Morgunblaðið - 18.03.1954, Blaðsíða 1

41. árgangur.
64. tbl. — Fimmtudagur 18. marz 1954
Prentsmiðjft Mergunblaðsina
Rússneskur floti lætur
áólgslep við Færeyjur
SíldveiSifloii þeirra komlnn á kreik.
KAUPMANNAHÖFN, 17. marz frá Páli Jónssyni.
SÍÐDEGISBLÖÐIN í Kauprnannahöfn skýra frá stórum rúss-
neskum skipaflota við Færeyjar, sem liggi fyrir á daginn en
sé með ýmiskonar æfingar og hagi sér í hæsta máta undarlega að
næturlagi í danskri landhelgi, hvar þau ekkert erindi eiga. ,
Á VÍKINGAMÍÐUM «
£ Meginhluti rússneska
skipaflotans sem síldveið
ar stunda á Norður-At-!
lantshafi, er staddur á
Víkingamiðunum milli
Shetlandseyja og Noregs.!
En 3 stærstu móðurskip
flotans eru enn í fær-
eyskri landhelgi. Og af
og til er sem skipshöfn-
ina grípi eitthvert æði og
flotinn siglir fram og aft-
ur um landhelgina, inn á
firði og flóa og út aftur.
Q í fyrrnótt sigldu 10 rúss- ^
neskir togarar á fullri
ferð inn og út Molsöfjörð
utan við Þórshófn. —
Beindu þeir ljósköstur- (
um á land upp og skutu
flugeldum án afláts. —
Samt er Þórsöfn ekki
meðal þeirra hafna, sem |
Rússar hafa fengið leyfi
til að leita inn á með
viðgerðir o. fl.
FÓLKIB UNDRANDI
0 Færeyskt fólk er að von-
um undrandi yfir slíkum
látum, og svo er um fleiri
því varla myndi öðrum
líðast slík hegðun í rúss-
neskri landhelgi — þótt
stærri sé, en smaþjóðir
verða að láta sér nægja.
Eisenliower
treystir Stevens
WASHINGTON 17. marz: —
Eisenhower forseti átti fund með
blaðamönnum í dag. Ræddi hann
mikið um skyldur forseta Banda-
ríkjanna ef til árásar á Bandarík-
in kæmi.
Þá drap hann og á deiluna milli
Stevens hermálaráðherra og Mac
Carthy. Kvaðst hann bera fyllsta
traust til Stevens, enda myndi
Stevens ekki lengi vera í ráð-
herrastóli ef svo væri ekki.
— eRuter-NTB.
4800téiiu
sáðustu 48
stundirnar
SAIGON, 17. marz. — Frönsku
sveitirnar, sem varið hafa borg-
ina Lien-Bien Phu í Vietnam ríki
í lndó-Kína búa sig nú undir ann
an og sennilegra úrslitaþátt or-
u.stunnar um borgina. Munu þeir
nú reyna að ryðja sér leið —
komast út úr umsátri uppreisn-
prmanna og til franska hersins
í norðurhluta Laos ríkis.
Sóknarlotur uppreisnar-
manna að borginni verða
heiftarlegri með hverjum
deginum. í morgun gerðu þeir
harðvítuga árás á Frakka —
og má segja að þeir uppreisn-
armenn er síðast hörfuðu hafi
drukknað í blóði félaga sinna
er framar voru í sóknaröld-
unni. Franska stjórnin telur
að 4800 uppreisnarmenn hafi
verið felldir á síðustu 48
klukkutímunum.
— Reuter-NTB
íslendingnr teljn sig eign hnnd-
ritin eins og fegurð londs síns
~ *
Stutt samtal við Olaf Iliors, for-
sætisráðherra um ummæli Hans
Hedtofts forsætisráðherra í gær
IGÆR BARST utanríkisráðherra fslands skeyti frá sendiherra
íslands í Kaupmannahöfn, þar sem skýrt var frá ummælum
forsætisráðherra Dana um handritamálið á fundi í utanríkisnefnd
danska þingsins. Skeyti þetta var svohljóðandi:
„Á fundi utanríkismálanefndar í dag fráskýrði forsætisráð-
herra ályktun íslendinga í handritamálinu og sagði síðan: Að
ríkisstjórnin líti svo á, á grundvelli hinnar íslenzku afstöðu, að
spurningin um afhendingu hinna íslenzku handrita sé ekki
lengur á dagskrá. Fulltrúar stjórnmálaflokkanna yfirlýstu,
sammála forsætisráðherra."
Comet-vél
á fliogtí á ný
LUNDÚNUM 17. marz: — Fyrsta
brezka Comet-vélin sem flýgur
landa á milli síðan að Comet-
vélin fórst við Ítalíu og 34 fór-
ust, lagði í dag á stað frá Lund-
únum áleiðis til Jóhannesborgar.
Með í förinni var enginn far-
þegi — en tvöföld áhöfn.
— Reuter.
Konungsheimsóknin.
MELBOURNE — Elisabet Eng-
landsdrottning og Filipus maður
hennar hafa lokið heimsókn sinni
til Queensland í Ástralíu. Sat
hún þar boð félagssamtaka og
fylkisstjórnar. Njóta hjónin nú
hvíldar í tvo daga.
INIaglb fær bænaskrá frá
kvercréttindakonaim
Kairó 17. marz
— frá Reuter.
NAGÍB, sem er hinn
sterki maður
Egyptalands þessa
dagana, fékk í dag
opinbera bænaskrá
frá egypzku kvenrétt
indakonunum 10,
sem nú liggja á gólfi
blaðamannaklúbbs-
ins í Kairo og neyta
að borða þar til ríkis-
stjórnin ,hefur lýst
yfir því að konur
hafi kosningarétt og
kjörgengi.
Bænaskráin var
undirrituð af frú
Boris Shfikk, for-
ingja egypzku kven-
réttindakvenna, en
afhent Nagíb af
bandarískri blaða-
konu.
Lögreglan í Kairó
hefur sent konunum
10, bréf og beðið þær
að hverfa úr blaða-
mannaklúbbnum.
Frú Shfikk las bréf-
ið, reif það síðan í
tætlur með hægð og
sagði að hún og stöll-
ur hennar færu úr
klúbbnum þegar
egypzka ríkisstjórnin
hefði látið að kröfum
kvenna — og enn eru
þær í klúbbnum og
hafa nú búið um sig
á miðju gólfi.
Olafur Thors, forsætisráðherra
Islands:
„íslendingar telja sig eiga
handritin með sama réttinum
og þeir eiga tign og fegurð
Fjallkonunnar og Danir eiga
„et yndigt Land“.“
Hans Hedtoft, forsætisráðherra
Banmerkur:
„— — Afhending hinna
íslenzku handrita er ekki
lengur á dagskrá."
Vísindameim
höggdofa
NEW YORK 17. marz. Viku-
blaðið Time segir í nýútkomnu
hefti, að spemgjan, sem
sprengd var í tilraunaskyni
við Marshalleyjar 1. marz s.l.
haíi verið 500 sinnum kraft-
meiri en sú, sem kastað var á
Hirosima 1945.
Blaðið segir, nð vísinda-
mennirnir séu sjálfir forviða
yfir mætti sprengjunnar. Jafn
framt mun atómnefndin lýsa
sprengjutilraunina 1. nóv.
1952 sem misheppnaða — því
hún var helmingi kraftminni
en þessi sem nú sprakk.
—Reuter—NTB
SAMTAL VIÐ OLAF THORS
FORSÆTISRÁÐHERRA
Af tilefni þessara ummæla hins
danska forsætisráðherra sneri
Mbl. sér til Ólafs Thors forsætis- j
ráðherra og spurði hann um álit
hans á þeim. Þegar blaðið náði ,
símtali við forsætisráðherrann I
komst hann þannig að orði, að
hann væri nýbúinn að fá
vitneskju um þau. Þau hefðu
komið sér á óvart og um þau
hefði hann aðeins þetta að segja
á þessu stigi málsins:
— Ég skal forðast ,að reyna
að rökstyðja lagalegan eða
siðferðilegan rétt íslendinga
til handritanna. Það kynni að
vekja sársauka. Ég minni að-
eins á, að handritin eru skrif-
uð á íslandi, af íslenzkum
mönnum og mörg um íslenzk
efni. Varðandi þau, sem eru
um samnorræn efni er réttur
íslendinga e. t. v. ennþá ó-
tvíræðari, a. m. k. á hendur
þeim, sem þangað sækja mik-
inn fróðleik um fortíð sína og
sögu, sem ella hefði glatazt. |
íslendingar telja sig eiga
handritin með sama réttinum og
þeir eiga tign og fegurð Fjall-
konunnar og Danir eiga „et
yndigt Land“, og er þó hægt að
halda réttinum fyrir báðum, eins
og reynslan bezt sannar.
En þetta eru víst rök, sem
Danir því miður virðast ekki
skilja.
FYRIRHEIT TVEGGJA
RÍKISSTJÓRNA
Ég læt því nægja að minna
á, hélt Ólafur Thors áfram:
• 1. Að stjórn Erik Erikssens
hét því í hásætisræðu í
október 1952 að leysa
handritamálið.
• 2. Að stjórn Hans Hedtoft
endurtók þetta loforð í há-
sætisræðu árið 1953.
• 3. Að þegar þessi loforð voru
gefin þekktu Danir kröfur
íslendinga í handritamál-
inu.
• 4. Að flokkar þessara ríkis-
stjórna hafa í dag um 6/7
hluta fulltrúa í danska
þinginu.
SKRÍNLAGNING
HANDRITAMÁLSINS
— Finnist Dönum auðið að
leysa sig frá slíkum loforðum,
sem auðvitað eru fyrst og fremst
gefin íslendingum, með því að
bera fram tillögur um, að ís-
i lendingar skuli ekkert handrit
eignast einir og kalla slíkar til-
lögur tákn göfgi norræns anda og
samstarfs, er óhætt að staðhæfa
að íslendingum gengur ennþá
verr að skilja Dani í þessu máli
en Dönum nokkru sinni íslend-
inga, og var þó vart á bætandi.
Forsætisráðherra lauk ummæl-
um sínum með þessum orðum:
— Ætli Danir sér að skrín-
leggja handritamálið á. þenn-
an hátt, er þeim áreiðanlega
óhætt að láta fleira íslenzkt
en handritin í það skrín.
Mokafli í Ólafsvík
- V erkaf ólk vantar
ÓLAFSVÍK, 17 marz: — Afli
hinna 8 Ólafsvíkurbáta sem reru
í gær var samtals 110 tonn. Afla-
hæstur var m.b. Glaður og aflaði
hann 1814 tonn, sem er bezti afli
sem nokkur bátur hefur fengið
á vertíðinni.
Tilfinnanlegur skortur er á
verkafólki til fiskverkunarstarfa
og hafa verkamenn verið sóttir
til nærliggjandi sveita til ýmissa
starfa.
Einmuna veðurblíða er um
þessar mundir hér á Ólafsvík.
— Fréttaritari.
ÞAÐ MINNSTA SEM
HANN GÆTI GERT
BOMBAY 17. marz: —Lengi hef-
ur verið vitað að Rússar leita
mjög á Indverja til að fylgja
dæmi Kínverja um blóðuga bylt-
ingu. Hafa þeir á lævísan hátt og
af allri þeirri fólsku og undirferli
sem þeim einum er lagið reynt
að eitra þjóðfélagslíf Indlands.
Nú er svo komið að óánægju-
raddir eru farnar að heyrast út
fyfir landsteinana um áróðurs-
starfsemi Rússa. Indverskt blað
komst í gær svo að orði:
A „Indverska þjóðin sem eins
W og aðrar Asíuþjóðir hefur
barizt um langt árabil fyrir frelsi
sínu, æskir ekki að skipta um
stjórnskipulag. Malenkov ætti
því ekki að verða fyrir vonbrigð-
um, þó Indverjar fari ekki að
dæmi Kínverja. Það minnsta
sem hann gæti gert, væri að sýna
þeim sama frelsisstig í Kreml og
hann æskir að þessar bjóðir krefj
ist af Vesturveidunum.“