Morgunblaðið - 05.02.1952, Qupperneq 2

MORGUNBLAÐID
Þriðjudagur 5. febrúar 1952
f 2
FRÁ ÚTFOR FORSETA ÍSLAIMDS
? yy
j / Framh. af -bh^l
j '^Qjnssonar, sern fyrsta bjóðhöfð
] ingja lýðveldisins, einnig að
s verða brautryðjandir.n fyrir þjóð
sína á þessu sviði og verja til þess
í 10 síðustu árum æfi sinnar.
/ Á þessum áratug tókst forseta
I "vorum það erfiða og vandasama
s verkefni hjá 'ámennri þjóð og
sundurlyndri um margt, að verða
sameiningartákn hennar. Allir
treystu því að forsetinn gerði
-ávailt það eitt, er hann vissi sar.n
ast oa réttast. Sjálfur skilgreindi
j "forsetinn þjóðnöfðingjastarf sitt
í þannig, að bað væri þjónusta við
j þjóð sína. Öll bióðin fann og vissi
! að þárna fvlgdi hu^ur máli. Þess
í 'Vegna varð forseti ísiands, herra
5 Sveinn Björnsson, þjóð sinni ást-
j sælli með hverju ári sem l^ið
iÞessvegna syrgir r.ú þjóðin öl!
j sinn mikilhæfa og ástsæla leið-
j toga. Sveinn Björns-son var „góö-
: 'ur drengur“ í þess orðs uppruna-
! legu íslenzku og beztu merkingu.
j Þegar ég hugleiði kynni mín af
: forsetanum,. þá er það hinn há-
rnenn'taði, hugljúfi og góði maður,
! sem ég fyrst og fremst minnist.
, iÉg tel það mikla gæfu fyrir mig
að hafa kynnst honum, átt þess
; jkost að njóta leiðbeininga hins
1 lífsreynda og vitra manns, sem
; ávallt leitaðist- við að sameina
jþjóð sína og fá haha til þess að
standa saman. Starfsþrá forset
ans var geysilega mikil, svo að
Tiann sást eigí ávallt fyrir sjálfs
sin vegna í þeim efnum hin síð-
Tistu árin, þegar starfsþrekið var
að bila. Hann hlífði sér aldrei.
Hagði á sig erfið ferðalög til þess
að k.ynnast högum lands og þjóð-
ar. En einnig hér var forsetinn
sá, er vísaði veginn og sýndi okk-
ur hinum hvernig oss ber að
starfa fyrir þjóð okkar.
Ég leyfi mér að flytja yður for-
-setafrú Georgía Björnsson, börn-
um yðar, tengdabörnum og öðr-
um aðstandendum innilegar sam
úðar- og hluttekningarkveðjur
allrar hinnar íslenzku þjóðar.
Ung tensfdust þau, hinn andaði
■forseti íslands og forsetafrúin
tryggðaböndum. >6831 erlenda,
ágæta kona hefur verið ómetan-
leg fyrir mann sinn í hans um-
fangsmiklu störfum fyrr og síðar.
Um 10 ája skeið, frá því að
TÍkisstjóri Islands var kjörinn,
hefur forsetafrúin gegnt starfi
sem tignasta kona hins íslenzka
lýðveldis — og gert það með þeim
ágætum, að allir er nokkur kynni
hafa haft af henni — og þeir eru
fjölmargir — dá forsetafrúna og
•virða. Hún er samgróin orðin
hinni íslenzku þjóð. Hún hefur
á allan hátt_ komið fram sem
.sönn dóttir íslands — og hún
finnur til eins og bezti íslending-
tir.
Vér þökkum því einnig heil-
huga íorsetafrú Björnsson nú í
•dag störf hennar fvrir- land og
hjóð og vonum að hún dvelji sem
lenest meðal vor.
Um leið og vér þökkum Guði
■vors lands — hinum almáttugu
Tnáttarvöldum fyrir að þjóð vor
Trefm eignast slíkan son sem For-
-seta Islands, Svein Björnsson, og
að hún hefur fengið að njóta
starfa hans 00 áhrifa, viljum vér
iafnframt biðia þess að minning
hans lifi ávallt með bióðinni —
og æfistarf f)ins látna forseta
"kvetii þióð VQra á ókomnum öld
-um til dáða og^drengskapar.
KƻA FORSETA
SAMEINAÐS ALÞINGIS
>EGAR við stöndum hér við lík-
Jtistu Sveins Björnssonar, forseta,
-þá er margs að minnast og mikið
að þakka.
Ég minni á það, að 17. júní
1944 eignaðist isíenzka þjóðin í
fyrsta sinni innlendan þjóðhöfð-
ingja, eftir nærri 790 ára baráttu
fyrir sínu mikla hugsjónarmáli.
Við þessu virðulega embætti
tók Sveinn Björnsson og hefir
gegnt því óslitið síðan. Nú þegar
þessi fyrsti þjóðhöfðingi íslands
er látinn, þá ér íþjóðarsorg um
landið allt. k X
Sveinn Björnsson var alþingis
rnaður um skeið. Hann var fyisti
formaður Eimskipafélags Islands.
Jíaijn var sendiherra meðal er-
í DÓMKIEKJUNNI
útvegsmanna, Sverrir Júlíusson.
Inn í Dórnkirkjuna báru þessir
menn:
Alexander Jóhannesson há»
skólarektor, Gizur Bergsteinsson,
hæstaréttardómari, Jóhann Haf-
stein, alþingismaður, f. h. bæjar-
stjórnar Reykjavíkur, Sverrir
Gíslason, formaður Stéttarsam-
bands bænda, Ólafur Björnsson,
préíessor, formaður B. S. R. B.,
Bei.edikt G. Waage, forseti ÍSÍ,
Jór. Þórarinsson, tónskáld, form.
Bandalags íslenzkra listamanna
og Kristján Jóhann Kristjánsson,
foimaður Fél. ísl. iðnrekenda.
Er kista forseta var borin inn
í Dómkirkjuna, voru þar ílest
sæti skipuð, en þau sem auð
voru, skipuðust fljótt því 'ólki,
þingmönnu.m, erlendum sendi-
mönnum og fleirum, or ver'ð
höfðu við athöfnina í Alþingis-
húsinu.
Likfylgdin í Austurstræti. Fánaberar í fararbroddi.
lendra þjóða um 20 ára bil og
hann var ríkisstjóri í 3 ár.
ÖUum þessum störfum gegndi
hann með mikilli prýði og al-
menningstrausti. Þegar hann svo
varð þjóðhöfðingi landsins, stóð
hann í efstu tröppu valda og virð
inga, sem nokkru sinni hefir ver-
ið til í landi voru. Og hann naut
vaxandi vinsælda.
Þegar þessi maður er fallinn í
valinn, þá er eðlilega þjóðarsorg
um allt íslands. Við höfum líka
fengið vinsamlegar samúðar-
kveðjur frá þjóðhöfðingjum,
þjóðþingum og merkum einstakl-
ingum og stofr.unum, frá fjöl-
mörgum bjóðlöndum víðs vegar
um allan hinn menntaða heim.
Við erum hér saman komin
frammi fyrir myndjnni af mesta
stjórnmálamanni íslands, Jóni
Sigurðssyni. Vor látni forseti,
Sveinn Björnsson, og starf hans
var ákveðnasta sigwrmerkið um
framkvæmd þeirra hugsjóna, sem
Jón Sigurðsson barðist fyrir alla
ævi. Þess vegna var forseti ís-
lands þjóðinni svo kær og mikils
.virði. Það fann þjóðin öll, en þeir
þó bezt, sem mest áttu saman við
hann að sælda.
Hér eru viðstaddir umboðs-
menn allrar þjóðarinnar, starf-
andi alþingismenn. Sem slíkir
kveðjum við þjóðhöfðingjann
Svein Björnsson með hlýrri þökk.
Við færum honum við burtför-
ina einlægar þakkir fyrir vel
unnin störf, fyrir alla góða sam-
vinnu, fyrir alúð og drengskap og
.prúðmennsku í allri framkomu.
Én framar öllu öðru þökkum við
honum fyrir þá margvíslegu
sæmd, sem hann hefir gert landi,
voru og þjóð ’út á meða-l annarra
þjóða og hér innanlands, sem
æðsti vörður siálfstæðis og hae's-
imuna þjóðarinnar allrar. Við
þökkum áhuga hans og góðviiia
og margvíslegar tillögur og við-
leitni til framfara fyrir atvinnu-
vegi landsins, og við þökkum til-
raunir har.s til sátta og samvinnu.
— (Ljósm. Mbl.: Ól. K. M.)
Beildarforsetar Alþingis og alþingismenn bera kistuna í þinghúsið.
(Ljósm. Mbl.: Ól. K. M.)
Forsetafrúnni, börnum hennar
og öllu venztafólki, vottum við
einlæga samúð og hluttekningu í
sorginni.
Þessi fáu kveðjuorð Alþingis
vil ég svo enda á þessa leið:
Island harmar sinn æðsta
valdamann,
sem er nú frjáls úr líkams veiklu
böndum,
vér biðjum lands vors Guð að
leiða hann
til ljóss og þroska i himins sælu
löndum,
þar engir skuggar angra gíaða
sál,
en æðstu lifa hug sjónanna mál.
Á Ieið úr þlnghúsi í kirkju. Formenn félagasamtaka bera kistuna.
(Ljósm. Mbl.: Ól. K. M.)
GENGID TIL DÓM-
KIRKJUNNAR
Að lokinni kveðjuathöfninni í
Alþingishúsinu var kista forset-
ans borin að dyrum Dómkirkj-
unnar. Báru hana þá þessir
menn:
Forseti Alþýðusambands ís-
iar.ds, Helgi Hannesson, formað-|
ur Vinnuveitendasambands ís-
iards, Kjartan Thors, búnaðar-
málastjóri, Páll Zóphóníasson,
fiskimáiastjóri, Davíð Ólafsson,
iormaður Verzlunarráðsins, Egg-
ert Ktistjánsson, formaður Sam-
bands islenzkra samvinnufélaga,
Sigurður Kristinsson, forseti
Landssambands iðnaðarmanna,
Helgi Hermann Eiríksson og for-
maður Landssambands islenzkía
Að venju tóku nánustu ættingj
ar sér sæti á vinstri bekkjum
gengt kórdyrum. — Til hiiðar við
kistu forseta, var armstóll með
rauðleitu áklæði og sat forseta-
frúin í honum. — Á hægri bekkj-
um kirkjunnar tóku sér sæti sér-
stakir fulltrúar þjóðhöfðingja og
ríkisstjórna við útförina, síðan
sendiherrar erlendra ríkja, ræðis
menn, og ýmsir embættismenn
ríkisins, ráðherrar og aðrir. — Á
, vinstri bekkjum sátu og ýmsir
embættismenn ríkis og bæjar,
þingmenn og ýmsir gestir aðrir.
I Ymsir embættismanna báru
heiðursmerki sín, bæði innlend
og erlend, nokkrir hinna erlendu
fulltrúa voru í embættisskrúða.
Kirkjan sjálf var ekki skreytt
meira en venja er-til við almenn-
ar útfarir, en á hverri súlu beggja
vegna kirkjugólfs, héngu
litiir blómsveigar.
I kór kirkjunnar voru allir hin
ir þjónandi prestar í bænum, auk
vígslubiskups, prófasts Kjalarnes
prófastsdæmis og biskups lands-
ins.
Athöfnin í kirkjunni tók ekki
lar.gan tima. Biskupinn yfir Is-
landi las ritningakafla og flutti
bæn en Dómkirkjukórinn söng
undir stjórn Páls Isólfssonár. f
kirkjunni söng og karlakórinn
Fóstbræður, undir stjórn Jóns
Þórarinssonar.
Dómkirkjukórinn söng „Beyg
kné þín fólks vors föðurlands" og
síðan sálminn „Höndin þín Drott-
inn, hlífi mér“. Fóstbræður sungu
sálminn „Góður engill Guðs oss
leiðir“. Þá lék Þórarinn Guð-
mundsson sorgarlag á fiðlú. —-
I Hinni kirkjulegu athöfn lauk með
því að Dómkirkjukórinn söng
þjóðsönginn.
Ur kirkjunni báru kistuna ráð-
hcrrarnir Ólafur Thors, Her-
mínn Jónasson, Bjarni Benedikts
sor,, Eysteinn Jónsson og Björn
Ólafsson, ásamt handhöfum for-
setavalds, þeim Steingrími Stein-
þórssyni, forsætisráðherra, Jóní
Pálmasyni, forseta Sameinaðs
Alþingis og Jóni Ásbjörnssyni,
forseta hæstaréttar.
Meðan athöfnin í þinghúsinu
fór fram og allt þangað til lík-
fvlgdin iagði af stað frá Dóm-
kirkjunni, stóð mannfjöldir.n
kyrr á Austurvelli og nærliggj-
andi götum og hlýddi á þcð sent
fram fór.
í K.APELLUNNI í
FOSSVOGI
Síðasti þáttur útfararinnar
gerðist í kapellunni í Fossvogi.
Þar báru synir forsetans, tengda-
synir, bróðursynir og læknir hans
kistuna í kirkju. Karlakórinrr
Fóstbræður söng „Allt eins og
blómstrið eina“ en séra Bjarni
Jónsson vígslubiskup kastaði :-ek-
unum og flutti stutta bæn. Að
lokum var þjóðsöngurinn rung-
inn. Var Fossvogskirkja þéttskip-
uð fólki.
Að athöfninni þar lokinni fórt
fram bálför forsetans. Mun aska
1 hans verða geymd að Bessastöð-