Morgunblaðið - 09.02.1954, Síða 2

2
,V/ O /í (, UNBLAÐIÐ
Þriðjudagur 9. febrúar 1954
V
Ragnar Jónsson hySltií ú ýiíiíe iíll é 50 Éra afmælmu
HAFI Ragnar í Smára verið í
nokkrum vafa um að hann njóti j
lýðhylli hér í bæ, getur ekki hjá j
því farið að allur efi í huga hans
sé horfinn í því efni, eftir af-
mælisdaginn á sunnudaginn var. |
Svo margir urðu til þess að
votta honum vináttu sína og hlý-
hug á þessum degi.
Stöðugur gestastraumur var á
heimili hans þann dag, svo þar
var. jafnan húsfyllir.
SlNFÓNÍUTÓNLEIKARNIR
Klukkan tvö á sunnudag voru
haldnir sinfóníutónleikar í Þjóð-
Ieikhúsinu undir stjórn Mr. Goos-
ens hljómsveitarstjóra, er voru
hinir glæsilegustu, en þeir voru
fyrsti þáttur mannfagnaðarins á
afmæli Ragnars Jónssonar. Að '
hljómleikunum loknum reis dr.
Páll ísólfsson úr sæti sínu og
mælti nokkur orð á þessa leið:
„Mig langar til að biðja ykkur,
háttvirtu áheyrendur, að staldra
við eitt andartak. Fyrst vildi ég
mega biðja ykkur að taka undir
með mér í ferföldu húrrahrópi
fyrir hinum merka hljómsveitar-
fitjórnanda, Mr. Goossens, sem
er víðfrægasti stjórnandi hljóm-
eveitarinnar, og þakka þannig
þessa glæsilegu tónleika." Var
hann siðan ákaft hylltur.
Mr. Goossens þakkaði með
nokkrum velvöldum orðum. —
Síðan sneri dr. Páll máli sínu
til hins fimmtuga forgöngu-
manns tónlistarmálanna, Ragnars
Jónssonar, og mælti á þessa leið:
AFMÆLISBARNIÐ
„Hér í salnum er staddur sá
maður, sem öðrum fremur hefir
mörgum sinnum í hrifningu sinni
ávarpað listamenn og látið hylla
■þá. Því miður er hann forfallað-
■ur í dag, því að hann á nefnilega
fimmtíu ára afmæli. Þessi maður
•er Ragnar Jónsson.
Tvímælalaust hefir þessi mað-
ur öllum öðrum fremur hrint í
framkvæmd þeim aðgerðum í
■tónlistarmálum okkar, sem bezt
hafa dugað okkur tvo síðustu ára-
•tugina, með sínu óeigingjarna
«tarfi í þágu listarinnar.
Án hans mikla og brennandi
éhuga og framtaks, væru tón-
leikar Sinfóníuhljómsveitarinnar,
«eins og þeir sem við höfum hlýtt
á í dag og undanfarið, óhugsan-
legir. Þess vegna veit ég, að ég
tala fyrir munn allra hlustenda,
Jiegar ég bið ykkur að hylla Ragn
-ar Jónsson á þessum merkisdegi
l»ans, og þakka honum hans
anikla óeigingjarna starf í þágu
tónlistarmálanna á íslandi.
Hann lengi lifi!“
Hinir hrifnu og glöðu áheyr-
^ndur tóku undir þessi orð dr.
J*1' 's H vnjar.d’ trjrrr. intiL
„HiO ANDLEGA LtF“
„Sú spurning hefir áreiðanlega
«einhverntíma verið lögð fyrir
ykkur öll, sem hér eruð saman-
lornin, hvernig á því hafi staðið,
•að þið fóruð að fá áhuga fyrir
tónlist og listum yfirleitt.
Á yfirborðinu virðist ekki mjög
■erfitt að finna svar við þessari
•einföldu spurningu. Þið þekkið
<ill þá staðreynd að þær þjóðir,
íem fallið hafa í þá ógæfu að
áhugi þeirra fyrir listum hefir
íjarað út, hefir í kjölfar þess
aiglt margs konar niðurlæging og
andlegar farsóttir, en þær þjóð-
ár sem eflt hafa listir í löndum
«ínum hafa orðið forustuþjóðir í
heiminum.
Trúin og listin er fyrir okkur
ílestum hið eiginlega andlega líf,
það æðra lífstakmark, sem við
«11 stefnum að og leitum eftir
eamkvæmt einhverri ákveðinni
^neðfæddri eðlisávísun. Listin og
trúin hafa beislað þá reginorku,
«em er allri atomorku meiri,
jmannlegar tilfinningar, hugsjónir
’Og ástríður.
Vísindamennirnir hrósa sér af
því hver í kapp við annan að
"þeim hafi tekizt að beisla frum-
«rku efnisins, en þeir virðast
bara enn ekki hafa gert það full-
komlega upp við sig ennþá, hvort
þeir æt!i að beita þessari þskk-
ingu sinni í þágu lífsins eða
dauöans.
í boðskap listarinnar kemur
hinsvegar fram alveg tvírnæla-
laust trúin á manninn en ekki
vélina, lííið en ekki dauðann.
Listin er i eðíi sínu hin tamda
andlega orltu, ofstæki mannlegra
tilfinninga og hugsjónaelds, sú
blessun, sem gerir þenna harm-
leik, sem við kölium mannlif,
öðrum þræSi að lög.ur.i.göigar di
leik með liti oiða og tóna.
Það er þessv’egna s:m við trú-
um svo öruggléga á n.átt iistar-
ir.nar til þe3s aö'leysa manneskj-
una úr álögum hinna frumstæðu
íþrótta og kaldrifjaði'ar efnis-
hyggju.
Það er gagnlegt og ánægiulegt
að fá hingað góða gesti og öil höf-
um við eitthvað lagt aí mörkum
til listanna, en þaö sem skiftir
mestu málí fyrir okkur er cö
listin og æska þessa ’ancis eigi
ávallt sarnleið út í lífið og við
sku’u.m biðja að vegir þeirra
ski’jist aldrei að á íslanui.“
í LISTAMANNASKÁLANUM
KI. 5 e. h. korn Ragnar á iist-
sýmnguna, sem haldinn er hon-
um til heiðurs í Listamannaskál-
ar.um, ásamt konu sinni og öðru
nánu skylduliði.
Formá’sorð myndskránnar J
hijóðar þannig:
„Ragnar Jónsson hefur um
langt skeið unnið af mikilli ósín- j
girni og áhuga að viðgangi bók-
mennta og lísta í landinu. Er því
eðlilegt, að rithöfundar og lista- \
menn gera sér far um, nú á
fimmtugsafmæli hans, að votta j
honurn viðurkermingu.
Myndlistarmenn eiga honum
ekki hvað sízt mikið upp að unna.
Hann hefur veiið éþveytandi að
greiða fyrir kynningu á verkum
þeirra. Að sama skapi hefur hann j
ratiö ser annt um persónulega;
velgengni þeirra og gert öðrum,
meira til að fá þeim í hendur
heppileg viðfangsefni.
Með sýningu þessari vildu þeir,
sem að henni síanda, minna á
það sérstaklega, sem Ragnar
Jónsson hefur gert fyrir íslenzka
myndlistarmenn og ísienzka
mýndlist. og votta honum þakk-
ir sínar.“
ÞÁTTTAKENDUR
í SfÝNINGUNNI
Kyndaskrín er myndskreytt á
hverri síðu. Þar eru málverk eft-
i" 15 máiara og höggmyndir eftir
Ásmund Sveinsson. Þessir eru
þátttakendur og verk þeirra:
Ásgrímur Jórs-son: Á f’ótta
• undan elágosi, Frá Þingvöllum,
Eálamiin
Ur Svarfaðardal. Gunnlaugur
Scheving: Hús, Blóm, Stofa. Jón
Engilberts: Vetrardagur í Kópa-
vogi, Gleðskapur í sveit, Heima-
sætan. Jón Stefánsson: Við Ár-
mannsfell, Séð til Þingvalla,
Hraun, suður með sjó, Blóm,
gladiolus. Jón Þorleifsson: Kvöld,
Frá Fljótsdalshéraði, Blóm Júlí-
ana Sveinsdóttir: Kristshöfuð
(mosaik). Kristín Jónsdóttir:
Suðurströndin, Samstilling. Krist
ján Davíðsson: Andlitsmynd,
Vor, Landslag, Kona, tungl og
stjörnur. Nina Tryggvadóttir:
3 kompositionir. Sig. Sigurðs-
son: Frá Þingvöllum, Uppstill-
ing. Snorri Arinbjarnar: Skip á
Skagaströnd, Uppsátur, Hús.
Svavar Guðnason: Raut högg,
Grána, Orkna. Valtýr Pétursson:
3 kompositionir. Þorvaldur Skúla
son: 3 kompositionir. Kjarval:
Skuggar af skýjum, Vetrar-hraun
mynd. Teikning, Höggmyndir
Ásmundar: í tröllahöndum, Mað-
ur og efnið, Tröllkona.
AFMÆLISGJÖFIN AFHENT
A sýningu þessa komu um 300
manns á fyrsta klukkutímanum
sem hún var opin. Þegar klukkan
var um hálf sex kvaddi Tómas
skáld Guðmundsson sér hljóðs.
Las hann ofangreind formálsorð
sýnigarskrárinnar og beindi orð-
um sínum til Ragnars, er þar
var nærstaddur í biðjum salnum.
Hafði hann bók eina mikla í
hendi er reyndist vera „Afmælis-
gjöíin“, sem út kom í tilefni af-
mælisins og getið hefur verið
hér í blaðinu.
Vona ég, sagði Tómas, að bók
þessi geti orðið vottur um það
þakklæti, sem við berum til þín,
ekki aðeins myndlistamennirnir
og rithöfundarnir, heldur undan-
tekningarlaust allir þeir, sem
láta sig íslenzk menningarmál
nokkru skipta.
Hrópaði síðan mannfjöldinn
ferfalt húrra fyrir Ragnari Jóns-
syni.
Dúkað borð var reist eftir endi-
löngum salnum, og þar framreitt
kaffi, te og fleira. Var gestunum
því næat boðnar þessar kræsing-
ar. —
Skemmtu menn sér þar góða
stund við að horfa á sýningar-
myndirnar og skeggræða um eitfi
og annað, sem í hugann bar. En
svo margt var þar manna, að
sumum veittist erfitt að hafa
myndanna full not.
UM KVÖLDIÐ
Um kvöldið hafði Ragnar og
frú hans gestamóttökur á heim-
ili sínu. Skiptu gestirnir hundi-
uðum, svo að þar var eins margt
fólk og framast var rúm fyrir.
Nokkrir blásarar úr Sinfóníu-
hljómsveitinni spiluðu nokkun
lög fyrir utan heimili Ragnars,
gestunum til ánægju og skemmt-
unar.
.
Tómas GuSrnuntlsson afhendir Ragnari Jónssyni „Afmylisgjöfina'
Eagr.ar Jónsson og kona hans, Björg, fædd Elíingsen.
Vilja ennþá leggja é^olandi
hömlur á leigusala húsnæöis
Frá umræðum á áiþingi í gær
í GÆR kom til umræðu í neðri deild Alþingis frumvarp til laga
um húsaleigu. Er lagabálkur þessi mikill vöxtum og víðtækur og
ekki alveg óþekktur innan þingveggjanna, því samhljóða frum-
varp var flutt á alþingi árið 1951. Flutningsmenn að þessu sinni
eru Framsóknarmennirnir Páll Þorstcinsson og Björn Björnsson.
SAMHLJÓÐA GAMLA
FRUMVARPINU
Páll Þorsteinsson hafði fram-
sögu í málinu. Gat hann þess að
frumvarpið væri flutt nú í sam-
ráði við félagsmálaráðherra. Er
frumvarpið nú samhljóða hinu
fyrra frumvarpi er borið var
fram á Alþingi nema að því leyti
að ákvæði 10. og 11. kafla þess
eru heimildarákvæði um land
allt, en voru samkvæmt hinu
fyrra frumvarpi lögskylda í
Reykjavík, Hafnarfirði og á
Akureyri.
HIN ALMENNU ÁKVÆÐI
Magnús Jónsson frá Mel kvaddi
sér hljóðs við umræðuna. Kvað
hann nauðsynlegt vera að Al-
þingi skapaði heildarlöggjöf um
viðskipti leigusala og leigutaka,
en í slíkum málum byggðu dóm-
stólar landsins niðurstöður sínar
eingöngu á venjurétti. Þau atriði
yrðu lögfest ef hin almennu á-
kvæði frumvarpsins, sem nú ligg-
ur fyrir. næðu samþykki. Um
þau atriði frumvarpsins eru held-
ur ekki skiptar skoðanir, sagði
Magnús.
RÉTTARSKERÐING
En þegar að 10. og 11. kafl-
anum kemur, kaflanum um
heildarákvæði fyrir sveitar-
stjórnir og kaflanum um húsa-
leigumiðstöð, skiptust skoðan-
ir manna. Með þeim ákvæð-
um væri réttur húseigenda
yfir eign sinni skertur svo, að
margir myndu hugsa sig um
tvisvar áður en þeir leigðu
húsnæði er þeir gætu verið ná.
Kvað Magnús þessi og slík
ákvæði hafa komið í veg fyrir
að menn byggðu leiguhús-
næði.
Slík ákvæði eru, hélt Magn-
ús áfram, gerfiákvæði, sem
leysa ekki húsnæðisvandræð:
fólksins. Megináherzluna verð
ur að leggja á það, að hver og
einn eignist eigin íbúð. Það
mái hefur fyrir forgöngu Sjálf
stæðismanna verið tekið upp
innan ríkisstjórnarinnar, og
mun þar vonandi fá viðunandi
afgreiðslu.
Fyrsfi hmdur bæjar-
sfjérnar Seyðisfj.
SEYÐISFIRÐI, 8. febrúar —
Fyrsti fundur hinnar nýkjörnu
bæjarstjórnar Seyðisfjarðar var
haldinn í dag. Á fundinum var
Erlendur Björnsson, bæjarfógeti,
kjörinn forseti bæjarstjórnar-
innar. —B.
— Hannekla á fog-
araflofanum
Framh. af bls. 1.
hafi vegna manneklu orðið að
hætta saltfiskveiðum og taka upp
ísfiskveiðar.
Sjómannafélagi Reykjavíkur
hlýtur að vera það ljóst, að slík
vinnubrögð sem þessi eru stór-
furðuleg, svo ekki sé dýpra í ár-
ina tekið.
Hitt er öllum ljóst og marg-
bent á hér í Morgunblaðinu, að
brýna nauðsyn ber til að búa svo
í haginn fyrir togarasjómenn, að
sótzt verði eftir því að komast
í skiprúm á togara. Einhliða ráð-
stafanir togaraeigenda nægja
ekki.
Fyrstu Færeyingarnir koma
hingað til lands með Drottning-
unni. Eru þeir ráðnir á Norð-
fjaðarbáta að forgöngu Lúðvíkg
Jósefssonar. J