Morgunblaðið - 13.02.1954, Blaðsíða 2

2
MO RGU N ULAÐIÐ
Laugardagur 13. febr. 1954
Skipstjórinn á Rifsnesi
sesnr
O
í veg fyrir skip sitt
Matsveinntnn á Gissuri hvífa var við síýfiS —
Sjérétfur hóf rannsókn máisins í gærdag
í GÆRDAG tók Sjóréttur Reykja'
víkur fyrir sjóslysið, sem varð
hér úti í Flaxaflóa í fyrradag, er
vélskipið Gissur hvíti fórst eftir
árekstur við Rifsnes. — í sjórétt-
Énum eiga sæti Bjarni Bjarnason
afulltrúi, sem er forseti dómsins,
«n meðdómendur hans eru þeir
Jónas Jónasson skipstjóri og Pét-
■ ur Björnsson skipstjóri.
SKÝRSLA SKÍPSTJÓRANS
Á GISSURI HVÍTA
Sjóréttur hófst klukkan liðlega
■tvö og fyrstur mætti skipstjórinn
á Gissuri hvíta, Bjarni Gíslason,
*em er 25 ára. — Lagði hann fram
xkýrslu um slysið, erl er það varð
var hann sofandi. — í skýrslunni
jsegir m. a. á þessa leíð:
„Kl. 13.00 var búið að draga
Jínuna. Var þá skipið statt NV
■af Malarrifi. Var þá sett á fulla
íerð áleiðis til Borgarness. Stefha
*ett SA. Veður var gott og bjart
SA kaldi.
Voru allir menn á dekki að
stokka upp og ganga frá á dekki,
nema annar vélstjóri, sem var á
kojuvakt. Kl. 13.30 fór ég að sofa
setti mann á vakt og bað hann að
vekja mig kl. 15.30. Skyndilega
vaknaði ég við það að kallað var:
„Bjarni, Bjarni, komdu fljótt“.
Hljóp ég þá fram í brú og sá, að
ktefnið á Rifsnesi var géngið
langt inn í stjórnborðssíðu á
•Gissuri hvíta, milli brúarhórns og
«pilkopps.
Sá ég þá að skipið var þegat
tekið að sökkva og fossaði sjór-
inn inn í það. Hljóp ég nú upp á
■feátapall, voru þá tveir menn að,
rfara upp á Rifsnesið og fleiri
ínenn þár fyrir. í þeim svifuthj
#eig Rifsnes frá skipinu og náðu!
§>eir því ekki að komast um borð
t það. Gáði ég þá hverjir væruj
Iromnir um borð í Rifsnes og voru'
t>að tveir menrt auk mín. Voru
|>á allir mennirnir, sem eftir voru j
i Gissuri hvíta, komnir upp á
hátapall, kallaði ég til þeirra að'
losa lífbátinn og fóru þeir strax'
f það. Strax á eftir lagði skip-1
Jtjórinn á Rifsnesi að stefninu á;
<lissuri hvíta og komust þá 4i
•nenn um borð í það. Seig þá|
Hifsnes frá aftur og komust ekki
íleiri á milli.
HEIft BUNDU SIG VIÐ
JjÓÐABELGI
Voru nú 5 menrt eftir í Gissuri
livíta, sem nú var að því kom-
fnrt að sökkva. Kallaði ég til
|>eirra og sagði þeim að binda á
íig lóðabelgi og henda sér í sjó-
ínn til að komast frá flakinu áður
«n það sykki. Náðu þeir sér allir
á belgi og hentu sér í sjóinn, nema
«einn, sem stakk sér af hvalbak og
®ynti að Rifsnesinu og var hann
«trax innbyrtur. Gekk síðan
greiðlega að ná öllum hinum
tisma einum, sem missti af belgn-
nm, var hann augsýnilega lítið
éða ekkert syndur og kominn að
t>ví að sökkva. Henti sér þá einn
Att skipshöfn Rifsness út með línu
-og náði í hann. Var hann þá orð-
fnn meðvitundarlaus. Gekk síðan
greiðlega að ná þeim inn. Var
ínaðurinn strax færður úr hlífðar
fötum og hafnar á honum lífgun-
artilraunir og báru þær fljótt og
*vel árangur.
HÁSETI MEÐ SKIP-
STJÓRARÉTTINDI
j Bjarni - Gíslason skipstjóri,
Ckýrði íétfinum frá þvi, að er
í Jiann hafi fariö að sofa, hafi hann
J áengið stjórn skipsins í hendúr
—•-<íuðmundi Falk Guðmundssyni,
fiera er háseti, en hefur skip-
Ríjóraréttindi. — Stýrimaðurinn
^var við verkstjórn á þilfari, þar
sern skipverjar voru að stokka
upp línu. Er slysið varð, var hjá
honum matsveinn á skipinu.
Þéssu næst kom fyrir réttihn
Guðmundúr Falk Guðmundsson,
Bergstaðastræti 25. — Fyrir hann
var lesin skýrsla sú, er skipstjór-
irin á Rifsnesinu, Gísli Gunnars-
son, hafði lagt fram varðandi
áreksturinn. — Þar segir m. a.:
SKÝRSLA GÍSLA
GUNNARSSONAR
Fimmtudaginn 11. febr. 1954
var m/b Rifsnes R.E. 272 statt
fyrir utan Engey á útleið til fiskj-
ar. Vindur SA 4, skýjað en gott
skyggni.
Kl. um 15.00, þegar farið hafði
verið um 36.0 sml. frá Engey á
áðurgreindri stefnu, kom Gissur
hvíti R. E. 120 (ex. Blakknes) og
stefndi á Rifsnes ca. 2—3 strik á
bakborða frá stefni þess.
Þegar skipin voru að nálgast
nokkuð hvort annað, beygir Giss
ur hvíti til stjórrrborða og sam-
tímis var Rifsnesi snúið um 1
strik tii stjórnborða til öryggis.
Var nú engiri hætta á ásiglingu,
éf bæði skipin hefðu haldið
stefnu sinni óbrevttri, því skipin
stefndu frítt hvort af öðru á bak-
börða, en þá bcygir Gissur hvíti
skyndilega til bakborðs, þvert
tyrir Rifsnes. Var þá' strax hrihgf
á ..Full férð afturábak“, til að
reyna að forða árékstri, en þár
sem þcir á Gissur hvíta gérðU
sjáanlega ékkert til' að afstyra
árekstrindm, gat þáð eitt, seni
Rifsrtés gerði, ekki nfégt' tíl að af-
stýra honum. B'ifSnés lenti* þVí á
Gissur hvita á stjórnborðssíðu,
rétt fyrir framan brúarhbrn, með
þelm afléiðingmrt að Gissur hviti
sökk á mjög skömmum tima (ca.
5—8 mín.). Þégar ásiglingin varð,
var farið að draga nbkkuð úr ferð
á Rifsnési, þvi héingingin vaT
samstundis svarað í vél og hringt
var á fulia ferð afturábak.
Þegar áreksturinn varð, var ég
ásamt Þóri Guðlaugssyni háseta
í brúnni og 1. vélstjóri í vélarúmi.
Aðrir af áhöfninni munu hafa
verið undir þiljum.
MATSVEINNINN VIÖ STÝRIÐ
Er Guðmúndur hafði hlýtt á
skýrsluna, skýrði hann aðspurð-
ur svo frá, að hann héfði um það
bil 10 mín. áðúr en áreksturinn
varð, farið að talstöð bátsins inn
í herbergi inn af stjórnpalli, til
að geta heyrt betur á samtal skip
stjóra á öðrum bátum, en skip-
stjórinn haíði lagt fyrir hanrt að
hlusta á bátana. — Ekki kvaðst
Guðmundur hafa gefið matsvein-
inum, sem þá tók við stýrinu og
var við það er áreksturinn varð,
neiri sérstök fyrirmæli varðandi
stjórri skipsins önnur en að halda
þeirri stefnu sem sigld hafði
verið eftir. Kvaðst Guðmundur
ekki hafa talið ástæðu til þess,
þar eð tvö skip, sem sást til voru
það langt frá og Guðmundur
Falk ætlaði sér ekki að vera jafn
lengi frá og raun varð á, en það
tafði hann er einn skipverjanna
vildi komast í talsamband við
Reykjavík.
Guðmundur Falk sagði mat-
sveininn vera alvanan sjómann.
Meðan Guðm. Falk var inni við .
tækið, töluðust þeir ekkert við
hann og matsveinninn sem var
við stýrið og kvaðst Guðmundur
Falk ekki hafa orðið var við
stefnubreytingar þær' sem skip-'
stjórinn á Rifsnesinu getur um í
skýrslu sinni.
ÁREKSTURfNN
Matsveinninn kallaði til Guð-
Framh. á bls. 12
Gluggasýningin í Stuttgart
Isiands-kynn ing
í V.Þýzkalandi
Frú Chaplin af-
salar sér banda-
rísknm þcgnrétti
| LONDON, 12. febrúar — Dona
! O’Neill, eiginkona kvikmynda-
leikarans Charles Chaplins, af-
, salaði sér í dag bandarískum
: borgararétti í bandaríska sendi-
| ráðinu í Lundúnum. Eiginmaður
; hennar hefur jafnan haldið hin-
)! um enska ríkisborgararétti sín-
j um, þóít hann hafi dvalizt ára-
tugi í Bandaríkjunum. Fyrir
nokkru fór hann til Evrópu og
hefur honum verið neitað um
landvistarleyfi í Bandaríkjunum
síðan, vegna pólitískra skoðana,
—Reuter.
í NÓVEMBER s. 1. er þýzka
svartlistarsýningin var opnuð
hér í Reykjavík var staddur hér
þýzkur blaðamaður að nafni
Vater. Var hann þá á leið frá
Bandaríkjunum til Þýzkalands og
hafði hér stutta viðdvöl. Notaði
hann tækifærið hér og viðaði að
sér ýmsu efni um ísland með
það fyrir augum að nota það í
greinar og útvarpserindi er heim
kæmi, en hann gerir hvorttveggja
að skrifa í blöð og halda fvrir-
léstra í útvarp og er m. a. í
dagskrárneínd útvarpsins Stutt
gart óg Baden Baden. Sklifar
hann m. a. fyrir eitt útbreiddasta
blað Þýzkalands, „Welt der
Arbeit“.
Eftir að hann kom heim úr
ferð' sinhi hefir hanri m. a. hald-
ið 8 érindi i útvarþ um íslenzk
málefni og flutt hafa verið við-
töl, er hann átti hér við ýmsa
í menn og tekin voru á plötur.
Þá hefir hann og skrifað allmarg-
ar greinar í blöð.
Að tilhlutan hans og í tilefni
. þýzku menningarkynningarinnar
í Reykjavík efndi stærsta bóka-
verzlun í Stuttgart, „Weise’s
Hofbuchhandlung" til glugga-
sýningar, sem tileinkuð var ís-
laridi. Var glugginn skreyttur
fánum íslands og Þýzkalands og
myndum frá fslandi og bókum
íísléhzkra höfunda, sem þýddar
hafa verið á þýzku. Einnig var
þar sýnt ársritið „fsland", sem
iélagið Germania gaf út á s. 1.
•hausti. Vakti sýning þessi mikla
athygli þar í borg.
Myndin hér að ofan sýnir glugg
ann.
úm
skógrækf hátt í fjallálíðum
Boðuð hefur verið ráðstefna fil að ræða vandamálið
SNJÓFLÓÐ hafa valdið miklu manntjóni og eigna í Alpafjöllum
í vetur eins og svo oft áður. Það hefir því vakið athygli, að Mat-
væla- og landbúnaðarstofnun Sameinuðu þjóðanna telur, að hægt
sé að koma við atlöruggum vörnum gegn snjóflóðum, ef ráðstafanir
séu gerðar í tíma. Hefir stofnunin boðað til fundar í sumar til að
ræða snjóflóðavarnir.
SKÓGRÆKT TIL AÐ VARNA
SNJÓFLÓÐUM
Þá voru skógfræðingar Mat-
væla- og landbúnaðarstofnunar-
innar (FAO), sem bentu á ráð til
að verjast snjóflóðum. — Það er
vitáð, að stærðar tré standast
ekki fyrir snjóflóðum þegar þau
eru komin af stað á" annað borð.
Snjórinn rennur á milli trjánna
fyrst og eftir því sem þungi skrið
unnar eykst rífur hann allt með
sér.
En með því að rækta tré á upp-
tökusvæðum snjóflóða er hægt að
koma í veg fyrir, að snjóflóðin
byrji. Þcgar komið er upp fyrir
þá hæð er tré vaxa verður að
gera verkfræðilegar ráðstafanir
til varnar snjóflóðum.
RANNSÓKNIR Á
SNJÓFLÓÐUM
Fyrir um það bil einni öld var
hafizt handa um rannsóknir á
snjóflóðum og hvað hægt væri að
gera til varnar þeim. Síðan dofn-
aði áhuginn þar til skömmu fyrir
síðustu heimsstyrjöld, er almenn
ur áhugi fyrir vetraríþróttum jók
íbúatöluna á snjóflóð'asvæðum
Alpafjalla.
AÐSTOÐ VIÓ ÍBÓANA
.Önnnr .: stpfaun, „Samgi.nuðu
þjóðanna, UNESCO, hefir boðizt
til að aðstoða íbúana í austur-
rísku þorpunum, sem verst urðu
úti í snjóflóðunum, við endur-
reisnarstöi'i.
Hjálpræðishermenn
loki fyrir sjónvarp
LUNDÚNIR, 12. febr. — Yfir
maður Hjálpræðishersins, Al-
bert Osborn, hershöfðingi hef-
ur beðið aila hjálpræðishers-
menn að opna sjónvarpstæki
sín ekki á sunnudögum og tak
marka mjög notkun þeirra á
virkum dögum. Þessa áskor
un birtir hann í tímariti Hjálp
ræðishersins „War cry“.
Tvímennlngskeppni
Bridgefél Hafnarfj.
HAFNARFIRÐI — Þriðja um-
ferð tvímenningskeppni Bridge-
félags Hafnarfjarðar var spiluð
síðastliðið þriðjudagskvöld. Eftir
þá umferð er Einar G. og Gunn
laugur efstir með 197 V2 stig,
EySteinn og. Jón G. 184, Hörður
Guðm. og Halldór Bj. 175%,
Árni Þorv. og Kári Þ. 173, Hörð-
ur Þórárins og ólafur Tngim.
170%. — Fjórða umferð var spil-
uð í gærkvöldi. — G.
Súkkulaði og
róðukross á tindi
Moimt Everest
SKÖMMU eftir að fjallgöngu-
garpurinn Sir Edmund Hillary
kom frá íslandi fór hann í fyrir-
lestrarferð til Bandaríkjanna og
Kanada. Þegar hann kom til New
York í heimsókn til Sameinuðu
þjóðanna og ræddi rneðal annars
við aðalforstjórann, Dag Hamm-
arskjöld, sem er mikill áhuga-
maður um fjallgöngur.
A blaðamannafundi, sem Sir
Edmund hélt sagði hann frá því
er hann setti flögg Sameinuðu
þjóðanna brezka fánann og Nepal
og Indlandsfána á hæsta tind
Himalayafjalla hinn 29. maí s.l.
„Við urðum að leggja flögg-
in á snjóinn, því ekki var við-
lit að reisa þau á stöng“. sagðí
Sir Edmund. „Ég efast um, að
þau hafi haldizt við á tindin-
um í stundarfjórðung", bætti
hann við.
Auk fánanna skildi Tensing
félági hans eftir súkkulaði óg
kökur á fjallstindlnum,
„handa guðunum“, en Sir Ed-
mund lagði róðukross í um-
slagi á tindinn, að beiðni Sir
John Hunt (stjórnanda leið-
angursins).
— Berlínarfundur
Framh. af bis. 1.
atriði. Var það skoðuit hans
að utanríkisráðheiTarnir sjálf
ir ættu að reyna að komast
að samkomulagi um þessí
atriði. Það væri algcr óþarfl
að afhenda svo ítarlega rann-
sakað mál aftur til fulltrúa-
nefndar.
— Kópavogur
Framh. af bls. 1.
syn, þan sem öll stjórn kommún-
ista undir forystu Finnboga Rúta
hefur mótast af kyrrstöðu og ráð-
leysi.
Þessir menn skipa framboðs-
lista Sjálfstæðismanna, sem er
D-listinn:
1. Jósafat Líndal, skrifstofustj.
2. Arnljótur Guðmundsson Iög-
fræðingur.
3. Jón A. Sumarliðason, bifvcla-
virki.
4. Gestur Gunnlaugsson bóndi.
5. Sveinn Einarsson verkfr.
6. Baldur Jónsson framkv.stj.
7. Guðmundur Egilsson loft-
'skeytamaður.
8. Gunnar Steingrímsson verk-
stjóri.
9. Vilberg Helgason vélsmiður.
10. Johann Schröder garðyrkjum.
Til sýslunefndar eru í kjöri af
hálfu Sjálfstæðismanna þeir Ein-
ar Vídalín loftskeytamaður og
Guðmundur Gíslason bókbindari.
Kópavogsbúar!
Herðið sóknina gegn kortim-
únistum. Tryggið hreppsfélagi
ykkar dugmikla stjórn, sem fær
er um að framkvæma þær fjöl-
mörgu umbætur, sem bíða starfs
næstu hreppsnefndar. Eina leið-
in til þess er að kjósa D-listamij
framboðslista Sjálfstæðismanna.