Morgunblaðið - 26.06.1951, Blaðsíða 6

6
n •> n >. 11 m n i, 4 +i 11
Þriðjudagur 26. júní 1951
lítiMa'
Útg.: H.f. Arvakur, Reykjavík.
Framkv.stj.: Sigfús Jónsson
Ritstjóri: Valtýr Stefánsson (ábyrgðarm.)
Frjettaritstjóri: ívar Guðmundsson.
Lesbók: Árni Óla, sími 3045
Auglýsingar: Árni Garðar Kristinsson.
Ritstjórn, auglýsingar og afgreiðsla-
Austurstræti 8. — Sími 1600
Áskriftargjald kr. 16.00 á mánuði, innanlands.
í lausasölu 75 aura eintakið. 1 króna með Lesbók
Hver er orsökin?
SÚ staðreynd er öllum kunn að
oýrtíð hefur ýfirleitt farið mjög
vaxandi í flestum löitdum á s. 1.
ári og það, sem af er þessu ári.
Verðlag á fjölmörgum vörum
hefur hækkað verulega og fram-
færslukostnaður aukist.
Um meginástæðuna fyrir þess-
rri þróun þarf ekki að fara í
neinar grafgötur. Hún er það
öryggisleysi, sem ríkt hefur í al-
þjóðamálum, styrjaldaróttinn og
hið stórfellda vígbúnaðarkapp-
hlaup, sem nú á sjer stað.
Þetta er ekki ný saga. Undan-
fari flestra styrjalda hinna síðari
tíma hefur verið þensla í efna-
hagslífi þjóðanna, sem m. a. hef-
ur komið í ljós í mjög hækkuðn
verðlagi og dýrtíð. En í sambandi
við dýrtíðina er rjett að athuga,
hvaðan styrjaldaróttinn sjo
sprottinn, hversvegna vígbún-
aðarkapphlaup sje hafið.
Styrjaldaróttinn er afleiðing
hinnar kommúnistisku yfir-
gangsstefnu í Evrópu og Asíu.
Allt frá því að járnkrumlu
Rússa greip kverkataki um
þjóðir Austur- og Mið-Evrópu
hafa þjóðir Vestuí-Evrópu bú-
ist við öllu illu úr austurátt.
Þær hafa hafist handa um efJ -
ingu varna sinna og leitað til
þess samvinnu við hin vold-
ugu Iýðríki Vesturheims,
Bandaríkin og Kanada. Þessar
þjóðir hafa ekkert til þess
sparað að geta vígbúist og
treyst varnir sínar á sem allra
skemmstum tíma.
Kjarni málsins er því sá að
hin vaxandi dýrtíð í flestum
löndum er afleiðing hinnar
kommúnistisku ofbeldisstefnu
sem skapað hefur háttuástand
öryggisleysi og vígbúnaðar-
kapphlaup. Frá því að Kóreu-
styrjöldin hófst fyrir einu ári
síðan hefur þetta orðið sjer-
staklega ljóst. Enginn hefur
vitað, hvenær sá neisti, sem
þar kviknaði, gæti orðið að
ófriðarbáli, sem logaði við
himinn sjálfan um allan heim.
Enginn hefur vitað, að hvaða
úyrum ofbeldið kynni að berja
ræst. Þessvegna hefur viðbúnað- I
ur hinna frjálsu þjóða orðið hrað '
ari og víðtækari með hverjum
rnánuðinum, sem leið. Áhrif styrj
aldaróttans og vígbúnaðarkapp-
hlaupsins hafa náð til fleiri og
f'eiri þjóða og til fleiri og fleiri
sviða athafnalífs þeirra. I
Fram hjá þessari staðreynd'
verður ekki gengið í dag. |
Nú má vel vera að einhver
kunni að spyrja, hvernig á því
standi að meðal islensku þjóðar- I
innar, sem engan þátt hafi tekið
í kostnaði við landvarnir, skult-’
dýrtíðin hafa vaxið verulega.
Það er mjög auðskilið mál. Hið
stórhækkaða verðlag á heims-
rnarkaðinum hlaut að hafa áhnf
hjer á landi. Islendingar verða að
kaupa mjög mikinn hluta nauð-
synja sinna frá útlöndum. Verð- j
lag þeirra er okkur óviðráðanlegt. 1
Við getum ekki skammtað við-,
skiptaþjóðum okkar verðið á þær
vörur, sem þær selja okkur. Lang
samlega mestur hluti þeirrar dýr-
tiðaraukningar, sem hjer hefur
orðið, er af þessum toga sunnin.
Það er þessvegna af mikilli fá-
viku mælt þegar stjórnarand-
stöðuflokkarnir hjer á landi ætla
sjer að kenna núverandi ríkis-
stjórn þá aukningu dýrtíðar, sem
orðið hefur hjer á landi og skrifa
jafnframt allar verðhækkanir á
leikning gengisbreytingarinnar.
Alþýðublaðið mætti minna
Framsókn og
Kirkjiikórasambaiid Eslands
stofnuð síðastl. langordag
rir kjöfínn fsrraafer
á það, að þegar flokkur þess
hröklaðist frá völdum, var
allt atvinnulíf sokkið á
bólakaf í dýrtíð og
vandræði. Ef við það ástand
i hefði verið látið sitja væri
hjer nú alger örbirgð og upp-
lausn. Það var einmitt gengis
breytingin, sem tryggði rekst
ur hraðfrystihúsanna og kom
veiðiskipaflotanum úr höfn.
Þá staðreynd er Alþýðublaðið
svo oft búið að lemja hausn-
um við að það hefur glatað
allri dómgreind og eltir nú
kommúnista í glórulausu kapp
hlaupi, sem það þó hlýtur allt
at að tana.
Mýrasýsla
AF TVENNU má marka það að
Framsóknarmenn telja sig í eigi
lítilli hættu í aukakosningunum,
sem fram fara hinn 8. júlí n.k.
í Mýrasýslu. f fyrsta lagi af áróð
urskippum Tímans og í öðru lagi
af alleinkennilegum söguburði
heima í hjeraði. Þar hefur því
t. d. verið haldið fram af áróðurs
mönnum Framsóknar að Sjálf-
stæðismenn í hjeraðinu væru
sjálfum sjer sundurþykkir og
byggðust sumir þeirra jafnvel
veita aðal frambjóðanda Fram-
sóknar brautargengi.
Um þessa sögu er það fyrst að
segja að auðvitað er hún með
öllu tilhæfulaus. Sjálfstæðismenn
í Mýrasýslu standa sameinaðir
um hinn unga og ötula frambjóð
anda sinn, Pjetur Gunnarsson
tilraunastjóra, sem nýtur vax-
andi trausts og álits í hjeraðinu.
Um framboð hans var hin besta
samvinna milli flokksmanna í
hinum ýmsu bygðarlögum sýsl-
unnar. F'.okksmenn fögnuðu því
almennt að eiga kost á að fá
starfskrafta Pjeturs Gunnarsson-
ar fyrir hjeraðið og hagsmuna-
mál íbúa þess.
Sjálfstæðismenn í Mýrasýslu
vita það einnig að bak við fram-
bjóðanda þeirra stendur lang-
samlega stærsti og áhrifamesti
stjórnmálaflokkur þjóðarinnar.
Pjetur Gunnarsson mun því hafa
betri aðstöðu en fulltrúi nokkurs
rnnars flokks tii þess að hrinda
áleiðis á Alþingi og utan þings
hinum fjölmörgu umbótamálum,
sem úrlausnar biða í Mýrasýslu.
Þetta vita fleiri en Sjálfstæðis-
menn á Mýrum. Almenningur í
j^eraðinu hefur sjeð, hvað gerst
hefur í hjeruðunum í nágrenn-
inu, sem sent hafa Sjálfstæðis-
rnenn á þing. Þar hafa flestar
umbætur verið unnar fyrir frum-
kvæði og íorystu Sjálfstæðis-
manna. Þetta fólk veit að áróður
Tímans um fjandskap Sjáifstæðis
flokksins við bætta aðstöðu fólks
ins í starfi þess er blekking ein-
skær, sem við engin rök styðst.
Annars er það athygilsvert
að Framsóknarmenn skuli
verða til þess að tala um klofn
ing í flokkum í sambandi við
þessa aukakosningu. Vitað er
að einn frambjóðandinn þar,
Bergur Sigurbjörnsson, segist
bjóða sig fram fyrir óánægða
Framsóknarmenn. Ef nokkur
l'Iokkur er sjálfum sjer sundur
þykkur í þessari kosningu er
það einmitt Framsóknarflokk-
urinn.
STOFNFUNDUR Kirkjukórasam
bands íslands var haldinn laugar
daginn 23. júní á heimili söng-
málastjóra Þjóðkirkjunnar, Sig-
urðar Birkis, Barmahlíð 45, en
hann hafði boðað tii fundarins og
undirbúið hann.
Mættir voru eftirtaldir fulltrú-
ar frá Kirkjukórasamböndum
prófastsdæmanna: Frá Kirkju
kórasambandi Reykjavíkur:
Magnús Vigfússon, fulltrúi. Frá
Kirkjukórasambandi Gullbringu-
sýslu: Páll Kr. Pálsson, orgelleik-
ari. Frá Kirkjukqrasambandi
Borgarfjarðarprófastsdæmis: Frið
rik Hjartar, skólastjóri. Frá
Kirkjukórasambandi Snæfells-
nesprófastsdæmis: sr. Þorgrímur
Sigurðsson. Frá Kirkjukórasam-
bandi Dalaprófastsdæmis: sr.
Pjetur T. Oddsson, prófastur. Frá
Sambandi Vestfirskra kirkjukóra
Jónas Tómasson tónskáld og sr.
Sigurður Kristjánsson. Fra
Kirkjukórasambandi Húnavatns-
prófastsdæmis: sr. Þorsteinn
Gíslason. Frá Kirkjukórasam-
Vjandi Skagafjarðarprófastsdæm-
is: Eyþór Stefánsson orgelleikari.
Frá Kirkjukórasambandi Eyja-
fjarðarprófastsdæmis: Jakob
Tryggvason, orgelleikari. Frá
Kirkjukórasambandi S.-Þingeyj-
erprófastsdæmis: sr. Friðrik A.
Friðriksson, prófastur. Fra
Kirkjukórasambandi N.-Þingeyj-
arprófastsdæmis: sr. Páll Þor-
leifsson. Frá Kirkjukórasambandi
V.-Skaftafellssýsluprófastsdæm-
is' sr. Jón Þorvarðsson, prófastur.
Frá Kirkjukórasambandi Rangár-
vallaprófastsdæmis: frú Þórhild-
ur Þorsteinsdóttir, orgelleikari.
Frá Kirkjukórasambandi Árnes-
prófastsdæmis: frú Anna Eiríks-
dcttir, orgelleikari.
Þrír fulltrúar höfðu tilkynr.t
forföll og gátu ekki mætt: Bjarni
Bjarnason, orgelleikari, Brekku-
bæ, fyrir Kirkjukórasamband A.-
Skaftafellsprófastsdæmis og þeir
Jón Vigfússon, organleikari, Seyð
isfirði og sr. Jakob Einarsson pró
fastur, Hofi, fyrir Samband aust-
firskra Kirkjukóra, en tilkynnt
var, að bæði þessi sambönd ósk-
uðu að verða stofnendur að
Kirkjukórasambandi íslands.
í upphafi 'fundarins ávarpaði
söngmálastjóri fundarmenn og
bauð þá velkomna. Fundarstjóri
var kosinn Jónas Tómasson og
fundarritarar sr. Jón Þorvarðsson
Vík og Eyþór Stefánsson, Sauð-
árkróki.
ERINDI UM SÖNGMÁL
Söngmálastjóri flutti erindi um
söngmál íslendinga, lýsti árangri
af starfi kirkjukóranna á sein-
ustu árum og hvatti til vaxandi
starfsemi. Gat hann þess m. a.
að nú væru stofnaðir í landinu
150 kirkjukórar og hefðu þeii
auk þess að annast söng við guðs
þjónustur og kirkjulegar athafnir,
sungið opinberlega 780 sinnum á
síðustu 10 árum samkv. skýrslum.
Á fundinum var einróma sam-
þykkt stofnun Kirkjukórasam-
bands íslands og lög samþykkt
fyrir sambandið.
Þá var stjórn kosin, og er hún
þinnig skipuð: Sigurður Birkis,
söngmálastjóri, formaður, Páll
Kr. Pálsson, organleikari, gjald-
keri, Páll Halldórsson, organleik-
ari, ritari, Jónas Tómasson, tón-
skáld, úr Vestfirðingafjórðungi,
Eyþór Stefánsson, organleikari,
úr Norðlendingafjórðungi, Jón
Vigfússon, organleikari, úr Aust-
firðingafjórðungi, Anna Eiríks
dóttir, organleikari, úr Sunnlend
ingafjórðungi.
Varastjórn: Páll ísólfsson, tón-
skáld, varaformaður, Sigurður ís-
ólfsson, organleikari, varagjald-
keri, Kristinn Ingvarsson, orgar.-
leikari, vararitari, Sigurður Krist
jánsson, prestur, úr Vestfirðinga- '
tjórðungi, Jakob Tryggvason,
organleikari, úr Norðlendinga-
fjórðungi. Jakob Einarsson, pró-
fastur úr Austfirðingafjórðungi,
Jón Þorvarðsson, prófastur úr
Sunnlendingafjórðungi.
Sigurður Birkis.
Endurskoðendur: Magnús Vig-
fússon, fulltrúi og Baldur Pálma-
son, fulltrúi. Varaendurskoðend-
ur: Páll Guðjónsson, bygginga-
meistari og Hálfdán Helgason,
verslunarmaður.
Samþykkt var að senda biskup
irum yfir íslandi, dr. theol. Sig-
urgeir Sigurðssyni eftirfarandi
skeyti:
„Stofnfundur Kirkjukórasam-
bands íslands sendir yður, herra
biskup innilegar kveðjur og þakk
ar allt yðar mikla starf í þágu
kirkjusöngsins í landinu."
HEILLASKEYTI
Mikill áhugi ríkti á fundinum
og ýmislegt var rætt, er verða
mætti til eflingar kirkjusöngsins.
Vokkrar umræður urðu um hinn
almenna safnaðarsöng og hversu
hann mætti auka og var talið
heppilegt, að gefin yrði út sálma
bók með nótum svo sem víða er
erlendis. Á fundinum upplýstist,
að pípuorgel af einfaldri gerð,
voru enganveginn óviðráðanlega
dýr og bæri því að keppa eftir
því, að þau yrðu fengin til sem
flestra kirkna.
Heillaskeyti bárust fundinum
crá Halldóri Sigurðssyni, for-
manni Kirkjukórasambands
Mýraprófastsdæmis og Markúsi
Torfasyni, formanni Kirkjukóra-
sambands Dalaprófastsdæmis.
Að lokum ávarpaði söngmála-
stjóri fundarmenn, þakkaði þeim
komuna og árnaði þeim heilla í
íramtíðarstarfi.
Síðan sátu fundarmenn boð
söngmálastjóra og konu hans.
Þar flutti ræðu Jónas Tómasson
og gat þess, að á ísafirði hefði
Sigurður Birkis byrjað söng-
kennslustarf sitt 1924 og þakkaði
allt starf hans síðan að söng-
málum þjóðarinnar.
Atta farast
NEW YORK: — Átta bandarískir
hermenn ljetu nýlega lífið við
heræfingar i Norður-Carolina. —
Óhapp orsakaði það, að sprengi-
kúla kom niður á meðal þeirra.
..Þurrkaðir út“
<af
—Víkverji skrifarr — -—-
IJR DAGLEGA LÍFINIi
Hvíldin er best
FYRIR nokkrum dögum var
beðið um tillögur um hvernig
menn gætu best varið sumarfrí-
inu sínu og þá helst um leið á sem
ódýrastan hátt.
Fáar tillögur hafa borist. hvort,
sem það stafar af því. að flestir
hafa þegar ákveðið, hvað þeir
ætla að gera í sumarleyfinu og
kæra sig kollótta um aðra, eða,
að menn eru ekki farnir að fá á-
huga fyrir sumarleyfum fyrr ea
lengra líður á sumar.
Ein tillaga kom þó fram, sem
er ágæt. Hún er á þessa leið:
„Þeim notast best að sumar-
leyfinu, sem hvíla sig vel '.
Þeytingur Iandshorna
á milli
VARLA þarf að skýra hvað til-
lögumaður á við. — Hann hef-
ur sjeð hvernig menn flengjast
landshornanna á milli í sumar-
leyfum sínum. Reyna að komast
yfir sem mestar vegalengdir, en
nema aldrei staðar til þess að
njóta náttúrufegurðar á einum
stað, eða kynnast einu hjeraði
rækilega.
Þegar heim kemur eru menn
jafnvel þreyttari, en er þeir
lögðu af stað í ferðalagið og hafa
hvorki haft gaman nje gagn af
því erfiði og þeim peningum,
sem eytt var í sumarleyfið.
Og ekki eru ferðalögin
gefin
G ÞAÐ er dýrt að ferðast þeg-
ar bensínpotturinn er kominn
upp í hálfa aðra krónu og rúm-
lega það. Næturgisting 30—40
krónur og veitingar, sem varla
eru upp í nös á ketti kosta tvo
eöa fieiri rauða, það, sem kallað
er máltíð.
Nei, það er vissara að athuga
sinn gang eins og hygginn maður
áður en lagt er af stað í langferð
um landið nú til dags.
Aldrci að víkja
EIR eru ákveðnir karlar marg-
ir bifreiðastjórarnir á þjóð-
vegum íslands. — Þeir vita víst
hvað þeir greiða í skatta og
skyldur og heimta sinn veg fyrir
það. — Þeir virðast hafa að eink-
unnarorðum: Aldrei að víkja. —
Karlmannleg orð, en ásetningur,
sem getur komið sjer illa á okkar
þröngu þjóðvegum.
Maður, sem ekur vagni sínum
sífellt á miðjum vegi og víkur
ekki hársbreidd, hvort, sem ar.n-
ar vagn þarf að komast fram úr
honum, eða á móti honum,
hlýtur að renna sig fyrr eða síðar,
eða rjettara sagt, liggja á sínu
eigin lúalagi.
Þjófaheimboð
BLÖÐIN segja frá því, að stolið
hafi verið nokkrum þúsund-
um króna úr mannlausri og ó-
læstri íbúð hjer í bænum. Ekki
er það svo sem í fyrsta sinni, sem
slíkt kemur fyrir í þessum bæ,
hversu oft, sem reynt er að
minna fólk á að bjóða ekki þjóf-
unum heim á þenna hátt.
Það er ekki hægt að neita því,
að það hlýtur að vera freisting
fyrir þjófgefinn náunga, að labba
inn í opið hús og leita að fjár-
munum til að stela.
Röð Norðurlanda-
fánanna
ITILEFNI af því, sem sagt var
hjer um Norðurlandanfánana á
Sundhöllinni, sem teknir voru
niður og komu ekki upp aftur
fyrr en eftir dúk og disk, er spurt
að því í hvaða röð fánar Norður-
landanna eigi að vera þegar þeir
sjeu dregnir að húni allir saman.
Fastar reglur gilda fyrir því.
Þjóðfáni þess lands, sem flaggað
er í á ætíð að vera í jniðjunni.
Sje flaggað með Norðurlandafán-
um á Islandi á sá íslenski að vera
í miðju, en sá danski sje flaggað
í Danmörku.
Um röð hinna fánanna er sú
regla almennust og viðkunnan-
legust, að hafa þá eftir stafrófs-
röð landanna, talið frá vinstri.