Morgunblaðið - 05.02.1952, Qupperneq 1
16 síður
} 39. árgangur. 28. tbl. — Þriðjudagur 5. febrúar 1952 FrentsmiSja Morgnnblaðsinv.
Virðuleg útför forsetans greip
ÚTFÖR Sveins Björnssonar
fyrsta forseta hins íslenzka lýð-
velt.is á laugardaginn var, fór
fram með svo virðulegum hætti,
sem framast varð á kosið. Var at-
höfnin öll svo látlaus og íburðar-
laus sem bezt mátti vera, enda i
fullu samræmi við hugarfar hins
látna þjóðhöfðingja. *
KYRRT VEÐUR
Vegna þess, hve íslenzk náttúra
hafði verið í hamförum að und-
anförnu, ýmist stórviðri eða fann
kqma meiri en ,hér hefir verið i
árptugi, ríkti eftirvænting um,
hvernig viðraði þennan dag. Má
bóast' við að Reykvíkingar hafi
óv_enju snemma litið til. veðurs
laugardagsmorguninn. Veður var
kyrrt, frostlaust og sólskin fram-
an af degi. Það var því eins gott
og frekast varð á kosið. Snió-
rapksturinn, sem -fór fram dag-
inn áður til að gera bílaumferð
færa um götur bæjarins, kom að
fu'llum notum,-því ekkert hafði
snjóað um r'óttina.
Tilmæli ríkisstjórnarinnar um
að. vinna félli niður þennan dag
hér í bænum voru tekin til greina.
Eoda kom það í Ijós, að allir
fundu að þetta var sjálfsögð ráð-
stöfun.
AB BESSASTÖÐUM
Húskveðjan á Bessastöðum
hófst kl. 12.45. Var' henni út-
varpað. Gera má ráð fyrir, að
þjóðin öll hafi hlýtt á það útvarp,
erl við húskveðjuna voru ekki
viðstaddir nema nánustu ættingj
ar forsetans og nokkrir vildar-
vinir, einkum úr frlmúrararegl-
Unni.
Húskveðjan hófst með því að
strokkvartett undir stjórn Björns
Ólafssonar, fiðluleikara, bróður-
sonar hins látna forseta lék sorg-
arlag, en síðan söng kirkjukór
Bpssastaðakirkju 'sálminn „Ó þá
n?ð að eiga Jesú“, undir stjórn
Páls Kr. Pálssonar. Þá flutti sr.
Bjarni Jónsson, vígslubiskup hús
kyeð.iu. Síðan söng sr. Garðar
Þörsteinsson sálminn „Kom dauð
ans- blær“. Síðan söng kirkjukór-
irtn sálminn „Góður engill Guðs
o$s leiði“.
Að húskveðjunni lokinni báru
kistu forseta út í líkvagninn sem
stóð fyrir aðaldyrum forseta-
setursins, helztu forráðamenn Frí
múrarareglunnar hér, Carl Olsen
stórkaupmaður, Guðmundur
Hlíðdal _nóst- og símamálastjóri,
próf. *' Ólafur Lárusson, Poul
Smith verkfræðingur, Scheving
Thorseinsson lyfsali, Sveinn Sig-
urðsson ritstjóri og Vilhjálmur
Þór forstjóri.
Er líkvagninn ók úr hlaði
fylgdu á eftir 14 bílar. — Þar sem
végurinn heim að Bessastöðum
liggur af aðalveginum, höfðu Alft
nésingar fjölmennt undir fánum.
Heilsuðu þeir líkfylgdinni með
því að láta fána drjúpa meðan
líkfylgd.in ók hjá.
Á leiðinni alLt til Reykjavíkur
var engin umferð á veginum,
enda hafði Hafnarfjarðarvegi ver
ið lokað frá klukkan 1 e.h.
f BÆINN
Þegar leið að þeim tíma að lík-
fylgdarinnar væri von í bæinn,
var auðséð á umferðinni um göt-
urnar, að fjölmenni mikið yrði í
miðbænum á meðan athöfnin í
þinghúsinu og dómkirkjunni færi
fram.
Syðst í Lækjargötunni voru
samankomnir fánaberar frá 43
félögum og stofnunum, er heiðra
vildu minningu forsetans með því
að ganga fyrir* líkvagninum. Þar
voru líka skátadeildir og lið lög-
reglumanna, er höfðu íslenzka
hugi Reykvíkinga
Framkoma almennings
með háttvísum alvörublæ
I Fossvogskapellu, þegar forsetinn er kvaddur hinztu kveðju.
— (Ljósm. Mbl.: Ól. K. M.)
Á leið úr þinghúsi í Dómkirkjuna. Lengst til vinstri á myndinni er forsetafrú Georgía Björns
son og synir hennar tveir, Sveinn tannlæknir og Henrik sendiráðsritari. Þvínæst er Anna dóttir
hennar og maður hennar, Sverre Patursson. Þá kona Sveins tannlæknis og Henriks sendiráðsrit-
ara. Fyrir aftan þær ganga Ólafur Björnsson, málflutningsmaður og kona hans og þá Hjördís Björns-
dóttir, sonardóttir forsetans, Sigmundur Jónsson, umboðssali og Elísabet kona hans. Lengst til
hægri er forseti Sameinaðs Alþingis, Jón Pálmason. — (Ljósm. Mbl.: Ól. K. M.)
fána með sorgarslæðum. Múgur
og margmenni kom saman í Lækj
argötunni og eins á Austurvelli og
tóku margir sér stöðu á gangstétt
unum þar sem von var á að lík-
fylgdin færi framhjá.
Það vakti alveg sérstaka at-
hygli allra, sem voru á ferli á
þessum slóðum, hve allt fólk, sem
þar fór, var hæglátt og alvöru-
gefið. Enginn gerði minnstu til-
raun til að trana sér fram, engin
olnbogaskot. Allir voru með hug-
ann við það sem hér var að ger-
ast, gripnir af alvarleik stundar-
innar.
Líkfylgdin fór nofður eftir
Lækjargötunni, beygði af Lækj-
artorgi inn í Austurstræti, síðan
suður Aðalstræti, austur eftir
Kirkjustræti að Alþingishúsinu.
Þegar líkfylgdin beygði inn í
Kirkjustræti, tók Lúðraveit
Reykjavíkur að leika sorgar-
göngulag, en Lúðrasveitin hafði
tekið' sér stöðu sunrian við Hk-*
neski Jóns Sigurðssonar.
ATnÖFNIN f
ALÞINGISHÚSINU
Kl. 2,15 kom líkfylgd forsetans
að Alþingishúsinu. Voru þar þá
fyrir ráðherrar, handhafar for-
setavalds, alþingismenn, fulltrúar
erlendra ríkja og nokkrir gestir
aðrir. Inn í þinghúsið báru kist-
una deildarforsetar Alþingis, þeir
Bernharð Stefánsson og Sigurður
Bjarnason og þessir þingmenn:
Gunnar Thoroddsen, Stefán Jó-
hann Stefánsson, Einar Olgeirs-
son, Skúli Guðmundsson, Jóhann
Þ. Jósefsson og Jörundur Brynj-
óltsson, aldursforseti Alþingis.
Athöfnin í þinghúsinu, sem fór
fram í anddyri þess, hófst með
því að Karlakór Reykjavíkur und
ir stjórn Sigurðar Þórðarsonar
söng „Yfir voru ættarlandi". Þá
fluttu þeir Steingrímur Stein-
þórsson forsætisráðherra og Jón
Pá.mason forseti Sameinaðs Al-
þingis kveðjuorð. Að þeim lokn-
um söng kórinn „ísland ögrum
skorið“.
Sitt hvoru megin við kistu for-
seta brunnu kertaljós. Var at-
höfnin í þinghúsinu hin virðu-
legasta.
Hér fara á eftir kveðjuorð for*
sætisráðherra og forseta Samein-
aðs Alþingis.
RÆÐA FORSÆTISRÁÐHERRA
ÞEGAR vér kveðjum Forseta ís-
lands, herra Svein Björnsson,
hinztu kveðju, hér í Alþingishús-
inu, kemur margt í hugann. Minn
ingar frá 70 ára æfi hins andaða
þjóðhöfðingja þyrpast að.
Þjóðhöfðingi vor íslendinga
hefur markað mörg og mikil fram
faraspor í þróunarsögu þjóðar
vorrar síðustu hálfa öld.
Vér minnumst hins unga fram
sækna umbótamanns frá fyrstu
tveimur tugum þessarar aldar,’
sem þá var i fararbroddi og hafði
forgöngu um framgang .margra
helztu framfaramála þjóðarinnar.
Vér minnumst starfs Sveins
Björnssonar, sem .fyrsta sendi-
herra hins íslenzka ríkis með
erlendum þjóðum. Hann varð
sendiherra í Danmörku árið 1929
og gegndi því starfi, því nær ó-
slitið um tvo tugi ára, og lagði þá
traustan og öruggan grundvöll að
utanríkisþjónustu hins íslenzka
ríkis. Það var ómetanlegt fyrip
þjóð vora, að í hina fyrstu sendi-
herrastöðu skyldi veljast maður,
er allir sftn kynntust, báru traust
til og virtu. Á þessum árum
knýtti Sveinn Björnsson kynn-
ingar- og vináttubönd við fjölda
manna frá mörgum þjóðum. Varð
þetta starf hans þjóð vorri ómet-
anlegur styrkur.
Hinar f jölmörgu hlýju samúðaí
kveðiur, sem nú við andlát for-,
seta Islands hafa borizt frá þjóð-
höfðingjum, ríkisstjórnum, stofn«
unum og einstaklingum víða um
lönd, sýna glöggt það traust og
þá vináttu, sem forsetinn hefur
aflað sér, hvar sem hann fór. Rík-
| isstjórnin og þjóðin öll þakkap
hjartanlega þessar kveðiur, 03
ekki sízt þann hlýhug og þá virð-
ingu, sem birtist í þeim til hin3
látna þióðhöfðingja persónulega.
Síðasti en um leið mikilsverð-
asti áfangi hins glæsilega starfs-
’ferils herra Sveins Björnssonap
hófst, er hann var kiörinn ríkis-
stióri 17. júní 1941, þegar heims-
stvrjöldin rauf allt samband milli
íslands og Danmerkur. Þegar hið
íslenzka lýðveldi var stofnað árið
1944 var Sveinn Björnsson kjör-
inn fvrsti forseti bess — og hefur
ávallt verið endurkiörinn síðan.
Það féll því í hlut herra Sveinj
Fraiah. á bls. 2