Morgunblaðið - 14.12.1948, Qupperneq 1
16 siður
>5. argangur
296. tbl. — Þriðjudagur 14. deseniber 1948-
Prentsmiðja Morgunblaðsins
Varnarlaus þjóðin
býður hættunni heim
Tjekkneskar flugvjelar
fluttar til Palestínu
Kommúnidar uiangarðsmenn í þjóð-
Ijelaginu, segir Hans Hedtoft.
Kaupmannahöfn, mánudag.
Einkaskeyti til Morgunbl. frá Reuter.
, í GÆRKVÖLDI hjelt Blaðamannasambandið danska árs-
.hátíð sína. Þar flutti Hans Hedtoft forsætisráðherra ræðu.
. Hann komst þar m. a. að orði á þessa leið:
Kommúnistar leitast vift að nota lýftræðift, til þess aft
grafa undan grundvelli lýðræðisins. Er djúp staðfest á
milli hins fjarstýrða flokks kommúnistanna og lýðræð-
isflokkanna.
' ..............3>
Euwe efsfur á skák-
mótinu
Gerði jafnlefii við
Baldur Möller
EUWE-MÓTINU lauk s. 1.
sunnudag með sigri dr. Max
Euwe. Hann gerði í síðustu
skák sinni jafntefli við Baldur
Möller og hlaut alls 3V2 vinn-
ing. Dr. Euwe vann því tvær
skákir á mótinu og gerði þrjú
jafntefli og hlaut 3V2 vinnihg
af 5 mögulegum.
Næstir meistaranum voru Ás
mundur Ásgeirsson og Guð-
mundur Pálmason með 3 vinn-
inga hvor. Ásmundur vann Guð
mund Ágústsson í síðustu um-
ferðinni, en Guðmundur gerði
jafntefli við Árna Snævarr.
Guðmundur Ágústsson hlaut
2V2 vinning, Árni Snævarr 2 og
Baldur Möller 1.
Varnarbandalag
V-Wa rætt
Osló í gærkveldi.
NEFND sú, sem skipuð er
fulltrúum Noregs, Svíþjóðar og’
.Danmerkur og fjalla á um varn
arbandalag Skandínavíu, mun
halda fund næstkomandi mið-
vikudag, skammt frá Kaup-
mannahöfn, eftir þvi sem til-
kynnt var hjer í dag.
Rússar hafa upp á síðkastið
mjög aukið áróður sinn gegn
Finnlandi. Er ætlað að þeir hafi
þegar gert Svíum aðvart um,
að gerist þeir aðilar að Norður-
Atlantshafsbandlagi, þá rnuni
óhjákvæmilegt fyrir Rússa að
grípa til sinna ráðstafana gegn
Finnlandi. — Talið er að hlut-
leysisstefnan eigi miklu fylgi að
fagna meðal Svía, er hjer í
Noregi líta menn aftur á móti
svo á, að mikill hagur myndi
,vera af því fyrir landið, að
gerast aðili að N.-At'antshWs-
bandalaginu.
Ekki als fyrir löngu heimt-
uðu kommúnistar fyrir hvern
mun, að þjóðin hervæddist. Nú
hrópa þeir, hver í kapp við
annan, að ekki megi veita einn
eyri til hervarna landsins. Með
þessu framferði og öðrum gerð
um sínum, hafa þeir gert sig
að utangarðsmönnum í þjóðlíf-
inu. sem enga samleið eiga með
þjóðinni.
Ráðherrann sagði ennfrem-
ur: Látum lcommúnistana vera
eina um að svívirða varnir þjóð
arinnar. Veitið engum þeim
undansláttarmapni stuðning
beinlínis nje óbeinlínis fyrir
orð þeirra, dregur úr varnar-
hug landsmanna. Því allir
hljóta að skilja hver tilgangur
þeirra manna er, sem vilja, að
landið verði sem varnarlaus-
ast.
Við Danir hötum styrjöld, her
valdastefnu og ofbeldi í hverri
mynd sem það er. En enginn
maður, með ábyrgðartilfinningu
þorir, að iáta land vort liggja
opið og varnarlaust, sem aðlað
andi fórnarlamb fyrir erlent
herveldi. Sú þjóðí sem ekkert
gerir sjer til varnar, eða sjálf-
bjargar, hefir engin skilyrði til
að fá neina hjálp frá öðrum.
Sameiginlegar landvarnir
skandinavisku þjóðanna, eru í
athugun. Hver sá, sem ann friði
og ekkert illt hefir í huga, get-
ur ekki litið tortrygnisaugum á
þann undirbúning. — Páll
áltu engan þátt
í innrásinni
Managua í gærkvöldi.
STJORN Nicaragua hefir nú
sent stjórn Costa Rica orðsend-
ingu, þar sem því er harðneit-
að að hún eigi nokkurn þátt í
innrás þeirri er gerð var í land-
ið s. 1. fimhatudag.
Stjórn Costa Rica hefir nú
tilkynnt, að innrásarmenn hafi
aðeins verið um 3000 að tölu
og hafa þeir verið innikróaðir
í norð-vestur hluta landsins. í
tilkynningunni sagði, að allt
væri nú komið í eðlilegt horf
í landinu á ný.
Fjórar fsjóðir, sem talað
um að bjóða þátttöku í
Atlantshafsbandalagi
—♦ _________
er Eru frá Skoda
N. verksmiðjunum
Ummæli McNeil
Washington í gærkveldi.
Einkaskeyti til Morgunbl. frá Reuter.
SAMKVÆMT opinbcrum hcimildum hefir verið ákveðið á
hmni svonefndu sendiherráráðstefnu sjöveldanna um Norður-
Atlantshafsbandlag, scm stendur hjer yfir, að bjóða Dönum,
Norðmönnum, íslcndingum og Portugalsmönnum, þátttöku í
varnarbandalaginu. En þær þjóðir, sem eiga fulltrúa á ráð-
stefnunni hjer í Washington eru Benelux-þjóðirnar þrjár, Hol-
land, Belgíu og Luxembourg og ennfremur Bretav. Banda-
ríkjamenn, Frakkar og Kanadamenn.
* Þá segir, samkvæmt sömu
Marshail á batðvegi
GEORGE MARSHALL, utan-
ríkisráðherra Bandaríkjanna
var skoi inn upp á dögunum við
nýrnaveiki og var tekið úr hon-
um annað nýrað. Ráðherrann er
nú á hatavegi.
Flýja írá Rússum
Blaðið í gærkvöldi.
BLAÐIÐ ,,Abend“, sem Banda
ríkjamenn ráða yfir, skýrði frá
þyí í kvöld, að tveir stjórnend-
ur stórfyrirtækja á rússneska
hernámssvæðinu, hefðu nú flú-
ið yfir á hernámssvæði Vestur-
veldanna. Menn þessir voru
ákærðir af Rússum fyrir smygl
á milli hernámssvæðanna. Þeir
heita Macaritow (rússneskur)
og Haefer (þýskur). — Reuter.
AÖA sameinað PAA
London í gærkveldi.
TILKYNT hefir verið, að flug-
fjelagið AOA (American Over
seas airlines) verði sameinað
fjelaginu Pan American Air-
lines. — Reuter.
heimildum, að til athugunar sje
að bjóða írum og ítölum þátt-
töku í- varnarbandalaginu, að
minsta kosti að einhverju leyti,
ef ekki sem beinum þátttak-
endum nú þegar.
Sendiherraráðstefna sjöveld-
anna ræðir nú ýms atriði varð
andi varnarbandalag þjóða Vest
ur-Evrópu, en síðar verður
haldin ráðstefna, þar sem allar
þátttökuþjóðir varnarbanda-
lagsins eiga fulltrúa.
Þátttaka Dana, Norðmanna,
Islendinga og Portúgala
mikilvæg
Allir fulltrúar sendiherraráð
stefnunnar hjer í Washington
eru sammála um að mikilsvert
sje fyrir varnarbandalagið, að
Danir, Norðmenn, íslendingar
og Portugalar taki þátt í því.
Danir eiga Grænland, sem er
þýðingarmikið fyrir varnir á
Norðurhveli jarðar, bæði
vegna flug'stöðva og veðurat-
hugana.
Norðmenn ráða yfir strand-,
lengju, sem liggur að Atlants-
hafi og er þýðingarmikil, ef hún
væri í höndum árásarþjóðar,
sem g'æti notað Noregsströnd
fyrir kafbátabækistöð'var til
að hindra aðflutningaleiðir á
sjó yfir norðanvert Atlantshaf
og Norðursjó.
ísland er hernaðarlega mikil
vægt vegna legu sinnar eins og
sýndi sig í síðustu styrjöld,
sama er að segja um Azor-eyj-
ar sem Portugalsmenn ráða yf-
ir. Ef árásarþjóð hefði bæki-
stöðvar á Islandi gæti hún
stefnt öllum siglingum á Norð-
ur-Atlantshafi í mikla hættu
og torveldað alla aðflutninga
I nauðsynjavarnings til Evrópu
frá Vesturheimi, auk þess, sem
bæði Island og Azoreyjar eru
I þýðingarmiklir staðir vegna
' loftsiglinga um Atlantshafið.
London í gærkveldi.
Einkaskeyti til Mbl. frá
Reuter.
HECTOR McNEIL, utanríkis-
ráðherra Breta, skýrði frá því
í þinginu í dag, að breska ut-
anríkisráðuneytinu hefðu mi
borist áreiðanlegar upplýsingar
um það, að flugvjelar frá
Skoda-verksmiðjunum í Tjekkó
slóvakíu hefðu verið fluttar í
stórum stíl til Palestínu. Hann
kvað engann efa á því, að mikl
ar vopnabirgðir hefðu verið
fluttar til landsins helga, þrátt
fyrir flutningsbann á vopnum
þangað. Hann kvað flugflota
Gyðinga t. d. hafa aukist til
muna undanfarið.
Arabahjeröðin sameinist
Transjordaníu
Frá Amman herma fregnir,
að báðar deildir þings Trans-
jórdaníu hafi samþykt þá til-
lögu stjórnaririnar að Araba-
hjeröðin í Palestínu skyldu
sameinuð Transjórdaníu, undir
stjórn Abdullah konungs.
Eftir fund í Jcrikó
Stjórnin bar fram þessa til—
lögu eftir að Araba-leiðtogar
frá Palestínu höfðu setið fund
í Jeríkó og skoráð á Abdullah
konung að lýsa því yfir, að
Framh. á bls. 12
Upptökubeiðnir
í S.Þ. ræddar
París í gæikvöldi.
ÖRY*GGISRÁÐ S. Þ. mun
halda fund n. k. miðvikudag
og ræða m. a. inntökubeiðni frá
breska samveldislandinu Cey-
lon og frá Ísraelsríki. Rússar
beittu neitunarvaldi sínu til
þess að fella inntökubgiðni
Ceylon s. 1. sumar.
Þá mun ráðið einnig ræða
inntökubeiðni frá stjórn Suður-
Kóreu, en sem kunnugt er hefir
Allsherjarþing S. Þ. nú viður---
kennt þá stjórn sem hina einu,
löglegu stjórn landsins. í Norð-
ur-Koreu, á hernámssvæði
Rússa, situr stjórn kommúnista
að völdum. — Er búist við
mjög' hörðum umræðum um
umsókn þessa í Öryggisráðinu.
— Reuter.
L