Morgunblaðið - 31.03.1949, Page 5

niiiiiiuiiintíiiiinfiiitliitiiíiiiitiiiiiiiiiiiiititiliiiiiiiiiiiiiilliiiiilfuiiiimimiiiitiiimiiiiimiiintinfnminiinniiimuimminiiifmiiininvii miiniiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitiii 311111
Fímmttidagur 31. mars 1949-
M O R GU N B L A Ð I Ð
I'lfti ililiiin if 11 iiiiiiiiii iiiiiii i Miiiiniiniiiiimiiiiniuiiii'
Sem nýr, enskur
BARNAVAGN
| á háum hjólum til sölu á
I Skúlagötu 68, I. hæð til
I vínstri frá kl. 2—6 í dag.
; 111111111111111111111
iimiiiiiiiii ;
| Túiipanar
Lækkað verð.
C
C
| Langir, fyrsta flokks, —
e
| seljast núna á kr. 3,00-
| Eskihlíð D., sími 2733.
i
g mi«iiiiiiiiiiiiimii»iiiiinimtiiii»ii«i*»iiiiimii*iiii»
i
Þrísettur
| ktæðaskápur
I til sölu (póleraður). —
Sími 7384.
1 liiiiiiiiiimimiiiiiiiiiimiimiiiiiiiiiiimmmmiim
S
| Herbergi
| til leigu
á Aragötu 5.
Uppl. í síma 6705.
5 liimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitiiiiiiiimiiiiriimmiiiiiiiiimr *
S>túÉk
2CI
I sem vill læra framreiðslu
i óskast í Hressingarskál-
= ann, nú þegar. —
r' lllllllllllllllllllllllllllllllllllimillllllllllllllllllllllll
I Sorpfötur
(með padent loki)
fyrirliggjandi.

ntYHtiAríH
iiiiiiiiiiiimiiiiiiiimiiimitm*MM
LÁ
15 þús. kr. lán óskast í
6 mán. Háir vextir og
góð trygging. Tilboð
merkt: „Lán—584“, send
ist afgr. Mbl., fyrir föstu
dagskvöld.
niiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiHiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiwiini
Afar sólrik
Herbergi
til leigu á Flókagötu 45-
Stúlka óskast í vist á
sama stað. Upph á staðn
um og í síma 2644, milíi
kl. 5—8 e. h. í dag.
Ung, barnlaus hjón óska !
eftir íbúð, tveim herbergj =
um, eldhúsi og baði, fyr- i
ir mánaðarmótin maí—
júní, í vor. Til mála get
ur komið að lita eftir !
börnum eitt til tvö kvöld \
í viku að vetrinum. Skil- !
vís greiðsla og alger reglu f
semi. — Tilboð, merkt: \
„Barnlaus — 576“, send- f
ist Morgunblaðinu fyrir ;
laugardagskvöld.
Frú Helga Nieisdóttir
25 ára starfsafmæli
í DAG á ein kunnasta Ijós-
móðir hjer í bæ, frú Helga Ní-
elsdóttir 25 ára starfsafmæli. -—
Það þýðir: Mörg heillahandtök,
mörg sporin, margar áhyggju-
stundir, en líka margar ánægju
stundir, og ekki síst þakklæti
margra mæðra.
Þannig er starf ljósmæðranna,
sem eru yfirleitt vinsælustu
konur þjóðfjelagsins. Við íslend
ingar höfum átt því láni að
fagna, að eiga margar gagn-
mentaðar ljósmæður og flestar
sem jeg hefi þekkt, með hjart-
að á rjettum stað. Tilbúnar,
jafnt á nótt sem degi, að iíkna
og hjálpa.
Ein þessara hsmingjusömu
líknarkvenna er Helga Níels-
dóttir. Það er óþarft að rita
langt mál um hana, svo kun
er þessi röska og góða kona
flestum bæjarbúum. Frú Helga
er óvenjuleg kona fyrir margra
hluta sakir. Hún myndi vissu-
lega hafa sómt sjer vel í hóp-
um fornkvenna, sökum myndar
og skörungsskapar, í sölum
höfðingja, og hún gæti Hka ver-
ið myndarframkvæmdarstjóri
•fyrir hvaða fyrirtæki sem væri.
Svo margþættar eru gáfur henn
ar og dugnaður.
Komin af úrvalsfólki úr Eyja
firði, braust hún til menta á
unga aldri, og vitanlega til
þeirra staða, þar sem besta
mentún var að fá. Lauk prófi
í DanmÖrku og hefur auk þess
siglt margsinnis til útlanda til
þess að auka mentun sína og
víðsýni. Fýrst kyntist jeg henni
í VínaTborg. þvi þeim fræga
skóla vildi hún einnig kynnast.
Sem dæmi um dugnað Helgu
vil jeg geta þess hjer, að á hin-
um erfiðu árum. fyrir fyrri
heimsstyrjöldina, kom hún hjer
upp af eigin ramleik myndarl.
fæðingarklínik, og bygði til
þess stórhýsi. Rak hún það fyr-
irtæki af skörungsskap um
nokkurra ára skeið. En svo datt
henni auk þess í hug að byggja
annað stórhýsi, og reka þar
sjúkrahús. — Þáð var ofraúsn í
augum heiibrigðisstjórnarinnar,
og heþpnaðist eigi að fá leyfi til
siúkrahússreksturs, þrátt fyrir
góð húsakynni og vandaðan út-
búnað og tæki. Endaði sú saga
þannig, að bestu tækin gaf
Helga til sjúkrahússins á Akur-
eyri. Og hjer vil jeg segja það,
að nú myndi þetta bæiarfjelag
muna um það, að eiga hið mynd
arlega sjúkrahús Helgu, því
áætlað.var að það myndi rúma
um 50 sjúklinga.
Frú Helga er enn kona á
besta aldri. og bvst jeg fastlega
við, að hún láti eklii staðar
numið við það að stunda sínar
mörgu konur, bví brátt fyrir
geysiannir, er eíns 05 hún hafi
næían tíma til margra annara
góðr? hluta. Dettur mjer í hug,
að í því öngþveiti sem nú ríkir
í siúkrahúsmálnm bæjarins,
væri Helga einmitt sú. sem lagt
gæti merkilega pg heppna hönd
á plóginn.
Eins og jeg gat um fyrr, er
starf Ijósmseðra eitt göfugasta
starf sem hugsast. getur, en það
krefst margra góðra kosta svo
vel fari. Og þá kosti á Helga í
óvenjulega ríkum mæli. Hún
á got hjarta og heppna hendi,
auk þess sem hún er vinfastari
flestum. Vænti jeg þess að kjör
Framh. á bls 8
SJÖTUGUR er í dag Magnús S.
Magnússon prentari, eða „Mangi
í Leiti“, eins og hann er tíðast
kallaður og flestir Reykvíkingar
þekkja.
Magnús er fæddur 31. mars
1879 í Ofanleiti í Þingholtunum,
sem nú er Ingólfsstræti 7, sonur
hjónanna Magnhildar Halldórs-
dóttur og Magnúsar Magnússonar
steinsmiðs.
A morgun, 1. april, er Magnús
búinn að starfa við prentlist í 54
ár. Hann hóf prentnám 1. apríl
1895 hjá- Halldóri Þórðarsyni
bókbindara, sem var forstjóri
Fjelagsprentsmiðjunnar, er þá
var til húsa á Laugávegi 1, þar
sem verslunirp Hof er núna, en
yfirprentari var Gunnlaugur O.
Bjarnason. Námstími var 5 ár.
2 ár við handsetningu og 3 ár við
prentun hjá þeim, sem ætlaði að
verða prentari. Laun voru 10 kr.
á mánuði fyrsta námsárið, en
mánaoarlaun hækkuðu um 10 kr.
á ári, og urðu þvi laun sveina
50 kr. á mánuði, þannig voru
laun prentara og sveina á þeim
árum, er „Mangi í Leiti" hóf
prentnám.
★
Þegar dró að iokum síðustú
aldar, fór verulega að bera á
hreyfingu meðal iðnaðarmanna
hjer í Reykjavik í þá átt að gera
= I
Gullfaliegt og bráðskemmtilegt leikspil fyrir börn. -— Vísnahendingar eftir
Stefán Jónsson, kennara, fylgja hverjimi staf stafrófsins
Heildsölubirgðir:
^OóLföm Otatáóon, Lei(dueí/,át
Grettisgötu 2.
ignusson
siöiinur
tilraun til þess að tryggja atvinm*
kjör sín og framtíðaröryggi. Gat
varla heitið, að fyrir þann tí:m»
væri um nokkra fjelagastarfsemi
að ræða í neinni mynd hjer *
Revkjavík og því síður á rneðal
iðnaðarmanna eða einstakra iðn-
stjetta, nema Iðnaðarmannafje-
lagið, en flestir fjelagar þess
voru atvinnurekendur.
í þann tíð voru stjettirnar fá-
mennar og lítt megnajidi, setr*
von var. Þótti gott, ef menn gáti*
haft í sig og á. Afleiðing þess
var sú. að lítil geta var afgangs
til þess að hugsa um sa'meigin-
leg kjör manna og framtíðar-
tryggingar, bví að atvinna var rrf
skornum skamti og viðleitni at-
vinnurekenda var ekki mikil i h4
átt að lyfta iðngreinunum eð»
bæta kjör iðnaðarmanna, heldur
að hafa einhverja fjárhagsvon af
þeim. ef unt væri
Framför var engin í iðnir.rti utr*
bessar mundi’ og því var að-
staðan mun örðugri en elia, þeg-
ar prentarar voru útlærðir, mátti*
þéir búast við að verða atvinnu-
lausir, því að atvinnurekenditr
hjeldu að það væri meiri hagur
í bvi að taka nýja nemendur og
iráku nýsveinana út á „gaddínn1'.
Árætir. verkmenn urðu því oft
r><* tíðum að leita sjer vinnu vifl
önmir störf eða fara út á land til
[ frekari atvinnuleitar í iðngrein-
inni. Alt framtíðarörvggi þeirra,
j sem prentverk lærðu, var því
‘--orrdof'a þu’-kað út og óhugitr
komst í hásæti meðal margr»
orentara um þesar mundir. Er
. Magnús varð nýsveinrt, fór fvr-
ir honum eins og mörgum fleir-
um iðkendum „hinnar svörti*
listar", að honum var sagt upt>
vinnunni í Fjelagsprentsmiðj-
unni. Var þá ekki nema um ann-
að tveggia að gera: að fara á evr-
irta eða leita sjer atvinnu vi?J
rr'entverk úti á landi, ef mögu-
le'srt væri. Frietti Magnús bá.
prentara. vantaði vestur á ísa-
; íjörð. Rieðst hann banffað orf
; vann þar hiá Stefáni Runóifs- .
syni, er var prentsmiðjustjóri þar
vestra. Vann Magnús var un>
hálfs árs skeið, en kom svo hing-
að til bæjarinns aftur og rjeSsfc
þá til Biöms Jónssonar í ísafoid-
arprentsmiðju, en vann ekki þar
nenia í rokkra mánuði. en fór
hí« t'i Þnm'$>n|js Þorvarðssonar
prentsmiðiustióra, sem var eig-
jarsd’ Prertrmiðiu RovViavíkur,
h* varitíl húsa í kiaHaranum.
’ Tc m—,'a’'s simrh 3. en það fyr-
]~ir.v; Vp”n‘i HlutafieipCTíð Gut-
enb°r~. Pv pag var pt0fnag
'*’r""”,'S var nin pf driffjöðrum
r* HUitafielaes’ns Gut-
rto-": on tiag var stofnað 12.
' "'Vc+ inb4. 1'"á siá enn í dag, t>ff
hmjr diörfung hafi fy'Jgt
þe?m nrenturum að verrí, sem
s4n#»iljðn hað fvri-tæVi. Ót’urFet.t
v°fur bað.vorið e.in a.f sterkusti.v
r>rpnarpfie',»«ísins o® öfl-
■[•"erta vonn r>r«ntara við atvinnn
-''Vpndur. viðvfkiandi atvinnu-
■‘''"""inF'u. kanni o'1 kiörurn. serr%
" A ;-i"ir vno-ri n-o-nt.nra- niótum
- bo:- sVvidi st.ofnsetia sínt
tfti f. — ,1., rró‘.] beir
" 'c't oo‘ig bo-q bpolfjiks Og
'Ater'áfna, bió í þein. Þá
-•---rt "-itii boi]- li.ft svrrflistinrl
vpp til hinna æðri sviða, endn
svndi bað sig bá þegar, hversi.i
íramtpVssamir þeir voru, er þeir
rieðust í að bvggia nvtt hús und-
ir væntanlega nrentsm’ðiu sínn,
'•=Tn enn í dag uppfyllir hi:r»
hestu skilvrði, sem prentsmiðit
barf. og sVara’’ iafnvel frpm.úr
þeim prentsmiðjum, sem bvggðar
' Framh. á bls. 8