Morgunblaðið - 14.07.1951, Blaðsíða 5

Laugardagur 14. julí 1951
MORGUNBLAÐIÐ
HIN KOIMANDI TONLiST
Unp fröitsk tónskáfd brautryöfamii
F?á aSþjóÍaméfi itúfímaíénfisfar I FrankM am Maín
8.00—fl.00 Morgunútvarp. — 10.10
Veðurfregnir. 12.10—13.15*; Hádegis-
útvarp. 15.30 MsSdegisútVarp. —
10.25 Veðurfregnir. 19.25 Veðurfregn
ir. 19.30 Tónleikar: Samsöngur (plöt
ur). 19.45 Auglýsingar. 20.00 Frjett-
ir. 20.30 Túiileikar (plötur): Lög eft-
ir Stephcn Föster (Frank Luther og
kvartett syngja). 21.00 Frú 40 úra
cfmo’li Háskóla lslands 17. júrií s.l.
a) Eriiuli: Áfangi í sögu húskólans
(Einar Ól. Sverásson prófessor). b)
Sigurð
ur Norðdal prófessor). 22.00 Dans-
Eftir JÓN LEIFS tískustílsins voru eins og eftir-
' hermdur æfingameistarans Cerny
i Grein þessi var skrifuð fyrir og „Leikfimisskólá" hans, sem er
! erlend blöð, en birtist hjer í sniðuglega samið æfingakerfi með
f ýóingu eftir höfundinn. i mörgum nótum og litlu innihaldi.
Lesandinn mun ef til vill spyrja: (- • ')* t'- u - « /ui
í í) T OKINNT bes"ari tónlistar-‘ t- i • . : Lnndi: Urn Bjorn M. Ol-en
at) ruuuMm pes„„i i ronusui ,,En hvers megum vjer vænta nu .
hatíð þarf skapandi tónlistarmað- — Þetta kom einmitt alveg ótví- ... .. ... . , rr, T, , ...
ui' nokkum tima til þess að láta rætt ; 1;ós á tónlistarmótinu x °g (pW)' DíT-krarlok.
hin miklu og margvislegu ahnf Frankfurt am Main. Frjóangar'
ekýrast i huga sínum. hins nýja tíma komu þar greini- Erlcndar Úívarpsstiíðvar
Öllu íramar verður það hin leKa fram. í stuttu ,náli sagt.;
framúrskarandi túlkun, sem heill- Menn sn,-,a til baka að hinum
ar áheyrandann og lætur lítið frumlegustu uppsprettum tónlist- « sTaá o* fú 79^ 41'°
vcrða úr verknnum, sem flutt arinnar. eins og hún var fyrir Tí m W 14fT T5T. •
vnm mr innihaldi heirra Hvnrki l - , . . Auk þess m. a. Kl. 14.0> fuSdegis
mehi nie riÍnna m s jii hinna T Cg e,f 0g hljómkikar. fcl. 16.35 Frönsk pianó
muia nje rmrma sjo ninna hun flllllst enn hja somum frum- ’ — < ---
bcstu hljómsveita Vestur-Þýska- sta,ðum þjóðum. Úr ýmsum áttum
lands fluttu verkin, og bar þetta
vænta rnátti eftir nafni f jelagsins, < „slep))a“ öllu, sem hægt er að vera
er stóð fyrir hátíðinni, en það án. Takmörkun við aðcins hið alh’a vr^.
var: „Alþjóðasamband nútíma- nauðsynlegasta gerir að framsetn-
tónlistai'". Flest verkin voru sam- ( ingin verður fullkomlega „hittin“.
in í þeim st.il, sem varð tíska upp . Stundum er nægilegt að „undir-
, 3.45. Bylgjulengdir: 19.58 og 16.81
! - Útvarp SJ>.: Frjettir é úleoxkl)
■ 1. 14.55—15.00 alla daga nema iaug
ardaga og sunnudaga. ByigjuIer.gdiJ
19.75 og 16.84. — Ú.S.A.: Frjettú
m. a. kl. 17.3C á 13, 14 og 19 m. íwraö
inu. Rl. 22.15 á 15, 17, 25 og 31 m
. K.1. 23.00 á 13, 16 og 19 m. b.
'MIMIItltflllltlimtlMII
IIMIIIIUIimil
Nokkrar aðrar stöðvar
Finnland: Frjettir á ensAu k)
2.15 Bylgjulengdir 19.75; 16.85 og
úr lokum hinnar fyrri heims- ' strika“ aðeins hið fáa og veiga- 31—" FrahkJand: Fxjettír t
styrjaldar 1918, en aðalfulltrúar' mesta. Einbeitingin verður aðal-! „ u, ,n, ?fa’, nu*vlku<“íía
hans voru Sehönberg, Hindemith ; mai'kið. - Þeir, sem er.dilega vilja östudaSa kl- 1615 a!la kl
og Stravinsky; — stefnur þeirra nefna „isma“, tala um „i'ealisma"
breiddust út til margra Ianda, • og jafnvel „surrealisma" í þessari
einnig til Norðurlanda og Ameríku, tónlist, — en það er villandi, enda
og var mikið samið þar í eftir- , hafa varla nokkrir af höfundun-
hci'mustíl þeirrar tegundar. Nú um haft samband hvor við annan.
eftir þrjátlu ár virðast þær stefn- Þeir munu flestir hafa skapað sín
vr úr sjer gengnar og mínna grun- veik án þess að.vita hver af öðr-
samlega á hinn skammlífa útflúr- um.
stíl í myndlist og byggmgarlist, ( Eftirtcktaivert er )oks, að hinir
sem varð til um seinustu aldamót vestrænu átthagar þeirra víkinga- . 5
og kallaðist „Jugend-Stil . jeifingja, sem áður fyrr komust ; TT ' 1 4 -f
Augljóst er að stílþróun hinna lengst í listsköpun, sýna nú um- £ ■M.QrCfr01ÖSlU.StOICLH 5
mismunandi listgveina fcr ekki fangsmestu athafnir í þessari nýju | R;iUðarúrstíe 13 verðar MuS til 1
fram alveg samtímis heldur í stefnu. í Frakklandi eru það t. d. I * I
timaröð, t. d. að bókmenntirnar (tónskáldin Messiaen, Jolivet
eru fyrsta listin í röðinni, en hin ^ (fx-ændi norrænufi'seðingsins cam-
Martinet, (sem
rerk á tónlistar-
greina. Þannig eru t. d. hinar ’mótinu), á Norðurlöndutn t. d. V,
fomu norrænu bókmenntir Edd- . Tveitt, Hambraeus — og svo i
unnar og fornskáldanna nokkurs- j einnig undirritaður, sem íui'ðar
kor.ar undirbúningur að binum ' sig mjög á því að stefna sú, senx
gotncska stíl myndlistarinnar, sem hann hóf íyrir aldarfjórðungi, *
r.ær hinsvegar ekki hámax-ki sínu skuli nú svo snögglega og án í
í tónlist fyrr en í vei'kum Hándels nokkurs ásetning eins -og „óaf-1
og Baehs. Eenaissance-stíll mynd-1 vitandi“ koma í Ijós á hxnum ýmis- 1
listarinnar birtist ekkí til fulls i legustu og ólíklegustu stöðum. — '
tónlist fyrr en hjá Moaart og- í Þýskalandi mnn mega teljaCarl t
Haydn, en Barock-stíIIinn e!:ki Oi'ff til þessaiar stefnu, en eiiinig 1
fyrr en hjá Regeiv Þannig verður fiá Aixsturríki og öðrum löndum
lílfa skiljanlcgt að útflúi-stíill sein- koma frjettir unx samskonar
xistu aldamóta nær ekki hámarkí ■ stefnuhvörf.
æðri myndlist næst og tónlistin j nefnda), Preger og
r,ærvi því ávaít seinust alíra list- áttu ekki allir vei
| múnaðamóta.
Svanbjörg ITróbjart-dóttir
111**111IIIIIIIIVIII11
IIIMMIIIIkimilllll
og upplausn í tónlistinni fyrr en
fullum fimmtíu árum seinna.
Schönberg byrjaði sem eftirherm-
Enginn láti sjer detta i hug að
blanda þessari nýju liststefnu sara
an við hina margumtöluðu „al-
andi W.agners og Tristan-leiksins. þýðlegu" tónlist Gtjórnmálaaróð- j
Hindemith fer yfir í útflúrið og ursins. Auglýsinganxynd á eld- \
skreytingarstilinn. Stravinskv bii t, spýtustokki, æt'Iuð til að hafa a-
ist oss lika nú eins og nokkurs-i hiáf á fjöldann, getur naumast
konar skrúðskapandi. úndantekn- ! átt nokkuð skylt við list. „Alþýð-
ingar mega t. d. teljast tónskáld . leg tónlist" er eklci sanxa og
j Til leigu er herbergi á Strand-
| götu +1. Til máia ka-nti eldhús-
| uðgangur.
eins og Bartók og Honeggei*, af
því að þeir eru „náttúi*utengdir“,
— en nienn ofmátu aðferðir, hugs-
uðu meir um „hvernig" cn „hvað“.
Þessar tískuaðfcrðir gat svo brátt-
annarhvor tónlistarmaður lært —-
eins og menn t. d. læra að aka á
„þjóðleg tónlist"; þvert á móti. —
Það tvennt geta einmitt verið full-
komnar andstæður, sem enginn
mun blanda suman, nema sá sem
oMiiiiiii ii ii 111111111111111111111111 iii iiiiiiMinnimHnnMi
gjörsneyddur er öllum skilniíxgi áiRagnar Jónsson
sanm i ji§t, Ilin, nýja atefn.a íón
listarinnar kann oftsinnis að vera
hjóli. Tónlistin varð gerfifram- þjóðleg eða þjóðernisk-g, en hún
leiösla, — iðnaður. Mörg tónskáld' Frh. á bls. 8.
hæstarjettarlösmaBur
Laugaveg 8, úmi 7752.
Lögfræðistörf og eignaumíýslft.,
HuunmimuiiinnimniniHti:iiiiiuui»ittttKiBi3Me
verk. Kl. 17.00 Bamatími. Kl. 18.35 j
Skemmtiþáttur. KI. 19.50 Franskur I
Evrópu var á seinustu árum hægt , , „ ,, ,•, on ,_____
vott um að Þýskaland er aftur að hevra tilraunir í bessa átt án al,arett* K1- -°'30 r nperettunni
komið í röð hinna fremsrfi tón- l heyia tiliaunix j þessa «*tt, an .<Lad Hamilton**. Kl. 21.30 Daus-
komiO í ioo mnna iiemsvU von þess a$ syna mætti íram a nokk- #
listarlanda. Auk þess kömu fram urt kerfisbundið samhengi milli . R , • ,
á hátíðinni cinleikarar. cinsöngv- be:r,a j>esSar stefmir mætti bæði Danrao*“* By-gjulengdir. 12.-j4 og
arar sömrflokkar oc flokkar stofu , , stetnui mætti bæoi 4b32_ _ Frjettir kl. 17.45 og 21.00
s»ji“Æ -, ** -«. >»« w~
Veaur.Evróp,, oc .íafnve! frá lönd rómantiskum þjóíemisdniumum. m' m*
um handan hafsins. Mestu og Þær eru einnig lítið ^yWav hin- j ° Hi>imlleiktir- K1* **1'15
furðulegustu fullkommm sýndu um mai.gbrotna þjóðenxislega . ,•
útvarpshljómsveitin frá ameríska tískustíl í verkum Bartóks og sam- m so ^ ^rfOO^'tt
svæðinu í Berlín, söngflokkurinn hpr:.1 han„ 19-80* ~ FrIetUr u* 17*°°* 1130
Couraud" frá París oe- blásturs-I C * , . . 18.00 og 21.15.
„t-ouiaua iia rans og Dtastuis Þessar nyju stefnur snua sier . , , ,n jkn;-,,,
kvintett franska útvarpsins. fvrst að hinum frnmstæða ein Auk þess m. a.. fcl. 1/.10 Hljom-
xr'e'*. <•• / r „ *- í , „ L em“ leikar (plötui'). Kl, 19.10 Gömul dms
Hatiðm stoð yfir í fulla tiu faldleika. Nu gildir „hvað meir 1;. K1 3q I eik-it K1 °0 15
daga, og menn höfðu mörgum en hvernig" Aðferðin verður al- pi^djajómleikar. kí. 2l'.30 DaJaíig.
skyldum að gegna, svo að fæstir gerlega að luta mmhaldmu. Það En-land: (Gen Overe Scrv ;
þátttakandi tónlistarmenn og sem sagt verður t. d. einraddað, Bylmukngdir viðs'vegar á 13 — 16
blaða.menn munu hafa komist.yfir segis.t híklaust óflókið og einradd- 1 jg ____ 2- __ 3f __ 41 ok 49 m
að hlusta á allt, sem boðið var. að. Líkja má þessari tónlist við bandulu,_______FrjcUlr k! 02 ___03 —
Fyrir flesta hlýtux* því endur- j „raunsæisstefnu" Ibsens og Strind _______ qj __ ff — 13 ____ 16 __ 18
minningin um hátíðina að vera bergs allt að Iiinum „harðjiatsl- Auk jle5s m n . K1 n 10 f-r rit_
nokkurskonar ófullkomin drög | uðu“ skáldsögum Ameríku nú á stj01.narRreinum lUSamJKl 12.00
Að þvi er snertir verkm sjah, dögum, sem eiga sjer augljóst sam- Hijómleikar. Kl. 13.15 Öskir hlurt-
sem þarna voru flutt, verða hexld- hengi við frumstæðar uppsprettur-ená KL 14.15 Spurningaþúttur. Kl.
aralmfin, er oma 1 endunmnmng- hinna „óhefluðu" bókmennta 16 30 Jazzklúbburimx Kí oq 15
unni, að þau hafi flest í rauninni gamla tímans. í þessari nýju íón- Hjiónileikai. frá Gran'd HÓtel.~ Kl.
alls ekki venð svo nystarleg sem hst hefir það sterkari áhrif að o, qo Danslög
LSL
til Akraness
M.s. Esja fer skemmtiferð til Akraness á morgun,
sunnudag 15. júlí. — Farið verður frá Reykjavík kl. jí'
13,00. Farið frá Akranesi kl. 22,00. — Hljómsveit leikur j*
á leiðinni. — Kl. 16.00 hefst knattspyrnukappleikur milli ;*
»*'
I. fl. I. B. A. og starfsmanna vjelsmiðjunnar Hjeðins í 2
>*
Reykjavík. Dómari Ríkarður Jónsson.
«»
»%•
Dansað verður í Báruhúsinu. X
rt
«»•
Farseðlar verða seldir í skrifstofu Sjómannadags- X
ráðs í dag kl. 3—5 í Grófin 1, sími 80783. — Verð báoar 3
leiðir kr. 40,00. Fyrir börn 20,00. •
m-
Ágóðinn rennur til byggir.garsjóðs dvalarheimilis »
aldraðra sjómanna. "
JJiótnanítaclaqóráci
V axm.yndasafn.ih
verður til sýnis fyrir almenning í Þjóðminjasafninu fyrst
um sinn kl. 1—7 alla virka daga.
Sunnudaga kl. 1—7 og 8—10.
Aðgangur kr. 10,00 fyrir fullorðna, kr. 5,00 fy*rir börn.
Framtíðarolvinna
fyrir ungan, duglegan og reglusaman mann. — Stórt
fyrirtæká þarf að i*áða fulltrúa. Kunnátta í ensku og
Norðurlandamálum nauðsynleg. — Umsóknir með upp-
lýsingum um menntun og fyrri störf, sendist afgreiðslu
blaðsins fyrir 13. þ. m., merktar „Fulltrúi — 613“.
Gói framlíðarstoða
Yfirbókhaldari óskast að stóru verslunarfyrirtæki, —
Til greina kemur aðeins duglegur, áhugasamur rnaður,
er hefir góða þekkingu á nýíisku bókhaldi. — Umsóknir
leggist á afgreiðslu blaðsins. fyrir .19. þ. m. og sjeu auð-
kenndar „Bókhald — 612“.
Fhsgk exmsla
Lærið að fljúga á góðri flugvjel. Xánari upplýsingar
í síma 2227 frá kl. 6—8 e. h.
okkar vei*3ur lokað tii 30. þ. m. vegna sumarleyfa.
Jon LoStss&st h.í.
'■ i
........... ; ; »HIMMIIIIMMMMM' i j »,»MM»MMM*MMiM(M»MMMMIMMMM « i l|limillHIIII|ll|llll|lMlimiHIHIM i Í"H