Morgunblaðið - 26.01.1952, Síða 1
rr
39. árgangur.
21. tbl. — Laugardagur 26. janúar 1952
Prentsmiðja Morgunblaðsins. ]
Eí
• »
andaðist a
nótt föstudags kl. 3930
var hjartaslag
LESENDUM Morgunblaðsins er þegar
kunnug’t, er þetta blað berst þeim í hendur,
að forseti landsins, herra Sveinn Björnsson,
er látinn. I l ( i> I '| e-
Forsætisráðherra, Steingrímur Steinþórs-
son, tilkynnti þjóðinni andlát hans í hádegis
útvarpinu í gær með svofelldum orðum:
Góðir íslendingar!
Eg flyt íslenzku þjóðinni sorgarfregn.
Forseti íslands, herra Sveinn Björnsson,
andaðist í Reykjavík klukkan hálf fjögur
í nótt. I
Forsetinn hafði fyrir skömmu gengið
undir uppskurð erlendis og virtist á góðum
batavegi, en að vonum ínáttfarinn eftir
mikla og hættulega aðgerð.
Þegar ég átti tal við forsetann í fyrradag,
glaðan og hressan í anda, g’runaði mig sízt,
að sá fundur yrði okkar síðasti, enda lét
hann í Ijós Von um, þð þreytan mundi
hverfa með vori og hækkandi sól, svo að
hann gæti þá tekið til starfa fyrir land sitt
og þjóð með endurnýjuðum kröftum.
íslenzka þjóðin mun jafnan minnast hinsi
mikilhæfa, góðviljaða og hugljúfa forseta
BÍns með virðingu og þökk og' meta að verð-
teikum störf hans í þágu lands og lýðs bæði
meðan hann gegndi vandasömu sendiherra-
bmbætti um langt skeið og eins, er hamt
hiótaði og markaði stöðu hins íslenzka þjóð-
höfðingja sem fyrsti forseti hins íslenzkq
lýðveldis.
í dag sýnir þjóðin samúð sína með því að
störf í skrifstofum og verzlunum bæði hjá'
einstaklingum og ríkisfyrirtækjxun eru felld
niður frá hádegi og hvers konar samkom-
um aflýst og skólum lokað. i
Hugur vor beinist sérstaklega í dag til
forsetafrúarinnar, Georgíu Björnsson, og)
barna og annarra vandamanna forsetahjón-
anna með hluttekningarkveðjum.
Vér íslendingar munum ávallt minnasí
hins fyrsta forseta íslenzka lýðveldisins,
herra Sveins Björnssonar, með miklu þakk-
læti og óblandinni virðingu. Guð blessj
hann og alla ástvini hans
Forsefi hefir lengi verið
heiisuveill
SÍÐUSTU þrjú eða fjögur ár var
alþjóð kunnugt að forseti gekk
ekki heill til skógar. Hvað eftir
annað lá hann þungt haldinn og
varð að hætta við ýms áform
sir. er honum var hugleikið að
kæmust fram, sakir þess að lækn-
ar fyrirskipuðu honum að halda
kyrru fyrir og forðast áreynslu
sem mest hann mátti.
Eins og læknar hans hafa áð-
ur skýrt frá fór hann til Eng-
lands á síðast liðnu hausti til
þess að leita sér lækninga við
þrálátri meinsemd. Er hann kom
hingað heim skömmu fyrir jól i
vetur, hafði Morgunblaðið stutt
samtal við hann, þar sem hann
lét hið bezta yfir því, að hann
hefði fengið góðan bata.
Síðan það vitnaðist um miðjan
þennan mánuð, að hann hefði enn
orðið að leita sjúkrahúsvistar sér
til heilsubótar og hressingar, má
segja að þjóðin hafi verið á milli
vonar og ótta um heilsu hans.
En honum var jafnan lítið um
það gefið, að miklar fréttir bær-
ust um líðan hans og krankleika,
svo að almenningur hefur ekki
átt þess kost að fylgjast með líð-
an hans frá degi til dags, sem
menn þó gjarnan hefðu óskað
eftir.
skyldi hefjast í skólum, bárust
óskir um að kennsla yrði látin
íiiður falla. Samtímis var ákveð-
ið að verzlunum og skrifstofum
yrði lokað og lögð voru niður
störf á vinnustöðvum, ýmist frá
morgni eða frá hádegi. Útvarps-
sendingar féllu niður frá því að
forsætisráðherra hafði flutt þjóð-
inni andlátsfregn forseta þar til
ldukkan 8 um kvöldið.
Fiaug sem eldur í úm
Um fótaferðatíma í gærmorg-
un flaug andlátsfregn forsetans
eins og eldur í sinu um Reykja-
víkurbæ og út um land, eftir því
sem talsamband var opnað.
Brátt drúptu sorgarfánar á
hverri stöng um allan Reykja-
víkurbæ og eins mún hafa verið
um allt land, svo til jafn snemtna
og fregnin barst út.
Um það leyti, sem kennsla
Kyrrlátur dagur
í Reykjavík
Dagurinn í gær var cvenju
heiður og bjartur, eins og menn
óska sér frá gamalli tíð á Páls-
messu. Lognið og sólskinið eftir
langvarandi rosa, hefði gert
mönnum létt í geði undir venju-
legum kringumstæðum. En kyrrð
in í bæjarlífinu undirstrikaði al-
vöruþungann í hugum Reykvík-
inga þennan dag.
Veikindcskýrsla
læknanna
Forsetaritara barst í gær
eftirfarandi tilkynning frá
læknum forseta:
„Forseti Islands, herra
Sveinn Björnsson, andaðist í
nótt í sjúkrahúsi á 71. aldurs-
ári. Forsetinn varð bráðkvadd-
ur. Banamein hans var hjarta-
slag. Forsetinn hafði dvalið í
sjúkrahúsi frá 15. þ. m., og
áformað var, að hann færi heim
að Bessastöðum á morgun, laug
ardag, þar eð hann virtist á
batavegi. Klukkan rúmlega 3 í
nótt fékk forseti skyndilega
kvöl í brjóstið. Hann missti
fljótlega meðvitund og andað-
ist um klukkan 3,30.
Sá sjúkdómur, er dró forseta
til dauða, átti sér alllangan að-
draganda. Árið 1947 var íram-
kvæmd skurðaðgerð á honunt
vegna stækkunar á blöðruháls-
kirtli og kom hún að haldi urh
nokkurt skeið.
En upp úr þessu tók að bergj
á hjartasjúkdómi hjá forseta,
einkum þó árið 1949 og síðan,
Hafa verið mismikil brögð að
hjartasjúkdómnum, én haml
hefur þó aldrei batnað til fulls,
Á síðastliðnu hausti hafði
sjúkdómurinn í blöðruháls-
kirtli að nýju færst í það horf,
að eigi þótti annað tiltækilegt,
en freista skurðaðgerðar í ann-
að sinn. Var hún framkvæmd
í Lundúnum í októbermánuði
s. 1. og tókst í sjálfu sár vel,
En eftir heimkomuna var þ5
ljóst, að forseti hafði hvergi
nærri náð sér eftir aðgerðina,
en hjartað var veilt fyrir eina
og áður segir og seinkaði þaði
bata.
Framlr. á bls. 2 J