Morgunblaðið - 17.09.1948, Blaðsíða 6

MORGXJTSBLAÐIÐ
Föstudagur 17. sept. 1948.
r ®
ÁRÓÐUR Tímans hefur verið
all æðiskenndur undangengna
mánuði. Ósamræmið hefur ver-
ið með mesta móti, og ósam-
lyndið innbyrðis í flokki blaðs-
ins speglast meira í ritmennsk-
unni en oftast áður. Þetta er
eðlilegt. Reynslan hefur sann-
að, að allt sem Tíminn skamm •
aði fyrverandi ríkisstjórn mest
fyrir hefur versnað síðan hans
menn komu til valda og áhrifa.
Reynslan hefur ómerkt allar
skammir Tímans um fyrverandi
stjórn. Framsóknarílokkurinn
er því í óvanalega slæmri klípu
Það skýrist betur og betur. að
hann á ekki tilverurjett sem
flokkur. Fram undun honum
blasir gröfin. Áróður Tímans er
bví sannkailaður lífróður. Hann
er hertur til að bjarga sem
lengst atvinnu, áhrifum og fjár-
hag þeirra, sem um árarnar
halda. Hugurinn er festur við
hina alkunnu setningu: „frest-
ur er á illu bestur.“
Það er því að vonum, að grein
mín um nauðsyn þess, að fækka
stjórnmálaflokkum hjer á landi,
hafi komið illa við kaun Tím-
ans. Hinum hrjáðu mönnum
finnst það furðuleg ósvífni að
segja það hreinskilnislega og af
dráttarlaust, að það sje þjóðinni
fyrir bestu, að Framsóknarflokk
urinn deyi. En þetta er nú sann
leikur eigi að síður. Fram hjá
honum verður ekki komist. —
Hitt er þó náttúrlega í óvissu,
hve lengi dauðasíríðið stendur;
eða með öðrum orðum, hvo
lengi ógæfa þjóðar vorrar verð-
ur svo rík, að hún þurfi að
drasla með slíkt lík í lestinm
sem Framsóknarflokkurinn er
orðinn.
Annars er það dálítið merki-
legt að athuga svör Tímr.ns og
vonir. Það gefur tilefni til mik-
illar umræðu, sem og eðlilegt
má kallast.
í fyrstu lotunni þann 26. ág.
segir, að jeg bjóði „Framsókn-
armönnum skiprúm á skútunni
hjá Ólafi Thors og Bjarna Ben„
en vísi Stefáni Jóhanni og Em-
il Jónssyni til sængur hjá Brynj
ólfi Bjarnasyni.“ Ekkert af
þessu er nú rjett hjá Tímanum,
því hvorugt hef jeg gert. Hitt
hef jeg bent á sem rjett er að
líklegt sje, að í báðum þeim
flokkum, sem um er að ræða,
sje meiri hlutinn eignarrjettar-
menn og eigi því heima í flokki
með okkur Sjálfstæðismönnum,
hvert svo sém nafn þess flokks
væri. En það er líka vitað. að
bæði í Framsóknarflokknum og
Alþýðuflokknum eru eindregn-
ir þjóðnýtingarmenn sem miklu
eðlilegra er að segi hreinlega
til nafns en sigli ekki undir
fölsku flaggi. Ef þeirri þjóðar-
þörf væri fylgt að hafa aðeins
tvo stjórnmálaflokka, þá gerisv
skiftingin eðlilega af mönnun-
um sjálfum. Skoðanir þeirra.
eðli og innræti segir til
Þá vísar Tíminn næst til ann
ara landa og getur þess, sem
rjett er, að þar sjeu víðast!
margir flokkar með ýmsum
nöfnum og baráttumálum. Kem
ur þar fr^pi hið sama sem ákaf-
lega mikið einkennir marga
meðal þjóðar vorrar og er að
Eftir Jón Pálmason
verða hrein þjóðarlöstur, að dá-
sama mest það, sem erlent e*.
Liggur við að útlendinga dýrk •
unin sje að verða plága hjer á
landi, en það er mál út af fyrn-
sig. Um flokkana er það að
segja að alls staðar um heim-
inn eru margir flokkar undan-
fari ógæfu og upplausnar. Ein-
ræðis- og ofbeldis athafnir nú-
tímans hafa þaðan sinn jarð-
veg og sína næringu. Endirinn
á öfgabrölti stefnulausra klíku-
flokka getur aldrei orðið nema
sá að frelsið er skert eða eyði-
lagt innanland.s eða utanlands
frá. Menn ættu því að varasi.,
að láta sjer til hugar koma að
útlendar fyrirmyndir sjeu alta'
til bóta. Sumar þeirra geta ver-
ið góðar til hliðsjónar en meira
ekki.
Tíminn lætur það í ljósi, að
tillaga mín um tvo flokka „eign
arrjettarmenn ‘ og „þjóðnýting-
armenn“ sje líkleg til að hlaða
mjög undir „kommúnista.“ Sú
kenning sýnir mikið traust á
gengi kommúnismans meðal ís-
lendinga og kemur ekki úr ó-
væntum stað. Þetta er af þvi
að ef sameinaður flokkur þjóð-
nýtingarmanna hlýtur endilega
ans við grein minni eru að því
er virðist eintóm auka atriði.
Aðal aýriðið er eftir og það er
níðið um Sjálfstæðisílokkinn
Það er þetta gamla margendur
tekna þvaður um íhald og auð-
vald, óheiðarleika, sjerdrægm
og óvild til alþýðu í sveitum
og við sj.ó, sem fylt hefur dálka
Tímans og fleiri blaða alla æfx
Sjálfstæðisflokksins. Þetta er
ekki í einu blaði, heldur öll •
um, sem út koma af Tímanum,
og það sannar best, að þeir sem
að blaðinu standa, telja þar að
finna aðal atriði sinna áhrifa
og síns áhrifavalds. Undirrótin
er öfund og rógstilhneiging af
verstu tegund, enda er það gef-
ið, að þeir sem enga hafa stjórn
málastefnu verða að viðhalda
sínu pólitíska lífi á einhverju
fóðri og þetta er braskflokkn-
um tiltækast.
Þó ver.ður það að segjast, sem
rjett er og víst, að þessi rit-
menska er að óvilja fjölda
þeirra manna, sem eru í Fram-
sóknarflokknum. Sumir þing-
menn flokksins fyrirlíta hana
þó þeir geti ekki rönd við reist ,
og því fleira mun af óbreyttum
kjósendum, sem eru sama sinn-
að verða undirgefinn kommún- is. Sumir láta það óspart í ljós,
istiskar skoðanir, þá hlýtur það að þeir sjeu fyrir löngu hætt-
að stafa af yfirburðum þeirra
aðferða. — En varðandi bar-
áttu gegn kommúnisma, þá kem
ur skoðun Tímamanna mest í
mótsögn við það, sem heilbrigi
er og eðlilegt. Það er annað
kastið svo að skilja jafnvel á
Tímanum og afdráttarlaust á
mörgum öðrum blöðum, sem
baráttan gegn kommúnistum
sje hið nauðsynlegasta af öllu
nauðsynlegu í okkar stjórnmál-
um. En Tíminn að minsta kosti
og sjálfsagt ýmsir aðrir eru á
þeirri skoðun að þessi barátta
sje miklu sigurvænlegri, ef þeii
sem ekki eru kommúnistar,
slíifta sjer í þrjá eða
flokka og berjast sjálfir hvor
við annan. Þetta svarar til þexs
að þegar 30 menn eiga í baráttu
við 10 menn, þá sje þessum 30
figurinn vís, ef þeir skifta sjex
í þrjá hópa og berjast sjálfir
hverjir við aðra. Hafi þeir afc-
ur á móti þann hátt á, að standa
saman í fullri einingu og berj-
ast þannig við 10, þá sjeu þeir
1 vissir um ósigur.
Mín skoðun er í þessu efnx
gagnstæð skoðun Tímans og er
það ekkert nýtt. Jeg hygg að
flestir menn mundu reikna
dæmið líkara minni aðferð en
Tímans. í framkvæmdinni hef-
ur þó aðferð Tímans verið su
ráðandi og svo er enn. Þess
vegna er annaðhvort, að alt ta'.
manna um háskann, sem stafi
af kommúnistum á íslandi, er
meira leipur en alvara eða að
viðleitnin í baráttunni er í ná-
inni frændsemi við ritmennsk-
una í Tímanum.
Niðið
um Sjálfsíæðisflokkinn
Það sem hjer að fráman hef-
ur verið nofnt af svorum Tím-
ir að lesa það, sem verstu rit-
bullarar Tímans skrifa undir
nafni.
En þó svona sje, þá verður að
taka Tímann eins og hann er.
Hann er gefinn út á ábyrgð
flokks, en ekki einstakra
manna. Slúðrinu um Sjálfstæð-
isflokkinn verður því að svara
við og við.
Hvað er
Sjálfstæðisflokkurinn?
í öllu þvaðri Tímans og ann-
ara andstöðublaða Sjálfstæðis-
flokksins er aðal uppistaðan su.
að það sjeu fáeinir auðmenn í
fleirx; kaupmanna- og atvinnurekenda
stjett, sem ráði flokknum. Hon-
um sje haldið uppi til að tryggja
hag þessara manna, þeir einir
eigi að hirða arðinn af verslun-
inni og útgerðinni. Flokkurinn
vilji arðræna bændur og verka-
menn og alla alþýðu og annað
eftir því. Þessa vegna sje það
hin hróplegasta fyrra, að fara
fram á það að allir landsmenn
sem ekki eru sósíalistar, styðji
þenna vonda flokk og aðrir
flokkar sjeu strikaðir út.
Hið sanna er, að Sjáálfstæðis
flokkurinn er pólitísk samtök
fjöldans í landinu, fólksins í öll-
um stjeitum og strjálbýli og
þjettbýli, alls þess fólks, sem
vill eignarrjett og frelsi ein-
staklinga og stjetta. Flokkur-
inn er flokkur þjóðai'innar, sem
leitar fylgis og á fylgi að fagna
jöfnum höndum hjá öllum stjett
um landsins. í síðustu kosning-
um fjekk flokkurinn rúmlega
26 þús.. atkvæði.
Allt rugl Tímans um sjergæð-
ingshátt, íhald og andstöðu við
einstakar stjettir er því út í
hött nú sem oftast áður
Um stefnu Sjálfstæðisflokks-
ins í verslunarmálum, sem oft-
ast er japlað á hef jeg og ný-
lega skrifað og get vísað til
þess. Hann fylgir bæði kaup-
fjelaga- og kaupmar.naverslun
og vill hafa þá mestu ráðandi á
því sviði, sem best verslunar-
kjör geta veitt almenningi.
Svo fjarri er Sjálístæðisflokk
urinn því að vera íhaldsflokkur.
að tveggja flokka kerfi eigi að
vera framtíðarskipulag hjer á
landi. Það hefur og ekkert kom
ið fram, er sýni að nokkur
, þöi'f og því síður þjóðarhagur
I sje því til stuðnings, að Fram-
sóknarflokkurinn haldi áfram
] að vera til. Hann hefur enga
1 stjórnmálastefnu aðra en þá að
bera róg og öfundarorð mili*.
manna og stjetta og blása út á
j allan hátt þann ágreining, sem
' alltaf hlýtur að vera á milli
manna í hvaða flokki sem er og
að hann hefur samþykt ýmissem miklu eðlilegra, heilbrigð-
legt, sem er rniklu róttækara e x ara °& Þjóðholiara er að sætta
þekkist meðal sumra þeirra mnarx flokks en á- milli flokka.
flokka á Norðurlöndum, sem Braskic5, nefndafjöldinn, starfs-
kendir eru við socialisma. Einn mannagrúinn, verslunarhöftin
af helstu mönnum Framsóknax - j nreiðan sem hjer ríkir á ýms
flokksins utan þings sagði líka ‘um sviðum er alt afleiðingar
við mig s.l. vetur: „Hjer vant-ji3638’ a® en§in samstæð heiid,
ar okkur íhaldsflokk “ „Við . engm einn flokkur hefur borio
Framsóknarmenn e:um næs': e®a ^er áhyrgð á stjóx’n lands-
því að vera íhaldsmenn, en er-rns °S lagaframkvæmd.
um það þó ekki raunverulega “ Þetta þarf breytinga. —-
Þetta er rjett sagt það sem það -^iit verður það að færast í ann-
nær, en eins og hugarfari þjóð-
arinnar er háttað á íhaldsflokk-
ur hjer ekki jarðveg og gerir
ekkert til. Hitt er undramál, að
málgögn þess flokks, sem er
næst því að vera íhaldsflokkur,
sjeu ár eftir ár og mánuð eftú'
mánuð, að slúðra um það, að
lang frjálslyndasti flokkur
landsins, Sj álfstæðisflokkurinn,
sje flokkur fáeinna auðmanna,
flokkur íhalds og sjerdrægnx
Slík ritmenska er augsýnilega
bygð á því, að hægt sje aó
ginna nokkurn hóp af fáfróð-
ustu og vitgrenstu kjósendum
landsins til að trúa og haga sjer
eftir því.
Til hvers þarf
F ramsóknarf lokk?
. Jeg hefi sýnt fram á að svör-
in gegn grein minni af hálfu
Tímans eru öll lítils virði. Þeirra
vegna er ekkert til fyrirstöðu
að horf ef vel á að fara, og eitt
allra fyrsta og nauðsynlegasta
skilyrðið er að stjórnmálaflokk-
unum fækki svo að á hverjum
tíma hafi einn flokkur ábyrgð a
stjórn og stjórnarfari.
J. P
niimiwimtiiiimBmnituniiniiin»niiumninnmn,w
|
Sá,_sem getur leigt
Ibúð I
getur fengið stúlku í há- |
degis vist. Tilboð merkt: \
..Reglusamt fólk“ — 0341 I
sendist Mbl. fyrir sunnu- 1
dag . |
’IIIIIMIIIIIIIIIIIIIIt
iiiniiiiiiiiiimN
yfiacjnúð ÍJhorlaciuð
ixæstarj etí.arlðgmaður.
Míðstöðvarkatlar
allar stærðir til sölu. Uppl. í síma 4433, Flókagötu 45.
Nokkrar stúlkur
helst vanar flökun, óskast í verksmiðju vora strax-
Niðursuðuverksmiðja S.Í.F.
Lindargötu 46—48 Simar 5424 — 1486.
Ung hjón óska eftir
LÍTILLI BBSJÐ
engin fyrirframgreiðsla, en há leiga og snvrtilegri um-
gengni heitið. Tilboð merkt: Reglusemi, sendist afgr.
Mbl. fyrir sunnudag.
MJ ■ a a a ■ ■ m ■■*>■ mmm Baojjua.A». »JLM.» ■■■•MjjrJilÍ