Morgunblaðið - 08.10.1953, Blaðsíða 2

2
MORGUNBLAÐIÐ
Fimmtudagur 8. okt. 1953
j
1 Afengisiagafriimvarpið :Sértíak!r nséíur-
komið til annararumræðu j***'14*"
í GÆR fór fram í efri deild fyrsta umræða um áfengislagafrum- : keJNaRAr á námsstjórasvæði
varp ríkisstjórnarinnar og var þvi vtsað samhljoða til annarrar Stefáns Jónssonar áttu fund með
timræðu og allsherjarnefndar. Bjarni Benediktsson, dómsmalarað- gér ag Biönduósi dagana 25.-27.
lierra, hafði framsögu um málið og tóku ekki aðrir til máls við SCptember s.l.
| Þessir menn fluttu erindi á
lega afstöðu til áfengismálanna í fundinum:
heldur vísað málinu frá j Dr. Broddi Jóhannesson flutti
Osló. - fimm fórust
skefniridir

Jtessa umræðu.
ÁKV/EÐID UM BIÓRINN
FELLT NIBUR
í upphafi ræðu sinnar gat
dómsmálaráðherra þess, að þetta
j frumvarp, sem nú "er lagt fyrir
I Alþíng', sé hið sama og það, sem
í vísað var frá með rökstuddri
j -dagskrá í fyrra, að öðru leyti en
I jþví, að fellt hefði verið niður það
ákvæði frumvsrpsins að heimila
"bruggun áfengs öls að undan-
genginni samþykkt við þjóðar-
atkvæðagreiðslu.
Þetta ákvæði hafi sætt mestri
gagnrýni og verið mjög umdeilt
bæði innan Alþingis og utan. Auk
þess hafi hann ekki verið hlynnt-
,ur ákvæðinu eins og það var
orðað í frv. því að þar var það
lagt á vald ráðherra að ákveða
Ixvort þjóðaratkvæðagreiðsla
^kuli fara fram eða ekki, en
oðlilegra sé, að Alþingi sjálft
.skeri úr þessu en leggi það ekki
á vald ráðherra. Ef aftur á móti
sé fyrir hendi þingvilji um að
lieimila bruggun áfengs öls, þá
sé þinginu það í sjálfsvald sett
Og geti breytt frumvarpinu
þannig.
Af þessum ástæðum hafi ákvæð
ið um að heimila bruggun áfengs
öls verið fellt niður úr frum-
varpinu.
f ræðu sinni gat dómsmálaráð-
herra þess að í fyrra hafi hann
ákveðið að hætta að veita leyfi
til vínveitinga þrátt fyrir þá
venju, sem áður gilti um slíkar
leyfisveitingar. Það hafi verið
talið hæpið af ýmsum, að heimilt
væri að veita slík leyfi og mikið
iundið að þeirri framkvæmd á
áfengislögunum, einkum hafi
blað fyrrverandi forsætisráð-
herra, Tíminn, ráðist harkalega
á dómsmálastjórnina fyrir þessar
.lcyfisveitingar.
Vínveitingaleyfið hafi einnig
verið tekið af Hótel Borg, þar
sem það hefði verið með öllu
ófært, að hvergi mætti veita vín
jxema á svo til eina frambærilega
gististað landsins. Ef það hefði
verið eini staðurinn, sem neyta
mátti víns á, myndi það hafa
leitt til þess, að drykkjulæti
kynnu að hafa sett sinn svip á
þennan stað- og það orðið honum
til ófrægðar.
Þessa ákvörðun um afnám vín-
n veitingaleyfa kvaðst ráðherra
. hafa tekið, þar sem hann hafi
, ekki viljað taka á sig þá ábyrgð
að halda slíkum leyfisveitingum
áfram eftir að Alþingi sjálft hafi
. ekki treyst sér til að taka efnis
Gtóspefelfáiags
j AÐALFUNDUR Guðspekifélags
Iíslands var haldinn dagana 4. og
5. þ.m. Fyrri daginn voru kosn-
ingar og önnur aðalfundarstörf.
E Tveir menn áttu að ganga úr
síjórninni, þeir Ingólfur Bjarna-
,son og Guðjón Baldvinsson, en
j * voru báðir endurkosnir.
: Stjórnina skipa því nú Gretar
í g_Fells, sem var endurkosinn for-
seti, Þorlákur Ófeigsson, Guðrún
Indriðadóttir, Ingólfui- Bjarna-
j son og Guðjón Baldvinsson.
Að kvöldi mánudags, 5. þ.m.,
í var-* mrmtiftgapíutiduf um • C.
j Jinara.jkdak®fí'«li hann var einu
fyrra,
með rökstuddri dagskrá.
LAUSN VERÐUR AÐ FÁST í
ÁFENGISMÁLINU
Þá benti dómsmálaráðherra á,
að menn yrðu að hafa hrein-
skilni til að játa, að það væri í
fyllsta máta einkennilegt, að
ríkið skuli selja áfengi í landinu
fyrir tugi milljóna króna á ári,
en svo væri mönnum algerlega
óheimilt að neyta þessarar vöru
á veitingahúsum. Ölvun á al-
mannafæri væri því meiri hér en
í öðrum löndum þar sem vín-
veitingar eru leyfðar á. veitinga-
húsum.
Núverandi fyrirkomulag á
áfengismálunum hér væri því
alveg óviðunandi og Alþingi
yrði að taka afstöðu til þessara
mála nú. Það yrði að gera til-
lögur og samþykkja nægilega
ákveðinn lagabálk um meðferð
áfengis í landinu, sem hægt væri
að framfylgja.
Skoraði dómsmálaráðherra því
á deildina að bregðast skjótt við
i tvö erindi. Var annað erindið
i flutt kl. 9 síðdegis fyrir almenn-
j ing og fjallaði um eignarhvötina.
: Hitt erindið fjallaði um endur-
skoðun á ýmsum kenningum um
uppeldismál, og rakti ræðumað-
ur’ aðaldrætti úr þýzkri bók um
þetta efni, eftir prófessor Osvald
Kroeh í Berlín.
! Frú Sigríður Valgeirsdóttir, í-
þtóttakennari, talaði um líkams-
uppeldi,
j Helgi Hjörvar, skrifstofustjóri,
flutti erindi, er hann nefndi: Um-
gengnisvenjur og ávarpsform.
! Stefán Jónsson, námsstjóri,
talaði um vorskólastarfið, smá-
barnakennslu og förfdur, og sér-
staka módurmálsdaga í skólum.
1 Umræður fóru fram um erind-
in, og þó sérstaklega um erindi
Helga Hjörvars. En um efni þess
voru skoðanir mjög skiptar.
í sambandi við erindi náms-
stjórans um sérstaka móðurmáls-
daga í skólum var samþykkt
svofelld ályktun:
j ,,Þótt móðurmálskennsla sé
1 höfuðverkefni skólanna í dag-
Vmm bíiar Isnfu í sk^i^nni. -
á vesinum o|
Elnkaskeyti til Mbl. frá Reuter.
ÓSLÓ, 7. okt. — í dag féll mikil skriða á þjóðveginn í nágrenni
Ós’óar og varð 5 manns að bana. Eyðilagði hún þjóðveginn á 150
metra svæði og sópaði burt járnbrautarteinum á 100 metra löng-
i:m kafla. — Fimm bifreiðar lentu í skriðu þessari, þeirra á meðal
einn strætisvagn, og skemmdust þær mikið.
UM TVITUGT
Fjórir menn sem voru í strætis
vagninum létust í skriðunni og
einn farþegi sem var með hrað-
lest er þurfti að snarstöðva til
þess að hún lenti ekki í skriðu-
fallinu fékk taugaáfall og lézt
nokkru síðar. — Þrír þeirra sem
létust voru um og yfir tvítugt.
•FÉLL í ÖNGVIT
Allmargir aðrir. farþegar slös-
uðust, en þó ekki alvarlega. —
Strætisvagnastjórinn, sem slapp
alveg ómeiddur, sagði í viðtali
og afgreiða þetta mál þannig að . , . . , , . . ,
efnisleg lausn fáist í áfengismál- leSu starí) Þelrra’.þa telur fun,d-
unum sem fyrst. urinn að serstaklr moðurmals-
dagar í skolum, geti vakið nem-
endur skólanna og þjóðina alla
til sóknar og varnar í baráttunni
fyrir tilveru móðurmálsins og
fegrun þess í máli og stíl“.
Jónas Jónsson, skólastjóri Sam
vinnuskólans, ritaði fundinum
bréf, sem lesið var af fundar-
stjór@, Steingrími Davíðssyni,
skólastjóra.
Fundurinn þakkaði bréfið með
Lánað vsrði !il
verbúðabygginga
FJÓRIR þingmenn Sjálfstæðis-
flokksins í Nd. hafa lagt fram
frumvarp til breytinga á lögun-
um um fiskveiðasjóð íslands. —' svohljóðandi símskeyti:
Flutningsmenn eru þeir Magnús j „Kennarafundur haldinn að
Jónsson, Jónas Rafnar, Einar ( Blönduósi, dagana 25.—27. sept-
Ingimundarson og Sigurður ember 1953, þakkar bréf yðar til
Bjarnason. Breytingin er í því fundarins, og um leið allt starf
fólgin að heimilað verði að lána j yðar í þágu skóla- og menning-
megi fé úr fiskveiðasjóði til bygg armála þjóðarinnar“.
ingar verbúða Og útgerðarhúsa. j Á laugardaginn fóru fúndar-
í greinargerð fyrir frumvarpinu menn í boði hreppsnefndar
segir m. a.: jBlönduóss, fram að Ási í Vatns-
Samkvæmt núgildandi lögum dal, og seinni hluta sama dags
um fiskveiðasjóð íslands er sjóðn ( var farið um Svínvetningabraut
um ekki heimilt að lána fé til og hina nýju Blöndubrú að Arn-
verbúða eða útgerð- arstapa á Vatnsskarðsvegi; skoð-
þeirra húsa, þar að minnismerki Stephans G.
við fréttamenn NTB í kvöld, að
honum hafi fundizt sem sér hafa
skyndilega sortnað fyrir augum
og hélt sig hafa fengið að-
svif. — En þá kvaðst hann
ekki hafa vitað fyrr en bifreiðirs
tókst á loft, henni hvolfdi og
kvaðst hann þá hafa henzt úr
sæti sínu. Síðan vissi hann ekki
af sér fyrr en allt var um garð
gengið og björgunarmenn voru
komnir á vettvang.
Mikil hætta er talin á því, að
fleiri skriður falli á þessum sömu
slóðum og er þar nú strangur
vörður.
byggingar
arhúsa, nema
sem jafnframt fer fram einhver
fiskiðja. Hefur þetta valdið mikl-
um erfiðleikum á mörgum út-
gerðarstöðvum, þar sem vélbáta-
eigendur skortir tilfinnanlega
viðunandi húsnæði í landi til
AKRANES, 6. okt. — Iðnskóli
Akraness var settur fimmtudag-
inn 1. þ. m. Skólastjóri er Sverrir
Sverrisson cand. theol.
Daginn eftir, föstudaginn 2.
okt. var barnaskóli Akraness
settur. 375 börn stunda þar nám
í vetur í 16 deildum. Kennarar
j eru 10 og skólastjóri er Friðrik
[Hjartar. Auk ýmissa gjafa, sem
• barnaskólanum hafa borizt síðan
hann fluttist í hið nýja fagra
j skólahús eru tveir háfjallasólar-
. lampar, sem kvenfélag Akraness
' gaf skólanum nýverið. Fá nú
skólabörnin að njóta ljósbaða,
* sem þeim verða veitt að ráði
lækna.
| Gagnfræðaskóli Akraness var
settur laugardaginn 3. október.
t Skólinn á nú 10 ára starf að
baki. 460 nemendur hafa stundað
nám þar frá upphafi og 185 gagn-
fræðingar verið brautskráðir. —
Núverandi skólastjóri er Ragnar
I Jóhannesson og er þetta 7. skóla-
árið, sem hann gegnir því starfi.
j Auk hans starfa við skólann 6 j
' fastakennarar og nokkrir stunda-
\ kennarar. — Oddur.
ENDA þótt næsti getraunaseðill
virðist frekar auðveldur og
meiri líkur fyrir heimasigrum i
velflestum leikjanna, getur það
allt farið á þveröfugan hátt, því
að mörg liðanna verða að láta a£
hendi leikmenn til landsleiks
Englands og Wales, sem fram far
í Cardiff á laugardag. Þau lið,
sem harðast verða úti eru Manch,
City og Cardiff, en flest liðanna
verða að sjá af sínum beztu mönn
um. Slíkt tap þola þau misjafn-
lega vel og getur því oltið á
ýmsu, þótt leikirnir virðist ekki
erfiðir viðfangs.
Bolton — Manch. City 1
Burnley — Portsmouth 1
Charlton — Blackpool 1 (x)
Liverpool — Aston Villa 1 (2)
Manch. Utd. — Sunderland x
Middlesbro — Sheffield U (1) 2
Newcastle — Wolves
Preston — Cardiff
Sheffield W — Chelsea
Tottenham — Arsenal
WBA — Huddersfield
Fulham — Derby
1
x
1
litið yfir
hinar
Stephanssonar og
Skagafjarðarbyggð.
Voru ferðir þessar
ánægjulegustu.
Friðrik Hjartar, skólastjóri á
Akranesi, stjórnaði söng á fund-
söltunar, fiskgeymslu, geymslu j inum og flutti í fundarlok stutt
veiðarfæra og til ýmissa annarra 1 erindi um söng í daglegu starfi
nota í sambandi við útgerð báta ; skólanna.
sinna. Munu margir hafa leitað
á náðir fiskveiðasjóðs, en þar
sem lögin heimiluðu ekki lán-
veitingar til þessara fram-
kvæmda, hefur ekki reynzt auð-
ið að veita mönnum úrlausn þar.
Er þá ekki .annað að leita en til
bankanna, sem oft hafa reynzt
harja tregir til að leysa á yið-
unandi hátt úr þessum erfið-
leikum.

Þcir kennararnir Bjarni Jón-
asson, Biöndudalshólum og Sig-
urður Þorvaldsson, Sieitubjarnar
stöðum, létu af störfum á þcssu
hausti og minntist námsstjóri
þeirra með nokkrum orðum í
fundarlok.
í stjórn félagsins fyrir næsta
skólaár voru kjörnir: Alexander
Guðbjartsson, Stakkhamri, Þórð-
ur Gíslason, Ölkeldu og Snorri
Þorsteinsson, Hvassafelli.
TÓKÍÓ, 7. okt. — Sem kunnugt
er lætur Mark Clark af störfum
sínum um þessar mundir, en í FRÉTTASKEYTI frá Akur-
hann hefur um langt skeið verið eyri, um fund í Sjálfstæðisfélög-
yfirhershöfðingi SÞ í Kóreu. — j unum 30. sept. s.l., var vitnað í
Lagði hann í dag af stað frá Jap- (ræðu er Jónas G. Rafnar, alþm.,
an til Bandaríkjanna og við það flutti á fundi þessum, þar sem
íækifæri thiéU *aan.jittjttít .r^ðu., rfeddj.f m.a. um starfsemi
Sagðist hann ætíð mýmast' þöirfa Timnuýerlísmiðjúnnar" % AÍkúr-
manna með ánægjú, sem börðuist eyri! — ífarighermt ‘ var að efhi
sihíúííeifiatj albéimsfél$gsskápar j í Kóreu- tM'þess-áð'hrindá oftjeld- til ’70 "pífö. tímná, 'sé£ri k'éypt hdf-
Guðspekisinna. Gretar Fells fJutti isárás kommúnista þar óg kvaðfet ut vei»j£þ; agt(i -að.» fara til vþrfc-
. ... eriudi. um úann, ejx frv1 Ánda.
Magnúsdóttir lék á slaghörpu og
Ingvar Jónasson á fiðlu. Fundur-
inn var fjölsóttur. . -
I smiðjunnar
dást _að .tiuffrekki jxeirra.
Jósída, forsætisráðherra Jap- Er enn óatve'SíS Kver Klútúr
an, fylgdi hershöfðingjanum út verksmiðjunnar verður í þess
á flugvöll. — Reuter-NTB. um efniskaupum.
, Ohjboffabaimlð“ hþitír tjfnjög athygfism'fð' qgr lmrdómsrik ■ kvilt-
nxyriíl senv Haínafbiú sýriir þessa dtvganá. fjalliJT um litla
á Ákureyri eiríhdr | stnlku> cn foreldrar hennar hafa slitið samvistum, og er grcinilega
STTtt'hveTsn'gergræntegr áhrif það’hefur á sálarlíf -barnsins. Litlu
stúlkuna leikur hin 10 ára gamla Janette Scott, og rnun hún verða
öllum minnisstæð er myndina sjá. . j