Morgunblaðið - 03.11.1953, Blaðsíða 2

2
MORGTJNBLAÐIÐ
Þriðjudagur 3. nóvember 1953
— Tapa á eitt ár — hagnast þeim! Ij^ 1 menns hafa stundað
mun meira seirnia ,segir Dawson 1 |f^jn | j_g: iipívatiisskóla i ú. Z5 ár
Framh. af bls. 1.
slitnar samtalið sífellt í sundur,
vegna þess að sendiboðar hans
eru stöðugt á ferðinni. Með slík-
um aðferðum hefur hann alltaf
mýjustu og beztu upplýsingar og
svo mikið er víst, að þegar ís-
lenzka fiskinum var landað í
Grimsby, voru hans upplýsingar
betri en hinna.
Á MAKGA ANDSTÆÐINGA
EN VEIT AF ÞVÍ
Er ég átti nýlega stutt samtal
við Dawson, sagði hann:
— Ég veit, að ég á volduga
andstæðinga, en ég geri mér
það fyllilega Ijóst og haga mér
í samræmi við það, segir hann
og bros fer um kringluleitt
andlit hans og kesknissvipur
kemur í brún augu hans. —
Ég veit að þeir munu gera mér
alií til óleiks og þessvegna get
ég ekki látið neitt vera undir
tilviljun komið.
En ég véit það líka, að ég
hef almenning með mér.
— Allar framkvæmdir mín-
ar verða að vera þrauthugsað-
ar og fyrirfram skipulagðar,
því ef einn tiðurinn brestur,
get ég átt það á hættu að allt
mistakist.
HIN MÖRGU BOLABRÖGÐ
TOGARAEIGENDA
— Eitt dæmi upp á þetta er t. d.
fisklöndunin í Grimsby. Hinir
öflugu togaraeigendur, -þ. e. hið
svonefnda Ross-togarafélag hafði
einsett sér að knésetja mig .
— Fyrst reyndu þeir að loka
höfninni fyrir mér. Þessvegna
var það nauðsynlegt, að halda
sem mestri leynd yfir komu
fyrsta togarans til Grimsby, til
þess að togaramenn gætu ekki
fylit allt bryggjupláss,
KÚGUÐU FISKKAUPMENN
Þegar þetta tókst ekki, reyndu
þeir með betra árangri að þvinga
fiskikaupmenn til að kaupa ekki
fisk af mér. Það var aðeins einn
kaupmaður, sem vogaði að brjóta
gegn þessu einræðisbanni. En ég
var líka undir það búinn. Ég
hafði keypt fiskvinnslustöðina í
Pyewipe, skammt fyrir utan
Grimsby. Ég hef þegar aukið
hana mikið og endurbætt svo að
hún er orðin stærsta og fullkomn
■asta fiskafgreiðslustöð í Englandi
þar er fiskur flakaður, reyktur og
saltaður og geymdur í frystiklef-
Tim, Þangað gat ég flutt fiskinn,
þegar fiskikaupmennirnir þorðu
ekki að kaupa hann og síðan selt
hann þaðan beint til kaupend-
anna inni í landi.
VERTU VIÐBÚINN
HINU VERSTA
Næsta bragð þeirra var að
neita mér um ís. Ég gat keypt
klumpa-ís annarsstaðar í Eng-
landi, en ekki hinn svonefnda
plötuís, sem er ómissandi. Þess
vegna varð ég að kaupa ísfram-
leiðsluvélar í Bandaríkjunum og
Danmörku.
Svo var mér neitað um leigu
á fiskkössum. Ég varð þá að
kaupa heila kassaverksmiðju.
Enn var mér neitað um rafmagn
til starfseminnar, svo að ég varð
■að taka til minna ráða og setja
upp rafstöð með heilu rafkerfi.
Ég var jafnvel undir það búinn
að verða neitað um vatn og bor-
aði þessvegna eigin brunna. En
vatn var hérumbil eina björgin
sem mér var ekki bönnuð. Og
það tókst heldur ekki að æsa
verkmenn og bílstjóra upp á móti
mér. Þeir hafa verið mér tryggir
vinir og nú verða 140 manns
starfandi hjá mér í Pyewípe, auk
þess sem heil sveit vörubifreiða
og bílstjóra er jafnan til taks.
HEF MEIRA BOLMAGN
EN ÞEIR TIL Aí) TAPA
Það sem átti að gera út af
\ við mig, var þegar togaraeig-
endur tilkynntu mér að þeir
myndu undirbjóða fiskverð
mitt og valda mér svo miklu
fjárhagstjóni, að ég yrði
neyddur til að gefast upp. En
þessi ráðagerð þeirra fer líka
út um þúfur.
Ráðagerð togaramanna um
að undirbjóða fiskvcrð mitt
var þeirra versta heimsku-
w. bragð. í fyrsta lagi þoli ég
betur en togaraei.gendur að
tapa fé. Þar hef ég meira bol-
magn en þeir.
HÓTUNIN HITTIR
ÞÁ SJÁLFA
Svo er hitt að þegar togara-
menn framíylgja hótun sinni
um að undirbjóða fiskverð
mitt, þá hefur það þegar í för
mcð sér mikla verðlækkun á
fiski og það þykir öllum al-
menningi vænt um. Síðan
þakkar fólkið mér fyrir verð-
lækkunina. Þann'g var þetta
þegar fyrsti bílfarmurinn af
íslenzkum fiski kom tll
Lundúna. Þá lækkaði fiskverð
ið um þriðjung og varð afleið-
ingin sú, að allur almenning-
ur leit á mig sem bezta vin.
Þannig snerust vopnin alger-
lega í höndum andstæðínga
minna. Bragð þeirra varð lík-
ast ástralska kastvopninu
Boomeran.g, sem hæfir þann í
höfuðið, sem því kastaði.
VERÐI FISKURINN BETRI
EYKST NEYZLAN
Annað mikilvægt atriði í sam-
bandi við fyrstu löndunina var,
að ég sannaði mönnum svo áþreif
anlega, að ekki varð um villzt, að
ég get flutt þann fisk sem landað
er að nóttu til allra stærstu borg-
landsins næsta morgun. Af þessu
leiðir vitanlega, að fólk fær fisk-
inn beint úr togurunum, en ekki
gamlan, eins og hingað til hefur
tíðkazt. Þetta er því í fyrsta sinni
sem enskar húsmæður kynnast
nýjum og góðum fiski og verður
það að minni hyggju til þess, að
hægt verður að stórauka fisk-
neyzluna í Bretlandi. — Á þetta
ekki einungis við um íslenzka
fiskinn, heldur líka þann brezka.
Ég hlakka til þess tíma, þeg
ar fólk sér það svart á hvítu,
að fiskurinn er ekki ofmikill
á brezkum markaði, cins og
nú er (vegna þess hversu hann
er dýr og lélegur) heldur of
lítill, því að ólíklegt er, að
fiskmagnið hér hrökkvi til,
þegar fiskurinn er orðinn ó-
dýrari og mun betri.
VÖRUBÍLAFLUTNINGAR
ÓDÝRARI
— Andstæðingar mínir hafa
haldið því fram, að ég tapi stór-
fé á að flytja fiskinn með bifreið-
um, en ég gæti auðveldlega af-
sannað þær fullyrðingar.
Járnbrautarfélögin taka 150
shillinga fyrir að flytja tonn af
fiski frá Grimsby til Lundúna, en
ég get flutt tonnið fyrir 40 shill-
inga með flutningabílum mínum.
Fiskflutningsfyrirkomulag og
skipulag eru atriði, sem ég held
ég hafi nokkuð góða þekkingu á
fram yfir aðra.
FULLKOMIÐ DREIFINGAR-
KEUFI
í báðum aðalstöðvum mínum
í Lundúnum og Grimsby hef ég
látið setja upp 35 símalínur svo
að viðskiptavinir mínir geta kom
izt hæglega í beint samband við
afgreiðslu mína og panta fisk sem
þeir geta fengið heimsendan
næsta dag í mínum eigin bílum.
— Með þessu móti get ég tekið
á móti 3 togaraförmum á viku,
auk þess sem ég get selt fisk-
kaupmönnum mikið magn, ef
þeir vilja og láta togaraeigendur
ekki kúga sig í framtíðinni. —
Vona ég, að íslendingar birgi mig
upp að fiski og láti ekki standa á
fiskflutningi til mín, svo að ég
geti fullnægt eftirspurninni.
Einnig get ég sagt frá því
hér, að fiskútflvtjendur í Dan
mörku hafa beðið mig að selja ’
þeirra fisk hér í Bretlandi.'
I Vinir mínir á íslandi hafa
ekkert á móti þvi og er það
mál nú í athugun hjá mér. —
j Síðan hcldur Dawson áfram að
lýsa framtíðarfyrirætlunum
sínum cg kemst að orði á
þessa lcið: — Um þessar
mundir er ég að hef jast handa
um smíði minnar eigin lönd-
unarbryggju í Grimsby, segir
hann. — Hún mun kosta um
10 þús. sterlingspund og á
henni eru vélræn löndunar-
belti sem flytja fiskinn beint
úr lestum togaranna og upp á
vörubíla. Þetta kemur í stað-
inn fyrir eldri aðferðina, —
að handlanga körfu eftir
körfu, sem tók líka óratíma. I
Svo er ég að koma mér upp
birgðaskcmmum við Billingsgate
markaðinn í Lundúnum, en þrátt
fyrir meiri vélanotkun mun ég (
greiða veikamönnunum sömu
laun og áður til þess að fá þá
ekki á móti mér.
VERÐMÆTI GEYMD
EN EKKI SÓAÐ
Eftir því sem tækni og aðrar
aðstæður leyfa mun ég auka
fiskvinnslustöðina í Pyewipe, svo
ég geti meðhöndlað og geymt all
an fisk, sem af gengur. Mér hefur
oft sárnað það að sjá, hvernig
farið er með auðævi hafsins, þeg-
ar aðflutningur er of mikill, eða
fiskneyzlan minnkar um stund-
arsakir af einhverjum ásætðum.
Ef þessi fiskur, sem framyfir
verður er réttilega meðhöndlað-
ur og nógu fljótt, má varðveita
hann til síðari tíma og jafnvel
selja hann til annarra landa.
Ég er að gera samninga við
mörg lönd um fisksölu þangað.
Til dæmis hef ég eins og kunnugt
er nýlega undirritað samning við
ísrael um milljón sterlingspunda
fisksölu þangað og nú er ég að
semja við indversku stjórnina um
enn stærri sölu þangað. I sam-
bandi við fiskvinnslustöðina mun
starfa fiskimjölsverksmiðja, sem
nýtir hverskonar úrgang fisksins
en markaður fyrir fiskimjöl er
ótakmarkaður.
MÉR ER FULL ALVARA
Já, segir Dawson að loknm. —
Nú er ég kominn inn í fiskverzl-
unina og þaðan mun ég ekki
hvika um eitt fótmál. Ég er kom
inn hingað til þess að græða pen
inga á að bæta úreltar aðferðir
og notfæra mér verðmæti, sem
áður hafa farið til spillis.
Ef einhver heldur að ég sé að-
eins að leika mér eða gera að
gamni mínu stutta stund, þá ráð-
legg ég honum að athuga málin
gaumgæfilegar. Ég er fyllilega
undir það búinn að verða að
leggja fram mikið fjármagn og
tapa peningum á fyrsta ári. —
Slíkt cr ekki nema eðlilegt, því
að sjálfsögðu þarf alltaf stofn-
kostnað til að koma verzlun á
fót. En svo líka, þegar allt er
komið í gang, þá mun ég fá meiri
hagnað, en hefur nokkru sinni
áður þekkzt í fiskiverzlun.
Balslcv Jörgensen.
Skélinn miniitisí afmælisins á sunnudag
SELFOSSI, 2. nóv. — Á sunnudaginn minntist Laugarvatnsskóli
25 ára afmælis síns. Var þar mikið fjölmenni saman komið og
skólanum færðar góðar gjafir. Á þessum aldarfjórðungi hafa um
2500 ncmendur verið við nám í skólanum.
MARGAR RÆÐURFLUTTAR
Afmælishátíðin fór fram í
samkomusal Menntaskólans með
því að skólakór Laugarvatnsskól-
ans söng, en því næst flulti
Bjarni Bjarnason skólastjóri
ræðu. Þá tók til máls Bjarni
Benediktsson menntamálaráð-
herra, en aðrir ræðumenn voru:
Jónas Jónsson fyrrum ráðherra,
Guðmundur Ólafsson, kennari,
en hann hefur verið kennari við
skólann frá upphafi, en séra
Jakob Lárusson var fyrsti skóla-
stjóri skólans. Þá talaði Böðvar
Magnússon bóndi, Sveinn Þórð-
arson skólameistari er færði
skólanum gjöf frá kennurum
Menntaskólans að Laugarvatni.
Einnig hélt ræðu Helgi Élíasson,
fræðslumálastjóri, Aðalsteinn
Eiríksson námsstjóri, Helgi
l Hjörvar rithöfundur, séra Krist*
inn Stefánsson, Guðmundur
Daníelsson rithöf. og Sigurður
Greipson skólastjóri.
I , l
FIMM SKOLAR AÐ
LAUGARVATNI
Er athöfninni í samkomusaln*
um var lokið, en þar munu urn
300 manns hafa verið, bauð Laug
arvatnsskólinn til kaffidrykkju,
sem um 160 manns sat. Voru þar
nokkrar ræður fluttar. Gamlir
nemendur skólans töluðu.
Nú eru fimm skólar á Laugar-
vatni: Menntaskólinn, Héraðs-
skólinn, íþróttakennaraskólinn,
Húsmæðraskóli Suðurlands og
loks barnaskóli. í öllum þessum
skólum eru milli 240—250 nem-
endur, þar af 20—30 í barna-
skólanum.
limgmennafélagsskapur í
Langholtssókn stofnaður
Markmið féSagsigis er að e!!a háftvÉii, siðgæði
og frúrækni
S. L. MIÐVIKUDAGSKVÖLD var stofnað í Góðtemplarahúsinu
nokkurs konar ungmennastúka, með fermingarbörnum þessa árs
bjá séra Árelíusi Níelssyni í Langholtsprestakalli. Hlaut félags-
skapur þessi nafnið Hálogaland.
Ædar a? úffcreiða
íslenika iónlis!
HINGAÐ er kominn Bandarikja-
maður, David Hall, frá Ameri-
can Scandinavian Foundation, á
vegum STEFs og Tónskáldafé-
lags íslands.
Hann er forstjóri stofnunar,
sem einkum annast útbreiðslu
norrænnar tónlistar í Bandaríkj-
unum, en hingað er hann kominn
til þess að stafna slíku efni.
EFLIR HÁTTVÍSI,
SIÐGÆÐI OG TRÚRÆKNI
Félagið mun vinna að eflingu
hvers konar menningarmála í
prestakallinu, eða eins og seg-
ir í lögum félagsins, tilgangur
þess er að efla háttvísi, siðgæði
og trúrækni fólksins í sókninni
og sömuleiðis að gefa ungu fólki
kost á að koma opinberlega fram
og neyta krafta sinna og gáfna
á sem flestum stöðum.
Að tilgangi sínum ætlar fé-
lagið að vinna með fundum og
samkomum, þar sem fram fara
ræður, söngur, upplestur, kvik-
myndasýningar, leiksýningar og
dans.
MIÐAÐUR VID FÓLK FRÁ
FERMINGARALDRI TIL
25 ÁRA
Félagsskapur þessi er miðaður
við fólk á aldrinum frá ferm-
ingu til 25 ára aldurs. Gert er
ráð fyrir algjöru bindindi bæði
áfengis og tóbaks á fundum og
samkomum félagsins, sem fyrst
- Þýikaland
Framh. af bls. 1.
Hinn góðkunni borgarstjóri Jafn-
aðarmanna, Max Brauer, mun
láta af störfum.
2/3 MEIRI HLUTI I
EFRI DEILD
Hin afleiðingin kemur til af því
að Hamborg, sem er eitt ríkið í
sambandsríki Vestur-Þýzkalands,
kýr fulltrúa í efri deild þýzka
þingsinsj Nú verður meirihluti
Hamborgarfulltrúanna fylgismenn
stjórnar Adenauers og verður af-
leiðingin sú, að héðan í fi'á mun
stjórn bans hafa fylgi 2/3 hluta
efri deildarinnar. En með því at-
kvæðamagni getur Adenauer feng-
ið stjórnarskránni breytt, ef nauð-
synlegt þykir til að samþykkja
þátttöku Þýzkalands í Evrópu-
hernum. —
um sinn verða tvisvar í mánuðl
og hefur sóknarpresturinn séra
Árelíus Níelsson tekið að sér
að sjá um samkomurnar ásamt
stjórn félagsins, en hana skipa:
formaður Þórir Óskarsson, vara-
formaður Björgúlfur Lúðvíks-
son, gjaldkeri Kristinn Helga-
son og ritari Haraldúr Sigurðs-
son. —■
Sóknarnefnd Laugarneskirkju
og stúkan Einingin lána hús-
næði til fundahalda og verður
annar fundurinn á mánuði hverj-
um í Laugarneskirkju en hinrsi
í Góðtemplarahúsinu.
1707 kr. fyrr 10 réttð
VEGNA óvæntra úrslita á laug-
ardag var ekki mikið um réttar;
lausnir í getraun síðustu viku*
Aðeins einum þátttakanda tóks#
að gizka á 10 rétt úrslit og nem-
ur vinningur hans 1707 kr.
Þegar úrslit verða óvænt, ein$
og í leikjum síðasta seðils, gefstl
útfylling fastra raða mjög vel, ogl
var rúmlega þriðjungur af vinn-
ingsseðlum fastir.
Vinningar skiptust þannig:
1. vinningur kr. 1149 fyrir 1Q
rétta (1), 2. vinningur kr. 67 fyr-
ir 9 rétta (17), 3. vinningur kr,
13 fyrir 8 rétta (88).
Fórmeðnótog !
báta út í Gnmdari
fíörð |
STYKKISHÓLMI, 2. nóv.: —.
Skipstjórinn á vélbátnum Arn-
finni telur sig hafa orðið varara
við raikla síld úti í Grundarfirði,
Skipstjórinn, Markús Þórðarson*
var í dag að láta búa skip sitt úí
með snurpu og báta. Hann geriú
sér vonir um að geta hreinlegaí
snurpað síldina á firðinura, þvi
svo mikil virtist hún vera á dýpt-
armæli skipsins. — Árni. j