Morgunblaðið - 07.10.1949, Síða 8
8
MORGUNBLAÐIÐ
Föstudagur 7. okt. 1949.
Útg.: H.f. Árvakur, Reykjavik.
Framkv.stj.: Sigfús Jónsson.
Ritstjóri: Valtýr Stefánsson (ábyrgðarm.)
Frjettaritstjóri: ívar Guðmundsson.
Auglýsingar: Árni Garðar Kristinsson.
Ritstjórn, auglýsingar og afgreiðsla:
Austurstræti 8. — Sími 1600.
Áskriftargjald kr. 12.00 á mánuði, innanlands,
kr. 15.00 utanlands.
í lausasölu 50 aura eintakiO, 71 aura mc9 Letbél
Tveir heimar
FYRST NÚ upp á síðkastið eru menn hjer á landi farnir að
átta sig á því, að þeir sem í hjarta sínu eru kommúnistar,
þeir eru í allri hugsun og skapgerð alt annað fólk en aðrir
Islendingar. Þeir lifa í öðrum hugarheimi, hafa aðrar ósk-
ir og hvatir, eru íslendingum svo fjarskyldir að þeir eiga
enga samleið með þjóð sinni, frekar en öðrum menningar-
þjóðum í hinum vestræna heimi.
Fylgi það, sem kommúnistar hafa haft að fagna hingað
íil hjer á landi, byggist að mestu leyti á því, að almenning-
ur hefir ekki enn skilið stefnu þeirra, ekki gert sjer grein
fyrir því, hversu fráleitt það er, að íslensk þjóð geti sætt
sig við kommúnismann í framkvæmd, eins og kommúnist-
ar óska eftir að hann verði framkvæmdur hjer.
. Kjósendafylgi hinnar íslensku flokksdeildar kommúnista-
flokksins skiftist í tvennt. Annarsvegar eru þeir menn, sem
vita til fulls hvert hinn alþjóðlegi kommúnistaflokkur
stefnir. Að hann er skipulagður um heim allan, til þess að
vinna að heimsyfirráðum Kreml-stjórnarinnar, einveldi
Stalins. Sá hluti kjósendanna, sem gerir sjer þetta fyllilega
ljóst, er ekki nema lítill minnihluti þeirra, sem hingað til
hafa fylgt kommúnistaflokknum.
Hinn hlutinn eru þeir, sem gera sjer enga grein fyrir hinni
raunverulegu stefnu hins alþjóðlega kommúnistaflokks,
halda kannske t. d. enn í dag, að kommúnisminn eigi eitt-
hvað skylt við frelsi manna eða jafnrjetti. Halda að kommún
istar vinni fyrir hagsmuni verkalýðsins, þar sem þeir hafa
náð völdunum í sínar hendur. Og eru jafnvel svo starblind-
ir á alt sem máli skiftir í heiminum í dag, að halda að þær
þjóðir, sem kommúnistar stjórna geti notið sjálfstæðis.
Þeir menn, sem eru haldnir af svo algerðum misskiln-
ingi, snúa ekki baki við kommúnistum, fyrr en þeir hafa
öðlast rjettan skilning á starfi þeirra. Þeim tekst það fyrr
eða síðar. Fyrirlitning þeirra á stefnu og starfi kommúnista,
og öllu athæfi þeirra verður með tímanum eins mikil, eins
og dálæti þeirra er, á meðan kommúnistum tekst að blekkja
þá. —
Eftir blekkingamoldviðri kommúnistanna, fals þeirra og
íagurgala, sem blindað hefir nokkuð marga hjer á landi,
kemur gleggri skilningur á starfsemi þeirra er læknar menn
af hinni kommúnistisku villu. Þetta er eins víst og dagur
rennur eftir nótt.
Það þarf ekki annað en líta í Þjóðviljann til þess að sjá,
að þeir menn sem þar skrifa, hafa aðrar málvenjur en aðr-
ir landsmenn. Algeng hugtök eru afskræmd eða þeim
brenglað. Þar er t. d. talað um hið skefjalausasta einræði,
eins og það sje ákjósanlegt lýðræði og frelsi, kúgun verka-
lýðsins í Sovjetríkunum er kölluð jarðnesk sæla og undir-
okun þjóða kölluð náðargjöf frelsis. Heimsvaldasinnar, sem
leggja hverja þjóðina af annari í fjötra, eru kallaðir friðar-
vinir og mannkynsfrelsarar og alt fram eftir götum.
Svo skipulögð eru þessi öfugmæli um allan heim, þar sem
deildir kommúnistaflokksins starfa, að yfirstjórn flokksins
hefir gefið út einskonar orðabók eða alfræðibók í áróðri,
þar sem hvert hugtak og heiti í stjórnmálum er útskýrt,
eftir því sem Sovjetstjórnin hefir fyrirskipað. Eftir þessum
orðaskýringum eru öll málgögn kommúnistaflokksins skrif-
uð um allan heim. Óg hinir íslensku flokksdindlar temja
sjer þær málvenjur eins og fyrir þá er lagt. Slíkur undir-
lægjuhátttur hefir aldrei þekkst meðal íslenskra manna og
mun ekki geta átt sjer langan aldur.
Þar eð einvaldsstjórnin austræna verður sífelt að aka segl-
um eftir vindi, breyta um afstöðu sína til manna og mál-
efna, eftir því hVernig best hentar heimsvaldaáformunum,
og allir tryggir fylgismenn flokksins verða að skifta
um skoðun, eftir því sem flokksstjórnin fyrriskipar, er hætt
við að gera þurfi árlegar breytingar í orðavali og útskýr-
ingum áróðursbókarinnar. Alt þetta er hægðarleikur fyrir
flokksstjórnina, þar sem í hlut eiga erindrekar eins og hún
á hjer á landi, er hafa tileinkað sjer náttúru páfagaukanna,
að hafa alt eftir, sem þeim er sagt. Sjálfstæð sannfæring
kommúnista er óþekkt fyrirbrigði.
Udwerji óbrifar:
ÚR DAGLEGA LÍFINU
Ágengni
FLUGFJELÖGIN haf verið að
auglýsa, að áhöfnum flugvjela
sje óheimilt að taka pakka fyr
it fólk, hvort sem er til út-
landa. eða heim til íslands. —
Þessar auglýsingar eru ekki
birtar að ástæðulausu.
Það er alveg lýgilegt, hvað
menn geta verið ágengnir í
þessum efnum og hefur það
stundum komið sjer illa fyrir
góð^jarna flugmenn, sem hafa
lent í bölvun fyrir greiðasemi.
Þægilegt er að koma pakka
milli landa með flugvjelum, en
með þeim hömlum, sem allstað
ar eru er nú ekki hægt að
senda þá fneð áhöfnum flug-
vjela, heldur verða þeir að
fara rjetta leið, í pósti, eða sem
flutningur.
•
Gera heiðarlegt
fólk að smyglurum
VERST er vitanlega þegar
menn biðja flugmenn að taka
fyrir sig pakka undir fölsku
yfirskyni, Segja, að ekkert sje
í pakkanum, sem tollskylt sje,
en fela svo verðmæta hluti, eða
bannvöru í þeim.
Margar sögur eru til um
slíka grikki, sem heiðarlegum
og hjálpsömum flugmönnum
hafa verið gerðir. Einn var
beðinn fyrir dagblaðapakka og
sagt, að ekkert væri í honum,
nema gömul dagblöð. í erlendri
flughöfn skoðaði tollþjónn
pakkann og kom þá í Ijós, að
nylonsokkum hafði verið vafið
innan í blöðin.
Stórsektir og
álitshnekkir
ÞAÐ liggja vitanlega stórsektir
við smygli og ekki er tekið á
bví með silkihönskum er slíkt
kemst upp. Það er engin misk-
unn hjá Magnúsi og sá, sem
með pakkann er verður að
greiða stórfje í sektir, ef það
kemst upp, að hann hefur verið
með smyglvöru.
Þá er það að sjálfsögðu álits
hnekkir bæði fyrir viðkom-
andi flugmann, fjelag hans og
þjóðina í heild.
Og nú er sem sagt svo kom-
ið, að ekki þýðir, að biðja á-
hafnir flugvjela um að taka
fyrir sig pakka, hversu sak-
laust, sem það kann að vera.
Ófyrirleitið fólk hefur sjeð
fyrir því og eyðilagt fyrir
mörgum heiðárlegum mannin-
um, eins og oft vill verða.
•
Ófagrar bænir
EF að þið gangið fram hjá bíl-
stjóra, sem er að bogra við bíl-
inn sinn að kvöldlagi og sjer-
staklega, ef hann er að hleypa
af honum kælivatninu, þá get-
ið þið verið viss um, að hann
er eitthvað að tar-ta í barm
sjer. Líklegast er að hann sje
að biðja innflutningsyfirvöld-
unum á þessu landi heldur ó-
fagurra bæna.
Og að morgni, þegar hann
þarf að fara að setja vatn á
vatnskassann, hefst án efa
sami söngurinn.
Ástæðan til þess er að hann
hefur ekki getað fengið frost-
lög á vagninn sinn, er sú að
það drógst svo,' að veita inn-
flytjendum leyfi, að lögurinn
kemur ekki í verslanir fyr en
um næstu mánaðamót,. eða
síðar.
e
Nýtt fyrirkomulag
UNDANFARNA vetur hefur
það verið svo, að þeim innflytj
endum var veittur innflutning-
ur, fem bestu kaupin gátu gert
og síðan vai' lögurin'n skamt-
aður.
Að þessu sinni fá fleiri inn-
flytjendur leyfi til innflutnings
og panta því sitt hverja tegund-
ina- Það veldur því einnig heila
brotum um hvað sje best.
Og nú verður frostlögurinn
ekki skamtaður, svo hver verð
ur að ota sínum tota, eftir því
sem best hann getur. Hætt við
að einhver verði því afskiftur.
Nokkrar birgðir
cyðileggjast
LOKS hljóta talsverðar birgðir
af frostlegi, sem eru í einka-
eign frá í fyrra að eyðileggj-
ast. vecma þess að menn fá
ekki aftur sömu tegund, eða
aðra, sem hægt er að blanda
saman við gömlu birgðirnar.
Þetta er í rauninni miklu
len<?ra mál, þótt ekki verði
rakið frekar að sinni, en minst
er á þetta til að benda á, hve
innflutningsyfirvöldin þurfa
að líta í mörg horn og athuga
sinn gang, þegar þau ákveða
leyfin fyrir þessari vörunni,
eða hinni.
Kvikmyndirnar
vcrða betri
EITTHVERT bæjarblaðanna
var rjett einu sinni að minnast
á hve kvikmyndahúsin hafa yf
irleitt haft Ijelegar kvikmynd-
ir í sumar, Það er rjett.
En ástæðan er ekki sú, sem
blaðið heldur fram. að kvik-
myndahúsin sjeu orðin of
mörg í Reykjavík. Það verður
einmitt til þess, að kvikmynda-
valið hlýtur að batna. Sam-
keppnin um hylli kvikmynda-
húsgesta ræður því.
Aðalástæðan til þess. að
kvikmyndirnar þafa verið lje-
legar er sú, að kvikmyndahús-
in skoríir g.jaldeyri til að
leifna dýru myndirnar og þar
með þær betri. Gjaldeyrisleyfi
þeirra brökkva ekki til að
kaupa eintómar fyrsta flokks
myndir.
Færvi kvikmyndir
fró Ameríku.
ÞAÐ er staðreynd, hvað sem
kvikmvrdaP'ac'nrýnendur þenja
sie á móti Hollywood, að ame-
rískar kvikmyndir eru vinsæl-
ustu kvikmyndirnar. Þær vill
fólkið helst hjá.
En síðan dollarinn hækkaði
í verði verður erfiðara fvrir
kvikmvndahúsin, að afla sjer
amerískra kvikmvnda og ekki
síst vegna hins háa gjalds sem
tekið er af gjaldeyri, sem fer
til kvikmvndakaupa.
Það hefir þegar verið geng-
ið of lanet í skattlagningu á
kvikmyndir og það hlýtur að
hefna sín.
•
Skemmtun
almennings
KVIKMYNDIR eru skemmtun
almennings. Þegar sú skemmt-
un er skattlögð úr hófi fram
er verið að skattleggja almenn
ing. Verst er þegar það kemur
nið'jr á gæðum kvikmyndanna,
eins og nú er útlit fyrir.
Það er í þessu efni, eins og
svo mörgum öðrum. Valdhaf-
arnir telia, að þeir hafi í kvik-
myndahúsunum einhverja feit
ar kvr, sem beir geti mjólkað
endalaust eða jetið upp til
agna.
En það verður almenningur
rem 'Horgav brúsann annað
hvort i auknum fjárútlátum.
á kostnað skemmtanagild-
isins.
MEÐAL ANNARA ORÐA . . . .
Æltflokhur, sem iiMan skamms mun deyja úl.
Eftir frjettaritara
Reuters.
WINDHÖK — Dauna Daman
ættflokkurinn er að deyja út.
Þessi ættflokkur, sem býr í
máluðum hellum á Brandberg-
svæðinu ekki langt frá Namib-
eyðimörkinni í SV-Afríku, er
bæði skrýtinn og frumstæður-
Honum hefur fækkað svo
mjög, að einungis 50 manns
teljast til hans nú.
Ekki mun líða á löngu, þar
til allir ættmenn flokksins
hverfa. Þeirn fækkar smám
saman án þess nokkur taki eft-
ir þeim, deyja frá þessu hrjóst
uga landi, þar sem þeir heyja
lífsbaráttu sína og eiga engin
vopn önnur en þau, sem hæfðu
löngu liðnum öldum.
• •
FÁBROTIN 'Í'ÆÐA
ÆTTFLOKKUR þessi lifir
fyrst og fremst á veiðum, en
einnig nokkuð á aldintinslu.
Hvað eina, sem skriður eða
flýgur er fólkinu fæða. Það
veiðir með frumstæðum trjá-
bogum og óyddum viðarörvum.
Minstu dýrin, svo sem haga-
mýs og eðlur drepa villimenn
þessir með steinum. Hinum
meiriháttar veiðidýrum sálga
þeir með örvum eða í snörum.
Hunang finnst þeim lostæti,
en þeir kæra sig kollótta, þótt
vaxkökurnar sjeu fullar af ví-
um. Þeir hella hunanginu, ví-
um og öllu saman í ask, blanda
það vatni og drekka síðan.
Á þeim slóðum, sem þessir
menn hafast við, er nóg af upp
sprettum, en lítið af grænmeti.
Villimennirnir sækja sjer salt
til strandar, þar sem þeir veiða
og krabbadýr, sem þeir sjóða
sjer í ösku.
MAURARNIR SAFNA
ÞEIM KORNI
ÞEIR kveikja eld með því að
núa saman tveimur spýtum.
Sá snjallasti tendrar þannig
eld á fimm mínútum.
Eftirlætisstarf þessara
manna er að læðast á eftir
maurum til að komast að, hvar
þeir hafa kornbúr sín, þar sem
þeir safna saman miklu af smá
korni eftir að hafa afhýtt það.
Hismið gefur svo til kynna,
hvar þessi kornbúr eru, og fæst
ótrúlega mikið úr einstöku
,.búri‘.
• •
EINFALDIR BÚSTAÐIR
OG KLÆÐNAÐUR
ÞEIR, sem búa ekki í hellum,
hafast við í kofum, sem eru
rjett nógu háir undir loft til
að hægt sje að sofa í þeim, en
þessir villimenn eru allt af
Framl ald á bls. 12