Morgunblaðið - 26.02.1954, Qupperneq 16
Yeðurúfli! í dag;
Norðan stormur — bjart veður.
Crankshaw--
grein er á bíaðsíðu 9.
47. tbl. — Föstudagur 26. febrúar 1954.
Norðan rok og snjókoma um
mikinn hlufa landsins í gær
Horfur á úframhaldaudi norðan átt
ALGJÖR umskipti hafa nú orðið á veðri um nær þvi land allt.
Þar sem aðeins var föl á jörðu í gærmorgun, og lengst af í
íillan vetur, var komin stórhríð í gærkvöldi með nokkru frosti og
víða var rok.
Sýning Jóns Stefánssonar
Einn fréttaritara Mbl. á Norð-
urlandi, sagði í símtali í gær-
I völdi að það væri fyrsta norð-
lenzka hríðin á vetrinum, eða frá
}>ví í áhlaupaveðrinu í október.
Ekki mun ástæða til að óttast
fjárskaða hjá bændum, því fé er
yfirleitt í húsum eða komið niður
og gefið út á daginn. Hross munu
aftur á móti enn ganga úti.
Veðurstofan taldi í gærkvöldi
allar horfur á að norðanáttin
myndi verða hér ríkjandi næstu
daga með nokkru frosti. Veður-
fræðingar telja horfur á áfram-
haldandi snjókomu allt sunnan
frá Borgarfirði og austur á firði.
Stórhríð á Holf a-
vörðuheiSi —
Bílar íepptust
I SÍÐDEGIS í gær var komin
j stórhríð á Holtavöruðuheiði. í
; gærkvöldi voru fimm stórir bíl-
ar á leiðínni norður yfir Holta-
i vörðuheiði, komnir í Forna-
hvamm og ætluðu bílstjórarnir
\ að gista þar, því ófært veður var
1 á heiðinni.
| Páll í Fornahvammi var ? gær-
j kvöldi uppi á Holtavörðuheiði á
: öflugum dráttarbíl, við að hjálpa
j bílum sem sátu fastir á leið suð-
I ur. Erfiðasti kaflinn var milli
' sæluhússins og Kóngsvörðu. Ekki
var í Fornahvammi kunnugt um
, hvort margt fólk væri í bílunum.
Mikill áhugi ríkjandi fyrir
baráttu gegn krabhameini
Veldur fóbaksreykurinn krabbameini!
Er hægt að gera vindlinga óskaðiega!
AÐALFUNDUR Krabbameinsfélags Reykjavíkur var haldinn 24.
þ. m. í Háskóla íslands. Tala félagsmanna er nú 732 og hefur
aukizt um 231 meðlim á þessu ári. Á fundinum ríkti mikill áhugi
fyrir aukinni baráttu gegn krabbameini og komu fram ýmsar til-
’lögur um hvernig bezt væri að berjast gegn veikinni.
,,HESTAR“, ein af myndum Jóns Stefánssonar, srm nú rr á svnineii j
, þeirri, sem hann heldur þessa dagana í Listvinasalnum við Freyju-
götu. — Sýning Jóns var opnuð á mánudaginn var fyrir meðlimi
Listvinasalarins, en á þriðjudag fyrir almenning. — Aðsókn að
sýningunni hefur ekki verið sem skyldi, og ættu bæjarbúar að
athuga að geyma ekki heimsókn sína tíl síðustu daganna, því að
búast má við þeim þrengslum á sýningu Jóns seinni part sýningar-
tímans, að svo gæti farið, að einhverjir yrðu frá að hverfa vegna
mikillar aðsóknar, því að salarkynni Listvinasalarins eru ekki það
veigamikil, að mörg hundruð manns geti rúmazt þar innan veggja
í einu. — Sýningin verður opin daglega frá kl. 14—22 þar til 7.
marz n.k.
'"íMIb
a
STJÓRN FÉLAGSINS
Alfreð Gíslason læknir var
^ndurkosinn formaður félagsins.
Aðrir í stjórn eru Bjarni Bjarna-
son, læknir, dr. Gísli F. Petersen,
yfirlæknir, frú Sigríður Eiríks-
dóttir, hjúkrunarkona, Svein-
*björn Jónsson, hrl., Ólafur
Bjarnason, læknir og Hans Þórð-
'arson, stórkaupm.
•STARFSEMI FÉLAGSINS Á
‘SÍÐASTLIÐNU ÁRI
Að aðalfundarstörfum loknum
fluttu ræður um krabbameinsmál
prófessor Níels Dungal, Ólafur
Björnsson læknir og Gísli Sigur-
björnsson forstjóri.
Form. félagsins skýrði frá
'etörfum þess á s. 1. ári. Var aðal-
áherzla lögð á fjársöfnun til
etuðnings viðbótarbyggingu
Landsspítalans og er búizt við
fyrsta framlagi innan skamms.
ALMENN FRÆÐSLA
KR ABB AMEINS V ARN A
Að öðru leyti snerist starfsem-
'in líkt og áður hefur verið um
almenna fræðslu krabbameins-
varna og læknafræðslu. Hefur
fclagið á prjónunum ýmis áform
•til aukinnar fjáröflunar, en starf-
'ttettit krabbameinsfélaganna hér
’á landi verður fjölþættari með
«'ri hverju.
REYKINGAR OG
•ízUNGNAKRABBI
Frægur amerískur læknir, dr.
’E. Cuyler Hammond, sem hefur
Viert krabbameinssjúkdóma að
iBérgrein sinni, hefur haft á hendi
Vannsóknir á því, hvort reyking-
<ar. standi í sambandi við lungna-
ícrabba. Fyrir eigi all löngu gaf
Vtann þann úrskurð, að þeir sem
Vcyktu, ættu ■ minnzt tvisvar á
■ári- að láta gegnumlýsa lungun.
Læknir þessi telur, að þeir sem
reykja ættu að gera þessa varúð-
Æirráðstöfun, jafnvel þótt ekki sé
vnnþá fyllilega úr því skorið,
Jivort reykingar leiði til lungna-
h rabba. En hann hefur gert rann-
•áknir á< 20.4.000 mönnum á aldr-
3mum frá 50-—69 ára.
ER HÆIGT AÐ GERA
VINDLINGA ÓSKADLEGA
Sjálfur ájítur dr. Hammonds,
jað miklar reykingar geti valdið
lungnakrabba. En hann er ennþá
ekki viss um, hvort ástæða sé
til þess að stöðva vindlingafram-
leiðslu, þar sem ekki sé örugg-
lega fundið, hvaða efni vindling-
anna það er, sem orsakar veik-
ina og jafnvel gæti hugsazt, að
mögulegt væri að gera þá þann-
ig úr garði að þeir væru skað-
lausir.
ÓHREINT LOFT
Aðrar orsakir geta þó einnig
verið til þess að lungnakrabbi
færist svo mjög í vöxt, telur
læknirinn t. d. óheilsusamlegt og
óhreint andrúmsloft, sem er nú
í miklum hluta heimsins. Hefur
það þó ekki verið rannsakað til
hlýtar. Það er ekki vitað hvaða
bakteríur þetta loft færir niður
í lungu fólksins. Einnig geti nær-
ingarskortur komið til greina.
Sjálfur reykir dr. Hammond og
kvaðst ekki hætta því fyrr en
endanlega verði úr því skorið,
hvort tóbaksreykurinn geti vald-
ið krabbameini.
iolufirði síórskemmist af eldi
Siofníundur Haiuar-
fjariardeiidar FÍB
HAFNARFIRÐI — Stofnfundur
Hafnarfjarðardeildar Félags ísl.
bifreiðaeigenda' var haldinn í
Sjálfstæðishúsinu 23. þ. m. Stofn-
endur voru milli 30 og 40.
Stjórn FÍB í Reykjavík mætti
á fundinum, og skýrðu þeir Aron I
Guðbrandsson og Sveinn Torfi I
Sveinsson frá starfi og tilgangi
FÍB. |
í stjórn voru kosnir þeir Sig-
urgeir Guðmundsson, Jón Jóns-
son, Páll V. Daníelsson, Sveinn
Þórðarson og Ágúst Flygenring.
Fundurinn samþykkti einróma
eftirfarandi ályktun: |
Fundur í Hafnarfjarðardeild
FÍB, haldinn 23. febrúar 1954
beinir þeirri áskorun til mennth-
málaráðherra og útvarpsstjórll,'
að afnumin verði afnotagjöld af
útvarpstækjum í bifreiðum j
þeirra félagsmanna, sem greiða
afnotagjald af útvarpstækjum í
heimahúsum. —G. * j
Siglufirði, 25. febr.
LEIKFIMISHÚS barnaskólans
hér í bænum skemmdist mik
ið í nótt er eldur kom upp í því.
Mun leikfimiskennsla falla niður
um ófyrirsjáanlegan tíma af þeim
sökum.
UM MIÐNÆTTI
Eldsins varð vart um miðnætti,
en leikfimishúsið er áfast við
barnaskólann. — Leikfifissalur-
inn brenndist allur og sviðnaði
að innan. Þá urðu allmiklar
skemmdir í búningsklefum og
snyrtiherbergjum. Einnig eyði-
lögðust öll leikfimiskennsluáhöld.
GAS ÆSTI ELDINN
Grunur manna hér er að gas
hafi myndazt út frá ullardýnum,
sem lágu ofaná rafmagnsdælu,
sem dæiir vatni í miðstöðvar-
Siyrkir til háskáia-
náms í Þýzkalandi
SAMBANDSLÝÐVELDIÐ Þýzka
land hefur, samkvæmt tilkynn-
ingu frá sendiráðinu í Reykjavík,
ákveðið að veita tveimur íslend-
ingum styrk til háskólanáms í
Þýzkalandi háskólaárið 1954—’55,
og nemur styrkurinn 3000 þýzk-
um mörkum til hvors aðila við
tólf mánaða dvöl frá 1. nóvem-
ber n.k. að telja.
Styrkþegar ráða því sjálfir við
hvaða háskóla þeir nema, innan
sambandslýðveldisins eða í Vest-
ur-Berlín, en skilyrði er, að þeir
kunni vel þýzka tungu og geti
lagt fram sönnunargögn fyrir
hæfileikum sínum til vísinda-
starfa, þ. e. námsvottorð og með-
mæli prófessora sinna. Auk þess
er lögð áherzla á, að umsækjend-
ur hafi þegar staðizt háskólapróf
eða verið a. m. k. fjögur misseri
við háskólanám. Að öðru jöfnu
ganga þeir fyrir, sem ætla að búa
sig undir að 1 j úJca doktorsprófi.
Þeir, sem kynnu að hafa hug
á að hljóta styrki þessa, sendi
umsóknir um þá til menntamála-
ráðuneytisins fyrir 1. apríl n.k.
kerfi hússins. Hafi sprenging orð-
ið í gasinu og eldurinn þá magn-
ast mjög, en um eldsupptök er
ókunnugt.
Slökkviliðið, sem var kallað á
vettvang tókst skjótt að ráða
niðurlögum eldsins og aldrei
komst hann í sjálft skólahúsið.
Þar urðu nokkrar reykskemmdir
og eins af vatni. Kennsla í skól-
anum getur ekki farið fram fyrr
en eftir helgi. — Stefán.
Aða!!undur Magna
í HafnarM
HAFNARFIRÐI — Aðalfundur
j Málfundafélagsins Magna var
; haldinn í Sjálfstæðishúsinu s. 1.
miðvikudagskvöld. — Formaður
félagsins flutti skýrslu um árs-
starfið, og gat hins helzta í starf-
semi félagsins á starfsárinu. —
Gekk starfið í alla staði vel. —
Svo sem að venju var haldin
Jónsmessuhátíð í Hellisgerði, og
þá minnst um leið 30 ára afmælis
ræktunarinnar í Gerðinu. — For-
setahjónin heimsóttu Hellisgerði
á árinu.
Kristinn J. Magnússon var end-
urkosinn formaður, en aðrir í
stjórn þess eru Eiríkur Pálsson
ritari, Páll V. Daníelsson gjald-
keri, Stefán Júlíusson, Jóhann
Þorsteinsson og Stefán Sigurðs-
son. — í garðráð Hellisgerðis
voru kjörnir Gunnar Ingvarsson
og Guðm. Einarsson. —G
Stökkkeppnin og
gangan fer fram
SIGLUFIRÐI, 25. febrúar —
Hluti Skíðamóts íslands fer fram
hér á Siglufirði um páskana. Hér
verður keppt í skíðastökki, í
yngri og eldri flokkum. Keppt
verður í göngu 15 km. og 30
km., boðgöngu og norrænni tví-
keppni.
Skiðamót Siglufjarðar fer fram
um komandi helgi. Snjólétt hef-
ur verið hér, en nú er komin hér
norðan veður með fannkomu.
Sophus Árnason kaupmaður,
sem er stofnandi fyrsta skíða-
félagsins hér i bænum, sem jafn-
framt var fyrsta skíðafélagið á
Norðurlandi, hefur gefið ásamt
börnum sínum, Skíðafélaginu hér
fimm silfurbikara, sem keppa á
um í hinum ýmsu greinum skíða-
íþróttarinnar. —Stefán.
Góðisr afli Sand-
gerðisbáia
SANDGERÐI, 25. febrúar — í
gær og í dag hafa Sandgerðis-
bátar verið á sjó og aflað prýðis-
vel, allt upp í 12 tonn. Lægstu
bátarnir voru með hálft fimmta
tonn. — Hæstu bátar voru í gær
Hrönn með 12 tonn, Björgvín 11
tonn og Sæmundur 12 % tonn. Þó
spáð sé hvössu norðanveðri munu
bátarnir fara í róður.
Géðnr afli í Eyjum
síðusiu tvo daga
VESTMANNAEYJUM, 25. febr.
— Ágætis sjóveður hefir verið
undanfarna tvo daga og afli bát-
anna yfirleitt góður, 6—10 tonn.
Dróg þó nokkuð úr aflanum í
dag, enda komið norðan rok.
Þeir bátar, sem byrjaðir eru
veiðar með netjum, hafa yfir-
leitt verið með lélegan afla Og !
dag var fengur þeirra lítill.
—Bj. G.
Færð þyngis! austan
Fjaiis
SELFOSSI, 25. febrúar — Færð
er nú farin að þyngjast hér sunn-
an lands. Snjór er að vísu ekki
mikill, en skafið hefir í skafla,
svo að færð er orðin erfið austur
á Rangárvelli og upp í Biskups-
tungur. Engin hætta er samt á
mjólkurskorti af þessum sökum.
—K.
Stákeinvígið
HAFNASFJÖRÐUR
1
i m éé *■“ "
■
wm 3
mm
w/ a w*
VESTMANNAEYJAR
23. leikur Hafnfirðinga:
Re5xc4
24. leikur Vestmannaeyinga:
Dd2—f4