Morgunblaðið - 04.03.1952, Qupperneq 2
2
MORGUtS BLAÐIÐ
Þriðjudagur 4. xnarz 1952
Bærinn hefur stóraukið atvinnu
bótavinnuna ú undanförnu
fundur í iðnó í gærkvöidi ræðir afvinnumálin
m Ingibjörg Porlá
eiiix
ALMENNUR verkalýðsfundur
var haldinn í Iðnó í gærkvöldi til
|)ess að ræða ástand og horfur í
atvinnumálunum. Til hans var
boðað að tilhiutan atvinnumála-
nefndar fulltrúaráðs verkalýðsfé-
laganna og stjórna 14 vprkalýðs-
félaga í bænum. A fundartíma
var húsið eigi nema hálfskipað og
fylltist ekki út allan fundinn. Var
Jiaö augljóst að kommúnistar
höfðu smalað rækilega liði sír.u
•öllu úr félögunum f jórtán, án þess
að það dyggði til.
Framsöguræður fluttu þeir Sæ-
mund-ur Ólafsson formaður full-
trúaráðsins og Hannes B. Stephen
sen. Sæmundur Ólafsson skýrði
frá því að atvinnumálanefndin
hefði gengið á fund borgarstjóra
og ríkisstjórnarinnar til þess að
leita úrbóta á atvinnuleysi því
sem nú væru r.okkur brögð að.
Hefðu þeir hlotið greið og góð
svör og væru úrlausnir m. a. þess
ar til atvinnuaukningar 30 mönn-
um hefði verið veitt vinna við að
reisa fiskhjalla fyrir Bæjarút-
g'erðina. Fjölgað hefði verið í
vinnu hjá Rafmagnsveitunni, hjá
bæjarverkfræðingi, við sorp-
hreinsun, framkvæmdir væru
hafnar í Laugardalnum. Vinna
við heilsuvCrndarstöðina hæfist
innan skamms tíma, í athugun
væri lenging flugbrauta Reykja-
víkurfiugvallar og hækkað hefði
verið framlag tii Iðnskóiabygging
arinnar úr 500.C00 kr. í 1 millj.
Nú væru starfandi hér 5 fisk-
iðjuver i bænum og leggðu þar
up pafla sinn 21 bátur en þeir
yrðu 35 innan skamms. Vinna við
þau hefir þannig aukizt. Einnig
hefðu togararnir lagt hér upp' afla
sinn í stað þess að sigla með hann
á Englandsmarkað og hefði aþð
skapað aukna atvinnu í bænum.
Friðieifnr Friðriksson hélt síð-
.an þróttmikla og markvissa
ræðu, þar sem hann hrakti ýms-
ar rangfærslur og blekkingar, er
kommúnistar hafa haldið fram
ura atvinnuástandið undanfarið í
bænum. Kommúnistar legðu allt
kapp á það, sagði hanri, að reyna
að telja verkalýðnum og öðrum
launþegum trú um það, að allir
þeir erfiðleikar, svo sem dýrtíð-
in og atvinnuleýsið, er nú léti
«neitanlega nokkuð á sér bæra,
stöfuðu af illgirni stjórnvaldanna
og löngun þeirra til þess að
kvelja almenning. Áróður þessi
væri svo heimskulegur að hann
væri vart svaraverður. Menn
yrðu að gera sér Ijósa þá éinföldu
staðreynd, að svo neytti þver sem
hann aflaði og gilti þar nákvæm-
lega sama um ríkisbúið sem ein-
staklinginn. Við yrðum að stilla
kröfum okkar í hóf og leggja sem
inest kapp á að auka framleiðsl-
una, afla gjaldeyris. Því væii
lausn togaraverkfallsins eitt það
tnegin ýrlausnarefni, sem lægi
fyrir : heftdi. — Bæjarstjórn
Reykjavíkur " hefir gert allt
það, sem í hennar valdi stend-
ur til þess að létta á atvinnuleys-
inu en hpn ep'engan veginn alls
megnug/ Það er.rikið sem látið
hefir sinn hlut eftir liggja og
1 millj. kr. sem atvinnubóíafram-
lag vegna löndunar togaranna hér
í bæiium.
Þar fyrir utan hefir bærinn lagt
fram 1 millj. kr. til snjómoksturs
á götum bæjarins. Samtals
2.830.000 kr.
Tölur þessar eru miðaðar við
15. febr. s. 1.
Vonir standa til að vinna hefj-
ist við Keykjavíkurflugvöll, og
mikil atvinnuaukning mun verða
á KeUavíkurKusEveui með vor-
inU. Þá eru og í undirbúninei
framkvæmdir við Áburðarverk-
smiðjuna o.a ýmsar fiárf-estingar-
framkvæmdir á vegum bæjarins
sagði Friðleifur að lokum.
iaikólfiiium
nrsjóð verkfrsðistúdenta
" Til minnmgar m mann
hennar Jón Þorláksson
Saymnál í brauði
MAGNSETH — Kona cin í Magn-
seth sat morgun einn að morgun-
verði sínum og borðaði biauð, er
hún skyndilega fann saumnál í
munni sér. Þar sem hún hafði bit-
ið með áfergju í brauðið sat nálin
föst í munni hennar og varð hún
að beita kröftum til þess að losa
hana.
á Akureyri
AKUREYRI, 1. marz. — Leikfé-
lag Menntaskóíans á Akureyri
hafði frumsýningu á skopleiknum
Spanskflugan eftir Arnold og
Bach í samkomuhúsi bsejarins í
gærkvöldi. Leikst.ióri er Jón Norð
fjörð. Hefir hann annazt um all-
möi’g ár leikstjóin fyrir mennta-
skólann.
Spanskflugan er að vísu engin
nýjung fyrir leikhúsgesti hér, bæöi
er, að Leikfélag Akureyrar hefir
sýnt hana áður og enn fremur
menntaskólinn.
Sýningu leiksins var ágætlega
tekið í gærkvöldi. Mikið hlegið og
klappað. Vo.ru leikendur og Ieik-
st.jóri hyiltir í leikslok. Var leik-
stjóranum færð bióm. — H. Valti.
i stofnfundi
RÚMLEGA 160 manns var á
stofnfundi Styrktarfélags lam-
aðra og fatlaðra, er haldinn var
á sunnudaginn í Tjarnarbiói. —
Þessir fundarmenn gerðust allir
stofnendur félagsins. — Því hef-
ur þegar borizt fyrsta peninga-
gjöfin, rúmlega 7000 kr.
Fundurinn hófst með því að
Svavar Pálsson, er var formað-
ur undirbúningsnefndarinnar, á-
varpaði fundármenn. Því næst
tók Jóhann Sæmundsson prófess-
or til máls. Ræddi hann urn
mænuveikina og lamanir af
hennar völdurn og hvað hægt
væri að gera hinu lamaða og
fatlaða fólki til hjálpar. Áður en
til þess kemur er nauðsynlegt að
hafa gert sér grein fyrir hvers-
konar tiifelli mænusóttarinnnr
er að ræða, hvort um bráða sýk-
ingu er að ræða ,þá lamast fólk
fljótt. Læknirinn sagði, að þess
bata sem vænta mætti án læknis-
aðgerðar, tæki hálft annað til
tvö ár. Að þeim tírna liðnum er
ekki lengur um sjálfkrafa aftur-
bata að ræða hjá hinum sjúku.
Þá ræddi prófessorirm hvað
hægt væri að gera þessu fólki
til hjálpar. Benti hann á nauð-
syn þess að öll’ hjúkrun sé sern
fullkomnust, að fylgst verði með
hinum lömuðu eftir að þeir hafa
verið útskrifaðir, svo hægt sé að
taka í taumana, ef á þarf að
halda. Hætta er á að liðamót afla^
ist. En jafnframt því sem hjúkr-
tlngað eigum viðTyTst ÖgTTmTt un o11 l*knishjáip sé fullkom
að beina kröfum okkar. Þær 4 m þa er nauðsynlegt að starf-
millj. sem þ>að ætlar til atvinnu- ^dl se Þiaifunarixuðstoð fynr
Lóta verða að notasf þegar í stað. >na lomuðu. Sjukraleikfimr til,
Síðan vitnaði Friðleifur í bréf Þlalíunf hlnum lomuðu að,
geta hafizt strax og læknar telj a |
slíkt hægt.* í slíkri stpð þarf
frá borgarstjóra til ríkísstjörnar
innar, en þar segir m. a.: ,
Þann 29. des. vor.u 642 verka- serstaklega þjalfað Hjukrunarhð
tnenn og 43 bílar í yinnu hjá bæn- að vera starfandi og eitt nauð-
tim. Þann 6. febr. voru aftur á (synlegasta í sambandi við slíka
*nóti samtals 750 verkamenn og ,stöð, er að þar sé sundlaug.
fcllar í vinnu hjá bænum. Nú | Próf. Jóhann Sæmundsson
vinnx 50 fleiri verkámenn hjá | lauk máli sínu með því að benda
Uafmag’nsveitunni en undanfarið. ú að slíkt félag sem þetta hefði
24 í viðbót við sorphremsun, 15 miklu hlutverki að gegna í því
anenn i viðbóí hjá bæjaryerkfræð mannúðarstarfi, er það mun
Esett verðar við' 30 verka- beita sér fyrir, lömuðum og
Tdönnum og 10 tíHim í Laugar- bœkiuðum til styrktar.
j-dai í iiin; 2ö0 viiuuivikur hafa ver- Þossu næst vo. u lög fé'agsms'
<3 uiuiai’ við aájómokstur, Bær- ’esi”. UOP og •iamþy’’kt athugia-
f,n hffir. jprtt. j þesjsar >>"fram- semdalauat. Lágmark árstillag
'fcvœfatiii' 820.0S0 kr. og lagí frain er 50 kiónur, æviíélagsgjuiú
1000 krónur. Á sunnudaginn
gerðust 13 manns ævifélagar, en
alls voru greidd á fundinum kr.
15.795. Hallgrímur Benediktsson,
forseti bæjarstjórnar Reykja-
víkur, gerðist fyrstur ævifélagi.
Stjórn félagsins er skipuð þrem
mönnum, en auk þess starfar
sérstakt framkvæmdaráð, skipað
fimm mönnum.
í stjórn félagsins voru kosnir:
Svavar Pálsson formaður, Niku
lás Einarsson gjaldkeri og Snorri
Snorrason ritari.
I framkvæmdaráð voru kos-
in:
Jóhann Sæmundsson prófessor,
Haukur Krist.jánsson læknir, Sig-
ríður Bachmann hjúkrunarkona,
Halldór Kjartansson, stórkaupm.
og Sveinbjörn Finnsson fram-
ltv.stj.
Þeir sem vilja gerast félags-
menn eru beðnir að rita sig inn
í félagið í Ritfangaverzlun ísa-
foldarprentsmiðju í Bankastræti
og Bókaverzlun ísafoldarprent-
smiðju í AustUrstræti.
Svavar Pálsson, formaður fé-
lagsins, er kosinn var með lófa-
taki félagsmanna, en hann hefur
starfað mjög að stofnun félagsins,
ávarpaði fundinn með nokkrum
hvatningarorðum.
Sagði hann, að undirbújnngs-
ftefndin hefði orðið var viá mik-
inn áhuga hjá fjölda manna fyrir
málefnum félagsins. Nokkrir
menn hefðu þegar lofað að ger-
ast ævifélagar og greiða 1000 kr.
hver og sagðist hann ennfremur
eiga von á fleiri og jafnvel stærri
gjöfum.
Hann lauk máli sínu með þeim
orðum, að áhugamál félagsins
væru þannig vaxin, að • engin
heilvita maður myndi vinna gegn
þeim. — Aiiir telja sig með-
mælta, það væri gott, en starfið
að njálpa krefðist annars og
meira. — Það krefðist vinnu og
bæri að meta árangurinn eftir
því hve mörgum verði hægt að
hjálpa.
Að lokum var hin merki-
lega kvikmynd um þjálfunar-
bækistöðýar vestur í Bandaríkj
ununj sýnd fundarmönnum, en
þar géfur áð líta mjö'g fullkomna
hjúkrun og þjáiíun iamaðra.
seti verkfræðideildar dr. Trausti
Einarsson prófessor, er færða
henni þakkir sínar og háskólan^
fyrir hina rausnarlegu gjöf.
Frú Ingibjörg og Jón Þorláksson
í GÆR á 75 ára aímælisdegi Jóns heitins Þorlákssonar, fyrrv^
forsætisráðherra og formanns Sjálfstæðisflokksins, send^
ekkja hans, frú Ingibjörg C. Þorláksson háskólarektor íil-
kynningu um, að hún myndi gefa háskólanum stofníé a3i
minningarsjóði um mann sinn, kr. 50,000, er skyldi nota serta
styrktarsjóð verkfræðinemendum við Háskólann. )
Ungur nam Jón Þoriáksson^”
byggingarverkfræði við Hafnar-
háskóla. Mun honum eflaust
löngum hafa verið minnisstætt
hversu fjárhagur hans var þröng
ur á námsárunum, sem annara
jíslenzkra bændasona á þeim
tímum. En þetta nám var upp-
jhaf að lífshamingju hans og for-
lystu í framförum þjóðarinnar.
| Snemma varð honum það ljóst
' hversu vankunnátta á hinu verk-
llega sviði stóð þjóðinni og allri
jvelgengni hennar fyrir þt’ifum.
Því var það eitt hans fyrsta verk
1 er heim kom, að hann beitti sér
.fyrir því, að hér kæmist á betri
iðnfræðsla en áður var. Allur
starfsferill hans varð talandi
jtákn um skilning hans á nauð-
syn verktækni og verkhygginda.
| Því hugsá þeir menn jafnan,
sem nutu samstarfs við þennan
spaka og raunsæja mann, þegarj
)
Keppiíi meistarafl.
Bridgefélagsiits
NÍUNDA umferð í meistaraf !okk3
Bridgefélags Reykjavíkur vah
spiluð s. 1. sunnudag. Leikar fóra
þannig, að sveit Benedikts Jó-
hannssonar vann sveit E:nar3
Guðjóhnsen með 41 punkti,
sveit Ásbjörns Jónssonar sveiK
Róberts Sigmundssonar með 103
sveit Ragnars JóhannessonaP
sveit Harðar Þórðarsonar meíi
8, sveit Gunngeirs Péturssonar.1,
-nýjung, sem gerist í verklegum 46’ svelt Zophomlsar Benedikts,
' framförum þjóðarinnar: Þetta sonar.svert Emars B. Guðmunds-
myndi hafa glatt Jón Þorláksson,i ?onal me. °® sve', ina13
jef hann hefði enn verið starfandi Ivarsjveit Hermanns Jonssoiwq
með þjóð sinni.
Svo eftirminnilegur er hann og
hefir orðið samstarfsmönnum sín
um, að ósjálfrátt rennur það upp
'Tyrir hugskotssjónum þeirra,
hvernig hann hefði brugðjst við
því, sem gerzt hefir með Islend-
ingum eftir hans dag og veru-
legu máli til hagsbóta.
Ástæða er í dag að þakka frú
Ingibjörgu Þorláksson fyrir hönd
þeirra, sem eiga eftir að njóta
jstyrks og aðstoðar þessarar höfð-
,inglegu gjafar hennar, og lagt
hafa út á sömu námsbraut og
maður hennar, í þeim tilgangi að
þjóna þjóð sinni. En jafnfranrt
er rétt að þakka gefandanum fyr
ir það, hversu vel hún með gjöf
sinni, starfaði í anda hins fram-
sýna, mikilhæfa manns síns. Sú
afstaða hennar er vissulega í
ifullu samræmi við það, hvernig
'þessi gáfaða kona gerði sér um-
hugað um að styðja í hvívetna
; öll þau nytjamál, sem manni
hennar voru hugleikin.
★
Gestkvæmt var að heimili frú
Ingibjargar Þorláksson í gær af
vinum hennar og venziafólki. —
Kveðjur og blóm bárust henni í
jtilefni dagsins. — Meðal gestanna
voru þeir háskólarektor prófessor
‘Alexander Jóhannesson og for-
með 25.
Leikar standa nú þannig, að
sveit Benedikts er efst með 16
stig. Næstar eru sveitir Harðan
og Ásbjörns með 13 stig hvor,
4.—6. svéitir Guðjohnsens, Gunn-<
geirs og Ragnars með 11 stig
hver, 7. sveit Zophoníasar mefS
10 stig og 8.—. sveitir Róbeits og<
Einars Baldvins með 7 stig
hvor.
Tíunda og næst síðasta um-
ferðin var spiluð í gærkveldi, eis
var ekki lokið, er bláðið fór %
prentun.
4 Islendingar faka
þá!t í Vasa-gonpnni
ÁKVEÐIÐ er að fjórir ís-<
lendingar taki þátt í Vasa-*
skíðagöngunni sænsku. Gangaraí
er 85 km og fer fram nú innanj
skamms. Það eru Ólympíufar-
arnir Gunnar Pétursson, Eben-.
eser Þórarinsson og ívar Stef-
ánsson auk ísfirðingsins Sig-
urjóns Halldórssonar, er- verðg
með í göngunni.
Um miðjan mánuðinn takai
þeir einnig þátt í 18 km og 5Q
km göngu Holmenkollenmót$-«
ins- . • J'