Morgunblaðið - 24.12.1952, Blaðsíða 8
8
MORGUNBLAÐIÐ
Miðvikudagur 24. des. 1852
Útg.: H.f. Árvakur, Reykjavík.
Framkv.stj.: Sigfús Jónsson.
Ritstjóri: Valtýr Stefánsson (ábyrgðarm.)
Lesbók: Árni Óla, sími 3045.
Auglýsingar: Árni Garðar Kristinsson.
Ritstjórn, auglýsingar og afgreiðsla:
Austurstræti 8. — Sími 1600
Áskriftargjald kr. 20.00 á mánuði, innanlanda.
í lausasölu 1 krónu eintakið.
Jólin J952
UNDANFARNAR vikur hafa ver-
i? tímar baráttu og átáka í ís-
lenzku þjóðlífi. Harðar deilur og
dómar um menn og málefni hafá
barátta fyrst og fremst háð gegn
myrkrinu fyrir sigri ljóssins. Hún
beinist gegn myrkri vanþekking-
ai og ranglætis, skuggum vondra
irótað svip þess. Meðal þessarar verka og hugsana.
fámennu þjóðar verða stjórn-
rtiáladeilur oft persónulegri og
harðskéyttari en meðal milljóna-
þjóða. Návígið í landi kunnings-
skaparins dylur þá, serh í barátt-
unni standa stundúm sjálfan
kjarna málefnanna, og gerir hana
ýfirborðskénnda og tilgangs-
minni en efni standa til. Þetta
verðum við að gera okkur ljóst,
éf við viljum skápa okkUr þroska
vænlegra þjóðfélag.
En þrátt fyrir allar deilur og
þras hljóðnar nú dagsins ys. Helg
í raun og veru er þetta kjarni
allra trúarbragða. Réttiátt líferni
skapar bjartara og fegurra mann-
Hí, eyðir valdi myrkursins og gef-
ui fyrirheit um eilíft líf, þar sem
ahdinn hefur sigrað fefnið.
En þessi boðskapur trúarbragð-
anna er þrátt fyrir .allt skammt
á veg kominn í að skapa frið á
jörðu. Ennþá loga eldar styrjalda
og vígaferla. Ennþá setur ótt-
inn við alheims ófriðarbál svip
sinn á lif þjóðanna.
Þjóðirnar greinir á um það,
hvernig friðarhugsjón þeirra
jólahátíð rennur upp og þessi , . , ,,,
M,a Þjóð hverfur .1, hetaHa verð, agr
sinna til hvíldar og helgihalds
Allar slíkar stundir eru mik-
ilá virði. Á þeim finnur þjóðin
sjálfa sig, greinir kjarnann frá
bisminu og gerir sér betur Ijósar
skyldur sínar við nútíð og fram-
tíð.
Jólahátíðin er öllum öðrur,
fremur hátíð heimilanna. Þá
hverfur hver til sín's heima. Aiit
starf fjölskyldnanna beinist að
því að gera heimkynni sín h!ý
og björt, skapa ungum og öldr-
uðum fölskvalausan fögnuð og
frið. — í því skyni eru jólaljós
ur er djúptækur og örlagaríkur.
Hver er afstaða okkar litlu
þjóðar í þeirri deilu?
Hún hlýtur að vera sú, að
virðingin fyrir manninum sem
sjálfstæðri og skynigæddri veru
sé traustasti hornsteinn friðar og
réttlætis. Virðingin fyrir mann-
helginni felur fyrst og fremst í
sér trúna á frelsið, réttinn til þess
að hugsa óg starfa, velja og hafna
á grundvelli sjálfstæðrar skoð-
unar og dómgreindar hvers ein-
staklings. Kúgun og öfbeldi geng-
ur því í þerhögg við mánnhelgis-
Templarar lýsa
ánægju sinui yfir
niðurfellingu
vínveilingaleyfa
VEGNA tílkyimingar uómsmála-
ráðuneytisins um niðurfellingu
vínveitingaleyfá og gildistöku
laga um héraðabönn hefur stór-
stúkan ritað dómsmálaráðuneyt-
inu á þessa leið:
- „Stórstúka ísland levfir sér
hér með að lýsa ánægju sinni
yfir tilkynningu þeirri, sem dóms
málaráðuneytið hefur nýlega birt
um að engin vínveitingaleyfi
verði gefin út frá næstu áramót-
um, Hótel Borg svipt Ieyfi til
vínveitinga óg að lög um héráða-
bönn skuli taka gildi.
Jafnframt því að þakka hæst-
virtum dómsmálaráðherra fram-
anritaðar ákvarðanir, treystir
stórstúkan því, að ráðstafanir
þessar gefi góða raun.“
Stórstúkan hefur einnig ritað
fjármálaráðherra, og þakkað þá
ráðstöfun, að áfengisverzlun rík-
isins skyldi lokað meðan verk-
fallið stóð yfir, en jafnframt lát-
ið í ijós óánægju sína yfir þvi, að
hún sk„ldi vera opnuð aftur jafn
skjótt og verkfallinu lauk, og
mælzt til þess, að áfengisverzi-
unin verði lokuð að nýju fram
yfir áiamót, þar sem enn ríkir
ekki venjuiegt ástand í bænum,
enda þótt sjáifu verkfallinu sé
lokið, þar sem enn gætir áhrifa
þess á margan hátt.
Kon-Tiki
Eiáifssstyrkyr
’ OSLÓ — Eins og kunnugt er
stofnaði norska stjómin sérstakt
safn í Gsló, helgað Kon-Tiki
, Ieiðangrinum, sem vakið hefur
, alheimsathygli.
j Nú hefur verið stofnaður sjóð-
ur sem veitir 250 punda styrk
áríega einum nemanda sem
leggja vill stund á háskólanám
í foi’nleifafræðirannsóknum, sem
teljast msga í sambandi vif Kun.
Tiki leiðangurinn og nióurstöð-
ur leiðangursmanna.. —UNESCO.
Síðasia ár
undirbúnings
TAIPEH, Formosu 22. des. —•
Chiang Kai-shek, marskálkur,
foringi kínverskra þjóðernis-
sinna, sagði í ræðu, er hann hélt
í dag, að næsta ár 1953, væri síð-
asta undirbúnings- og æfingaárið
áður en Þjóðernissinnar hæfu
gagnsókn með innrás á megin-
landið. Hann gat þess og í ræð-
unni, að á næsta ári myndu Þjóð
ernissinnar væntanlega fá orustu
Fugvélar að hernaðarhjálp frá
Bandaríkjunum.
Velvakandi skriíar:
ÖH DAGL5GA LlFINU
Við jólatréð
JÓLATRÉN, sem komu
Gullfossi frá Nóregi eru nú
kömin í land. Þúsundir heimila
hafa keypt þau. Margar hendur
hafa unnið að því síðustu daga
að setja þessi tré upp og skreyta
þau. Fjöldi forvitinna og eftir-
væntingarfullra barnsaugna hafa
fylgzt með þessu starfi, sem jafn-
an er ríkur þáttur í undirbúningi
jólahaldsins.
Meðal flestra kristinna þjóða
er jólatréð eitt helzta tákn þess-
arar stórhátíðar. Við það eru
björtustu vonir barnanna tengd-
ar. I kring um það er gengið við
söng jólasálma. Við það er út-
hlútað jólagjöfum eftir efnum og
ástæðum.
I Hvað skyldi nú eiga að gerast,
með hugsuðu trén í skóginum.
En þau höfðu ekki langan tima
til Þess að brjóta heilann um það.
Maðurinn með öxina gekk rak-
leitt að litla trénu okkar, tíu ára
gamla unglingnum og reiddi til
höggs. Hann hjó á bol þess niður
við jörð. Og hárbeitt öxin skarst
inn í hold þess.
Óttalega var þetta sárt. Lilta
tréð riðaði við axarhöggin. Hvað
átti þetta að þýða? Ó, ó, nú féll
öxin aftur að bol þess. Það snar-
svimaði. Enn eitt axarhögg og
litla tréð féll endilangt á skógar-
svörðinn.
Svo steinleið yfir það. Það
hafði verið höggvið af rót sinni.
Grein í Grd och Biid
um
tendruð og jólagjafir gefnar. Það hugsjón frelsisins
er hinn fórnfúsi kærleikur, sein
liggur til grundvallar hverri
jólagjöf, sem er gefin af heilum
hug og kveikir hvert kertaljós,
sem ætlað er að varpa birtu inn
í sál fólksins.
Sú nýlunda hefur gerzt um
þessi jól, að Reykvíkingum hefur
borizt virðuleg vinarkveðja frá
íbúum höfuðstaðar Norðmanna.
Forseti bæjarstjórnar Oslóar
hefur fyrir hönd bæjarbúa sent
Reykvíkingum fagurt grenitré, er
Baráttan fyrir friði og réttlæti
hlýtur því fyrst og fremst að
beinast að vaxandi virðingu ein-
staklinganna fyrir rétti hvers
annars til þess að lifa sem sjálf-
stæðir óg hamingjusamir menn.
Á grundvelli kúgunar og þræl-
dóms verður styrjöldum aldrei
útrýmt. Ofbeldið felur alltaf í
sér íkveikjuefni. Það sáir hatri
rr.eðal einstaklinga og þjóða og
uppsker blóðuga styrjöld.
APs þessa er hollt að minnast
við bjarma hinnar kristnu helgi-
leist hefur verið á Austuryelli, sagnar, sem jólahátiðin byggist á.
Eíns og skýrt hefur verið frá hér
í blaðinu hefur sendiherra Norð-
manna hér, afhent borgarstjóra
Reykjavíkur þetta tré, um leið
og liós þess voru kveikt. Flutti
fiann borgarstjóranum vinar-
kveðjur og heillaóskir frá íbúuhn
Oslóar og norskri þjóð.
Um þessi jól hafa bæjarbúar
ékki aðeins augnayndi af þessari
vinargjöf frændá vorra, heldur
margfaldast ánægja þeirra og
hjartahlýja til gefendanna, vegna
þess, að hið limfagra tré * sem
þessa daga stendur á hinu forna
túni Ingólfs Arnarsonar, er tákn
þéss að norska þjóðin finnur
glögglega ættartengsl sín við
íslendinga og vill að ibúar höfuð
staðanna leggi rækt við frænd-
semi sína í framtíðinrii.
En á bak við þessa jólasiði
kristinna þjóða hillir undir helgi-
sögnina frá Betlehem. Það er
böðskapur hennar, sem hefur
skapað þá. Það er máttur hennar,
sem hefur haldið þeim við.
Þannig hefur friðarboðskapur
kristinnar trúar varpað bjarma
yfir blóði drifna slóð kvns'óðanna
yfir rúmsjó aldanna. Hann hefur
glætt trúna á hið góða í mann-
eðlinu og sigur kærleikans yfir
hinu illa.
I Meðal norrænna manna á jóla-
ihátíðin þó ekki aðeins rætur sín-
ar í kristinni trú. Aftur í heiðn-
ým dómi voru jól haldín. Þá voru
þau fyrst og fremst fagnaðar-
fiátíð gegn rísandi sól. Mitt í
jnyrkri skammdegisins lifði von-.
in um lengri og bjartari daga. I
í raun og veru er öll mannleg
Hjá því verður heldur ekki kom-
izt. Jólin verða ekki haldin með
því einu að veita sér tilbreytingu
um föt og fæði. Boðskapur þeirra
er kjarni málsins. í honum hljóm-
ar rödd hins fórnandi kærleika,
viðleitninnar til þess að glæða
skilning mannanna á baráttu og
lífskjörum hver annarra.
í SÍÐASTA hefti hins merka
sænska listatímarits Ord och
Bild, er all-löng grein um íslenzk
leikhúsmál eftir Lárus Sigur-
björnsson, rithöfund. Er þetta
önnur grein í greinaflokki um
íslenzka list. Fyrri greinin var
um íslenzka mynlist eftir Ellen
Marie Mageröy. Greinin um leik-
húslistina rekur sögu Þjóðleik-
hússir.s og segir frá stjjórnarhátt-
um þar og störfum leikhússins
allt til sýningar á „Sem yður
þóknast“. Greinina þýddi Vimar
Ahlström, yfirkennari. Mvndir
eru af Þjóðleikhúsinu og úr leik-
ritunum Fjalla-Evvindi, Heil-
agri Jóbönnu, ímyndunarveik-
inni og ís’.andsklukkunni.
Gsló heiíir lilla nýja
þorpiH við Pó !
FENEYJUM — Á bökkum Pó-
fljótsins á Ítalíu, skammt frá
bænum Rovigo, er nú nær full-
Lítíl saga
EN BÖRNIN góð, langar ykkur
ekki til þess að heyra dá-
litla sögu um jólarén ykkar? Jú,
ég veit að þið viljið heyra hana.
Hún er eitthvað á þessa leið:
Einu sinni fyrir 10 árum gægð-
ist örlítill barrviðarsproti upp úr
moldinni suður í Guðbrandsdal
í Noregi. Það var vor í loftinu
og fuglarnir sungu og fögnuðu
sólbjörtum dögum eftir frost og
fannir vetrarins. Litli barrviður
inn leit undrandi í kring um sig.
Afskaplega var veröldin stór og . , ,
fögur. Sólin sltein á litla tréð og SVlma °g þvi Var kalt þarna a
Aðeins slíkur skilningur getur gerð þyrping húsa. Þetta litla
skapað frið og réttlæti. | Þarp hefur verið skýrt Osló í
þakklætisskyni við Norðmenn.
Við íslendingar erura svo fáir,
að við borð liggur að við getum
litið á okkur sem eina fjölskyldu.
Við þekkjum allir hverjir aðra.
Hér erú engin skúmaskot til, sem
geta dulið okkur þess, sem gerist
í landi okkar. Þess vegna eigum
við hægt um vik í baráttunni
gegn þeirri sálarlausu síngfrni,
sem engu skeytir um persónulega
hamingju náungans ög virðir
rrannhelgina að vettugi.
Við skulum þess vegna minnast
þess nú, þegar ys dagsins hefur
hljóðnað og jólaljós loga, að leið-
in til friðar í okkar eigin landi,
eins og í hinni víðu veröld, ligg-
ur um einlæga og sanna virðingu
fyrir rétti hvers annars til þess
að lifa jafnir sem frjálsir menn
og njóta þeirra gæða, sem land
okkar býður og starf okkar skap-
ar. Þroskum þá skoðun með okk-
ur. Þá mun-okkur vel farnast.
Morgunblaðið óskar að svo
mæltu öllum lesendum sinum og
allri hinni íslenzku þjóð
rti.f -J t
Lfleóile^ra jola l
Norski Rauði krossinn gekkst
fyrir Ítalíusöfnun er fljótið í Pó-
dalnum ollu milljónatjóni. Fyr-
ir peningana voru keypt tilbúin
norsk hús sem afhent voru fólki
sem misst háfði heimili sín í flóð-
unum, —UNESCO._____________
Hætt að greiða uppbætur.
BERLÍN — Kornmúnistastjórn
A-Þýzkalands hefur tilkynnt að
el.ki verði greiddar hinar árlegu
jólauppbætur til starfsfólks í
þjóðnýtta iðnaðinum. í þess stað
verður „góðum verkamönnum"
veitt kaupuppbót.
bauð það velkomið til lífsins svo
' því hitnaði niður í rót sína. f
kring um það voru önnur tré,
sem líka litu fegurð himinsins í
j fyrsta skiptið. En á næsta leiti
| voru eldri barrviðir, sem þekktu
lífið og voru orðnir rosknir og
ráðsettir. Nýgræðingurinn horfði
á þau með lotningu. liilta tré'ð
okkar fór strax að hugsa um það,
að kannske yrði það einhvern-
tima svona stórt. Þá yrði áreið-
anlega ennþá meira gaman að
lifa. Trén hugsa nefnilega alveg
eins og þið, litlu krakkarnir. Þau
langar til að verða stór og breiða
úr sér.
Og árin liðu
FYRSTA sumarið leið og litla
tréð óx og dafnsði. Svo kom
aftur vetur og snjóar, sem
þjörmuðu fast að bví Þá vár kalt
og dimmt í heimi litla barrviðar-
ins.
En árin liðu, sumar og hlýindi
levstu frost og vetur af hólmi.
Eftir 10 ár var jólatréð okkar
orðið einn og hálfur metar á
hæð. En það var ennþá í tölu
unglinganna í skóginum. Það var
aPtaf að vaxa og þroskast, verða
sterkara og falleera. Þarna stóð
A ferð og flugi
■JVTOKKRUM klukukstundum
-*• ’ seinna raknaði litla tréð úr
rotmu. En hvaða lifandi ósköp
voru þetta? Hvar var það eigin-
leva statt? Það ^á í stó’mm trjá-
kesti, sem allur hristist og
skókst.
Litla barrtréð var komið unp í
járnbrautarvagn ásamt hundruð
um, ef ekki þúsundum r.f öðrum
trjám. Það var verið að aka því
til skips. Nú var löng leið fyrir
höndum. Það átti að fara alla
’eið no”ður til ís’ands. Því leið
illa. Rótlausu tré líður alltaf illa.
Svo kom litla tréð niður að
sjó. Hann hafði það aldrei séð
fyrr. Þar var það flutt um borð
í fallegt skip, sem hét Gullfoss.
Hann átti að flytja það yfir
Atlantsála.
Litla tréð var með st’ðugan
þilfarinu á Gullfossi. En þar var
það þangað til s.l. laugardag. Þá
komu margir menn og fluttu það
og öll hin trén í land i Reykja-
vík. Þar tóku aðrir menn á móti.
því. Svo kom fólk og kevpti það
og fór með það heim til sín. Þar
var hlýtt og bjart og forvitnir
krakkar hópuðust í kring um
það. Jó’atréð, sem þeir höfðu svo
lengi hlakkað til var komið alla
leið frá Noregi.
Þ1
A Þoiláksmessu.
Glcðileg jól
ETTA var sagan af litla jóla-
trénu. Og nú eru jólin kom-
in. Litla, norska barrtréð stendur
fullskreytt í stofunni með ótal
kertaljósum, englahári, silfur-
stjörnum og allavega litum bréf-
pokum. Greinar þess svigna und-
an allri dýrðinni.
Enda þótt það sakni dalsins
það sígrænt og bjartsýnt á fram- i slns ,°® skógarins sígræna er því
tíðina. j Þ° í skapi. Geislar ljósa þess
| speglast í glöðum og fallegum
Maðurinn með öxlna j barnsaugum. Hin hreina gleði
Í^N SVO kom árið 1952. Þá varj barnanna eru endurgjaldið, sem
-i það einn hráslaealegan haust ktla íólatréð fær fyrir fórn sírta.
dag í nóvembermánuði að skóg-
urinn í Guðbrandsdal fékk heim-
sókn. Það var kominn þangað
maður með öxi í hönd.
(jUL jól!