Morgunblaðið - 25.03.1954, Blaðsíða 1

16 síður

41. árgangur.
70. tbl. — Fimmtudagur 25. marz 1954
Prentsmiðja Morgunblaðsins
Öskufoll í Jupun 6 dugu efftir
vefnisprengingunu í Kyrrahufi
Stjórnar-
skrárbreyt-
ing ekki við-
íj
urkennd
Myndin sýnir
PARÍS, 24. marz. — Stjórnfull-
trúar Vesturveldanna í Þýzka-
landi hafa afráðið að viðurkenna
ekki áð svo stöddu stjórnarskrár-
j breytingu þá, sem Vestur-Þýzka-
land hefur gert til að greiða götu
endurvígbúnaði lándsins. I til-
| kynningu um þetta mál segir, að
sina nýju Lockheed-flugvél. Sést hvernig henni er stjórnarskrárbreytingin mundi
stillt upp á hið fjcrfalda stéi os
h.afið sig beint upp.
eru hjól undir. S:ðan gctur hún
Pýrar flugbrautir að verða
úreltar með öllu
Flisgvélum slill! upp á stéliS og
fljúga beint upp
WASHINGTON. — Bandaríski sjóherinn tilkynnti nýlega að
i-»l hann hefði látið smíða tvær flugvélar af óvenjulegri
gerð. Við fyrstu sýn gæti litið út fyrir að þetta væru venjulegar
flugvélar, þó er það sérkennilegt við þær, að þegar þær hefja sig
til flugs standa þær beint upp á endann á stélinu og fljúga þráð-
beint upp í himingeyminn. Er þær lenda aftur snúa þær stélinu
r.iðúr og síga hægt, sömuieiðis þrábeint niður.
STILLT UPP A STÉLIÐ
Hér er ekki um þyrilflugu að
ræða, heldur venjulega skrúfu-
fíugvél, sem er knúin þrýstilofts-
túrb'nu. Geta menn ímyndað sér
hvernig þær verka með því að
hugsa sér t. d. að Gullfaxa væri
stillt upp á stélið og hann tæki
sig síðan á loft beint upp. Meö
þessum nýju flugvélum eru lang-
ar f’ugbrautir gersamlega óþarf.
ar.
FLUGTAK
AF ÞRÖNGU ÞÍLFARI
Það er eðlilegt að bandaríski
sjóherinn hafi hér gengið fram
fyrir skjöldu um tilraunir með
flugvélar af þessari gerð, því að
með þessum nýju teg.undum geta
jafnvel lítiJ. farmskip haft með-
xerðis sér til varnar öflugar or-
ustuflugvélar. Er hægt að setja
lítinn kringlóttan pall á þilfar
skipsins, sem nægir bæði til flug-
taks og lendingar.
SiS)
LANGAR FLUGBRAUTIR
ÓÞARFAR
Ef þessar flugvélar reynast vel
er hugsanlegt að stærri flugvélar,
jafnvel farþegaflugvélar af þess-
ari gerð yrðu smíðaðar og þyríti
þar mcð ekki að byggja hina
stóru og geysilega dýru flugvelli,
sem nú tíðkast alls staðar um
heim.
800 KM IIRAÐI
Þessar tvær nýju tilraunaflug-
vélar eru af sitt hvorri tegund,
önnur þeirra smíðuð af Lockheed
flugvélasmiðjunum og hin hjá
Consolidated-smiðjunum. Lock-
heed flugvélin hefur þegar verið
afhent umboðsmönnum sjóhers-
ins til prófunar. Nákvæmar tölur
Framh, á bls 1?
umsvifalaust gera Vestur-Þjóð
verja fullvalda í hermálum. —
Fyrst kemur til greina að viður-
kenna þessa breytingu, er Evr-
ópuher hefur verið stofnaður
með aðild Þjóðverja.
— Reuter-NTB.
GjaldeyrisSekjur af
bandarískum ferða-
mönnum
NEW YORK — Árið 1953 eyddu
Bandaríkjamenn meira en 1000
milljónum dala í ferðir til ann-
arra landa. „American Express“
ferðaskrifstofan skýrir svo frá,
að Bandaríkjamenn hafi eytt
meira en 6350 milljónum dala í
utanlandsferðir eftir síðustu
heimsstyrjöld. í skýrslu ferða-
skrifstofunnar er benf á, að slík
ferðalög séu alþjóðleg gjaldeyris
tekjulind, sem auka megi á marg
víslegan hátt. Ríkisstjórnin sem
og einstaklingum beri að leggja
fram fé til smíði á nýjum, hrað-
skreiðari og ódýrari farartækj-
um.
ðeislavirk efni berasl ekki langar leiðir
með sjávarstraumum
Japönskum fiskimönnum greiddar fuiiar bætur
Washington, 24. marz. — Frá Reuter-NTB.
BANDARÍKJASTJÓRN hefur fullvissað Japani um, að engin
hætta sé á, að hafstraumar geti borið með sér geislavirk efni
frá sprengjutilraunastöðvum í Kyrrahafi yfir til Japansstranda.
Jafnframt skýrði Eisenhower, forseti, frá því á fundi með frétta-
mönnum í dag, að það hafi hlotið að koma vísindamönnum á óvart,
hver áhrif vetnissprengjunnar urðu, er hún var sprengd í til-
raunaskyni við Bikini hinn 1. marz s.l. og olli japönskum sjómönn-
um tjóni. ; j
“"BERST ekki með
HAFSTRAUMIJM
í tilkynningu til Japansstjórn-
ar segir, að geislavirk efni, sem
fram koma við vetnisprengju,
geti engan skaða gert, er þau
hafi borizt með hafstraumum
nokkrar mílur. Ekki er heldur
hættulegt að nevta fisks, sem
veiðzt hefir utan tilraunasvæðis-
lina. Aftur á móti gæti verið
óvarlegt að leggja sér til munns
fisk, sem veiðzt hefir á sjálfu
Jilraunasvæðinu (skömmu eftir
sprengingu. Tilkynning þessi er
frá bandarísku kjarnorxumála-
nefndinni.
__ Rekís
í Óslóarfirði
OSLÓ, 24. marz. — Mikill rekís
er nú í Oslóarfirði, og stafar
skipum af honum allmikil hætta.
ísinn rekur með allmiklum
hraða, og sitja nokkur skip föst
í honum. ísbrjótar eru þarna að
starfi og leggja allt kapp á að
koma skipum til aðstoðar. NTB.
Tólf stórslys á hverri
milljón vinnusfunda
WASHINGTON — Síðustu þrjá
mánuði ársins 1953 voru slys í
bandarískum verksmiðjum færri
en nokkru sinni fyrr. Voru að
meðaltali 12 stórslys á hverri
milljón vinnustunda. í skýrslu
bandaríska verkamálaráðuneytis
ins segir, að á þessum tíma hafi
slys verið 13% færri en þrjá
mánuðina á undan og 10% færri
en á sama tíma árið 1952.
Télf jbásimd gerðu verkíall
í rússneskum þradabúðum
IIERLÍNARBORG — Visinda-
maðurinn dr. Joseph Scholm-
er frá Leipzig hefur nýlega
sloppið úr haldi hjá Rússum.
Var ’nann í þrælabúðum norð-
ur í kuldabelti, þar sem hann
segir, að 12 þúsundir þræla
hafi gert verkfall s.l. sumar.
250 ÞUSUNDIR ÞRÆLA
Hefur dr. Scholmer sagt frá
þessum atburðum í tímaritinu
Der Monat. Kveður hann
þessar 12 þúsundir manna
hafa lagt niíur vinnu í Vor-
kuta-þraelahúðunum. í þess-
am búðtrni eru alls um 250
þúsundir þræla, sem látnir eru
vinna i kolanámum.
EFTIR DAUÐA STALINS
Það kann að koma mönnum
spánskt fyrir sjónir, að jafn-
vel rússneskir þrælar skuli
dirfast að leggja niður vinnu.
En Scholmer segir, að eftir
dauða Stalins, handtöku Beríu
og byltingartilraunina, sem
gcrð var i Austur-Þýzkalandi
17. júní s.l., hafi ný vonaralda
breiðzt um fangabúðirnar.
NOKKRAR TILSLAKANIR
Fangarnir fengu nokkrar
ívilnanir eftir verkfallið. Þar
á meðal fengu þeir levfi til að
rita heim tii sín tvisvar í mán-
uði í staðinn fyrir einu sinni
á ári áður.
„Israel
hyggur
l’
a
WASHINGTON, 24. marz. —
Sendiherra Jórdaníu í Banda-
ríkjunum sagði við fréttamenn í
kvöld, að Arabaríkin væru öll
þeirrar skoðunar, að ísrael hygð-
ist hefja stríð við þau að nýju.
Sendiherrann sagði, að aðildar-
ríki Arababandalagsins 7 gerðu
sér fulla grein fyrir, hve horfur
væru alvarlegar.
Hann minntist á árás þá, sem
gerð var á almenningsvagn í
ísrael í seinustu viku og sagði,
að ríkisstjórn sín gengi ekki að
því gruflandi, að ísraelsstjórn
hygði á hefndir. — Reuter-NTB.
Danakonungurí
heimsókn í Svíþjóð
STOKKHÓLMI, 24. marz: —
Friðrik Danakonungur kom
ásamt Ingiríði drottningu í opin-
bera heimsókn til Stokkhólms í
dag. Var mikill viðbúnaður til
að taka móti konungshjónunum,
en þau óku gegnum borgina til
konungshallarinnar, þar sem
þeim var búin dýrleg veizla.
DULARFULL ASKA
íbúar litils bæjar í Japan sunn-
anverðu bíða í ofvæni eftir rann-
sókn vísindamanna á dmarfullri
ösku, sem féll yfir bæinn 6 fyrstu
dagana eftir sprenginguna miklu
við Bikini. íbúarnir óttast, að
þeir hafi fengið heimsókn sömu
„dauðaöskunnar“ og varð fiski-
mönnunum 23 að tjóni í grennd
við tilraunastaðinn. Við bráða-
birgðarannsókn hefir þó ekki
fundizt nein geislavirk aska í
Japan önnur en sú, sem fiski-
mennirnir höfðu heim með sér
ASKA TIL UTFLUTNINGS
Japanski utanríkisráðherrann,
skýrði frá því í þinginu í dag,
að lögreglan hafi nú til athug-
unar, við hver rök sá orðrómur
hafi að styðjast, að geislavirk
aska af japönskum fiskibáti hafi
verið send til kommúnistaríkis.
Þrálátur orðrómur gengur um
það í landinu, að ókunnir menn
hafi boðið í föt, sem japönsku
fiskimennirnir klæddust, er ösku
fallið dundi á þeim eftir spreng-
inguna.
BJART EINS OG SOL
Einn japönsku fiskimannanna
lýsti því í dag, hvernig sér hefði
orðið við, er hann fyrst varð
sprengingarinnar var. Fyrst flaug
honum í hug, að sólin gægðist
upp fyrir sjóndeildarhringinn, en
áttaði sig fljótt á, að það gat
ekki staðizt. Glóandi eldhnöttur
sást á lofti nokkrar mínútur, en
síðan kom upp ský mikið yfir
sprengjustaðnum. Um tveimur
stundum seinna hófst öskufall.
„Aska komst í augu mín, og
eftir því sem askan féll á okkur
félaga, þótti okkur sem við log-
uðum utan. Við misstum alla
matarlyst og urðum daprir
mjög“.
Framh. á bls. 11