Morgunblaðið - 22.01.1952, Blaðsíða 7

Þriðjudagur 23- jan. 1952
MORGUNBLAÐIÐ
Karl Strand:
LUNDÚNABRÉF
HÆGT er að þreyja þorrann og
góuna. Þegar kemur fram undir
Bræðramessu og bóndadag fer
þokudrunginn yfír Lundúnaborg
óðum að greiðast og nóttin að
styttast. Enn er að vísu kalt :r
loíti, rakasamt og snjór á næstu
grösum. En þegar tíl sólar sér
hlýnar furðu skjótt, þótt hlýjan
sé viðsjál, horfin fyr en varir
þegar fyrir sól dregur.
Nokkrum undanförnum nótt-
um hefir svipað til íslenzkra
frostnótta norðaníands, tunglsljós
og stjörnubjart, hrím á jörðu og
ísaðar ufsir. SiJfurskrúð hélunn-
ar er fremur sjalgæf sjón inni í
Bundúnaborg, og hverfur þegar
í stað þegar morgunumferðin hefst
og loftið vermist.
Janúar er venjulega rólegur
Tnánuður í London, þegar lokið
er gleðskap þrettándans -— sem
stendur íslenzkum þráttánda
langt að baki að fyrirferð — og
áramótaútsölurnar eru um garð
gengnar. Útsölurnar í helztu
verzlunarhverfum borgarinnar
standa hinsvegar hínum íslenzku
sízt að baki um tilþríf. Furðu al-
gengt er að, konur standi í bið-
röðum heilar nætur, er kjara-
kaupa er von að morgni og þegar
kaupin hefjast hrökklast flestir
karlmenn á braut fyrir Iíkamlegu
og andlegu ofurefli kvennanna.
Brezka þingið nýtur enn hins
langa jólaleyfis og hínir nýju ráð
herrar virðast hafa nóg að gera
að læra hver á sina stjórnar-
tauma. Flestir þeirra virðast hafa
tileinkað sér þau gullnu sann-
indi að fæst orð hafa minnsta á-
byrgð og ekki sé skynsamlegt að
tala af sér í byrjun starfsins. —
Margir þeirra hafa einnig komizt
að raun um að þau vandamál,
sem sýndust harla auðveld írá
sjónarhóli stjórnarandstöðunnar,
verða þyngri í vöfum þegar þau
eru lögð á eigin herðar. En slíkt
hefir verið reynsla allra flokka á
öllum tímum.
FAGURT MAKMIÐ —
EN ÓFRAMKVÆMANLEGT
Frá sjónarmiði almennings
hafa stjórnarskiptin valdið tiltölu
lega smáum straumhvörfum í al-
mennu lífi fólksins. Kol, benzín,
fargjöld og matvæli hafa haldið
áfram að hækka í verði, eitt af
öðru, eins og á dögum hinnar
gömlu, góðu verkamannastjórnar,
sem fræg var á sínum tíma fyrir
hækkanir. — Skömmtunarfyrir-
komulagið er óbreytt, fær minni
ákúrur nú hjá íhaldsblöðunum
en fyr, en undír níðri viður-
kenna flestir illa nauðsyn þess.
Ákveðið hefir verið að rýmka um
byggingarleyfi og að Ieyfa sölu
þeirra húsa er bæjarfélög reisa,
þó aðeins nokkurs hundraðshluta,
en markmið Ihaldsflokksins um
S00.000 ný hús á ári er viðurkennt
bæði af hægri og vinstri mönn-
um, sem fagurt markmíð, en ó-
framkvæmanlegt eins og sakir
standa. Sú eina vörutegund, sem
lítilsháttar virðist hafa lækkað í
verði er vefnaðarvara, enda ber-
ast fregnir norðan úr iðnaðar-
héruðunum um fullar vöru-
skemmur, harðnandi samkeppni
á heimsmarkaðinum og atvinnu-
tregðu í iðnaðinum.
Stáliðnaðurinn á æ meir í vök
ítð verjast vegna hráefnisskorts
og einn af starfsmönnum Ford-
verksmiðjanna lýsti því yfir, við
þann er þetta ritar, nú í vikunni,
að janfvel- á stríðsárunum hefði
\erið hægara um vik en nú. Til-
kynnt hefir verið af stjórnarinn-
ar hálfu, að takmörkuð verði
framleiðsla á stálmunum til heim
jlishalds og annarra skyldra
hluta. En einmitt þegar þetta er
ritað berast fregnir um það, að
Churchill hafi tekizt að fá loforð
fyrir einni milljón tonna stáls í
Bandaríkjunum, fyrir framleíðslu
yfirstandandi árs. Eftir er að sjá
hvort Ford fær áð smíða úr þvj
varahluta í læknabífreiðar, eða
hvort það fer r vélbyssur.
Churchill og Eden sitja á rclr-
rjL'ægfara breytingar á stjórnmálasviðinu •
Carlsen Skipstjóri keppir við stjórnmála-
mennina um forsíðufréttir dagblaðanna
IN6LAND |
' 5 *
VerSur (jögurra millj, kréna
hraðfrystihös reisf á Ákureyri
Akureyri, 21. janúar.
[ AÐ UNDANFÖRNU hefur verið á Akureyri starfandi nefnd, kosin
af bæjarstjórn, til að athuga um byggingu og starfrækslu hrað-
frystihúss í sambandi við togaraútgerðina hér.
| Nefndin hefur nú lokið störf-
um og skilar áliti sínu til bæjar-
stjórnarinnar.
Hefur hún fengið Gísla Her-
mannsson verkfræðing, til að
gera áætlun um byggingar og
rekstur hraðfrystihússins. Bygg-
ingarkostnaður er áætlaður 4,2
milljónir króna og er sú bygg-
ing 7000 ferm. Áætlað er að
húsið sé starfrækt í 100 daga á
ári. Framleiðsla þess verði 90
tonn á dag miðað við fulla
vinnslu, eða úr 9000 tonnum. —
Mundi þá rekstur hraðfrystihúss-
ins bera sig vel enda gefa nokk-
uð á annað hundrað þúsund kr.
' í rekstrarhagnað, miðað við rtú-
verandi verðlag.
j Nefndin hefur orðið algjörlega
sammála og leggur til að unnið
verði að framkvæmdum, enda.
muni slíkt fyrirtæki hafa mjög
aukið öryggi fyrir atvinnulíf
bæjarins og tryggja verulega
rekstrarafkomu togaranna og
Krossanesverksmiðj unnar.
I Nefndina skipuðu Friðjón
Skarphéðinsson bæjarfógeti,
Haukur Olafsson frystihússtjóri,
. Tryggvi Helgason bæjarfúlltrúi,
Helgi Pálsson bæjarfulltrúi og ev
| hann formaður nefndarinnar.
H. Vald/
31. des. yfirgáfu farþegar og skipshöfn „Flying Enterprise" að
Carlsen skipstjóra undanskildum. Skipið rak undan stormi til 4.
jan., að „Turmoil“ tókst að koma dráttartaugum í það. 8. janúar
slitnaði svo taugin og „Flying Enterprise“ rak nú í áttina að
Frakklandsströndum, þar til skipið sökk.
stólum vestan hafs eins og kunn-
ugt ef, en að frádreginni ofan-
greindri fregn hefir furðu lítið
verið látið uppi um árangur "ar-
arinnar. — Attlee gekk einnig á
til fyrir hálfum mánuði er hann
tók að bjóða höfuðskepnunum
birginn.
Fyrri hluti
fund Trumans stuttu áður en
hann tapaði völdum, og síðan
Churchill fór hafa blöð beggja
flokka gert sér all titt um hæfi-
leika hvers forsætisráðherra fyrir
sig til slíkra ferða. Minna þær
umræður á norrænan mannjöfn-
uð.
SKÆÐUR KEPPINAUTUR
En síðasta hálfan mánuðinn
hafa stjórnmálamenn og aðrir
vettvangsmenn átt skæðan keppi
naut á forsíðum Lundúnablað-
anna. Sá keppinautur er danskur
skipstjóri á sökkvandi skipi úti á
Atlantshafi, öllum ókunnur þar
Kcnr.cth Ðancy stýrimaður.
1 Þann 27. desember var amer-
ískt skip, Flying Enterprise, 6711
smálestir á leið frá Hamborg með
I vörufarm og nokkra farþega. —
Skipstjóri var Kurt Carlsen, fædd
ur í Danmörku, en til heimilis í
| Ameríku. Um 300 sjómílur suð-
vestur af Irlandi skall á aftaka-
| veður, eitt hið versta, sem komið
• hefir á þessum slóðum um ára-
tugi. Þeir er staddir voru úti á
Atlantshafi þennan dag telja að
ölduhæðin hafi verið um 60 fet.
Þegar óveðrið stóð sem hæst
sprakk byrðingur skipsins á móts
við yfirbyggingu og sjór féll inn í
lestar. Carlsen, skipstjóri, sendi
þegar út neyðarmerki og tók
stefnu suður á bógánn, þar sem
annarra skipa var helzt von. — j
Næsta dag ágerðist lekinn og skip
ið tók að hallast allt að 30 gráð- j
ur, og lét ekki að stjórn. Brátt
, komu önnur skip á vettvang og
; að morgni þess 29. desember
ákvað skipstjóri að láta farþega
| og skipshöfn yfirgefa skipið. —
Bátum varð ekki við komið vegna
óveðurs svo farþegar og skips-
höfn stukku útbyrðis í björgun-
arbeltum, tveir og tveir, og voru
síðan dregnir upp úr siónum og
bjargað um borð í tvö amerísk
skip. Velktust sumir í sjónum um
klukkustund. -
Þegar hér var komið sögu hall-
aðist Flying Enterprise um 60
gráður og flatti enn meir í storm-
hviðunum. Þrátt fyrir það þóttist
Carlsen, skipstjóri, öruggur um
það að skipið mundi ekki sökkva
! | fyrst um sinn og ákvað að sitja
meðan sætt væri. Neitaði hann
að yfirgefa skipið hversu :"ast,
sem að honum var lagt og be’ð
átp'-ta aleinn í skipinu, sem nú
hrakti st’órnlaust fyrir vindi og
báru. Loftshoytatæki hafði hann
off hélt uppi stöðugu sambandi
við önnur skin, sem héldu sig í
nácrenninu. Á gamlársdag var
veður enn hið versta og engin tök
á freka'ri b’örf?ur’araðe'Prð”m, 1.
janúar s^otaði veðrinu nokknð nn
aðeins um stundarsakír. >Taesta
rTac(. 9 i”núar. vensnpði þafi á rvý.
TTm þetta Tpvti tóku rnfblöður
Garlsenc miöv að ^anga til þurrð-
ar, en þó ei“i meira en svo að
baiin o-pt ót’.’írsett gef’ð í sb’’r. rð
skipið m”ndi Psnn nkki -fi-rífn
ftry pn b-nð Pt-Wj fm?ii /J—nrriQ
til þpfnnr. 'RpVbrrðj sVinsina ”ar
nm b°tta lm’ti 35 míbm á dag.
Þ°nnan d°g kom amnníqVJ Vnr.
skjn p i’pítvpnrr .Tpbri "W. Wp’-’Vc^
oCT tókst skinshöfn þess að skióta
linu vfir ti1 Carlsens bann 3. ian.
Og koma til hars matvæbim á
b'>nn hátt. Hafði barm bá iifað
síðustu dagana á stórri iólaköku
einni saman, bví forðabúr skips-
ins var á kafi í sjó.
Framh. á bls. 8
Erf itt samband við Málmey
Dráffur á að hægf sé að koma falsföðinni þangað
HOFSÓSI, 14. jan.: — Málmeyjarbruninn er ennþá í fersku minni,
og vandamál þeirra Málmeyinga er ennþá á dagskrá fólksins. —
Nú eru liðnar um tvær vikur síðan hægt var að hafa samband við
mennina tvo, sem gæta fjárins. Sífelldir rosar og brim. Ekki ec
þó ástæða til að óttast um þá ennþá, því nægilegur matur og annar
útbúnaður var fluttur til þeirra um leið og skúrinn var settur upp.
Talstöð, sem setja átti upp k
eynni liggur á Hofsósi ennþá.
Er beðið eftir stund, sem hægt
yrði að skjótast með hana.
Ekki vil ég fullyrða, hvort
bændurnir flytja fram aftur til
veru, en taldar eru þó líkur til
að svo verði ekki.
UMHLEYPINGA-TÍÐ
Tíðarfar hefir verið mjög um-
hleypingasamt, sííelldir stormar
en frekar snjólítið. Um jólin og
fram yfir nýárið var gott bíl-
færi, hvert sem farið var, en nú
undanfarna daga hefir þó nokk-
uð spillst færi vegna snjóa.
í laugardagsveðrinu 5. þ. nj.
urðu furðu litlar skemmdir. Tveir
bátar á Hofsósi brotnuðu þó
nokkuð, þegar veðrið feykti þeim
til. Þetta mun hafa verið éitt
mesta veður, sem menn muna
hér.
i
GOTT HEILSUFAR
Heilsufar á mönnum og mál-
lcysingjum er yfirleitt gott. Seg-
ir héraðslæknir mér, að engir
teljandi kvillar gangi um liérað-
ið, hafi jólin því verið honum
óvenju róleg, honum og öðrum
til ánægju. — B.
*
— Aburðarverksmiðjam
Framh. af bls. 2
staða sem taka á móti áburðinum
út um land.
GEYMSLURSPRENGDAR
INN í KLETTINN
Blaðið hefir heyrt að áformað
sé að geymsluhús verksmiðjunn-
ar verði sprengd inn í klettana
sunnanvert við Grafarvoginn. En
blaðið hefir ekki heyrt hvernig
hugsað er fyrir því, að þezsar
geymslur verði svo nálægt bryggj
um þarna eða hafnarmannvirkj-
um að ferming skipa verði sem
allra auðvelust að unnt er.
Ártúnshöfði og nágrenni.