Morgunblaðið - 17.02.1950, Blaðsíða 6

6
MORGVNBLAÐ2Ð
Föstudagur 17 febrúar 1950
frtg.: H.f. Árvakur, Reykjavík.
Framkv.stj.: Sigfús Jónsson.
Rltstjóri: Valtýr Stefánsson (ábyrgðarffl.1 W&$i£\
í’rjettaritstjóri: ívar Guðmuuusson
Auglýsingar: Árni Garðar Kristinsson.
Ristjórn, auglýsingar og afgreiðsla:
Austurstræti 8. — Sími 1600.
Lesbók: Árni Óla, sími 3045.
Askriftargjald kr. 12.00 á mánuði, innanlands,
í lausasölu 50 aura eintakið, 75 aura með Lesbók,
kr. 15.00 utanlands.
Tvenn falsrök afhjúpuð
BAUÐI þráðurinn í skrifum kommúnista um afurðasölu og
markaðsmál okkar íslendinga er sá að vanrækt hafi verið
sð leita markaða í Austur-Evrópu og þá fyrst og fremst
Rússlandi og að þátttaka íslands í efnahagssamvinnu Vestur-
Evrópuþjóðanna á grundvelli Marshallsamningsins hafi haft
slæmar afleiðingar fyrir verslun okkar og viðskipti.
Á þessum tveimur falsröksemdum tönnlast Þjóðviijinn
í tíma og ótíma. Enda þótt þær hafi margsinnis verið hrakt-
ai er þó ástæða til þess að drepa lítillega á nokkur atriði
varðandi þessi mál enn einu sinni.
Um fyrra atriðið er það að segja að bæði fyrrverandi og
núverandi utanríkisráðherra, Ólafur Thors og Bjarni Bene-
diktsson, hata lagt á það allt kapp að afla markaða tyrir
íslenskar afurðir í Austur-Evrópu. Tókst um skeið að selja
Rússum nokkuð af sjávarafurðum. Tilraunir til áframhalds
þeim viðskiptum voru margsinnis gerðar. Samninganefnd
var send til Rússlands og átti hún langar viðræður við
Rússa. Kom þá í ljós að Rússar töldu það verð, sem við
þurftum að fá fyrir afurðir okkar of hátt fyrir sig. Sýndist
þeim, sem það væri vandamál íslendinga að vera samkeppn-
isfærir á erlendum mörkuðum.
Síðar gerði Bjarni Benediktsson ítrekaðar tilraunir til þess
að fá viðræður um viðskiptasamninga teknar upp milli land-
anna. Rússar i'óru undan í flæmingi og svöruðu að lokum
ekki málaleitunum okkar. Einskis hefur þess vegna verið
látið ófreistað af hálfu íslenskra stjómarvalda til þess að ná
viðskiptasamningum við Rússa og vinna íslenskum afurðum
markaði í Rússlandi. Þær tilraunir hafa strandað á því að
Rússar hafa ekki viljað við okkur semja.
Um viðskipti við önnur Austur-Evrópulönd er það að
segja að þau hafa aukist mjög verulega í ráðherratíð Bjama
Benediktssonar. Við bæði Pólland og Tjekkóslóvakíu hafa
tekist töluverð viðskipti og miklu meiri en meðan komm-
únistar sátu hjer í ríkisstjóm enda þótt einnig þá væri vel
á þessum málum haldið af hálfu þáverandi utanríkisráð-
herra.
Það, sem fyrir liggur, áþreifanlegt og skjallega sannað, er
sú staðreynd, að núverandi utanríkisráðherra hefur gert allt,
sem frekast hefur verið unnt til þess að afla íslenskum af-
urðum markaða í Rússlandi og Austur-Evrópu. Viðskiptin
við Pólland og Tjekkóslóvakíu hafa aukist en sala íslenskra
afurða til Rússlands strandað á áhugaleysi Rússa sjálfra
fyrir viðskiptum við íslendinga.
Allt tal Þjóðviljans og kommúnista um vanrækslu í þess-
um efnum er þess vegna þvaður eitt og rótlausar blekkingar.
Erfiðleikarnir í markaðsmálum okkar íslendinga nú
spretta þess vegna ekki af því að illa hafi verið haldið á
yfirstjórn þeirra. Þar hefur þvert á móti verið unnið óvenju-
lega ötult og merkilegt starf. Örðugleikarnir spretta fyrst og
fremst af hinu að íslenskar afurðir eru ekki samkeppnis-
hæfar á mörkuðunum. Það verð, sem íslenskir framleiðendur
verða að fá fyrir afurðir sínar er hærra en keppinautar okkar
í öðrum löndum geta selt sína framleiðslu fyrir. Þetta er
það, sem veldur meginvandanum. Að sjálfsögðu er það verð-
bólgan og dýrtíðin hjer heima, sem veldur þessu. Frá þeirri
staðreynd reyna kommúnistar jafnan að leiða athygli al-
mennings. Þess vegna hamra þeir stöðugt á lygunum um
hina vanræktu Kominformmarkaði austan járntjaldsins.
Um þá staðhæfingu kommúnista að þátttaka okkar í Mars-
hallsamvinnunni hafi gert viðskiptaaðstöðu okkar óhagstæð-
ari tekur varla að ræða, Svo fráleit er hún. — Þjóðin
veit að í skjóli þessarar efnahagssamvinnu höfum við selt
mikið afurðamagn í Þýskalandi og fengið það greitt í „hörð-
um“ gjaldeyri. Hún veit einnig að við höfum flutt inn margs-
konar nauðsynjar, vjelar, verkfæri, tilbúinn áburð og mat-
væli fyrir Marshallfje. Þær vörur hefðum við ekki getað
keypt fyrir dollara án efnahagssamvinnunnar.
Hinar villtu og rakalausu árásir Þjóðviljans á Bjarna Bene-
diktsson utanríkisráðherra eru af öllum þessum ástæðum
gjörsamlega út í bláinn og Spretta af því einu að hann hefur
unnið Iandi sínu og þjóð mikið ög hagnýtt starf.
icun
Vá ar ó Ldfa
ÚR DAGLEGA LÍFINU
Dramatísk átök
ÞAÐ er ekki heiglum hent að
vera cowboy-hetja, ekki einu
sinni á baklóðunum hjerna í
Reykjavík.
Jeg sannfærðist um þetta
núna í fyrradag, þegar jeg varð
áhorfandi að dramatískum átök
um nokkurra „kúasmala“ og
,,bófa“ í Austurbænum.
Fyrir kúasmölunum var 11
til 12 ára strákhnokki með gríð
arstóran gráan hatt, en foringi
bófanna var stór og kraftaleg-
ur strákur um fermingu.
•
Skrautlegur
búningur
ÞAÐ mátti ekki á milli sjá,
hvor átti traustari aðdáendur,
strákurinn með gráa hattinn
eða sá sterklegi.
Kiiasmalaforinginn hafði það
umfram andstæðing sinn, að
hann var í hinum hefðbundna
búningi kúasmala „villta vest-
rinu“; hann var í svörtum,
þröngum buxum og samlitri
treyju, með hvíta skrautborða
á öxlunum og hvíta borða fram
an á ermunum Og svo hafði
hann gráa hattinn, stóran hatt
og virðulegan, en fullstóran
þó, enda víst upphaflega ætl-
aður höfuðstærri manni. Jeg er
jafnvel e'kki grunlaus um, að
þetta hafi verið uppgjafahattur
af pabbanum.
•
Þeir voru ósáttir
BÓFAFORINGINN var ekki
nær því eins skrautlega klædd-
ur. En hann hafði aflið og stærð
ina, brosti sjaldan og þá kulda
lega og „steig ölduna", þegar
hann færði sig úr stað.
Og svo átti hann gildan
kaðalspotta, sem hann sveiflaði
um sig í tíma og ótíma.
Þeir voru ósáttir, kúasmala-
foringinn og hann. Það var sko
ekkert grín; þeir áttu í fyrsta
flokks erjum um hjdli fjelaga
sinna.
•
Mikið handapat
KÚASMALINN mim hafa álit-
ið, að hann væri réttkjörinn for
ingi þessa hóps, ekki síst hatts-
ins vegna. Jeg sá hann baða út
höndunum og heyrði gegnum
opinn gluggann, hvernig hann
skoraði á fjelaga sína að vera
ekki með „þessum asna“, það
væri svo sem hægt að leika sjer
þótt hann væri hvergi aærri.
Og bófaforinginn sveiflaði
kaðalspottanum og glotti.
•
Langt nef
ÞAÐ stóð lengi í þessu þrasi
En deilan harðnaði þegar á
leið, og kúasmalaforinginn fór
að nota sterkari orð en asna-
nefnið og gretta sig framan í
sterka strákinn og gefa honum
langt nef. — Sem hann hefði
auðvitað ekki átt að gera.
Bófaforinginn var að vísu
seinn í snúningum og ekkert að
flýta sjer meir en góðu hófi
gegndi, en hvaða strákur um
fermingu þolir það aðgerðar-
laust, að 11 ára snáði kalli hann
„ræfillinn þinn“ og þaðan af
verra?
•
Kaðallinn notaður
EKKI þessi strákur, svo mikið
er víst. Hann átti að vísu eng-
an gráan, barðastóran hatt og
ekki var hann með hvíta borða
á ermunum, en hann átti kað-
alinn sinn góða og hugrekkið.
Svo hann lyfti kaðlinum og
keyrði hann í kollinn á kúa-
smalanum. Og kúasmalinn tók
ofan hattinn sinn og lagfærði
hann, setti hann upp aftur og
sparkaði í óæðri endann á bóf-
anum. Og bófinn lyfti kaðal-
spottanum og keyrði hann í
kollinn á kúasmalanum. Og
kúasmalinn tók ofan hattinn
sinn og lagfærði hann og spark-
aði í óæðri endann á bófanum.
Og......
e
Tveir flokkar
OG ÞANNIG gekk það koll af
kolli. Þetta voru vissulega
dramatísk átök. Og svo lauk
beim eins og öllum dramatísk-
um átökum lýkur, þegar port-
cowboyar og portbófar eigast
við í Austurbænum. — Þeir
urðu þreyttir á þessu, höfuð-
paurarnir, og áhangendur
þeirra urðu þreyttir á að öskra
sig hása, og liðið skiftist í tvo
flokka, sem Ijetu allt fjúka og
hjeldu svo hvor sína leið
Bófaforinginn ypti öxlum og
glottí og sveiflaði kaðalspottan-
um og bað sína menn að vera
ekki að rífast við þessi mömmu
börn.
Og kúasmalinn tók ofan gráa
hattinn, svo að hann nyti augn
anna betur, og rak út úr sjer
tunguna og sagði sínum mönn-
um að hætta að eltast við þessa
ræfla.
•
Lítil telpa í rauðri
kápu
SVO skildu flokkarnir og
hjeldu hvor í sína átt. Og end-
irinn var alveg eins og í fyrsta
flokks cowboy-mynd, því með
flokki kúasmalans fór eina
telpan í hópnum, ósköp lítil
telpa í rauðri kápu og með
rauða hettu á höfðinu.
Hún fvlcdi kúasmalaríum
með stóra hattinn umyrðalaust
alveg eins og stúlkurnar í vilta
vestrinu elta alltaf skrautleg-
ustu cowbovana ög standa með
þeim i baráttunni við bófana.
•
Börnin og göturnar
ÞAÐ er eins og hiartað í manni
stöðvist, saeði revndur bifreiða-
stjóri núna í vikunni, þegar
hann var að tala um bílana og
börnin á götunum. Hann var þá
nýbúinn að segja frá því, hvern
ig honum tókst með herkju-
brögðum að komast hjá að aka
yfir litla telpu, sem skautst út
af gangstjettinni og beint í veg
fyrir bílinn hans.
Hann hemlaði og sveigði frá
henni, en þetta mátti engu
muna.
Foreldrar ættu gjarnan að
hafa þessi orð bifreiðastjórans
í huga, og bá aiveg sjerstaklega
þeir, sem láta undir höfði
leggjast að brvna fyrir börnum
sínum að fara varlega á götun-
um og forðast þær eftir mætti.
imHmn>ininiiiHiiii»iiwni»iii!ninrininnniniiiiwiiiiinwimBiiiniinwiiiwniiiiiiM.i>.,iiiiiiiuiiiuiiu>nmiimnHwni,1iim»iiiimiiInwMi
MEÐAL ANNARA ORÐA . . . .
■iiiiiiiiiiiiiufVMVwnnwumiijgnnRMsanMiiiimiiiiiiiiiiiiiiiMimiuifimnimiiiMMMiiiiiMiiiuiiiiiimiii
Kínverskir þjéðemissinnar eru vongóðir
Eftir frjettamann Reuters.
TAIPEH, Formosa. — Tvær
spurningar eiu efst í hugum íbú
anna á Formosa (Taiwan), en
þar eru aðalbækistöðvar þjóð-
ernissinna herjanna kínversku.
Hvenær gera kommúnistar inn
rás á eyna? Hve miklar líkur
eru til þess, að þjóðernissinnar
fái hrundið henni?
• •
AÐRAR EY.TAR
FYRST —
Eftir þeim fregnum, sem ber
ast frá megir.landinu, má telja
líklegt, að kommúnistar ráðist
fyrst á eyna Hainan undan S.-
Kína og eyjaklasa þann, sem
er á Handchowflóa og þjóðern-
issinnar ráða.
Ef svo færi, mundi þjóðernis-
sinnum á eynni Formosu veit-
ast nokkur frestur. Annars er
skoðun manna hjer sú, að inn-
rás á Formósu sje hartnær ó-
hugsandi, meðan sjó- og loft-
floti þjóðernissinna er tiltækur.
• •
FLOTINN ER
ÁKEIÐANLEGUR
Útléndiiigur einn, sem hefur
náið samband við laridvarna-
ráðuríeytið, hefur sagt frjetta-
manni Reuters, að kínverski
flotinn sjt miklu sterkara bar-
áttutæki en aðrar deildir her-
aflans hafa virst vera. Þar við
bætist, að Kwei Yung-ching,
aðmíráll, sem er æðsti maður
flotans, er þess fullvís, að þeir
liðsforingjar. sem hann hefur
undir sinni stjórn, sje dyggir
fylgismenn þjóðernissinna-
stjórnarinnar og löghlýðnir
þjónar.
• •
FLUGHERINN
HFFUR SIG
í FRAMMI
Kínverski flugherinn hefur
látið meira að sjer kveða nú
að undanförnu en áður var. —
Hefur heldur ekki verið spar-
að að skýra frá afrekum hans,
sem mjög hafa bitnað á Shang-
hai. Hafa þessar aðgerðir flug-
hersins tvímælaiausí haft góð
áhrif á hugi fólksins á For-
mpsu og stappað í það stál-
inu.
KONA HERS-
HÖFÐINGJANS
Kona Chiang-Kai-shek er
líka komin til eyjarinnar, til
að veita manni sínum stuðning
við vörn hennar, ef kæmi til
hinnar vænvanlegu innrásar
kommúnista Hefur þuð og orð-
ið til að herðu baráttuvilja eyj-
arskeggja og hleypa þeim kappi
í kinn.
Chiang-Kai-shek er enn
æðsti maður Kína, og talið er
heldur ósennilegt, að han’n
mundi leyía konu sinni að koma
til eyjarinnai, ef hann teldi
innrás líklega einhvern næsta
mánuð.
• •
VTÐURKENN-
ING BRETA
Bretar gieiddu þjóðernis-
sinnunum hnefahögg ,er þeir
viðurkendu sijórn kommúnista
í Kína, en viðurkenningin hafði
verið svo lengi á döíinni, að
ekki verður sagt, að hún hafi
komið mönnum á óvart. Ekki
verður heldur sagt að áberandi
óvildar gæti í garð Breta vegna
Framh. á bls. 8