Morgunblaðið - 30.08.1949, Blaðsíða 1

16 síður
Jlfamtttitfrlilfrii)
36. árgangur.
196. tbl. — Þriðjudagur 30. ágúst 1949-
Prentsmiðja Morgnnblaðsins
Efnahagssamvinna mills þjóða
mikilvæg fyrir heimsfriðinn
Rjefíarhöldunum yfir
von Mansfein heldur
áfram
Hæða Irumans forsefa
Einkaskeyti til Mbl. frá Reuter.
WASHINGTON, 29. ágúst. — Truman forseti Bandaríkjanna
hjelt rœðu í Fíladelfiu í dag, og fjallaði ræða hans um efna-
hagsmál. Benti forsetinn á, að friður væri hið eftirsóknarverð-
asta i heiminum, og til að tryggja friðinn þá er efnahagsleg
sairtvinna þjóðanna og sameigið öryggi hvort tveggja jafn mikil-
vægt.
Kommúnistar ---------------------------
ógna öryggi í ,
efnahagsmálum
Hinar frjálsu þjóðir í heim-
inum geta með samstarfi öðlast
það öryggi í efnahagsmálum,
sem nauðsynlegt er fyrir varan-
lega velmegun þeirra og frið.
En þessu efnahagsöryggi er
ógnað. Því stafar hætta af þeim
tilraunum kommúnista, að fá
ítök í efnahags- og stjórnmál-
um í heiminum með því að mis-
nota óskir og þrár mannkyns-
ins.
Samstarf
og tilhliðrunarsemi
Forsetinn taldi upp fjögur
atriði, sem hann sagði, að ættu
að vera leiðarsteinn allra
frjálsra þjóða í leit þeirra að
lausn þeirra f járhagsörðugleika,
er þær ætti við að stríða.
1) Öryggi í efnahagsmáium
er heimsfriðnum brýn nauðsyn.
2) Markmiðið er víðtæk
skipti þjóða í milli, hvort sem
um er að ræða vörur eða þjón-
ustu. Verður þetta að eiga sjer
stað á viðskiptagrundvelli.
3) Menn hljóta ekki öryggi í
efnahagsmálum í heiminum
nema því aðeins að þeir leggi
nokkuð á sig. Enginn getur feng
ið allt, sem hann sækist eftir.
Eina leiðin til að leysa örð-
ugleikana er gagnkvæm tilhliðr
unarsemi og samstarf.
4) Lýðræðisþjóðirnar hafa
ekki í hyggju að hlutast til um
innanríkismál hverrar annarr-
ar. Það sem mestu varðar, er
hollusta við lýðræðishugsjón-
ina ásamt bættri lífsafkomu
þegnanna.
HAMBORG, 29. ágúst — Rjett
arhöldunum yfir Manstein
marskálki hjelt áfram í dag í
Hamborg, en hann er sakaður
um 17 mismunandi stríðsglæpi.
I dag var lesinn vitnisburður
pólsks Gyðings, sem sagðist
hafa sjeð þýska hermenn skjóta
pólska borgara á götunum í
Sosnowice eftir að þeir hefði
verið hraktir frá heimilum
sínum. I annan stað var frá því
skýrt, að fangar hefði verið
látnir grafa sínar eigin grafir.
Manstein var sem kunnugt
er yfirmaður þýska hersins í
Póllandi í september 1939.
— Reuter.
Frjáls verslun.
BONN — Adenauer, leiðtogi kristi
legra demokrata í Vestur-Þýskalandi,
hefur lýst yfir, að hann muni beita
sjei- fyrir myndun samsteypustjórnar,
sem stefni að frjálsri verslun og
frjálsri framleiðslu, án sósíalisma.
Óeirðir í Franska-
Scmalilandi
PARÍS. 29. ágúst — 38 manns
ljetu lífið og 154 særðust í ó-
eirðum, sem urðu í gær í
franska Sómalílandi. Oeirðirn-
ar urðu milli tveggja þjóð-
flokka, og virðast hafa verið
trúmálalegs eðlis. Franska
Sómalíland liggur austast í
Afríku og er smálandsvæði um
hverfis borgina Djibuti — NTB
Júgóslayar íá ckki lán.
PARlS — Eugene Black forseti al-
þjóðabankans, lýsti því yfir í dag, að
ekki kæmi til nokkurra mála. að al-
þjiiðabankinn lánaði Júgóslövum 250
millj. dollara eins og farið hefoi ver-
ið fram á. ... >Æ
Nýr Rússaleiðangur
fyrir Norðurlandi
A FÖSTUDAGINN var
urðu sjómenn fyrir Norð
urlandi varir við að kom-
inn var nýr Rússaleið-
angur á síldarmiðin. —
Voru bað fjogur skiþ, um
200 smálestir hvert og
voru málaðir á þá geisi-
stórir einkennisstafir og
gátu menn lesið númerin
102 og 104 á tveimur skip
unum. Skip þessi sáust
fyrst við Grímsey.
Það þykir einkcnnilegt,
nð þessi gerskj síldveiði-
leiðangur skuli koma á
íslandsmið þetta seint,
þcgar flest erlend og jafn
vel íslensk skip eru að
liætta veiðum, enda síld-
veiðitíminn nærri úti fyr-
ir Norðurlandi. — Menn
mun reka minni til, að
Rússar voru fyrstir á síld
armiðin í vor og virðast
einnig ætla að verða þeir
síðustu af þeim í haust.
BúistMð að Þýskaland taki
sæti í Evrópuráði á næstunni
Ólaiur Thors fram-
bjóðandi Sjáif-
slæSisilokksins í
Gullbringu og
Kjósarsýslu
Ólafur Thors.
SAMKVÆMT einróma ósk full-
trúaráðs Sjálfstæðisflokksins
bæði í Gullbringusýslu og Kjós-
arsýslu verður Ólafur Thors
fyrrverandi forsætisráðherra í
kjöri fyrir flokkinn í kjördæm-
inu við kosningarnar 23. okt.
næstkomandi.
Allsherjarnefnd Evrcpu-
þings ræðir málið
Einkaskeyti til Mbl. frá Reuter.
STRASSBURG, 29. ágúst. — Á næstunni verður ákveðið.
hvort Vestur-Þýskalandi verður leyfð þátttaka í Evrópu-
bandalaginu. Sem kunnugt er bar Winston Churchill nýlega
fram tillögu um það á Evrópuþinginu og verður málið rætt
á morgun af allsherjarnefnd þingsins. Líkur benda til að
fallist verði á þátttöku Þýskalands, enda þykja kosningarnar
í Þýskalandi fyrr í mánuðinum sýna, að Þjóðverjar viiji
samstarf við aðrar lýðræðisþjóðir.
~ *'TilIaga Churchills.
, I Georges Bidault, fyrrum ut-
KQmmiimStar hafa llfao 'amíkisráðherra Frakklands
j sem er formaður allsherjar-
SÍtl fegursfa í V.-Evrépu nefndar Evrópuþingsins, skýrði
j blaðamönnum frá því að á
WASHINGTON, 29. ágúst — morgun myndi tillaga Winston
Paul Hoffman yfirmaður við- Churchills um upptöku Þýska-
reisnaráætlunarinnar sagði í land í Evrópuráðið verða rædd í
blaðaviðtali í dag- að Evrópu- j nefndinni.
löndin rjeðu því sjálf, hvernig
viðreisnarfjeinu væri úthlut-
að. Væri það efnahagssam-
vinnustofnun Evrópu, er úr-
skurðarvald hefði í þeim efn-
um.
Um V -Evrópu sagði hann, að
útbreiðsla kommúnismans væri
stöðvuð þar.
Eins og kunnugt er hefir
Hoffman verið á ferðalagi um
Evrópu að undanförnu til að
kynna sjer efnahagsmál þar.
Er hann nýkominn heim úr því
ferðalagi sínu. — Reuter.
Gottwald heldur ræðu á
minningardegi Tjekka
Undarleg hersýning á sftir ræðunni
Einkaskeyti til Mbl. frá Reuter.
PRAG, 29. ágúst. — í tilefni þess, að fimm ár eru nú liðin frá
því, að Tjekkar gerðu uppreisn gegn Þjóðverjum 1944 hjelt
Gottwald forseti ræðu, sem tók einn og hálfan tima, á torginu
í Zvolen. Voru .mikil hátíðahöld víða um landið og fluttu
kommúnistískir stjórnmálamenn ræður víðsvegar. Gengu ræð-
ur þeirra einkum út á að sanna, að Vestrænu bandamennirnir
hefðu ekki viljað hjálpa tjekknesku uppreisnarmönnunum.
Lokaákvörðun hjá ráðherrum.
Allsherjarnefndin hefur samt
ekkert vald til fullnaðarákvcrð
unar um upptöku Þýskalands.
Eftir að málið hefur verið rætt
í nefndinni getur Evrópuþing-
ið lagt til að upptökubeiðnin
verði samþykkt en lqkaákvörð-
un er hjá ráðherranefnainni.
Samþykki Frakka.
Það er ekki ólíklegt, að nokk-
ur meirihluti þingfulltrúa sje
fylgjandi þátttöku Þjóðverja.
Meðal annars hefur Henri
Spaak lýst því yfir, að ekki
muni líða á löngu þar til Vestr
ur Þýskaland verði virkur þátt-
takandi í Evrópuráðinu. Bresku
fulltrúarnir eru allir hlynntir
þátttöku Þýskalands og hugsast
getur að Frakkar verði því fylgj
andi með því skilyrði, að Saar
hjeraðið fái sjerstakan fulltrúa.
Sem stendur er Saar tengt
Frakklandi efnahagslega.
Hvaðan kemur
sjóbirfingur'mn
Ræða Gottwalds forseta
Ræða Gottwalds forseta f jall J ^kriðdrekasveita og annarra
aði einnig um sama efni, en vjelaherdeilda. Skriðdrekarnir
og vörubifreiðarnar voru allt
bandarískar gerðir.
auk þess minntist hann nokkuð
á núverandi innanlandsástand
í Tjekkóslóvakíu, þar á meðal
ofsóknirnar gegn kirkjunni.
Bandarísk
og bresk smíði
Að ræðunni lokinni var hald-
in hersýning, þar sem tjekk-
neskar flugvjelar, allar breskar
eða þýskar að smíði flugu yfir
borginni. Þvínæst vaT sýning
LONDON: — Sjerfræðingar
reyna nú að leysa það gam’a
spursmál hvert breski sjóbirt-
ingurinn fer á haustin. Sjóbirt-
ingurinn kemur í árnar á aust
urströnd Bretlandseyja á
hverju sumri, en hverfur á
haustin og enginn veit hvert.
Náttúrufræðingar hafa nú unn
ið að því að merkja mörg hundr
Bannað
að taka ljósmyndir
Meðan herfylkingarnar fóru J uð sjóbirtinga. Veiðimenn scin
framhjá var haft strangt eftir- veiða merktu fiskana seinna fá
lit með því að enginn tæki há verðlaun, ef það kemur að
myndir af herfylkingunum. — gagni við staðarákvörðun. Fram
Öllum gluggum á aðaltorginu að þessu hefir ekki einum ein-
var lokað og víða voru lögreglu asta merktum sjóbirtingi verið
menn með kíkira á verði. skilað- — Reuter.