Morgunblaðið - 26.02.1954, Blaðsíða 11

ÍTöstudagur 26. febr. 1954
MORGVNBLABIÐ
11
jr '
Xngusi®irg
Svánavatni — minning
I DAG hinn 26. febrúar verð-
ilir jarðsungin frá heimakirkju
<sin af elztu og merkustu konum
Húnavatnssýslu Ingibjörg Ólafs-
ídóttir á Svínavatni
Hún andaðist að heimili sínu
li. 12. þ. m. á 85. aldursári. Var
iiún fædd 2. des. 1869. Foreldrar
fiennar voru hjónin Guðrún Guð-
snundsdóttir og Ólafur Ólafsson,
J)óndi á Guðrúnarstöðum í Vatns
iflal. Guðrún var dóttir Guðmund-
ar A nljótssonar alþm. á Guð-
Saugsstöðum og konu hans Elínar
ÍArnlj átsdóttur frá Gunnsteins-
stöðum. Ólafur Ólafsson var son-
Ólafs bónda á Guðrúnarstöð-
ölafssonar,
Ingibjörg Ólafsdóttir giftist
S895 Jóhannesi Helgasyni bónda
& Svinavatni, hinum merkasta
ínanni. Hann dó 1946 á 81. ári.
í>au Svínavatnshjón eignuðust 7
Ibörn,. sem öll eru á lífi og hið
jnætasta fólk. Þau eru þessi, talin
®ftir aidursröð: Jóhanna, Elín,
Helga, Guðmundur, Steingrímur,
Eteinvör og Ólafía. Þjár systurn-
£r hafa giftst: Jóhanna giftist
Gunnari Bjarnasyni frá Sörla-
tungu í Hörgárdal. Eiga þau eina
idóttur.
Steinvör er gift Pétri Ágústs-
fcyni garðyrkjumanni í Reykja-
Vík. Eiga þau þrjú börn. Tvo
sonu og eina dóttur. Ólafía er gift
Guðna A. Jónssyni úrsmið í Rvík.
JÞau eiga þrjár dætur.
Þrjú systkinin, Jóhanna, Elín
tog Seingrímur, hafa alltaf stund-
að búið heima á Svínavatni og
hin systkinin öll voru einnig
lengi á sínu æskuheimili. Þessi
tjölskylda hefur því verið meira
samhent á sínu æskuheimili en
almennt gerist nú á tímum. Má
án efa mikið þakka það ástsæld
íoreldranna og stjórn.
Ingibjörg Ólafsdóttir var fyrir-
inyndar húsfreyja, gáfuð kona og
sköruleg. Hún stundaði nám á
kvennaskólanum á Ytri-Ey og
tnun hafa notið góðs af því námi,
eins og margar ungar stúlkur í
Húnaþingi á þeim tíma. Hún var
íríð kona og virðuleg í fram-
'göngu. Framan af búskaparárum
átti hún oft örðuga daga, meðan
börnin voru ung og fáar hendur
Itil liðsinnis. En hún gekk í gegn
tim hverja raun með sæmd og
jprýði. Svefntíminn var ekki allt
af langur. Hvíldarstundirnar
fáar. Hún fór fyrst á fætur og
síðast að hátta. Umhyggjan fyrir
börnunum smáu og öllum heim-
ilisins hag tók tíma og krafta. En
þó bættist það við, að nokkuð oft
Var gestkvæmt á heimilinu og
bllum var tekið með vinsemd
Og skörungsskap. Það leyndi sér
aldrei, að húfreyjan kunni sitt
margþætta verk. Frábær dugn-
aður og hyggindi við öll störf
voru þau einkenni, sem hana
prýddu. Stillt og staðfestuleg
gekk hún að sínu örðuga verki.
Gæfan fylgdi henni. Þegar syst-
urnar þroskuðust batnaði hag-
tirinn. Örðugleikarnir minnkuðu.
Hvíldarstundirnar urðu fleiri. En
Stjórnsemi og fyrirhyggja var í
sínum föstu skorðum. Ást og
Virðing barnanna á sinni göfugu
ínóður, setti sinn ánægjulega svip
á heimiiið allt.
1 Fyrir fáum árum var reist á
Svínavatni myndarlegt nýtízku
íbúðarhús, er nægt getur tveim
fjölskyldum. Á Steingrímur aðal
heiðurinn af því verki, en öll
systkinin hlutdeildina og hin
látna húsfreyja sinn ríflega skerf.
En fram að þeim tíma, sem þetta .
gerðist, og það var meginhluti,
Sefinnar, átti hin virðulega hús-
freyja og hennar fólk við mjög
þröngan og ófullnægjandi húsa-
kost að búa. Því meira undrun-
Srefni var það, hve mikil snyrti-
mennska og myndarbragur var á
þessu heimili. Hin litlu og fá-
breyttu húsakynni reyridust oft
furðu rúmgóð. Á Svínavatni er
Jjirkjustaður og þingstaðui sveit-
arinnar. Þar hefur oft verið
nokkuð margt gesta saman komið
og af ýmsum tilefnum. En öllum
hefur verið tekið með rausn og
skörungsskap. Ö!1 fjölskyldan hef
ur verið samhent á því sviði,
þannig, að allir voru ánægðir. En
húsmóðirin sjálf átti þó að von-
um stærstu hlutdeidina til að
móta þann hreina og heilnæma
svip, sem jafnan hefur verið á
hinu ágæta heimili. Hún hefur
líka verið elskuð og virt af sveit-
ungum og vinum, fjær og nær.
Síðan húsbóndinn sjálfur hvarf
yfir landamærin hefir hún dregið
sig meira í hlé, enda svo komið
að vonum á síðustu árum, að
langt og örðugt æfistarf hafði
bugað kraftana. En hún fylgdist
þó með öllu fram undir það sið-
asta. Andlega heilsu hafði hún í
bezta lagi.
Nú þegar þessi ágæta kona er
horfin af sjónarsviði þessa lífs,
þá er hennar sárt saknað Börn
og tengdabörn, barnabörn, sveit-
ungar, frændur og vinir, hugsa
með þakklátum huga til allra
þeirra ánægjustunda sem hún
hefir veitt, til allra þeirra miklu
verka, sem hún hefir af hendi
leyst, þeirrar hamingju, sem
henni hefur fylgt á liðinni æu.
Allir, sem til þekktu og sem
hlut eiga að máli, blessa minn-
ingarnar um hana. Þær voru
hreinar bjartar.
Jón Pálmason.
Aðatfundur Býrækt-
arfélagsins
AÐALFUNDUR Býræktarfélags
íslands var haldinn 6. þ.m. hér
í bænum. Formaður félagsins
gerði grein fyrir störfum þess á
síðastliðnu ári. Haldið var nám-
skeið í býrækt, sem stóð frá
aprílbyrjun og íram í miðjan
sept. Kennari var dr. Melitta
Urbancíe Kennslan var bæði
munnleg og verkleg, og fyrst og
fremst miðuð við það, að n«m-
endur yrðu færir um að stunda
býflugnarækt.
Pöntuð voru frá útlöndum
ýmiss áhöld til býræktar, þar á
meðal skilvinda til þess að ná
hunangi úr bývöflum og sumar-
hús fyrir býflugur, svo flytja
megi þær úr bænum upp í sveit
á sumrin.
Fengin vorú sex býfylki frá
Noregi handa þeim félagsmönn-
um, sem óskuðu að stunda bý-
rækt.
Haldnar voru tvær samkomur
á árinu auk stofnfundar félags-
ins. Á fyrri samkomunni flutti
dr. Urbancic fræðandi erindi um
býrækt, en á þeirri síðari var
skoðað býflugnabú frú Hlínar
Brand í Laugardal. Þótti félags-
mönnum fróðlegt að skoða hið
vandaða hús, sem frúin hafði
byggt yfir býflugur sínar. Síðan
var skoðað býræktarbú dr.
Urbancic við Kambsveg ásamt
tækjum þeim til býræktar, sem
félagið hafði nýlega fengið.
Stjórn félagsins var endurkos-
in, en hana skipa: Geir Gígja, for-
maður, dr. Melitta Urbancic rit-
ari og frú Hlín Brand, gjaldkeri.
herbergi sínu.
Þorkell GaShnundsson
HINN 14. nóv. s.l. andaðist að
heimili sínu í Vatnsfirði, Isafjarð
arsýslu, bændaöldungurinn Þor-
kell Guðmundsson, fyrrum bóndi
í Þúfum, rúml. 92 ára að aldri.
Með honum er genginn elzti mað-
ur í sinni sveit, sem gist hafði
þar rúmlega 70 ár samfleitt.
Fæddur var hann : Þórustöðum
í Önundarfirði 7. sept. 1861, en
var tekinn þaðan í fóstur mjög
ungur af séra Stefáni Stefánssyni
prófasti í Holti í Önundarfirði og
konu hans Guðrúnu Pálsdóttur
Melsteð, amtmanns. Um ætt Þor-
kels er mér lítt kunnugt, en kom-
inn var hann af traustum stofni
þar vestra, og ættmenni hans,
þau er ég veit deili á, er mann-
dóms og merkisfólk. Hjá fóstur-
foreldrum sínum ólst hann upp,
sem reyndust honum sem beztu
foreldrar. Vist var ungum manni
gott að umgangast og hlýða for-
sjá á æskuárum þeim stórmerku
Sigríður Sveinsdótfiir
kiæðskerameisfiari
Norska S!ef 25 ára
NÝLEGA var í Osló haldið há-
tíðlegt með mikiUi viðhöfn 25
ára afmæli norska Stefs.
Á afmælisdaginn var um há-
degið minningarathöfn í við-
hafnarsal háskólans og töluðu
þar m.a. fulltrúar menntamála-
ráðuneytisins, útvarpsins, sam-
bandsfélaganna, ýmissa lista-
mannasamtaka oð aðalritari al-
þjóðasambands „Stefjanna“. Full
trúi íslenzka Stefs færði norska
félaginu sem aímælisgjöf æfi-
sögu Jóns Sigurðssonar í vönd-
uðu bandi með ágreiptum fánum
beggja ianda.
Um kvöldið var haldin hátíða-,
veizla, og bauð bæjarstjórn Osló-
borgar 300 gestum til mannfagn-
aðar með dansi og allskonar gleð-
skap í ráðhúsi borgarinnar. —
Borgarstjórinn og forsætisráð-
heríann héldu ræður. Fluttur
var m.a. stuttur sjónleikur, þar
sem skáldið Ibsen og tónskáldið
Grieg komu endurfæddir fram á
leiksviðið og* 1 ræddu ástæður sín-
ar og lífskjör, höfundalaun og
hugmyndina um starfsemi „Stefj-
anna“.
I boði Eisenhowers.
LUNDÚNUM — Elísabet, brezka
ekkjudrottningin, fer í hálfsmán
aðar ferðalag til Bandaríkjanna
að hausti í boði Eisenhowers.
BEiT AO ALIGLÝSA
I MORGUISBLAÐINV
í DAG er frú Sigríður Sveins-
dóttir, sniðmeistari, Reykjavíkur-
vegi 29, 60 ára. Sigríður er fædd
26. febrúar 1894 að Stað í Grinda-
vík og var það síðasta prestsverk
séra Odds V. Gíslasonar hérlend-
is, að skíra hana, en hann flutt-
ist til Vesturheims sem kunnugt
er.
Móðurætt Sigríðar er úr Gríms-
nesi, því móðir hennar var Guð-
rún Jónsdóttir, alsystir Sigurðar
skólastjóra Miðbæjarbarnaskól-
ans. Af svonefndri Fjallsætt. En
föðurætt Sigríðar ýmist nefnd
Geitaskarðs eða Bólstaðarhlíðar-
ætt, því faðir hennar var Sveinn
Illugason, Ásmundssonar bónda í
Holti og Bjargar Eyjólfsdóttur
frá Barkarstöðum i Austur-Húna-
vatnssýslu. Sigriður er því kom-
in af gáfu og atorkufólki í báða
liðu. Sigríður ólst upp með móður
sinni, en nam ung klæðskeraiðn,
fyrst sem dömuklæðskeri en síð-
ar einnið herraklæðskurð og öðl-
aðist meistararéttindi í báðum
fögum, enda fyrsta kona, er öðl-
ast meistararéttindi í klæðskurði
karla hér á landi.
Ég man það, að Pétur G. Guð-
mundsson sagði eitt sinn við mig,
að betri pappíra hefði hann
aldrei fengið í hendur, en þegar
Sigríður var að sækja um rétt
sinn til Iðnráðs. Aðalkennari Sig-
ríðar var hin nafnkunna sæmdar-
kona, Sigríður Einarsdóttir
saumakona í Hafnarfirði, móðir
Guðmundar S. Guðmundssonar
vélstjóra og stofnanda Hampiðj-
unnar. Haft var það eftir frú
Sigríði Einarsdóttur, sem var af-
burða snillingur í iðn sinni og
þá búin að starfrækja saumastofu
í 30 ár og útskrifa margar stúlk-
ur, hafi Sigríður borið af þeim
öllum, enda lét hún hana hafa
sérstaka viðurkenningu.
Nú um langt skeið hefur Sig-
ríður rekið sniðskóla á heimili
sínu og kennt á námskeiðum og
olli því vanheilsa hennar, að hún
varð að hverfa frá saumaskap i
S.l. tvö og hálft ár hefur þó skóli
hennar legið niðri að mestu sök-
um veikinda. Sigríður virðist nú
á öruggum batavegi, sem ég óska
og vona að verði framhald á,
enda hefur hún starfslöngun
mikla og óbilandi trú á lífið.
Sigríður hefur lagt gjörfa hönd
á fleira en saumaskap, þótt þar sé
af miklu að taka, því því hann-
yrðir hennar eru með því feg-
ursta er ég hefi séð. Á síðustu
iðnsýningu 1952, var eirslegin
eikarkista, er Sigríður smíðaði
1949 að öllu leyti. Og hefur hún
smíðað ýmsa muni úr tré, en þó
sérstaklega rennda og eru þeir
með þessu sama snilldar hand-
bragði.
Frú Sigríður er greind og víð-
lesin, enda gaman að ræða við
hana, þótt iðnaðarmálin verði
oftast efst á baugi í þeim um-
ræðum.
Nú á þessum merku tímamót-
um á æfi frú Sigríðar, veit ég
að hinir mörgu nemendur og
vinir hennar munu votta henni
virðingu sína. Ég dáist að þreki
þínu og þrautseigju í gegnum
veikindi og aðra aðtseðjandi erfið
leika og óska þér allrar gæfu
og blessunar á komandi árum og
þakka samfylgdina .
Iðnaðarmaður.
ftfóiixiMngsrorð
hjónum er þau voru, enda bar
hann ótvírætt merki þess. Var
þar búskapur stórbrotinn sem
stjórnað var af miklum skörungs-
skap og sérstakri atorku, stóð bú-
skapur fóstra hans jöfnum fótum
til lands og sjávargangs, og rek-
inn af sérstakri forsjá, enda vald-
ist honum jafnan tii þjónustu val-
ið lið.
í þessu umhveríi ólst hann upp
og var í þann tíð ekki annar
skóli hentugri, er kallað gmti
fram þær eigindir er hin harðu
lífsbarátta þeirra tíma krafðist,
og útheimti til björgulegrar lifs-
afkomu. Mun Þorkell hafa í upp •
vexti sínum, jafnan tekið mikinn.
þátt í þeim athöfnum öllum o;t
var fljótt er honum efldist þroski
falin forusta hins stórbrotna bú-
skapar fóstra síns. .
Með fóstra sínum sér Stefáni
prófasti, fluttist hann til Vatns-
fjarðar árið 1884, er prófastur
fékk veitingu fyrir þeim stað og
dvaldizt hann þar, unz fóstri
hans lézt árið 1900, og tveim ár-
um betur var hann í Vatnsfirði,
en 1902 íluttist hann fram ?ð
Þúfum og bjó þar í 25 ár, en
fluttist eftir það aiftur í Va.tns-
fjörð og dvaldi þar til dauða-
dags.
Þorkell tók virkgn þátt alla tíð
meðan orka og kraftar leyfðu í
dagsins önn. Var um langt skeið
ráðsmaður fóstra síns og fjölda
ára formaður fyrir útveg hans og
síðar á eigin hönd í verstöðvum
hér við Djúpið, og fórst honum
hvortveggja ágætlega. Haföi
hann mikla og góða útsjón til
allra starfa sem fórst honum
ávalt vel úr hendi. Hafði hin um-
svifamikla starfsemi og stór-
brotna búskaparsýsla kallað fram
ágæta eigin hæfileika hans til að
gera sér allan hinn verklega þátt
búsýslunnar undirgefinn. Varð
eigi yfir það séð, öllum er honum
kynntust, hversu mörg störf léku
horium í hendi, og snar þáttur allt
slíkt, var í lífi hans.
Nokkru fyrir aldamótin síðustu
giftist hann eftirliíandi konu
sinni, Petrínu Bjarnadóttur, dug-
mikilli ágætiskonu, sem stóð trú-
lega við hlið hans í löngu starfi.
Áttu þau hjón saman 11 börn, 3
dóu í æsku en 8 komust til full-
orðins ára, en 1 dóttir þeirra,
Margrét, dó fullorðin. Þau 7, sem
á lífi eru: Gunnar, bilstjóri og
vélamaður, Stefán bílstjóri, Páll
vélvirki, Guðmundur trésmíða-
meistari, Arndís starfsstúlka við
Miðbæjarbarnaskólann í Rvík, og
Halldór og Ingunn starfandi í
Reykjavík. Öll börn þeirra hjóna
eru búsett í Rvík, ásamt móður
sinni. Eru þau öl! hin mestu
manndóms og myndarfólk.
Er auðsætt hversu mikilvægt
starf þau heiðurshjón Þorkell sál.
og Petrína leystu af hendi. Var
heimili þeirra ávalt hið myndar-
legasta, og bar jafnan vott mikil-
hæfra húsráðenda. Um langan
tíma tók Þorkell sál. nokkurn
þátt í ýmsum félagsmálum sveit-
ar sinnar og var þar, sem annars
staðar, tillögugóður og góður
starfsmaður. Hann lifði merki-
lega umbótatíma á langri aaíi, sá
hann jafnan og fylgdist vel með
hinni miklu þróun í verklegum
atvinnuháttum og gladdist yfir
hverri breytingu er til bóta
horfði í hinni miklu og öru fram-
vindu atvinnuhátta þjóðarinnar,
og tók mikinn þátt í þeim. Eins
var honum og hugljúft að hafa
lifað hina mikilvægu þróun er
varð á stjórnarfarslegum' málum
þjóðarinnar, og var þar í fremstu
fylkingu þeirra er heimta vildu
fullt stjórnarfarslegt frelsi, í hópi
leikmanna og studdi ætíð öflúg-
lega þá forystumenn þjóðarinnar
er lengst sóttu fram í þeim efn-
um. Sveit hans, er hann nú hefir
kvatt, þakkar honum langau
starfsdag og góða sambúð um
langan tíma, og óskar honum allr
ar blessunar handan við móðuna
miklu. P. P.