Morgunblaðið - 17.10.1952, Síða 1

16 síSisr
| 39. árgacrtu
237. tbl. — Föstudagur 17. október 1952
Prentsmlðja Morgunblaðsin*.
iskllkl
nsiét
AI.I.AH horfur eru nú á því,
a3 fiskiveiðar með rafmagni
muni í náinni framtíð leysa
eldri veiðiaðferðir af hólmi. Á
því er ekki lengur nokkur efi,
að rafmagnsveiðarfærin eru
veiðarfæri framtíðarinnar, en
nýjustu tilraunir í þessum efn-
um gefa hinar beztu vonir.
Grein, sem nýlega birtist í
hinu merka fiskveiðitímariti
„Atlantie Fisherman ‘ hefur
vakið hið mesta umtal, en þar
er skýrt frá nýrri rafmagnsað-
ferð við botnvörpuveiðar.
Rafmagnaðir eru allir tog-
vímrnir og annað málmkyns
í vörpunni, en geislarnir lama
fiskinn innan víranna svo að
hann berst óhjákvæmilega í
pokann. Með því að hafa
straumstyrkleikann mismun-
andi er jafnvel einnig hægt að
ákveða hvaða flsktegund komi
í vörpima og af hvaða stærð
fiskurinn er, þ. e. eftir því hve
vel hann þolir rafmagns-
strauminn.
RAFMAGNSRÉTT!
En sagan er ekki öll, þótt
botnvörpuveiðunum verði á
þennan hátt umbylt. Einnig er
talið auðvelt að króa fiskitorí-
ur af með rafmagnsgeislum og
geyma þær síðan í rafmagns-
girðingu í sjónum, líkt og kind
ur í réít. Með því að þrengja
straumgirðinguna síðan, má að
lokum þjappa torfunni svo
saman, að hægt verði að soga
fiskinn upp í skipið í gegn um
etl-
shtngur! Vafalaust á þessi
un þó enn alllangt í land.
Við fiskveiðar með raímagni
er fiskurinn ekki drepinn,
heldur lamast hann aðeins af
rafstraumnum. Með’ slíkum
veiðum ætti einnig að vera
bægt að kcma í veg fyrir rán-
yrkju, tilgangslausar kóðaveið
ar og bættan á því, að sumum
fisktegundum verði útrýmt ýr
með ölíu minnkar jafnfrífmt
mjag. Eru þær tilraunir, sem
farið hafa fram á þessu sviði
hinar athyglisverðustu og
bendir allt til, að skammt
verði að bíða algjörrar um- j,
byltingar í þá átt, sem hér
hefur verið lýst.
Eagnýting iurðhitn til orkafram
dislu, ræktiEif i^nsðar M
munnmál nlþjóiar
Tiílaga um víðlækar framkvaamdír
jsessum máfum flutf a$ SJáffslæðis-
möunum á
i
Var
iirow
LUNDÚNUM 16. okt. — Rann-
sókn stendur nú yfir vegna hins
hiæðilega járnba’autarslyss er
varð í Harrow við -London í síð-
ustu viku.
Herur við rannsóknina kom-
ið fram að Skotlandshraðlestin
ók fram hjá tveim hættu-
merkjum og þriðja merkinu er
á stóð: Akið varlega.
Rannsókn málsins hefur nú ver
ið írestað.
TGKÍO, 16. okt. — Amerísk-
ar og Suður-kóranskar her-
sveitir ' ertu enr í dno- árá«-
ir sí ar á miðvígstöðvunum
i Kcreu og sóttu enn lengra
inn í íylkingar kommúnista. 1 GÆR var nytbytt meðal þmgmanna tillogu til þingsalyktunar,
sem sjö þingmenn Sjálfstæðisflokksins flytja í sameiningu. Fjallar
Fleyguiinn í y mgar jiiiagan um rannsókn á jarðbita og undirbúning almennrar lög-
komma norðan Kumcha var , . . . . . .
stækkaður og hæð ein er Sjafar um hagnytingu hans. Flutningsmenmrmr eru þeir Magnus
herínennirnir kalla Jane Jðnsson, Sigurður Bjarnason, Jónas Rafnar, Jóhann Hafstein, Jón
Russel. Earizt er heiftarlega Sigarðsson, Sigurður Ó. Ólafsson og Féíur Ottesen. Tillagan er
á þessum slóðum. svohljóðandi:
Flugvélar gerðu mikla loft- ' A1bin«i álvktar að fela ríkisstjórninni að láta fram fara víðtæka
áras á strandvirki norðan rannsókn á því, hvernig jarðhiti hér á landi verði bezt hagnýttur,
Wonsan og ollu gífurlegu hæði til upphitunar, orkuframleiðslu, ræktunar og iðnaðar. Skal
tjóni, því að varnarliðið við lögð áherzla á, að gerðar verði áætlanir um nýtingu jarðhitans á
strönama hafði veiiO toickað sem flestum stöðum á landinu, þannig að hann verði sem mestum
fram með því að senda á hluta þjóðarinnar að gagni.
annað hundrað landgöngu- | Jafníramt er ríkisstjórninni falið að undirbúa heildarlöggjöf um
báta í áttina að ströndinni og hagnýtingu jarðhitans, þar sem m. a. verði kveðið á um hlutdeild
ríkissjöðs í kostnaði við hitaveitur, gufuorkuver og aðra nýtingu
j jarðhita. Skal löggjöf þessi við það miðuð, að bæjar- og sveitar-
félögum, einstaklingum og félagssamtökum þeirra verði gert kleift
að hagnýta þessar auðlindir íslenzkrar náttúru.
Sambands-
sfit milii
*
Iraiss ©g
Bretlands
^ TEHERAN og Lundúnum 16.
okt. — Mossadek tilkynnti í
dag að Iran myndi slíta
stjórnmálasambandi við
Breta, en enn hefur ekki ver-
ið' tilkynnt hvenær slitin
verða íramkvæmd.
•fc Um 250 Bretar er unnið hafa
við sendisveitina í Teheran,
búast nú íil heimferðar.
Mossadek hugðist tilkynna
stjcrnmálasambandsslitin á
þingfundi, en af honum varð
ekki vegna ónógrar þátttöku.
Þess í stað talaði Mossadek í
útvarp og stóð ræða hans á
aðra klukkustund.
Rakti hann sögu olíudeilunn-
ar og hvað brezku stjórnina
cngan vinarhug bera til Irana
og því væri óþarft að hafa
stjérnmálasamband milli ríkj
anna. Hins vegar lagði hann
áherzlu á vinarhug irönsku
þjóðarinnar í garð hinnar
brezku.
I Lundúnum er litið á stjórn-
málasambandsslitin alvarleg-
um augum og það látið uppi
að hér eftir verði erfiðara en
áður að leysa olíudeiluna. —
Ekki hefur verið tilkynnt
hvaða land muni gæta hags-
muna Breta í Iran, en Svíar
gegna bví hlutverki fyrir
Iran í Englandi.
— Reuter-MTB
Samvinna herstjórnanna.
AÞUNU -— Se?c manna sendi-
nefnd yfirstjórnar ítalska hersins
er að ljúka vikuferðalagi um
Grikkland. Á ferðalaginu hefur
sendinefndin kynnt sér skipulag
g: íska hersins og átt viðræður við
giíska herforingja.
strar.Jhögg væri að ræða.
í dag fékk Clark hershöfð-
ingi bréf frá Nam II Sung,
yfirhershöfðingja kommún-
ista, þar sem óskað er eftir
að vopnahlésumræðurnar
verj(Si hafnar að nýju en
setja þó sömu skilyrði og
þeir hafa tafið sættir með
í marga mánuði.
Vaknar sú spurning meðal
fréttamanna í Kóreu hvort
Kínverjar séu hræddir við
hira nýju sókn S. í>., þá
mestu, sem gerð hefur verið
á þessu ári.
Reuter-NTB
Rædd'j landvarnir
----*GREINARGERÐ
I Þótt land vort sé því miður .
fátækt af málmum og öðrum
jarðefnum, sem eru hyrningar-
LUNDUNUM 16. okt. — Mender- steinar auðlegðar og velmegun-
es, forsætisráðherra Tyrklands og ar margra þjóða, þá á íslenzka
Koprulu utanríkisráðherra, eru þjóðin þó margvísleg verðmæti í
um þessar mundir í heimsókn í landi sínu. Ein helzta auðlindin
Lundúnum. í dag ræddu þeir við er tvímælalaust sú hitaorka, sem
Eden utanríkisráðherra og hér er* víða í jörð. Sums staðar
Alexander landvarnaráðherra um hefur orka þessi þegar verið
varnir landanna við austanvert beizluð til mikilla þæginda fyrir
Miðjarðarhaf. — Reuter-NTB.
ECóreumálið s söSum AJIsfli£?jar|Briigsins:
Baráttan í Xóraa viróar hvern
Einkaskeyti til Mbl.
frá NTB-Reuter.
NEW YORK 16. okt. — Acheson
utanríkisráðherra tók f yrstur
manna til máls á fundi Al'sherj-
arþingsins er Kóreumálið var tek
ið til umræðu í gærkvöldi.
Sameinuðu þjóðirnar munu
halda áfram baráttunni í Kóreu
þar til náðst hefur friður á rétt-
látum grundvelli, sagði hann í
upphafi máls síns. Við verðum að
sýna árásaraðilanum að áfram-
haldandi bardagar munu kosta þá
meira en þeir munu vinna. Við
berjumst í Kóreu svo lengi sem
nauðsyn krefur til þess að stöðva
oíbeldisárásina og koma þar aft-
ur á friði og öryggi. Takmarkið er
að verja friðinn og þess vegna vil
ég, sarói Ackeson, minna hvern
einasta fulltrúa á þinyi S. Þ. á
ábyrgð þá er á honum hvííir og
skora á hann að taka vlrkan bátt
í srmeiginlegum athöfnum Sam-
cinuðu þjáðanna til hjálpar S Þ.
Kommútr'star hafa hafnað
öllum réttlátum tillögum um
vopnahlé. Allsherjarþing bað
er nú siíur, sagði ráðherrann,
fær þess kost að kynna sér j
skýrslur samningafulltrúa S.Þ.
frá síðustu 15 mánuðum og
er
þá, sem hitans njóta, og til mik-
ils sparnaðar fyrir þjóðarbúið.
Mest þeirra fyrirtækja er hita-
veitan í Reykjavík; hitaveitur
j eru einnig komnar í Ólafsfirði og
á Selfossi, og unnið er að hita-
jveitu á Sauðárkróki. Þessi fyrir-
jtæki spara þjóðinni árlega marg-
ar milljónir í torfengnum gjald-
eyri, og vafalaust mundi enginn
sá, sem þeirrar upphitunar nýt-
ur, vilja vera án þessara miklu
þæginda. Víða um land er einnig
mikill áhugi á því að nýta hið
Framhald á bls. 2.
Acheson: Vinnum saman.
þær sýr.a að fulltrúar S.Þ. hafa
sýnt ctrúlega þolinmæði og
gert sitt ítrasta til að sættir
næðust.
Ráðherrann kvatti aðildarríki
samtakanna til að vinna saman að
» lausn vandamá’.anna er að steðj-
uðu. Öryggi einnar þjóðar væri
öryggi þeirra allra. Ef ráðist er á
eina þjóð verða aðrar að grípa í
taumana því að á því byggist til-
vera S.Þ. og öryggi heimsins.
Baráttan í Kóreu varðar
hvern einasta mann sem setur
frelsið öllu hærra. Hefði
Kcrea fallið fýrir árásinni
væri nú önnur þjóð í hæítu
fyrir kommúnismanum.
Ræða ráðherrans. var löng og
skorinort. Eftir að hann hafði
rætt um Kóreumálin drap hann á
erfiðleika þeirra þjóða sem
skammt eru á veg komnar tækni-
lega séð, um þær milljónir manna
sem líða hungur o geiga ekki þak
yfir hcfuðið.
Vinnum saman að bannfær-
ingu ofbeldis og beitingu þess.
Berjmnst hlið við hlið — ekki
í stríði heldur fyrir eflingu
friðarins, sagði Acheson í lok
ræðu sinnar.
Bevan settir
akosfí
LUNDUNUM 16. okt. — Leið-
togar V er kamannaf lokksins
brezka samþykktu í kvöld að
leggja þá tillögu fyrir þing-
menn flokksins, að setja
Bevan úrslitakosti. Ganga þeir
út á það, að Bevan verði þeg-
ar í stað að leysa upp klíku
þá, er hann stjórnar innan
flokksins og hætta árásum á
þingmenn flokksins.
Búist er við að tillagan verði
tekin fyrir í næstu viku. —
Verði hún samþykkt, verður
Bevan að leggja niður skott-
ið eða búast við brottrekstri
úr flokknum að öðrum kosti.
Þessi deila innan flokksins
er í Lundúnum talin sú alvar-
legasta, er Verkamannna-
flokkurinn hefur komizt í
kynni við.
•—Eouter.