Morgunblaðið - 19.05.1949, Blaðsíða 6

MORGUNBLAÐIÐ
Fimmtudagur 19- maí 1949.
íslensku flugfjelögin
færa út kvíarnar
STRAX EFTIR komu fyrstu stóru íslensku milli-
landaflugvjelarinnar, „HEKLU“, eða 17. júní 1947, hófust
fyrstu íslensku áætlunarflugferðirnar landa í mrllí,; en þá voru
ljafnar reglubundnar ferðir milli Kaupmannahafnar og Reykja- .
víkur. Eftir því sem flugvjelakosturinn jókst fjölgaði áætlun- I
arferðum og lendingarstöðum og hafa bæði flugfjelögin að
undanförnu haldið uppi reglubundnum ferðum milli Islands,
Korðurlandanna og Bretlands, en „Loftleiðir h.f.“ til Banda-
ríkjanna.
Hafa íslensku flugfjelögin^
smám saman fengið aukna við-
urkenningu rjettinda til að
flytja farþega beint milli er-
lendra flugstöðva og íslenskra,
en hinsvegar ekki mátt flytja
þá milli érlendra brottfarar- og
ákvörðunarstaða, nema að
fengnu sjerstöku leyfi viðkom-
andi ríkisstjórna og hefir þess
jafnan orðið að leita í hvert
skipti og leiguferðir hafa ver-
ið farnar.
Enda þótt rjetturinn til að
mega flytja í áætlunarferðum
farþega beint milli erlendra
og innlendra flugstöðva sje
hverri þjóð í senn hagsmuna-
metnaðar- og sjálfstæðismál, þá
hlýtur hann, einn saman, alt-
af að sníða stakk flugferðanna
eftir vexti þjóða þeirra. Leyfi
til að halda uppi áætlunarferð-
um sem víðast, skapar hinsveg-
ar meira olnbogarúm og hefir
m. a. orðið þess valdandi að
smáþjóðir hafa eignast stór og
öflug flugfjelög, eins og t. d.
hollenska fjelagið K.L.M.
Um mánaðarmótin marz-
apríl s. 1. var gengið frá samn-
ingum, varðandi gagnkvæm
flugrjeítindi, milli íslands ann-
ars vegar, en Danmerkur og
Bretlands hinsvegar. Sam-
kvæmt samningsgerð þessari
fengu í lendingar rjett til að
halda uppi áætlunarferðum og
flytja farþega milli lendingar-
stöðva í Bretlandi og Dan-
mörku. Er þetta í fyrsta skipti,
sem íslendingar fá þess konar
rjettindi og gæti það, ef heppn-
in yrði með, orðið upphaf að
nýjum og merkilegum áfanga
í þróunarsögu íslenskra flug-
mála.
Flugfjelagið „Loftleiðir“ h.f.
hefir nú ákveðið að nota þessi
nýfengnu rjettindi og mun nú
á föstudaginn kemur hefja
vikulegar áætlunarferðir milli
Prestvíkur í Skotlandi qg Kaup
manahafnar. Verður farið frá
Prestvík á föstudögum, en frá
Kaupmannahöfn á laugardög-
um. Fargjaldið verður £20 og
19 s. eða danskar krónu.r 405
aðra leiðina. Farið verður hjeð-
an í ferðir þessar á föstudags-
morgna og komið til baka síð-
ari hluta laugardaga.
Er óskandi að þetta nýja
skref megi færa íslensk flug-
f jelög farsællega nær því marki
að taka myndarlegan þátt í
hinni alþjóðlegu samkeppni á
hinum fjölförnu flugbrautum
nútímans.
Bretar kaupa korn
LONDON. 18. maí: — Búist er
við því hjer að senn muni und-
irritaður samningur milli Rússa
og Breta, þar sem gert verður
ráð fyrir að Bretar kaupi all-
mikið korn af Rússum.
„Rannsóknarlil-
laga" Áka varð ekki
afgreidd
TILLAGA Áka- um að láta
skipa sjerstaka „rannsóknar-
nefnd“ til að rannsaka ,eðli“
óeirðanna 30. mars við Alþing-
ishúsið og hvern þátt lögreglu-
stjóri og ríkisstjórnin átti í
þeim(!), var til umræðu ? neðri
deild í fyrradag.
Talaði Sigfús Annes fyrir
tillögunni og endurtók sömu
marghröktu lygarnar, sem
„Þjóðviljinn“ hefur flutt um
þessa atburði.
Þeir Finnur Jónsson, Halldór
Ásgrímsson og Sigurður Kristj-
ánsson lögðu fram svohljóðandi
rökstudda dagskrá:
Þar er alþingismenn voru
sjónarvottar að óspektunum
við Alþingishúsið hinn 30.
mars s. 1. og er því iilluin
ljóst, hverjir sök áttu á þeim,
og málið auk þess er í rann-
sókn hjá sakadómara, telur
neðri deild Alþingis tillögu
þessa tilefnislausa og lætur
í ljós undrun sína yfir flutn-
ingi hennar, jafnframt og
hún átelur málflutning þm.
Siglufjarðarkaupstaðar í
greinargerð tillögunnar og
tekur fyrir næsta mál á dag-
skrá.
Þegar þessi dagskrá var lögð
fram, urðu kommúnistar all-
ókvæða við og Sigfúsi brá svo
í brún að hann fór að klappa
saman höndunum!
Brátt fóru kommúnistar þó
að tala og hjeldu uppi þvílíku
málþófi, að ekki var hægt að
ganga til atkvæða um dag-
skrána.
Fundur norrænna
s já varútvegsmá la
ráðherra í Höfn
Einkaskeyti til Mbl.
KAUPMANNAHÖFN, 17. maí:
— Fundi norrænna sjávarút-
vegsmálaráðherra sem staðið
hefir hjer í Kaupmannahöfn
lauk í gær.
Á fundinum var rætt um
nefndarálit nefndar þeirrar,
sem hefir unnið að skipulagn-
ingu síldarrannsókna, en í
nefndinni átti sæti fulltrúar
frá öllum Norðurlöndunum.
Fundurinn ræddi einnig nor
ræna samvinnu um mentun
fiskimanna. — Páll.
Leiksýning templara
Úr „Hreppstjóranum á Hraunhamri“: Erla Wigeiund í hlut-
verki Stellu Straumvíken og Sig. Runólfsson sem Bergur. —
Til hægri er Sesselja Hclgadóttir sem Eyrún.
/SN
Leikför lemplara
til Vestmannaeyja
FERÐAFJELAG TEMPLARA,
sem að undanförnu hefur sýnt
gamanleikinn „Hreppstjórinn á
Hraunhamri“, eftir Loft Guð-
mundsson hjer í Reykjavík og
nærsveitum, brá sjer flugleiðis
með „Glitfaxa“ Flugfjelags ís-
lands til Vestmannaeyja s. 1.
mánudag ög sýndi Vestmanna-
eyingum gamanleikinn þá um
kvöldið. Veður var fagurt og
eyjabúar fullskipuðu sitt mynd
arlega samkomuhús.
Hljómsveit Góðtemplarahúss
ins í Reykjavík, sem Jan Morá-
vek stjórnar var með í förinni,
og aðstoðaði við leiksýninguna
eins og hjer í Rvík, og ljek
auk þess sjálfstætt.
Hvorttveggja, leikflokki og
hljómsveit var frábærilega vel
tekið í Eyjum. Áhorfendur
skemmtu sjer ósvikið að með-
ferð leikflokksins á gamanleikn
um, klöppuðu honum og hinni
ágætu hljómsveit lof í lófa og
færðu þeim blómvendi að lok-
um.
Meðfefð leikenda á hlutverk-
unum hefur tekið miklum fram
förum yfirleitt, síðan á frum-
sýningunni hjer í Reykjavík,
einkum> meðferð þeirra Stein-
bergs Jónssonar á hlutverki
hreppstjórans og Margrjetar
Björnsdóttur á hlutverki ráðs-
konunnar.
Steinberg Jónsson, hinn á-
hugasami og ötuli formaður
Ferðafjelags Templara, var far.
arstjóri og leysti einnig það
hlutverk af hendi með prýði.
Yfirleitt má segja, að förin
hafi verið hin glæsilegasta og
heimsækjendum og viðtakend-
um til sóma.
J. J.
Vilja breska stjórn
- ekki ítalska
LONDON, 17. maí. — Mótmæla
fundir voru enn haldnir i Tri-
politaníu í dag, og í Trípóli
hafa allir Arabar, sem gegr.a
opinberum embættum, lagt nið-
ur vinnu.
Mótmælafundirnir eiga rót
sína að rekja til þess, að í ráði
er að ítalir taki við verndar-
gæslu í Trípólítaníu af Bretum
innan tveggja ára.
—Reuter.
ísland kynnf
í Ástralíu
FRÚ LILLY Hitch, mágkona
Eggerts Guðmundssonar list-
málara, dvaldi hjer á landi um
mánaðarskeið árið 1945 og aft-
ur árið 1947.
Hún er gift enskum arkitekt
og búa þau nú í Brisbane í
Ástralíu. Frú Hitch var mjög
hrifin af dvöl sinni hjer á landi
og hefur gert mjög. mikið að
því að kynna ísland í Ástralíu.
Hún hefur meðal annars skrif-
að greinar um ísland í áströlsk
dagblöð. Þann 26. janúar 1949
flutti hún erindi í ástralska út-
varpið, sem hún nefndi: „Land
íss og elda“, í því talaði hún
meðal annars um Heklugosið
síðasta.
Frú Hitch segir í brjefi hing-
að: „Ástralíumenn eru sjerstak-
lega elskulegt og gestrisið fólk,
svo að leita verður langt til að
finna þess maka; maður verður
að fara alla leið norður á ís-
land til þess að finna þvílíka
alúð og gestrisni".
Lávarðadeildin sam-
þykkir Aflants-
hafssáttmálann
LONDON, 18. maí: — Lávarða
deild breska þingsins samþykti
í dag þátttöku Breta í Atlants-
hafssáttmálanum, er áður háfði
verið samþykkt í neðri deild
þingsins. — Allir ræðumenn
deildarinnar fögnuðu sáttmál-
anum mjög og töldu að með
honum hefði verið stigið mik-
ilsverðasta spor allra tíma til
nánari og heilladrýgri sam-
vinnu þjóða heimsins.
I — Reuter.
Sendiherra Brela
ræðir við Hdteson
WASHINGTON, 17. maí. — Sir
Oliver Franks, sendiherra
Breta í Washington, gekk í dag
á fund Acheson utanríkisráð-
herra og ræddi við hann í 15
mínútur.
Sir Oliver sagði frjettamönn-
um eftir á, að hánn hefði rætt
við Acheson um ýmis málefni,
sem lúta að löndunum i Austur
og Suðaustur Evrópu.
Kosning nefnda
í S. Þ. 1
f FYRRAKVÖLD var kosið í
3 nefndir í Sameinuðu Alþingi.
Nefnd til að úthluta skálda-
og listamannastyrkjunum: —
Þessir voru kosnir: Þorsteinn
Þorsteinsson, alþm., (Sj.). Ingi
áiar Jónsson, kennari (Alþfl.).
Þorkell Jóhannesson, prófessor,
(Framsókn). og Magnús Kjnrt-
ansson, ritstj. (K). — Endur-
skoðendur ríkisreikninganna:
lón Pálmason, alþm. (Sj.). Sig,
urjón Á. Ólafsson. alþm.,
(Alþfl.), og Jörundur Brynjólfs;
son, alþm., (Framsókn)-. .
. ‘ /’ ; , /’ . ,, _ • , ’ , >.
í stjórn áburðarverksmiðjanna:
Pjetur Gunnarsson, tilrauna-
stjóri, (Sj.), Jón Jónsson frá
Flateyri (Alþfl.), og Stein-
grímur Steinþórsson, búnaðar-
málastjóri, (Framsókn).
Ísl. bókaúfgeíendur gefa
Stokkhólms háskóla stóra
bókagjöf fyrir milligöngu
Magnúsar Kjaran
í GÆR afhenti dosent Sven
Jansson, allveglega bókgjöf frá
íslenskum bókaútgefendum til
Stokkhólmsháskóla í viðurvist
H. P. Briem.
Gjöfinni veitti viðtöku rektor
háskólans, Tunberg. Báðir þess.
ir menn eru íslendingum að
góðu kunnir. Dósent Jansson,
sem sænskur lektor við Háskóla
íslands og rektör Tunberg frá
Sænsku vikunni hjer.
Tildrög þessa máls eru þau,
að dosent Jansson átti hjer
nokkra viðdvöl á leið sinni frá
Ameríku í vetur. Hafði hann þá
orð á því, við vin sinn, sænska
ræðismanninn hjer, Magnús
Kjaran, að það háði nokkuð
kennslu sinni í norrænum fræð-
um, hve lítið væri til af nútíma
íslenskum bókum við háskól-
ann.
Sneri Kjaran sjer þá til allra
, stærstu bókaútgefenda á íslandi
og skýrði þeim frá málavöxt-
um, með þeim árangri að þeir
sendu Stokkhólms háskóla all-
ar þær merkustu bækur, - sem
gefnar hafa verið út hjer síðast-
liðin tvö ár.
Afhenti hann svo bækur
þessar dosent Jansson í viður-
vist sænska sendiherrans Pös-
ette og sendiráðsritara Roksén.
Kjaran rómar það mjög hversu
allir bókaútgefendur hafi tekið
þessari málaleitan vel og flest-
ir sent mun meir en hann fór
fram á. Vonar hann, að þetta
megi verða til að styrkja enn
betur menningarsambgnd land-
anna.
300 þús. ferðamenn
PARÍS, 18. maí: — Theodor
Pozzi, forstjóri ferðadeildar
efnahagsáætlunar Evrópu, ljet
svo urnmælt hjer í dag, að bú-
ast mætti við því að 250—300
þús. bandarískir ferðamenn
kæmu til Evrópu í sumar. '•—
Sagði hann, að því fleiri ferða-
menn sem kæmu frá Banda-
ríkjunum, því minni þörf
myndu Evrópuþjóðirnar hafa
fyrir Marshallsaðstoðina.
> — Reuter. ’