannahöfn. En það ár
seldi hann skólann og gerðist
prestur í Strö, á Norður-Sjá-
landi. Er sú kirkjusókn skammt
yestur af Hilleröd. Hefir hann
verið þar prestur síðan.
í mörg ár hefir hann verið
ritari stjórnarinnar í fjelags-
samtökunum Dansk-islandsk
Kirkesag. Er hann hingað kom-
inn nú á vegum þess fjelags.
Tilgangur fjelagsins er að efla
samvinnu milli íslensku og
dönsku kirkjunnar.
Tíðindamaður frá Morgun-
blaðinu átti stutt samtal við sr.
Tulinius í gær, og skýrðj hann
m. a. svo frá erindi sínu hing-
að:
— Það er ætlun mín, sagði
hann, að fá tækifæri til að tala
við sem flesta af forystumönn-
um kirkjunnar hjer á landi og
aðra kirkjunnar þjóna, til
þess að endurvekja samstarfið
milli dönsku og íslensku kirkj-
unnar, sem að miklu leyti fjell
niður á stríðsárimum.
Jeg býst við að verða hjer í
Reykjavík í vikutíma, en fara
síðan norður í land. Jeg vonast
eftir, að fá tækifæri til að
prjedika hjer í Dómkirkjunni
—- og eins að flytja erindi í
K. F. U. M.
En mjer leikur hugur á, að
ræða við prestastjett landsins
um það hvernig kirkjunnar mál
efni eru í svo ört vaxandi bæ,
K.F.U.M. og K.F.U.K. er hátt-
að og málefnum æskulýðsins
yfirleitt. — Þá langar mig til
að kynnast því, hvernig kjör
prestanna eru í kaupstöðum og
sveitum, hvað kirkjunnar menn
gera og geta gert fyrir sjó-
mannastjettina, hvernig afstaða
hennar er til nýjunga í guð-
fræðinni, hvernig öll starfsemi
hinna kristilegu skátafjelaga er
o. fl. — Jeg hef með mjer kvik-
mynd, sem tekin er frá tjald-
búðum K.F.U.M. skáta í Sönd-
erborg, þar sem 10 þús. skátar
hjeldu mót sumarið 1946. —
Mig langar til þess að fá tæki-
færi til þess að sýna skátum
þessa mynd hjer.
— Sr. Finnur Tulinius er
framúrskarandi viðkunanlegur
maður, áhugasamur, skyldu-
rækinn, margfróður og skemmti
legur.
Við ræddum stundarkorn um
preststarf hans á Sjálandi og
kjör danskra presta, sem að kynbótum plantna og dýra til
framþróun lífsins á jörðinni,
sem haldið hefir áfram, allt frá
því líf kviknaði á þessari plán-
etu.
Á síðustu öld hefir þekkingu
manna fleygt mjög fram í þess-
um efnum. Fyrr á tímurn litu
menn svó á, að tegundirnar,
bæði í dýra og plönturíkinu
stæðu í stað, þær væru hinar
scmu nú, og þær höfðu verið,
frá örófi alda. Þar eimdi sem
sje eftir af sögunni um sköpun
heimsins á sjö dögum, og Adam
gamla, sem gaf dýrategundun-
um sín heiti.
Darwin og eftirmenn hans.
Það er, sem kunnugt er, m. a.
Charles Darwin, er alvarlega
rótar við þessum gömlu kenn-
ingum. Hann sannar hvernig
tegundirnar eru sífelldum breyt
ingum undirorpnar, hvernig
þær laga sig eða lagast eftir
lífsskilyrðunum. Og sá sem hæf
astur er í baráttunni fyrir til-
verunni, hann sigrar hina, sem
minnimáttar eru.
Eftir að rótað var við hinum
gömlu erfðakenningum, var auð
veldara en áður, að bæta við
þekking manna. Enda hafa
margir lagt þar til málanna síð-
an á dögum Darwins. Með
hverju ári ná hin hagnýtu vís-
indi stórkostlegri árangri í
unnar, sem menn hafa áður
fundið m. a. þeim, sem Mendel
ábóti fann fyrir öld síðan, en
uppgötvanir hans hafa skapað
grundvöll að mörgu því, sem
eftirmenn hans hafa afrekað.
Var Mendel skæður andkom-
unisíi.
Hinir hreinræktuðu og sann-
trúuðu vísinaamenn kommún-
ismans litu svo á, að með því
að aðhyllast kenningar Mend-
j els, væri hinum duldu öílum
' náttúrunnar, sem stefna að
Stalin beðinn afsökunar(!)
Áður en svona langt var
komið, og „fjelagi“ Orbeli hafði
verið veitt lausn í náð, hafði
þe^ta gerst á ráðstefnu hinna framþróun gefin altof laus taum
ýmsu leyti eru nokkuð þröng.
Hann þjónar tveimur kirkjum.
Eru báðar þessar sveitakirkjur
hreinustu forngripir um 800 ára
gamlar, önnur þeirra með fögr-
um kalkmálverkum og ýmsum
merkum minjagripum. Þetta er
í sjöunda sinn, sem sr. Tulinius
kemúr hingað til lands. Fyrr á
árum kynntist hann að sjálf-
sögðu mörgum Íslendingum,
hagsbóta fyrir mannkynið. A
fundi hinna rússnesku lífeðlis-
og kynbótafræðinga, sem hald-
inn var í Moskvu, voru helstu
stefnumál og nýjungar á þessu
sviði rökræddar, að sjálfsögðu
með hæíilegu tilliti til hins vís-
indalega kommúnisma og hags
muna hans, Þessar umræður, og
ályktanir sem þarna voru gerð-
ar leiddu til þess, að því er
þar eð mikil risna var á heimili . fregnir hermdu frá Moskvu þ.
foreldra hans, og þangað komu
íslensku þjóðarinnar.
27. ágúst, að einn fyrverandi
mikilsvirtur rússneskur vísinda
sem Reykjavík, hvernig starfi margir af merkustu mönnum maður á sviði lífeðlisfræðinnar,
kommúnistisku vísindamanna:
Vísinda Akademíið hafði
sent Stalin afsökunarbrjef, þar
sem það biður hann fyrirgefn-
ingar á fyrri villukenningum
sinum. Lofar Akademíið að það
framvegis skuli samræma vís-
indastarf sitt fyllilega við pró-
un kommúnismans.
í sjerstöku brjefi til Stalins
hefir Akademíið skýrt svo frá,
að nokkrir vísindamenn við
hina lífeðlisfræðilegu deild
akademíisins, hafi hallast að
afturhaldssömum og andkomm
únistiskum kenningum, og á
þann hátt sýnt, að þeir væru
óhæfir til þess að veita fræði-
lega og verklega aðstoð við þró
un hinna sósíalistisku vísinda,
einkum fyrir landbúnaðinn.
Áður en þessi afsökun var
send Stalin, og áður en þeir
„ónothæfu“ visindamenn höfðu
fengið lausn frá störfum, hafði
risið ágreiningur á fundi vís-
indamannanna, þar sem barist
var fyrir tveim andstæðum
stefnum, uns önnur þeirra sigr-
aði gersamlega eins og afsök-
unarbrjefin sýna.
Kommúnismimi og náttúru-
lögmálin.
Þannig var málum háttað:
Rætt var um hinar merku til-
raunir er Rússinn Mitsjurin
gex'ði, og miðuðu að því, að
kynbæta koi-ntegundir, svo þær
gætu þroskast í hinu kalda
meginlandsloftslagi f Síberíu.
Jurtakynbætur þessa merka
manns, munu hafa, og hafa
þegar haft mikla þýðingu fyrir
landbúnað Rússa. Þessi einstaki
bynbótamaður sannaði betur
en flestir aðrir, hvernig mönn-
um er hægt að grípa inn í breyt
ingar kynstofnanna, og gera
ræktarjurtir mönnunum gagn-
legri og hagnýtanlegri en þær
áður voru.
Að sjálfsögðu voru allir nátt-
xxrufræðingarnir sem þarna
voi'u saman komnir á einu máli
um það, að Mitsjurin hafði unn-
ið óvenjulegt þrekvirki, á sviði
jux'takynbótanna. En menn
greindi á um það, hvort hann,
með handaverkum sínum, hefði
ef svo mætti að orði komast,
verið þar einn að verki, elieg- úrunnar.
ur. Með„því t. d„ að viðurkeixna
að hinar svonefndu „stökkbreyt
ingar“ ættu sjer stað, þá væri
verið að þakka „óskipulög'ðum“
náttúruöflum nokkuð af þeim
heiðri, sem rjettrrúaðir, komm-
únistar vildu þakka starfsmönn
um hins kommúnistiska ríkis
einum. Ef „stökkbreytingar'1
væru viðurkendar í náttúrunni,
þá væru ekki allar kynbætur
á korntegundum í Síberíú
handaverk fjelaga Mitsjurin
og því ekki hægt að þakka
kommúnistaflokknum þær all-
ar saman. Að þessu máli at-
huguðu komust vísindamenn
kommúnistaflokksins í Moskvu
að þeix-ri sjerstæðu niðurstöðu,
að uppgötvanir Mendels ábóta,
sem heimurinn hefir haft góð
not af í öld, sjeu skaðlegar
hinni hreinu Marxistisku stefnu
og heíði Mendel því sannan-
lega, með uppljóstrunum sín-
um um erfðalögmál náttúrunn-
ar unnið í þjónustu afturhalds-
ins og sem svarinn óvinur hins
kommúniska þjóðskipulags(!)
En aftur á móti hafi fjelagi
Mitsjurin fært óyggjandi sönn-
ur á, að áhrif hins kommún-
istiska ríkisvalds gæti eitt leitt
til þeirrar framþróunar á breyt
ingum tegundanna, sem mann-
kyninu kæmi að gagni.
Þetta var meginatriðið í sam
þyktum lífeðlisfræðinga íun4-
arins í Moskvu, samfara því,
að Stalin var sent afsökunar-
brjefið, á því, að nokkrir aF
hinum rússnesku vísindamönn-
um, sem um þessi mál hafa
fjallað skuli nokkurntíma hafa
látið sjer detta í hug, að það
væri ekki fyrir ein og bein á-
hrif frá ríkisvaldinu, að kyn-
stofnar ræktunarjurtanna fá
fyrir mannkyn meiri og betri
þroska.
Ekki er ástæða til að fara um
þetta fleiri orðum ,að sinni.
Verður það með hverjum deg-
inum óskiljanlegra, að menm-4
Vesturlöndum með fullu viti,
skuli gera svo lítið úr sjer, a'x)
gera sig að undirlægjum þeirra
ofstopafullu fáráðlinga, sem
halda að þeir með fundarsam-
þyktum og afsökunarbrjefum,
geti umbreytt lögmálum nátt-